Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: stażysta Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2018 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

W. D.

przeciwko:

(...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda W. D. kwotę 7 576,47 zł (siedem tysięcy pięćset siedemdziesiąt sześć złotych czterdzieści siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 7 276,47 zł (siedem tysięcy dwieście siedemdziesiąt sześć złotych czterdzieści siedem groszy) od dnia 10 maja 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 012,60 złotych (trzy tysiące dwanaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 42/17/3

UZASADNIENIE

Powód W. D. wniósł pozew o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda kosztów procesu oraz kwoty 10.330,10 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 10.030,10 zł od dnia 10 maja 2016 r. do dnia zapłaty;

- 300 zł od dnia 10 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wskutek zdarzenia z dnia 10 kwietnia 2016 r., uległ uszkodzeniu samochód marki O. o numerze rejestracyjnym (...). Ubezpieczycielem od odpowiedzialności cywilnej sprawcy kolizji drogowej była pozwana. W toku postępowania likwidacyjnego pozwana ustaliła wysokość odszkodowania na kwotę 2.550,70 zł. Powód na podstawie umowy cesji z dnia 1 lipca 2016 r. nabył prawo do odszkodowania jakie przysługiwało poszkodowanemu wobec pozwanej.

W dniu 17 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 2211/16/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana (...) S.A. w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, wypłacona kwota odszkodowania jest wystarczająca do przywrócenia pojazdowi wartość estetycznej i użytkowej sprzed szkody biorąc pod uwagę wiek uszkodzonego pojazdu. Pozwana podniosła, że z przedstawionych dokumentów nie wynika aby nabywca wierzytelności przeprowadzał naprawę uszkodzonego pojazdu, zatem roszczeni w istocie zmierza do powstania po stronie powoda przysporzenia majątkowego niemającego jakiegokolwiek związku z faktycznymi kosztami naprawy pojazdu. Zdaniem pozwanej koszt naprawy powinien zostać ustalony w oparciu o ceny części alternatywnych. Pozwana zakwestionował dochodzone przez powoda koszty sporządzenia kalkulacji ponieważ w ocenie pozwanej nie jest to koszt konieczny związany ze szkodą w pojeździe.

Sąd ustalił, co następuję:

Dnia 10 kwietnia 2016 r., uległ uszkodzeniu samochód marki O. o numerze rejestracyjnym (...). Ubezpieczycielem od odpowiedzialności cywilnej sprawcy kolizji drogowej była pozwana. Pozwana wypłaciła odszkodowania tytułem szkody w pojeździe wysokość 2.550,70 zł

Okoliczności bezsporne.

W dniu 1 lipca 2016 r. poszkodowany i powód zawarli umowę cesji wierzytelności zgodnie, z którą cedent przelał na cesjonariusza swoją wierzytelność z tytułu szkody z 10 kwietnia 2016 r.

Dowód: umowa cesji (k. 7), pełnomocnictwo (k. 8).

Powódka zleciła wykonanie prywatnej kalkulacji w której ustalono koszt naprawy pojazdu na kwotę 12.580,80 zł. Koszt sporządzenia opinii wyniósł 300 zł netto.

Dowód: kosztorys (k. 9-14), faktura VAT (k. 15).

Uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wynosi 9.827,17 zł. Zdaniem biegłego. Naprawa powinna być przeprowadzana miedzy innymi poprzez prostowanie niektórych uszkodzonych elementów przez blacharza oraz zastosowanie szpachli natryskowej. Naprawa powinna odbywać się z użyciem części oryginalnych, które gwarantują jakość naprawy. Użycie części oryginalnych przywraca stan pojazdu sprzed naprawy. Przy zastosowaniu alternatywnych części zamiennych jakość części zamiennych w stosunku do części oryginalnej spada nawet o 60 %.

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z dnia 21 sierpnia 2017 r. (k. 85-95), ustna opinia biegłego sądowego M. D. z dnia 6 marca 2018 r. (k. 149-150), dokumentacja zdjęciowa (k. 44-55).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o dokumenty, które pod względem treści i formy nie budziły wątpliwości, a ich moc dowodowa nie została przez strony skutecznie podważona.

Sąd oparł również ustalenia faktyczne na podstawie opinii pisemnej oraz ustnej biegłego z zakresu techniki motoryzacji. Opinie biegłego były logiczne, jasne i rzeczowe. Biegły dysponował odpowiednią wiedzą specjalistyczną niezbędną na potrzeby jej wydania, a dane statystyczne, którymi się posłużył dla potrzeb jej wydania były oparte na aktualnych metodach badawczych.

Sąd oddalił dowód z zeznań świadka T. K. albowiem jego zeznania nie maja znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd oddalił dowód wniosek pozwanego o opinię po oględzinach albowiem oględziny nie maja znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez powoda W. D. przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. zasługiwało

na uwzględnienie w części.

W niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c., do której przesłanek należą zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem, a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.).

Z kolei zgodnie z art. 436 § 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w artykule 435 § 1 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednocześnie zgodnie z § 2 w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności. Zgodnie z art. 435 § 1 k.c. prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W ocenie Sądu powód w należyty sposób wykazał, iż skutecznie nabył przedmiotową wierzytelność od poszkodowanych.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. W przedmiotowej sprawie nie było przedmiotem sporu, że doszło do zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, skutkującego obowiązkiem wypłaty przez pozwaną odszkodowania.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392 ze zm.), umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Na podstawie art. 34 ust. 1 powołanej ustawy można ustalić, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów ubezpieczeń OC, zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).

Należy wskazać, że na dłużniku ciąży obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela (uchwała SN z dnia 17.11.2011 r., akt III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28, LEX nr 1011468).

Powołany w sprawie biegły sądowy stwierdził, że uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wynosi 9.827,17 zł. Biegły wskazał, że naprawa powinna być przeprowadzana między innymi poprzez prostowanie niektórych uszkodzonych elementów przez blacharza oraz zastosowanie szpachli natryskowej. Zdaniem biegłego naprawa powinna odbywać się z użycie części oryginalnych które gwarantują jakość naprawy. Biegły wskazał, że użycie części oryginalnych przywraca stan pojazdu sprzed naprawy. Przy zastosowaniu alternatywnych części zamiennych jakość części zamiennych w stosunku do części oryginalnej spada nawet o 60 %. Sąd w całości przychyla się do stanowiska biegłego. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wynosi 9.827,17 zł.

W ocenie Sądu rację ma biegły, który stwierdził w swej opinii, że ewentualna zmiana kwalifikacji części z naprawy na - do wymiany, wymaga oględzin dodatkowych lub innych uzgodnień z ubezpieczycielem. Samowolna zmiana prowadziłaby do zawyżania kosztów naprawy oraz jest sprzeczna z zasadą minimalizacji szkody.

Odnosząc się do podnoszonego przez pozwaną zarzutu nie zastosowania alternatywnych części zamiennych, to w ocenie Sądu, w sytuacji gdy nie ma dowodów na to, że w uszkodzonym samochodzie były stosowane przez poszkodowanego zamienniki części, to należy uznać za zasadne skorzystanie przy naprawie z części oryginalnych, gdyż wykorzystanie zamienników nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody.

Należy wskazać, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego roszczenie o świadczenia należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysokości (SN I CR 151/88). Wobec powyższego należy stwierdzić, iż szkodą poniesioną, przez poszkodowanego jest sam fakt pogorszenia stanu należącego dni niego pojazdu, a wysokość szkody uzależniona jest jedynie od ekonomicznych kosztów naprawy bez względu na to czy naprawa ta w ogóle nastąpiła lub ma nastąpić. Szkodą nie jest poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków przy czym żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany może również pojazd sprzedać bez uprzedniej naprawy, co nie zmienia faktu, iż odszkodowanie winno być równe kosztom naprawy pojazdu.

W ocenie Sądu, na tle stanu faktycznego przedmiotowej sprawy, zgodzić należy się z istnieniem adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem - kolizją drogową, a szkodą w postaci, nie tylko szkody w pojeździe ale i kosztów poniesionych przez powoda tytułem sporządzenia kosztorysu (art. 361 k.c.). W sytuacji, gdy zakład ubezpieczeń zaprzecza swojemu obowiązkowi wypłaty pełnej wysokości odszkodowania, strona poszkodowana niejako zmuszona zostaje do poparcia swoich roszczeń opinią rzeczoznawcy. W ocenie Sądu, w stanie faktycznym niniejszej sprawy koniecznym było więc przed wystąpieniem z powództwem zwrócenie się do osoby posiadającej wiedzę fachową o wydanie odpowiedniej ekspertyzy, w oparciu o którą powód był w stanie określić wysokość wierzytelności, a w konsekwencji oznaczyć wysokość żądania pozwu. Koszt przedmiotowego kosztorysu stanowi obecnie stratę w majątku powoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z działaniem sprawcy polegającym na spowodowaniu kolizji drogowej i odmowie zakładu ubezpieczeń wypłacenia pełnej wysokości odszkodowania poszkodowanemu (por. glosa E. Tomaszewskiej do uchwały SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04). Koszt sporządzenia kosztorysu, w którym na żądanie powoda ustalono koszty naprawy uszkodzonego pojazdu, uznać należało zatem za ekonomicznie uzasadniony wydatek poniesiony w celu przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Odszkodowanie z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody za szkody spowodowane ruchem pojazdu mechanicznego powinno tym samym obejmować także i ten wydatek poniesiony przez powoda.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie za zasadne w części i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 7.576,46 zł (9.827,17 zł - 2.550,70 zł + 300 zł = 7.576,46 zł).

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe.

W związku z uznaniem przez Sąd dochodzonego roszczenia za zasadne w części tj. w kwocie 7.576,47 złotych, Sąd oddalił powództwo w zakresie pozostałej kwoty, tj. 2.453,63 złotych oraz dochodzonych od tej kwoty odsetek orzekając o tym w punkcie 2 sentencji wyroku.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania, albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Na kwotę kosztów postępowania strony powodowej złożyły się kwoty: 517 zł tytułem opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty skarbowej, 600 zł tytułem uiszczonej zaliczki na poczet sporządzenia opinii przez biegłego sądowego oraz 4800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalonego zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, co daje łącznie 5934 zł.

Na kwotę kosztów postępowania strony pozwanej złożyły się kwoty: 17 zł tytułem opłaty skarbowej, 69,01 zł tytułem uiszczonej zaliczki na poczet sporządzenia opinii przez biegłego sądowego oraz 4.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego co dało łącznie kwotę 4.886,01 zł. Zatem łączny koszt procesu wyniósł 10.820,01 zł. Powód utrzymała się ze swoim roszczeniem w 73 % a zatem 27 % powinno obciążyć powoda (10.820,01 zł x 27 % = 2.921,40 zł). Powód poniósł koszt w wysokości 5934 zł, a zatem różnicę (5934 zł – 2921,40 zł = 3.012,60 zł) powinna zwrócić mu pozwana o czym orzeczono w 3 punkcie sentencji wyroku.

SSR Jolanta Brzęk