Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Pupr 51/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 13 maja 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia w. Wrocławiu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marek Górny

Protokolant: Justyna Niemczyk-Szylar

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 maja 2013 r. w. W.

sprawy z powództwa Skarbu Państwa - Jednostka Wojskowa Nr (...) w. W.

przeciwko K. M.

o odszkodowanie za mienie powierzone

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 182 złotych z tytułu opłaty od sprzeciwu oraz kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Strona powodowa Skarb Państwa – Jednostka Wojskowa Nr (...) w. W.domagała się od pozwanego K. M.kwoty 1 191,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15 marca 2012 r. do dnia zapłaty tytułem wyrównania szkody w mieniu wojskowym, w służbie czołgowo – samochodowej, które to mienie powierzono pozwanemu z obowiązkiem zwrotu i wyliczenia się.

W uzasadnieniu wskazała, iż pozwany jako dowódca kompanii chemicznej przejmował pojazdy (...) w celu nadzoru i właściwego utrzymania. Podczas przejmowania sprzętu stwierdzone zostały braki, wskazane przez pozwanego w meldunkach z dnia 26 i 28 maja 2009 r. W przedmiotowych meldunkach, jak zaznaczyła strona powodowa, pozwany nie wskazał, aby przekazać sprawę do wyjaśnienia.

Jak zarzuciła strona powodowa, pozwany, pomimo wykrycia braków w sprzęcie, nie sporządził meldunku o brakach i usterkach w celu przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, na podstawie protokołu przejęcia – przekazania sprzętu oraz protokołów stanu technicznego. Przedmiotowe braki zostały ponownie ujawnione w momencie zdawania przez pozwanego obowiązków dowódcy kompanii.

Strona powodowa wskazała, iż pozwany jako dowódca kompanii chemicznej, zgodnie z kartą opisu stanowiska i zakresem obowiązków miał m.in. odpowiadać za sprawność techniczną i przestrzeganie zasad jego eksploatacji. Obowiązkiem pozwanego było również utrzymać powierzony sprzęt w gotowości do użycia oraz kontrolować stan techniczny sprzętu.

Nakazem zapłaty z dnia 22 listopada 2012 r. ( sygn. akt IV N (pupr) 238/12 ) Sąd Rejonowy dla Wrocławia Śródmieścia IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nakazał pozwanemu K. M., aby zapłacił stronie powodowej Skarbowi Państwa – Jednostce Wojskowej nr (...) w. W.kwotę 1191,92 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2012 r. do dnia zapłaty, oraz kwotę 135 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty wniósł pozwany żądając jego uchylenie i oddalenia powództwa w całości, jak również domagając się zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej wynikającej z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż podstawa odpowiedzialności materialnej żołnierza zawodowego za powierzone mienie może być jedynie art. 11 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o odpowiedzialności majątkowej żołnierzy ( Dz.U. z 2001 r., Nr 89, poz. 967 z późn. zm. ) zgodnie z którym żołnierz odpowiada w granicach rzeczywistej straty za szkodę w mieniu powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się.

Dodał, iż na podstawie rozporządzenia wykonawczego z dnia 21 listopada 2001 r. w sprawie odpowiedzialności majątkowej żołnierzy za wyrządzone przez nich szkody ( Dz.U. z 2001 r., nr 138, poz. 1557 ) powierzenie mienia tj. uzbrojenia, sprzętu technicznego oraz innego następuje za pokwitowaniem lub też – jeśli chodzi o mienie w magazynie – na podstawie protokołu przyjęcia albo na podstawie inwentaryzacji ( § 3 i § 4 cyt. rozporządzenia ), a zatem, jak podkreślił pozwany odpowiedzialność żołnierzy zawodowych za powierzone mienie z obowiązkiem wyliczenia się została ukształtowana w ustawie podobnie jak odpowiedzialność pracownika za powierzone mienie ( art. 124 k.p.).

Zdaniem pozwanego roszczenia strony powodowej są bezzasadne, bowiem, jak zauważył pozwany, już z samego uzasadnienia pozwu ,, wynika, że pozwany nie może odpowiadać za braki ujawnione w protokołach z dnia 11 listopada 2012 r. ponieważ już przy przyjmowaniu sprzętu stwierdził on te braki i zameldował o tym przełożonym w meldunkach z dnia 26 maja i 28 maja 2009 r.”.

Nadto pozwany podał, iż w dniu 30 czerwca 2009 r. sporządził 10 protokołów stanu technicznego przejmowanych pojazdów, w których zawarł wykaz braków i usterek w przejmowanych pojazdach

Zdaniem pozwanego dowodem odpowiedzialności pozwanego nie może być przekazanie środków trwałych – (...)nr (...)ani też zlecenie asygnata nr (...)albowiem dokumenty te dotyczą przejęcia przez pozwanego konkretnego sprzętu wojskowego. Jak zaznaczył pozwany ,, koro powód sam przyznaje, że pozwany przed for5malnym przejęciem tego sprzętu meldował przełożonym o ujawnionych brakach i o stanie technicznym przejmowanych pojazdów to należy uznać, że przekazanie sprzętu wyżej wymienionego nastąpiło łącznie z tymi brakami”. Braki w tym mieniu ujawnione w protokołach szkody z dnia 11 listopada 2011 r. sporządzonych przez przedstawicieli powoda pokrywają się w brakach w ukompletowaniu w przejmowanych pojazdach w protokołach sporządzonych przez pozwanego. Uznać zatem należy, iż przełożeni pozwanego zdawali sobie sprawę z tych braków jeszcze przed formalnym przejęciem przez niego tego mienia.

Pozwany podniósł nadto, iż ,, zarzut że pozwany nie wskazał w meldunkach aby skierować sprawę do wyjaśnienia a także to, iż na protokołach pozwanego brak jest pieczęci oraz podpisów osób decyzyjnych może być jedynie zarzutem natury dyscyplinarnej; w żadnym przypadku ewentualne niedopełnienie formalności przez pozwanego nie może świadczyć o jego odpowiedzialności za mienie, którego po prostu nie przejął”.

Zauważył również, iż nie miał obowiązku sporządzać protokołów stanu technicznego, bowiem taki obowiązek miała strona przekazująca

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany, w spornym okresie, jako zawodowy żołnierz, pełni służbę w jednostce wojskowej nr (...) w. W.na stanowisku dowódcy kompanii chemicznej, w stopniu etatowym kapitana.

Zgodnie z kartą opisu stanowiska pozwanego, jako dowódca kompanii ponosił on odpowiedzialność m.in. za sprawność techniczną sprzętu, stan utrzymania uzbrojenia i wyposażenia, a także stwarzanie warunków do jego właściwej ochrony i przechowania.

Dowód: karta opisu stanowiska powoda /k.5/.

W maju 2009 r. w związku z przejmowaniem przez kompanię pozwanego pojazdów S. (...) stwierdzone zostały liczne braki w ukompletowaniu tych pojazdów.

Pozwany podpisał dokumenty pt. ,, przekazanie środków trwałych – (...)nr (...)oraz ,, zleceni asygnata nr (...) jednakże przed formalnym przyjęciem sprzętu pozwany o wszystkich brakach w jego ukompletowaniu zameldował Komendantowi (...) (...)i(...) w. W.pismami z dnia 26 i 28 maja 2009 r., jednakże w przedmiotowych meldunkach nie wskazał, aby przekazać sprawę do wyjaśnienia. Na przedmiotowych meldunkach Komendant Centrum (...) (...)i (...) umieścił pisemną adnotację z adresowanym do ppłk K.poleceniem wyjaśnienia sprawy.

W dniu 30 czerwca 2009 r. sporządzono 10 protokołów stanu technicznego pojazdów, zawierających wykaz wszystkich braków i usterek w przejmowanych pojazdach.

Protokoły te zostały sporządzone przez komisję w skład której wchodził powód, mł. chor. P. S. oraz st. sierż. K. C..

Jako przyjmujący sprzęt ww. protokoły podpisał powód, zaś jako przekazujący sierż. sztab. S. D..

Na przedmiotowych protokołach brak jest pieczęci organu sporządzającego Wyższej Szkoły (...) w. W..

Wobec stwierdzenia przedmiotowych braków w przekazywanym sprzęcie decyzję o podjęciu postępowania powinien podjąć dowódca Wyższej Szkoły (...), jednakże decyzja taka nie została podjęta.

Dowód: pismo powoda ( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 26 maja 2009 r. /k.6-14/,

pismo powoda ( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 28 maja 2009 r. /k.15-28/,

protokoły stanu technicznego przejmowanego sprzętu z dnia 30 czerwca 2009 r. /k.31-40/,

przekazanie środków trwałych – (...)nr (...) /k.29/,

zlecenie asygnata nr (...) /k.30/

zeznania świadka D. K. /k.98 verte - 99/,

przesłuchanie pozwanego /k.99/.

Braki w sprzęcie, o których mowa powyżej zostały ponownie ujawnione

w momencie zdawania przez pozwanego obowiązków dowódcy kompanii. nowemu dowódcy por. W. M..

Ujawnione wówczas braki były tymi samymi brakami o jakich pozwany zameldował swojemu przełożonemu pismami z dnia 26 i 28 maja 2009 r. i które zostały wyszczególnienie w protokołach stanu technicznego przejmowanego sprzętu z dnia 30 czerwca 2009 r.

Dowód: pismo pozwanego ( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 26 maja 2009 r. /k.6-14/,

pismo pozwanego ( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 28 maja 2009 r. /k.15-28/,

pismo W. M.( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 03 października 2011 r. /k.42- 45/,

protokoły stanu technicznego przejmowanego sprzętu z dnia 30 czerwca 2009 r. /k.31-40/,

przesłuchanie pozwanego /k.99/.

Na rozkaz dowódcy Jednostki Wojskowej Nr (...) w. W.postępowanie wyjaśniające przeprowadził mjr. D. O. (1)ustalając wysokość szkody, rzekomo zawinionej przez pozwanego, na kwotę 1191,92 zł.

W dniu 11 listopada 2011 r. sporządzono protokoły szkody, w których wskazano ich przedmiot i wartość. Braki ujawnione w protokołach szkody sporządzonych przez stronę powodowa pokrywają się z brakami o jakich pozwany zameldował swojemu przełożonemu pismami z dnia 26 i 28 maja 2009 r. i które zostały wyszczególnienie w protokołach stanu technicznego przejmowanego sprzętu z dnia 30 czerwca 2009 r.

Dowód: pismo pozwanego ( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 26 maja 2009 r. /k.6-14/,

pismo pozwanego ( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 28 maja 2009 r. /k.15-28/,

pismo W. M.( meldunek ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 03 października 2011 r. /k.42- 45/,

protokoły stanu technicznego przejmowanego sprzętu z dnia 30 czerwca 2009 r. /k.31-40/,

sprawozdanie mjr. D. K. z dnia 29 listopada 2011 r. /k.58-59/,

protokoły szkody z dnia 22 listopada 2011 r. /k.47-53/,

Pismem z dnia 27 lutego 2012 r. pozwany został przez stronę powodową wezwany do ,, dobrowolnej zapłaty odszkodowania w powyżej określonym terminie lub złożenia pisemnego zobowiązania do zapłaty odszkodowania tj. kwoty 1191,92 zł określonej w protokole szkody nr (...)i inne”.

Dowód: pismo strony powodowej z dnia 27 lutego 2012 r. wraz z dowodem nadania listem poleconym na adres pozwanego /k.60 -61/.

Sad zważył, co następuje:

Powództwo w całości nie zasługiwało na uwzględnienie.

Materialnoprawną podstawa roszczenia strony pozwanej był przepis art. 11 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o odpowiedzialności majątkowej żołnierzy ( Dz.U. z 2001 r., Nr 89, poz. 967 z późn. zm. ) zgodne z którym żołnierz odpowiada w granicach rzeczywistej straty za szkodę w mieniu powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się.

Na podstawie rozporządzenia wykonawczego z dnia 21 listopada 2001 r. w sprawie odpowiedzialności majątkowej żołnierzy za wyrządzone przez nich szkody ( Dz.U. z 2001 r., nr 138, poz. 1557 ) powierzenie mienia tj. uzbrojenia, sprzętu technicznego oraz innego następuje za pokwitowaniem lub też – jeśli chodzi o mienie w magazynie – na podstawie protokołu przyjęcia albo na podstawie inwentaryzacji ( § 3 i § 4 cyt. rozporządzenia ).

Zgodnie z § 13 ust. 1 ww. rozporządzenia właściwy do wszczęcia postępowania wyjaśniającego w sprawie powstania szkody w mieniu jest dowódca jednostki organizacyjnej ( wojskowej ).

Stosownie do § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia dowódca jednostki organizacyjnej jest właściwy, z zastrzeżeniem ust. 2 i § 16, do wszczęcia postępowania wyjaśniającego w sprawie powstania szkody w mieniu, zawierania ugód, umów i podejmowania innych decyzji w sprawach naprawienia szkody, a w szczególności dotyczących zatwierdzenia harmonogramu pracy komisji inwentaryzacyjnej oraz powołania biegłego do dokonania wyceny mienia.

W razie ujawnienia szkody sporządza się protokół szkody stanowiący podstawę przeprowadzenia odpowiednich zmian ewidencyjnych. Protokół sporządza osoba funkcyjna zarządzająca mieniem i sprawująca nad nim nadzór albo inna osoba wyznaczona przez dowódcę jednostki organizacyjnej.

( § 14 ust. 2 ww. rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie strona powodowa domagała się od pozwanego kwoty 1 191,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15 marca 2012 r. do dnia zapłaty tytułem wyrównania szkody w mieniu wojskowym, w służbie czołgowo – samochodowej, które to mienie powierzono pozwanemu z obowiązkiem zwrotu i wyliczenia się.

Istotą niniejszego postępowania było zatem rozstrzygnięcie, czy pozwany w istocie za szkodę w tej wysokości odpowiada.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, w szczególności z pism powoda ( meldunków ) do komendanta Centrum (...) (...)i (...) w. W.z dnia 26 oraz 28 maja 2009 r. /k.6-14, 15-28/ oraz protokołów stanu technicznego przejmowanego sprzętu z dnia 30 czerwca 2009 r. /k.31-40/ jako że żadna ze stron w toku procesu nie podważyła skutecznie ich wiarygodności i autentyczności.

Sąd wbrew twierdzeniom strony pozwanej, mając na uwadze całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, nie uznał, iż podpisane przez pozwanego dokumenty – zlecenie asygnata nr (...)/k.30/ oraz przekazanie środków trwałych – (...)nr (...) /k.29/ stanowią wiarygodny dowód na okoliczność odpowiedzialności pozwanego za przedmiotowe braki.

Podobnie Sąd ocenił dowody w postaci sprawozdania mjr. D. K. z dnia 29 listopada 2011 r. /k.58-59/ oraz protokołów szkody z dnia 22 listopada 2011 r. /k.47-53/, którym Sąd dał wiarę jedynie w zakresie w jakim nie wskazują one na winę pozwanego w poniesionej przez stronę powodową szkodzie.

Sąd dał nadto wiarę logicznym i konkretnym zeznaniom powoda /k.99/ , natomiast zeznaniom świadka D. O. (1) /k.98 verte – k. 99/ Sąd dał wiarę jedynie w zakresie w jakim nie były one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Sąd oddalił zgłoszony przez pozwanego w toku procesu wniosek dowodowy o przesłuchanie świadków P. S., D. Z., S. D. oraz R. Z. albowiem okoliczności sporne w sprawie zostały już dostatecznie wyjaśnione i przeprowadzanie kolejnych dowodów prowadziłoby do niedopuszczalnego przewlekania postępowania (art. 217 § 3 k.p.c.).

W ocenie Sądu ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób bezsporny wynika, iż pozwany nie spowodował żadnych braków w przejmowanym przez swoją jednostkę sprzęcie.

Należy bowiem podkreślić, iż pozwany przed formalnym przyjęciem sprzętu dwukrotnie zameldował dowódcy jednostki o stwierdzonych brakach w sprzęcie. Nadto sporządzone w dniu 30 czerwca 2009 r. protokoły stanu technicznego pojazdów, zawierają wykaz wszystkich braków i usterek w tych pojazdach.

Braki te co istotne pokrywają się z brakami ujawnionymi podczas zdawania przez przechodzącego do rezerwy pozwanego obowiązków dowódcy kompanii.

Co więcej okoliczności tej nie przeczy nawet strona powodowa oraz prowadzący wewnętrzne postępowanie wyjaśniające strony powodowej w sprawie świadek D. K. /k.98/.

Działania, bądź zaniechania pozwanego nie doprowadziły więc do powstania szkody w mieniu strony powodowej, bowiem szkoda ta istniała już wcześniej i nie mogła być wobec tego spowodowana przez K. M.. Nie udowodniono nadto jakiegokolwiek związku przyczynowego pomiędzy szkodą, której naprawienia domaga się strona powodowa, z zachowaniem pozwanego.

Strona powodowa mylnie upatruje zasadności swojego roszczenia w uchybieniach formalnych pozwanego, który nie dopilnował by na protokołach stanu technicznego przejmowanego sprzętu umieszczono pieczęcie organu sporządzającego Wyższej Szkoły Oficerskiej (...) w. W.oraz nie złożył swojemu przełożonemu – dowódcy jednostki wniosku o wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Dopełnienie tych czynności w żaden sposób nie zapobiegłoby szkodzie, która już wystąpiła. Co więcej, nawet jeżeli pozwany nie wykazał – wymaganej w ocenie strony powodowej - determinacji w.wszczęciu postępowania wyjaśniającego, to i tak nie da się z logicznego punktu widzenia wykazać, że czynności te umożliwiłyby chociażby wykrycie osoby odpowiedzialnej za zaistniałą szkodę i obowiązaną do jej naprawienia.

Pierwszy z zarzutów, w ocenie Sądu, świadczyć może jedynie o pewnej indolencji strony powodowej, która kierując się przesadnym formalizmem i źle rozumianą skrupulatnością nie nadała odpowiedniego biegu sprawie. Jak zeznał świadek D. O. (1) /k.98 verte/ ,,Sprawa się na tym zatrzymała, bo na protokołach nie podbito odpowiednich pieczątek ”.

Odnosząc się natomiast do drugiego z kierowanych pod adresem pozwanego zarzutów należy wskazać, iż uchybienie formalne jakiego dopuścił się nie wnioskując wyraźnie o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w sprawie w żadnej mierze nie przesądza o zasadności roszczenia strony powodowej i mogło by być ono co najwyżej przedmiotem postępowania dyscyplinarnego.

Należy przy tym zaznaczyć, iż jak wynika z poczynionej przez Komendanta Centrum (...) (...)i (...) na pismach pozwanego z dnia 26 i 28 maja 2009 r. asygnaty polecenie wyjaśnienia sprawy otrzymał niejaki ppłk K..

Nie bez znaczenia pozostaje również, iż jak zeznał świadek D. O. (2) /k.98 verte/ ,, decyzje o podjęciu postępowania ( wyjaśniającego ) powinien podjąć dowódca Wyższej Szkoły (...) ” Świadek dodała, iż nie wie dlaczego decyzja taka nie została podjęta.

Świadek ten zeznał również /k.98/, iż ,,reakcja kapitana była właściwa, ale niewłaściwe jest to, ze sprawa nagle ucichła”. W ocenie Sądu rzeczywiście niewłaściwe jest to, iż ,,sprawa ucichła” jednak mając na uwadze, iż Komendant Centrum (...) (...)i (...) zlecił wyjaśnienie sprawy trudno dopatrywać się w bezczynności strony powodowej zawinienia pozwanego. Dodatkowo czynności te były podejmowane już w okresie, kiedy szkoda była stwierdzona, więc nie mogły być przyczyną jej zaistnienia.

Mając na uwadze powyższe należało uznać roszczenia strony powodowej za bezzasadne, a jej pozbawioną logiki argumentację za nieudolną próbę przerzucenia na pozwanego odpowiedzialności za szkodę której nie wyrządził.

W oparciu o powyższe ustalenia i rozważania Sąd na podstawie art. 11 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o odpowiedzialności majątkowej żołnierzy ( Dz.U. z 2001 r., Nr 89, poz. 967 z późn. zm. ) orzekł jak w punkcie I wyroku .

Orzeczenie o kosztach punkcie II sentencji wyroku, znajduje podstawę w treści art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Reguła ta dotyczy także spraw rozpatrywanych przez sądy pracy.

Z: 1. odnotować;

2. doręczyć pełnomocnikowi strony powodowej.