Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSR Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2018 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w G.

przeciwko P. S. (1) i P. S. (2)

o zapłatę

I.  oddala powództwo w pozostałym zakresie – nie objętym umorzeniem postępowania;

II.  zasądza solidarnie od pozwanych P. S. (1) i P. S. (2) na rzecz powoda (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w G. kwotę 1.486,00 złotych (jeden tysiąc czterysta osiemdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

.

Sygn. akt I C 1123/17

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w G. w pozwie wniesionym w dniu 30 czerwca 2017 roku skierowanym przeciwko pozwanym: P. S. (1), P. S. (2), wniosła o zasądzenie solidarnie na rzecz powoda kwoty 5.087,96 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu podała, że pozwani są właścicielami stanowiącego odrębną własność lokalu położonego przy ul. (...) w G., w budynku należącym do zasobów powódki i przez nią zarządzanym. Z tego tytułu zobowiązani są każdego miesiąca uiszczać opłaty eksploatacyjne tytułem kosztów utrzymania swojego lokalu oraz części nieruchomości wspólnej. Pozwani nie wywiązują się jednak z tego obowiązku. Ich zadłużenie z tego tytułu za okres od 11 października 2016 r. do 31 maja 2017r. wraz z odsetkami wynosi kwotę dochodzoną pozwem.

(pozew- k. 2-3)

Pismem procesowym z dnia 21 lipca 2017r. powódka cofnęła pozew o kwotę 1.275,00 złotych wpłaconą przez pozwanych po wniesieniu pozwu, tj. w dniu 17 lipca 2017 r.

(pismo procesowe z dn. 21.07.17r. – k. 14)

Postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2017r. tutejszy Sąd umorzył postępowanie w części, to jest co do kwoty 1275 zł.

(postanowienie z dn. 31.08.17r. – k. 15)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 31 sierpnia 2017r. (sygn.. akt I Nc 1193/17) zasądzono na rzecz powódki kwotę 3.812,96 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz kwotę 1.280,75 złotych tytułem kosztów postępowania.

(nakaz zapłaty – k. 16)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz obciążanie powódki kosztami postępowania. Pozwani powołali się na wpłaty dokonywane w okresie od stycznia 2017 roku do sierpnia 2017 roku, jak również rozliczenia kosztów opłata stałych z tego okresu, które nie zostały w ich ocenie rozliczone na poczet dochodzonych przez powódkę opłat eksploatacyjnych.

(s przeciw – k. 41)

Postanowieniem z dnia 29 września 2017 roku doręczonym pełnomocnikowi powódki w dniu 16 października 2017 roku oddalono wniosek powódki o nadanie klauzuli wykonalności

(postanowienie, k. 37, potwierdzenie doręczenia, k. 52)

W piśmie procesowym z dnia 13 grudnia 2017r. powódka wykonując zobowiązanie Sądu, po zapoznaniu się ze sprzeciwem pozwanych oświadczyła, że przyznaje fakt dokonania wskazanych w nim wpłat, jednak w żadnym zakresie nie zmienia to jej stanowiska, bowiem wpłaty zostały uwzględnione przy żądaniu pozwu.

Dokonane przez pozwanych wpłaty kwot za okres od stycznia do kwietnia 2017 roku (300 zł, 1000 zł i 500 zł) zostały zarachowane na poczet zaległości wcześniejszej, co wystarczyło co starczyło na pokrycie zaległości do 10.10.16r. uwzględniwszy odsetki i rozliczenie kwoty 53,06 zł z tytułu rozliczenia mediów.

Kwota 2000 zł wpłacona przez pozwanych po wniesieniu pozwu, a przed wydaniem nakazu zapłaty została zaliczona, wobec braku wskazania przez dłużnika, na bieżące należności (opłaty za czerwiec i lipiec 2017) oraz częściowo na należność objęta pozwem i w tym zakresie pozew został cofnięty pismem z dnia 21.07.17r. o kwotę 1275 zł. Pozostałe kwoty nie dotyczą okresu objętego żądaniem pozwu, lecz późniejszego i były rozliczane jako bieżące należności. Jednocześnie powódka wskazała, iż pozwani dokonali wpłat kolejnych kwot w dniach 25 października 2017 roku i 27 listopada 2017 roku.

(pismo procesowe z dn. 13.12.17r. – k. 56-57)

Pismem procesowym z dnia 15 stycznia 2018 roku powódka wskazała, iż kwota 2.300 złotych wpłacona przez pozwanych 25.10.17r. została zaliczona na zasądzone nakazem koszty procesu – 1280,75 zł, należność główną – 724,97 zł oraz należność nieobjętą nakazem za październik 2017 – 294,28 zł.

Kwotę 2000 złotych wpłaconą 27.11.17r. zaliczono na nieobjęte żądaniem należności za listopad 2017 roku oraz zaległości objęte żądaniem pozwu- 1890,85 zł.

Tym samym powódka wniosła o zasądzenie od pozwanych na jej rzecz kwoty 1.197,00 złotych wraz z odsetkami jak w pozwie, cofając powództwo w pozostałym zakresie wobec zaspokojenia oraz wniosła o obciążanie pozwanych kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa prawnego w sprawie w całości.

(pismo procesowe z dn. 15.01.18r. – k. 66-67)

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2018 r. tutejszy Sąd umorzył postępowanie w części, tj. co do kwoty 2.615,82 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od powyższej kwoty.

(postanowienie – k. 70)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. S. (1) i P. S. (2) są właścicielami stanowiącego odrębną własność lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w G..

Powyższy budynek znajduje się w zasobach (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w G. i jest przez nią zarządzany.

Pozwani nie opłacali regularnie opłat za korzystanie z lokalu mieszkalnego co powodowało powstanie zaległości.

(okoliczność niesporna)

Na dzień 30 czerwca 2017 roku pozwani posiadali zaległość w opłatach za okres od dnia 11 października 2016 roku do dnia 31 maja 2017 roku w kwocie 4.957,07 złotych z tytułu kosztów oraz 130,89 złotych z tytułu zaległych odsetek, to jest łącznie 5.087,96 złotych.

(rozliczenie obciążeń i wpłat, k. 5)

Ponadto za okres poprzedni, to jest za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 30 września 2016 roku pozwani mieli zaległość w kwocie 1.519,43 złotych oraz odsetki w wysokości 96,53 złotych.

(kartoteki finansowe za okres wcześniejszy, k. 60-61)

Pozwani dokonali następujących wpłat:

- 16 stycznia 2017 roku - 300 złotych (przelew zatytułowany – czynsz 04/14 O. 20A/3),

- 28 marca 2017 roku - 1.000,00 złotych (przelew zatytułowany – czynsz O. 20A/3),

- 13 kwietnia 2017 roku - 500,00 złotych (przelew zatytułowany – czynsz O. 20A/3),

- 13 lipca 2017 roku - 100,00 złotych (przelew zatytułowany – czynsz O. 20A/3),

- 17 lipca 2017 roku – 2.000,00 złotych (przelew zatytułowany – zaległe opłaty czynszowe),

- 10 sierpnia 2017 roku – 100,00 złotych (przelew zatytułowany – czynsz O. 20A/3).

Ponadto w wyniku rozliczenia kosztów zaistniała konieczność dokonania korekty opłat na rzecz pozwanych za marzec 2017 roku – 53,06 złotych oraz za sierpień 2017 roku – 1.181,52 złotych.

Wpłaty pozwanych za styczeń, marzec i kwiecień 2017 roku z uwzględnieniem korekty rozliczenia za marzec 2017 roku zostały przez spółdzielnię rozliczone na poczet najwcześniej powstałej zaległości wraz z odsetkami (1.519,43 złotych oraz odsetki w wysokości 96,53 złotych) oraz na poczet zaległości za miesiąc październik 2016 roku – do kwoty 461,66 złotych dochodzonej pozwem.

Wpłata za lipiec 2017 roku (dokonana w dniu 13 lipca 2017 roku oraz 17 lipca 2017 roku) została rozliczona na poczet zaległości dochodzonych w pozwie do kwoty 1.275,00 złotych, zaś w pozostałej kwocie - 781,78 złotych na pokrycie należności za czerwiec 2017 roku (309,11 złotych) i lipiec 2017 roku (472,67 złotych).

Wpłata za sierpień 2017 roku została zaliczona na poczet należności bieżących i wraz z korektą rozliczenia (w kwocie 1.181,52 złotych) powiększyła saldo dodatnie pozwanych.

W dniu 25 października 2017 roku pozwani dokonali wpłaty 2.300,00 złotych, które powódka zaliczyła na należność główną w kwocie 724,97 złotych, na zasądzone koszty procesu z wydanego nakazu zapłaty – w kwocie 1.280,75 złotych oraz na bieżącą zaległość za miesiąc październik 2017 roku – w kwocie 294,28 złotych. Tym samym pozwani nie posiadali zaległości w opłatach bieżących.

W dniu 17 listopada 2017 roku pozwani dokonali wpłaty w kwocie 600 złotych, która została przez powódkę zaliczona na poczet zaległości za miesiąc listopad zmniejszając ja do kwoty 109,15 złotych.

W dniu 27 listopada 2017 roku pozwani dokonali wpłaty kwoty 2.000,00 złotych, która została zaliczona na poczet należności za listopad 2017 roku – w kwocie 109,15 złotych i w pozostałej kwocie 1.890,85 złotych na poczet należności objętej pozwem.

(dowód: polecenia przelewu, k. 44- 51, kartoteki finansowe, k. 58- 61)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt dokumentów rozliczeń oraz dokumentów wpłat dokonanych przez pozwanych. Ustalenia faktyczne nie były sporne między stronami. Strony pozostawały jedynie w sporze co do sposobu dokonania zarachowania na poczet istniejących zaległości.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w zakresie nie objętym umorzeniem postępowania.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Zgodnie z art. 451 par. 1 kodeksu cywilnego dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne.

Zgodnie z par. 2 kodeksu cywilnego jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu.

Zgodnie z par. 3 w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego.

Z powyższego przepisu wynika to, iż w przypadku częściowego regulowania przez dłużnika zadłużenia składającego się z kilku długów tego samego rodzaju to dłużnik posiada wiodąca inicjatywę w zakresie dotyczącym wskazania długu, który chce zaspokoić. Tym samym wierzyciel w przypadku złożenia przez dłużnika wyraźnego oświadczenia wskazującego na rodzaj zaspakajanej należności, nie może (za wyjątkiem świadczenia odsetkowego) dokonywać zarachowania w sposób odmienny od woli dłużnika.

Dopiero w przypadku braku wskazania wierzyciel może dokonać takiego zarachowania z tym, iż czyni to w pokwitowaniu, na które dłużnik może nie wyrazić zgody, nie przyjmując go.

Z kolei z braku określenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się na poczet długu najdawniej wymagalnego.

Jednocześnie nie można dokonać potrącenia wierzytelności nieistniejącej, to jest wynikającej z orzeczenia, które utraciło swój byt prawny niezależnie od tego, czy wierzyciel dysponował wiedzą o utracie bytu prawnego orzeczenia, czy też wiedzą taką nie dysponował.

Ze złożonych przez powoda oświadczeń wynikało, iż pozwani dokonali trzech kolejnych wpłat – to jest wpłaty 2.300,00 złotych – w dniu 25 października 2017 roku, wpłaty 600 złotych – w dniu 17 listopada 2017 roku oraz wpłaty 2.000 w dniu 27 listopada 2017 roku, z których powódka dokonała częściowego zarachowania na poczet wierzytelności objętej nakazem.

Powódka z trzech powyższych wpłat zarachowała na poczet tej wierzytelności kwotę 2.615,82 złotych, co w jej ocenie zmniejszyło ją do kwoty 1.197,14 złotych. Jednocześnie powódka wskazała, iż z wpłaty za miesiąc październik 2017 roku dokonała zarachowania kwoty 1.280,75 złotych na poczet zasądzonych nakazem zapłaty kosztów procesu.

W ocenie Sądu tak dokonane zarachowanie nie było dopuszczalne, albowiem w chwili zarachowania wierzytelność ta nie istniała z uwagi na utratę bytu prawnego nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym. Niemożność potrącenia wierzytelności obiektywnie nieistniejącej jest niezależna od wiedzy wierzyciela co do tego faktu.

Niezależnie od tego, należy wskazać, iż potrącenia można było dokonać najwcześniej w dacie wpłaty pozwanych (25 października), zaś wiedza powódki na temat utraty mocy sprzeciwu datuje się co najmniej od dnia 10 października 2017 roku, kiedy powódce doręczono odpis postanowienia oddalającego wniosek o nadanie klauzuli wykonalności.

Wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym powoduje utratę mocy nakazu zapłaty, a tym samym nie można było w ocenie Sądu dokonać skutecznego potrącenia wierzytelności z tytułu kosztów, albowiem kwestia kosztów i ich należności stronie powodowej nie została w tym momencie przesądzona.

Skoro zatem powódce po dokonanych potrąceniach pozostała do zapłaty kwota 1.197,14 złotych, a niezasadne zarachowanie obejmowało kwotę 1.280,75 złotych należało uznać, iż o powyższą kwotę winna ulec zmniejszeniu wierzytelność pozwanych – jako najdawniej wymagalna.

Nie istniała zatem podstawa do zasądzenia tej kwoty od pozwanych, a zatem w tej części – nie objętej wcześniejszymi umorzeniami należało powództwo oddalić.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 108 k.p.c. oraz związku z par. 2 punkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Dokonanie zapłaty w trakcie trwania procesu, jeżeli pozostaje w związku z cofnięciem pozwu decyduje o wygranej procesowej strony powodowej zasadnie dochodzącej zapłaty na chwilę wytoczenia powództwa. Z kolei brak cofnięcia pozwu pomimo dokonanej zapłaty i żądanie wydania wyroku zasadzającego roszczenie skutkuje przegraną procesową w zakresie objętym oddaleniem powództwa.

Tym samym należało uznać, iż powódka wygrała w 76,50%, zaś przegrała w 23,50%. Stosowanie do powyższego Sad zasądził na rzecz powódki od pozwanych w kwocie 1.486,00 złotych, jako należny procent od wartości kosztów poniesionych – 125,60 złotych – opłaty sądowej po dokonanym zwrocie, 1.800,00 złotych kosztów zastępstwa oraz 17,00 złotych opłaty skarbowej.