Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Aleksandra Nowicka

Sędziowie SO Jarosław Sobierajski (spr.)

SO Rafał Sadowski

Protokolant st.sekr.sądowy Magdalena Maćkiewicz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń – Wschód w Toruniu Marcina Mazura

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2017 roku

sprawy K. Z. oskarżonego z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, z art. 157 § 2 kk w zw. z art. 57 a § 1 kk, z art. 224 § 2 kk, z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 57 a § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 26 sierpnia 2016 roku sygn. akt VIII K 100/16

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Toruniu) na rzecz adw. M. L. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) brutto tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za II instancję i wydatkami poniesionymi w postepowaniu odwoławczym obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IX Ka 702/16

UZASADNIENIE

K. Z. został oskarżony o to, że:

- w pkt II aktu oskarżenia - w dniu 22 maja 2014 r. na parkingu niestrzeżonym przy ul. (...) w T., dokonał uszkodzenia samochodu osobowego marki (...) nr rej. (...) w ten sposób, że kopiąc w bagażnik dokonał jego wgniecenia, a następnie rzucił szklaną butelką w tylną szybę samochodu, co spowodowało jej wybicie, czym spowodował straty w wysokości 1000 zł na szkodę J. Z., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem pięciu lat od odbycia w okresie 5 listopada 2006 r. do 20 stycznia 2014 r. kary siedmiu lat i dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w T.z dnia (...)o sygn.. akt (...), łączące wyroki Sądu Okręgowego w T.z dnia (...), sygn.. akt (...) za przestępstwa z art. 280 § 2 k.k., art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 283 k.k.; Sądu Rejonowego w T.z dnia (...) , sygn.. akt(...) za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 3 k.k.; Sądu Okręgowego w T.z dnia (...) , sygn.. akt (...) za przestępstwa z art. 280 § 1 k.k., art. 280 § 2 k.k.; Sądu Rejonowego w T.z dnia (...)., sygn.. akt (...)za wykroczenie z art. 119 § 1 k.w. - tj. o czyn z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

- w pkt III aktu oskarżenia - w dniu 19 maja 2014 r. około godz. 23:00, przy ul. (...) w T., działając publicznie, bez powodu, okazując przez to lekceważenie porządku publicznego, wspólnie i w porozumieniu z M. R., dokonał umyślnego zamachu na zdrowie D. N. w ten sposób, że M. R. kopnął pokrzywdzonego w prawy bok i przewrócił na ziemię, a K. Z. uderzał go pięściami po głowie, w tym samym czasie M. R. kopnął go w okolice prawego oka, czym spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci rany w okolicy podoczodołowej prawej, podbiegnięcia krwawego w obrębie powieki górnej i powieki dolnej po stronie prawej, otarcia naskórka w obrębie wargi dolnej po stronie lewej, które naruszyły czynności narządu jego ciała trwający nie dłużej niż 7 dni - tj. o czyn z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k.

- w pkt IV aktu oskarżenia - w nocy z 10 na 11 kwietnia 2014 r. około godz. 01:15 na ul. (...) w T., w celu zmuszenia strażników miejskich T. Ś. i W. S. do zaniechania prawnej czynności służbowej podjętej wobec niego, machnął ręką, w której trzymał scyzoryk z otwartym ostrzem o długości 9 cm - tj. o czyn z art. 224 § 2 k.k.

- w pkt V aktu oskarżenia - w dniu 29 marca 2014 r. w sklepie (...) przy ul. (...) w T. działając publicznie, bez powodu, okazując przez to lekceważenie porządku publicznego umyślnie zniszczył monitor (...)wartości 461,25 zł; 12 sztuk zajęcy czekoladowych; 11 sztuk słoików z majonezem marki (...)i (...); dwie puszki piwa o pojemności 0,5 litra marki (...), dwie butelki piwa o pojemności 0,5 litra marki (...), łącznej wartości 162,33 zł oraz uszkodził ścianę w biurze sklepu, powodując szkodę w wysokości 150 zł, tj. mienie łącznej wartości 773,58 zł na szkodę (...) Sp. z o.o. w T., przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem pięciu lat od odbycia w okresie od 5 listopada 2006 r. do 20 stycznia 2014 r. kary siedmiu lat i dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w T.z dnia (...)., o sygn. Akt (...), łączące wyroki Sądu Okręgowego w T.z dnia (...)., sygn. akt (...)za przestępstwa z art. 280 § 2 k.k., art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 283 k.k., Sądu Rejonowego w T.z dnia (...)., sygn. akt (...)za przestępstwa z art.. 279 § 1 k.k., Sądu Rejonowego w T.z dnia (...)., sygn. akt (...)za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 3 k.k., Sądu Okręgowego w T.z dnia (...)., sygn. akt (...)za przestępstwa z art. 280 § 1 k.k., art. 280 § 2 k.k.; Sądu Rejonowego w T.z dnia (...)., sygn. akt (...)za wykroczenie z art.119 § 1 k.w. - tj. o czyn z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 26 sierpnia 2016 rokuSąd Rejonowy w Toruniu, sygn. akt VIII K 100/16, uznał K. Z. za winnego popełnienia:

- czynów zarzucanych mu w punkcie II i V aktu, ustalając, że czynem z punktu II spowodował straty w wysokości 5441,29 zł oraz działał publicznie, bez powodu, okazując przez to lekceważenie porządku, i jednocześnie uznając, iż czyny te zostały popełnione przez niego w warunkach ciągu przestępstw z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., i wymierzył mu za to w myśl art. 91 § 1 k.k. na podstawie art. 288 § 1 k.k. w zw. z art.57a § 1 k.k. karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec niego zobowiązanie do naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 773,58 zł na rzecz (...) Sp. z o.o. w T., zaś na podstawie art. 57a § 2 kk zasądził od niego na rzecz pokrzywdzonej J. Z. nawiązkę w wysokości 100 złotych;

- czynu zarzucanego mu czynu w punkcie III aktu oskarżenia czynu kwalifikując go jako występek z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. i wymierzając mu za to na podstawie art. 157 § 2 k.k. i art. 57a § 1 k.k. karę 1 roku pozbawienia wolności i orzekając na podstawie art. 57a § 2 kk wobec niego na rzecz pokrzywdzonego D. N. nawiązkę w wysokości 200 złotych;

- czynu zarzucanego mu czynu w punkcie IV aktu oskarżenia stanowiącego występek z art. 224 § 2 k.k., wymierzając mu za to na podstawie art. 224 § 2 k.k. karę 1 roku pozbawienia wolności

Na podstawie art. 91 § 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w miejsce ww. kar jednostkowych wymierzył oskarżonemu karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych.

Orzekając o kosztach zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, obciążając wydatkami postępowania Skarb Państwa, od którego zasądził na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokata M. L. kwotę 826,56 zł brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Wyrok ten w zakresie orzeczenia o karze zaskarżył obrońca oskarżonego wywodząc, że wymierzone mu kary jednostkowe i będąca ich pochodną kara łączna są rażąco surowe z uwagi na to, że nie uwzględniają one należycie okoliczności łagodzących. Wskazując na to, że sąd pominął fakt, że oskarżony działał z zamiarem nagłym i wyraził skruchę, skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie wymiaru kar jednostkowych i kary łącznej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego była niezasadna.

Na aprobatę zasługiwały nie tylko poczynione ustalenia faktyczne, oparte o nie orzeczenie o odpowiedzialności oskarżonego, ale i rozstrzygnięcie o karze. Brak było podstaw do jego zmiany w sposób wnioskowany przez skarżącego. Wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe i będąca ich pochodną kara łączna były wprawdzie znacznie wyższe, niż najniższe dopuszczalne przez prawo, jednakże żadna z nich nie cechowała się rażącą surowością w rozumieniu 438 pkt 4 kpk, a dopiero wówczas uzasadnione byłoby obniżenie ich wymiaru przez sąd odwoławczy.

Twierdząc, że właściwą reakcję na poszczególne czyny przypisane oskarżonemu stanowiłyby niższe kary jednostkowe, skarżący nadmiernie eksponował okoliczność, że oskarżony nie planował dopuszczenia się żadnego z nich i że w toku postępowania wyraził żal i skruchę, jednocześnie w sposób niedopuszczalny całkowicie ignorując okoliczności popełnienia ww. czynów oraz okoliczności o negatywnej wymowie dotyczące osoby oskarżonego. Te zaś wykluczały łagodniejsze potraktowanie go. Fakt, że każdorazowo zamiar popełnienia czynu pojawiał się u niego nagle, oceniany w powiązaniu z nimi przez pryzmat dyrektyw z art. 53 kk, nie przemawiał wcale za wymierzeniem mu kar oscylujących w dolnych granicach zagrożenia. Oskarżony, mimo młodego wieku, był osobą wielokrotnie karaną, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu i spowodowanie poważnych obrażeń ciała. Z poczynionych ustaleń jednoznacznie wynikało zaś, że przypisanych mu czynów dopuścił się w zaledwie kilka miesięcy po opuszczeniu zakładu karnego, w którym odbywał długoletnią karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem łącznym w miejsce kar wymierzonych m.in. za popełnione z użyciem przemocy przestępstwa przeciwko mieniu o poważnej społecznej szkodliwości. Dwa z czterech przestępstw objętych zaskarżonym wyrokiem popełnił w warunkach recydywy określonych w art. 64 § 1 kk. Występki te – podobnie, jak i czyn z art. 157 § 2 kk, polegający na spowodowaniu obrażeń u D. N. – miały nadto charakter chuligański: oskarżony działał bez powodu, publicznie, okazując rażące lekceważenie porządku prawnego. Każdorazowo zachowywał się bardzo agresywnie. Jawił się on zatem jako osoba niepoprawna, wysoce zdemoralizowana. Łatwość, z jaką z błahych w gruncie rzeczy powodów decydował się po raz kolejny naruszyć prawo, czy to nastając na zdrowie i życie D. N., by zemścić się na nim za ujawnienie informacji o innych aktach łamania przez niego prawa, niszcząc mienie w akcie zemsty za zatrzymanie go w związku z podejrzeniem kradzieży, bądź z chęci popisania się przed znajomym, czy wymachując nożem w celu zmuszenia funkcjonariuszy Straży Miejskiej do odstąpienia od podjętej wobec niego interwencji, świadczyła o tym, że osiągnięcie wszystkich celów postępowania zapewni jedynie orzeczenie za poszczególne czyny kar zdecydowanie powyżej dolnych granic zagrożenia. Kara 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności za ciąg dwóch popełnionych w warunkach recydywy występków chuligańskich z art. 288 § 1 kk i kary po 1 roku pozbawienia wolności za występek chuligański z art. 157 § 2 kk oraz czyn z art. 224 § 2 kk należycie uwzględniały ww. okoliczności, sposób działania oskarżonego oraz skutki jego czynów. Słuszne było przyjęcie, że jego zachowanie po popełnieniu przestępstw nie mogło istotnie wpływać na wymiar kar. Przyznanie się do winy, zwłaszcza w wypadku czynu z art. 157 § 2 kk, gdy zostało ono wsparte nieszczerymi wyjaśnieniami, i wyrażenie skruchy, nie mogły niwelować negatywnej wymowy dominujących w wypadku każdego z czynów okoliczności obciążających.

Jako trafne ocenić należało również orzeczenie o karze łącznej. Wobec stwierdzenia, że dotychczas stosowane sankcje nie przyniosły pożądanego efektu i nie zdołały wdrożyć oskarżonego do poszanowania prawa, nieporozumieniem było oczekiwanie wymierzenia mu obecnie łagodniejszej kary łącznej w miejsce kar orzeczonych za cztery kolejne przestępstwa popełnione na przestrzeni zaledwie dwóch miesięcy, mimo że nie upłynęło jeszcze nawet pół roku od opuszczenia przez niego zakładu karnego. Powyższe stanowiło negatywny czynnik prognostyczny, w pełni uzasadniający - w powiązaniu z faktem, że czyny oskarżonego były skierowane przeciwko różnym dobrom prawnym i na szkodę różnych osób - przyjęcie, że niecelowym byłoby premiowanie oskarżonego poprzez wymierzanie mu kary łącznej istotnie niższej, niż suma podlegających połączeniu kar.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – jako prawidłowy – został on utrzymany w mocy.

O kosztach obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono w oparciu o przepisy § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia w zw. z § 4 ust. 1 i 3 Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2015.1801).

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk sąd odwoławczy zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za drugą instancję, obciążając wydatkami postępowania odwoławczego Skarb Państwa, albowiem przemawiała za tym jego sytuacja materialna.