Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 lutego 2018 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Teresa Rak

Sędziowie: SSA Marek Boniecki

SSA Józef Wąsik (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2018 roku w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko (...) sp. z o.o. w N.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na pkt 2 postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 31 października 2017 r., sygn. akt IX GC 265/17

w przedmiocie ustalenia wysokości zaliczki

postanawia:

odrzucić zażalenie.

SSA Józef Wąsik SSA Teresa Rak SSA Marek Boniecki

Sygn. akt I AGz 111/18

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 31 października 2017 r. Sąd Okręgowy w Krakowie: dopuścił dowód z opinii biegłego Z. S. (pkt 1), ustalił wysokość zaliczki w kwocie 5.000 zł (pkt 2); wezwał pełnomocnika powoda do uiszczenia zaliczki w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pominięcia dowodu (pkt 3) oraz wezwał pełnomocników stron, aby w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia złożyli wnioski w zakresie postanowienia dowodowego pod rygorem późniejszego ich pominięcia (pkt 4).

W uzasadnieniu pkt. 2 rozstrzygnięcia podano, że zdaniem Sądu to powód powinien ponieść koszt zaliczki jako strona wnioskująca o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Jej wysokość ustalona została przez Sąd w wysokości, która będzie w przekonaniu Sądu odpowiadać kosztom jej wydania, albowiem opinia ta dotyczy nietypowych wiadomości specjalnych, a ilość pytań sformułowanych przez powoda, do których ma się odnieść biegły jest obszerna. Sąd dodał, że faktem jest, iż na tym etapie postępowania nie da się przewidzieć kosztów wydania opinii, ale biorąc pod uwagę zagadnienia, których opinia dotyczy niewątpliwie jej koszt będzie w ocenie Sądu Okręgowego znaczny, co będzie można ostatecznie zweryfikować po wydaniu opinii.

Powód wywiódł zażalenie na powyższe rozstrzygnięcie w zakresie jego pkt. 1 i 2. Zarzucił kwestionowanemu orzeczeniu naruszenie art. 278 k.p.c. i art. 279 k.p.c. przez ich niezastosowanie i niewysłuchanie stron co do liczby biegłych i ich wyboru, co spowodowało, że sporządzenie opinii biegłego zostało powierzone biegłemu Z. S., który wydał już opinię w postępowaniu karnym zakwestionowaną w całości przez powoda jako nierzetelną, a nadto naruszenie art. 130(4) § 1 k.p.c. w zw. z art. 288 zd. 2 k.p.c. przez dokonanie wyliczenia zaliczki w sposób nieproporcjonalny, zawyżony w stosunku do zakreślonej we wniosku dowodowym tezy dowodowej, albowiem z tezy tej jak również z okoliczności sprawy wynika, że nakład pracy biegłego będzie na tyle nieznaczny, że mało prawdopodobnym jest przyznanie biegłemu wynagrodzenia w wysokości określonej zaliczką.

Z uwagi na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a nadto dopuszczenie wymienionych w treści zażalenia dowodów z dokumentów.

Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Krakowie odrzucił zażalenie powoda na postanowienie tego Sądu z dnia 31 października 2017 r. w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie powoda na pkt 2 kwestionowanego rozstrzygnięcia Sądu I instancji podlegało odrzuceniu.

Zobowiązanie do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego wydane zostało na podstawie art. 130(4) § 2 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym, przewodniczący wzywa stronę zobowiązaną do wniesienia zaliczki, aby w wyznaczonym terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie zapłaciła oznaczoną kwotę. Granice dopuszczalności zażalenia na postanowienia wydane w toku postępowania rozpoznawczego wyznacza art. 394 § 1 k.p.c. Zgodnie z jego treścią zażalenie przysługuje na postanowienie sądu I instancji kończące postępowanie w sprawie, a ponadto na postanowienia sądu i zarządzenia przewodniczącego enumeratywnie wymienione w pkt 1-12 tego przepisu. Wezwanie do uiszczenia zaliczki na poczet przeprowadzenia dowodu nie stanowi postanowienia kończącego postępowanie w sprawie. Niewątpliwie pozostaje ono także poza katalogiem wymienionym w art. 394 § 1 k.p.c. W ocenie Sądu Apelacyjnego - a wbrew stanowisku skarżącego - nie można go bowiem zaliczyć do kategorii rozstrzygnięć, o których mowa w pkt. 9 wymienionego przepisu, który stanowi, że zażalenie przysługuje na postanowienia (zarządzenia przewodniczącego), których przedmiotem jest zwrot kosztów procesu, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, wymiar opłaty, zwrot opłaty lub zaliczki, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty oraz wynagrodzenie biegłego. Samo wezwanie do uiszczenia zaliczki nie stanowi jeszcze rozstrzygnięcia, co do określenia zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, które nastąpi dopiero w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. O ile celowość aksjologiczna takiego zabiegu ustawodawcy może budzić wątpliwości, to jednak precyzyjność pojęć, którymi posłużył się on w konstrukcji ww. przepisu obecnie nie pozwala w ocenie Sądu Apelacyjnego na dokonywanie wykładni rozszerzającej. Wynagrodzenie biegłego stanowi element kosztów sądowych, tj. jeden z wydatków (art. 5 ust. 1 pkt 3 u.k.s.c.). Zgodnie zaś z treścią art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Kwestionowane przez powoda rozstrzygnięcie ma więc charakter tymczasowy i ostatecznie o rozliczeniu wszystkich kosztów postępowania Sąd Okręgowy rozstrzygnie w orzeczeniu kończącym sprawę, stosownie do jej wyników. Oznacza to, iż rozstrzygniecie w omawianym przedmiocie nie podlega zaskarżeniu w drodze zażalenia, a słuszność takiego działania sądu może być kwestionowana jedynie przez zaskarżenie orzeczenia kończącego postępowanie.

Sąd Apelacyjny nie aprobuje poglądu prawnego, iż nałożenie na stronę obowiązku uiszczenia zaliczki na wydatki w sprawie stanowi w istocie obciążenie jej kosztami sądowymi, do których należą opłaty i wydatki. Takie rozumienie art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c. pozostaje w sprzeczności z brzmieniem tego przepisu, gdzie kwestia obciążenia kosztami sądowymi dotyczy jedynie sytuacji, w której sąd rozstrzygnął o istocie sprawy, a kwestionujący rozstrzygnięcie o kosztach nie skarży orzeczenia co do meritum.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny działając na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. postanowił jak na wstępie.

SSA Józef Wąsik SSA Teresa Rak SSA Marek Boniecki