Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Brzesku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2017 r. w Brzesku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna
z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda M. G. następujące kwoty:

-13 330,00 zł (trzynaście tysięcy trzysta trzydzieści złotych 00/100)
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 maja 2016 r. do dnia zapłaty,

- 450,00 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych 00/100);

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda M. G. kwotę 5 647,61 zł (pięć tysięcy sześćset czterdzieści siedem złotych 61/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwota 3 600,00 zł tytułem wynagrodzenia radcowskiego i kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sędzia

SR Agata Gawłowska-Sobusiak

Sygn. akt I C 51/17

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 8 września 2017 r.

Powód M. G. domagał się zasądzania od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 13 780, 00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 25 maja 2016r do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając pozew powód podniósł, że w dniu 13 maja 2016 r w miejscowości O. doszło do zdarzenia drogowego, w którym uszkodzeniu uległ samochód marki M. nr rej. (...) jego własności. Sprawcą zdarzenia był kierowca ubezpieczony tytułem OC komunikacyjnego u strony pozwanej. Powód zgłosił szkodę stronie pozwanej, która uznała co do zasady swoją odpowiedzialność i wypłaciła odszkodowanie w kwocie 19 570, 00 zł. Zdaniem powoda szkoda w jego samochodzie wynosiła 32 900, 00 zł, a zatem strona pozwana winna wypłacić jeszcze dalsze odszkodowanie w kwocie 13 330, 00 zł. Powyższe wynika z tego, że strona pozwana przyjęła niższą wartość samochodu marki M. przed szkodą.

Nadto powód podniósł, że celem wniesienie sprawy do sądu zlecił sporządzenie prywatnej opinii, za którą zapłacił 450, 00 zł.

Reasumując powód domagała się zasądzenia od strony pozwanej na swoją rzecz kwoty 13 330, 00 zł oraz kwoty 450, 00 zł – łącznie kwoty 13 780, 00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi po dniu wydania przez stronę pozwaną decyzji z dnia 24 maja 2016 r przyznającej odszkodowanie tylko w kwocie 19 570, 00 zł.

Powód złożył pozew w postępowaniu upominawczym.

Tut. Sąd nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 30 grudnia 2016 r sygn. akt I Nc 1429/16 nakazał stronie pozwanej, aby zapłaciła na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania.

Strona pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. złożyła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty.

W sprzeciwie stron pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Strona pozwana potwierdziła, że ponosi odpowiedzialność za szkodę w samochodzie powoda i że z tego tytułu wypłaciła odszkodowanie w kwocie 19 570, 00 zł. W ocenie strony pozwanej wymieniona kwota jest adekwatna do wysokości szkody.

Strona pozwana zarzuciła, że to powód zawyżył wartość samochodu przed szkodą, a nadto ustalił wartość samochodu po szkodzie nie w oparciu o notowania rynkowe. Strona pozwana zakwestionowała wyliczenia zawarte w opinii prywatnej przedstawionej przez powoda, a tym samym żądanie zwrotu wynagrodzenia uiszczonego za sporządzenie tej opinii.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny z uwzględnieniem okoliczności bezspornych:

W dniu 13 maja 2016 r w miejscowości O. doszło do zdarzenia drogowego, w którym na prawidłowo jadący samochód marki M. nr rej. (...) - własności powoda i przez niego kierowany – najechał samochód marki N. nr rej. (...) kierowane przez M. Z.. Na miejsce zdarzenia została wezwana Policja, która sporządziła odpowiednią dokumentację i ukarała sprawcę M. Z. mandatem karnym. Sprawca zdarzenia posiadał umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów zawartą ze strona pozwaną.

Jeszcze w dniu 13 maja 2016 r o godz. 23 powód dokonał zgłoszenia szkody stronie pozwanej.

Dowód:

- akta szkody strony pozwanej nr (...), a w szczególności zalegające w nich: karta zdarzenia drogowego z dnia 13 maja 2016 r, dokumentacja fotograficzna, potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody.

Strona pozwana przeprowadziła postępowanie likwidacyjne, w tym oględziny uszkodzonego samochodu marki M. nr rej. (...).

Decyzją z dnia 24 maja 2016 r strona pozwana przyznała powodowi tytułem odszkodowania kwotę 19 570, 00 zł (nadto zwróciła powodowi kwotę 432, 50 zł tytułem poniesionych kosztów holowania, kwotę 1 462, 47 zł tytułem wynajęcia pojazdu zastępczego oraz kwotę 17, 00 zł tytułem „innych” kosztów).

Z kolei decyzją z dnia 20 czerwca 2016 r – wydaną po odwołaniu powoda z dnia 6 czerwca 2016 r – strona pozwana podtrzymała swoje stanowisko.

Nadto w dniu 22 sierpnia 2016 r powód wystosował do strony pozwanej przesądowe wezwanie do zapłaty, ale bez rezultatu.

Dowód:

- decyzja strony pozwanej z dnia 24 maja 2016 r – k. 11,

- decyzja strony pozwanej z dnia 20 czerwca 2016 r – k. 12-13,

- akta szkody strony pozwanej nr (...), a w szczególności zalegające w nich: odwołanie powoda z dnia 6 czerwca 2016 r i przesądowe wezwanie do zapłaty z dnia 22 sierpnia 2016 r.

Strona pozwana zleciła oszacowanie szkody w samochodzie marki M. nr rej. (...) rzeczoznawcy.

Rzeczoznawca oszacował, że wartość samochodu przed szkodą wynosiła 33 600, 00 zł, zaś ewentualny koszt naprawy uszkodzonego samochodu wyniósłby 61 367, 52 zł.

Strona pozwana wystawiła uszkodzony samochód na aukcji internetowej, najwyższa zaoferowana cena za uszkodzony samochód wyniosła 14 030, 00 zł.

Zatem 33 600, 00 zł – 14 030, 00 zł = 19 570, 00 zł i stąd kwota wypłacona powodowi.

Dowód:

- akta szkody strony pozwanej nr (...), a w szczególności zalegająca w nich wycena z dnia 19 maja 2016 r,

Przed wniesieniem sprawy do sądu, powód także zlecił oszacowanie szkody w samochodzie marki M. nr rej. (...) rzeczoznawcy.

Rzeczoznawca oszacował, że wartość samochodu przed szkodą wynosiła 39 200, 00 zł, zaś po szkodzie już tylko 6 300,00 zł, przy czym wartość uszkodzonego samochodu została wyliczona metodą stopnia uszkodzenia. Rzeczoznawca oszacował, że ewentualny koszt naprawy uszkodzonego samochodu wyniósłby 73 056, 54 zł.

Zatem 39 200, 00 zł – 6 300, 00 zł – 19 570, 00 zł ( kwota już wypłacona) = 13 330, 00 zł i takiej kwoty żąda powód.

Za sporządzenie prywatnej wyceny rzeczoznawca policzył sobie wynagrodzenie w kwocie 450, 00 zł, które powód uiścił w dniu 31 maja 2016 r.

Dowód:

- arkusz ustalenia wartości pojazdu w stanie uszkodzonym z dnia 31 maja 2016 r – k. 8-10.

- faktura VAT (...)r z dnia 31 maja 2016 r – k. 7.

Powołany w przedmiotowej sprawie biegły sądowy z zakresy wyceny pojazdów mechanicznych oszacował, że wartość samochodu przed szkodą wynosiła 40 213, 00 zł ( po korekcie dokonanej na rozprawie w dniu 7 września 2017 r). Natomiast wartość samochodu po szkodzie obliczona metodą księgową wynosiłaby 9 500, 00 zł, ale biegły opowiedział się za przyjęciem wartości wynikające z aukcji internetowej tj. wartości 14 030, 00 zł.

Nadto biegły oszacował, że ewentualny koszt naprawy uszkodzonego samochodu wyniósłby 84 124, 12 zł.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego mgr inż. J. S. z dnia 5 maja 2017 r oraz ustne wyjaśnienia z dnia 7 września 2017 – k. 38-59, 76-77.

Powód zakupił samochód marki M. nr rej. (...) po licznych staraniach, gdyż jest to samochód typu sportowego z odsuwany dachem. Po zdarzeniu, powód nie rozważał możliwości sprzedaży tego samochodu. Powód naprawił ten samochód korzystając z pomocy brata, który prowadzi warsztat samochody. Powód zakupił we własnym zakresie części i materiał służący do naprawy, na co przeznaczył kwotę otrzymaną od strony pozwanej. Pozwany szacuje, że na zakup części i materiałów wydatkował kwotę około 27 000, 00 zł.

Dowód:

- przesłuchanie powoda – k. 77-78.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dokumenty, opinię biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów mechanicznych oraz przesłuchanie powoda.

Należy podkreślić, że w przedmiotowej sprawie bezspornym było, że sprawca zdarzenia – w którym uszkodzeniu uległ samochód marki M. nr rej. (...) – ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej. Nadto bezspornym było, strona pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady. Powyższego okoliczności znalazły potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach szkody, w szczególności w decyzjach strony pozwanej, których moc dowodowa nie była kwestionowana.

W przedmiotowej sprawie sporny był zakres szkody, a tym samym wysokość odszkodowania, jaką winien otrzymać powód.

Wobec powyższego – mając do dyspozycji dwie częściowo sprzeczne opinie prywatnych rzeczoznawców – Sąd posiłkował się dowodem z opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów mechanicznych. Opinia biegłego sądowego, a więc podmiotu nie związanego z żadną ze stron i posiadającego najszerszą wiedzę fachową, w sposób obiektywny przedstawiła zakres i wartość szkody. Biegły szczegółowo odniósł się do zarzutów strony pozwanej w ustnych wyjaśnieniach złożonych na rozprawie. W ocenie Sądu opinia biegłego została sporządzona w sposób fachowy, była wyczerpująca, a wnioski w niej zawarte jasne i logiczne.

Warto zaznaczyć, że biegły sądowy oszacował wartość samochodu marki M. nr rej. (...) przed szkodą na kwotę nieco wyższą niż rzeczoznawca wynajęty przez powoda. Natomiast jeśli chodzi o wartość tego samochodu po szkodzie, biegły opowiedział się za przyjęciem wartość wynikającej z aukcji internetowej, czyli wskazanej przez stronę pozwaną.

Sąd oparł się także na przesłuchaniu powoda, a dotyczyło ono kwestii sprzedaży bądź naprawy uszkodzonego samochodu. W ocenie Sądu zeznania powoda były szczere i logiczne, dlatego wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie powód M. G. domagał się zasądzania od strony pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 13 780, 00 zł, a to kwoty 13 330, 00 zł tytułem dalszego odszkodowania za szkodę w samochodzie marki M. nr rej. (...) oraz kwoty 450, 00 zł tytułem zwrotu kosztów opinii prywatnej.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz. U. z 2016 r Nr 2060) posiadacz pojazdu mechanicznego obowiązany jest zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu. Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem zniszczenia lub uszkodzenia mienia, o czym stanowi art. 34 ust. 1 powołanej ustawy. Dalej art. 36 ust 1 tej ustawy stanowi, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Jak była mowa powyżej, samochód powoda marki M. nr rej. (...) uszkodzeniu uległ na skutek zdarzenia zdrowego, którego sprawca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Powód zgłosił szkodę stronie pozwanej, a ta nie uchylała się od swojej odpowiedzialności.

Strona pozwana kwestionowała wysokość odszkodowania należnego powodowi. Zdaniem strony pozwanej skoro – według jej wyliczenia – wartość samochodu marki M. nr rej. (...) przed szkodą wynosiła 33 600, 00 zł, a za uszkodzony samochód na aukcji internetowej można uzyskać kwotę 14 030, 00 zł, to powodowi należy się odszkodowanie w kwocie 19 570, 00 zł i taką kwotę wypłaciła.

Z kolei powód - według swojego wyliczenia – przyjął, że wartość samochodu przez szkodą wynosiła 39 200, 00 zł, a pozostałości tego samochodu wyceniono na kwotę 6 300, 00 zł, to winien otrzymać odszkodowania w łącznej kwocie 32 900, 00 zł tj. kwota już wypłacona 19 570, 00 zł oraz kwota 13 300, 00 zł, której dochodzi.

Zgodnie z art. 363 § 1 kc naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Przywrócenie do stanu pierwotnego w drodze restytucji naturalnej jest dokonywane zasadniczo przez osobę trzecią lub samego poszkodowanego. Ubezpieczyciel, jako odpowiedzialny gwarancyjnie za sprawcę szkody, pokrywa koszty restytucji – wypłaca odszkodowanie pieniężne.

Naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu samochodu polega przede wszystkim na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego. Jeżeli właściciel uszkodzonego samochodu chce przywrócenia go do stanu poprzedniego poprzez jego wyremontowanie, ubezpieczyciel nie może mu narzucić innej formy odszkodowania, polegające w szczególności na tym, że wypłaci odszkodowania w postaci różnicy między wartością samochodu przed szkodą a ceną uzyskaną z likwidacji pojazdu. W razie technicznej możliwości i gospodarczej celowości naprawy samochodu, obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego sprowadza się w odniesieniu do ubezpieczyciela do zapłaty kwoty odpowiadającej kosztom naprawy. Poszkodowany jest uprawniony do żądania kwoty niezbędnej do sfinansowania naprawy samochodu, stanowiącej „odpowiednią sumę pieniężną” w rozumieniu art. 363 § 1 kc ( por.: Beata Janiszewska „Nadmierne koszty restytucji a odpowiedzialność ubezpieczyciela za tzw. szkody komunikacyjne” St. Iur. 2007 nr 47; wyrok SN z dnia 1 września 1970 r II CR 371/70 LEX).

Nie powinna być aprobowana praktyka polegająca na przyjmowaniu, że w przypadkach, w których koszty naprawy samochodu sięgają 70-80% jego wartości przed szkodą, to przyjmuje się tzw. szkodę całkowitą i wypłaca tytułem odszkodowania kwotę odpowiadającą różnicy między wartością samochodu przed szkodą a wartością po szkodzie. Tylko wtedy, gdyby remont samochodu okazał się niemożliwy albo gdyby pociągał za sobą nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ograniczałoby się tej formy odszkodowania ( por.: Beata Janiszewska „Nadmierne koszty restytucji a odpowiedzialność ubezpieczyciela za tzw. szkody komunikacyjne” St. Iur. 2007 nr 47; wyrok SN z dnia 1 września 1970 r II CR 371/70 LEX).

Należy podkreślić, że ustalenie rozmiaru szkody w ubezpieczeniach OC następuje według metody dyferencyjnej, a więc w oparciu o różnicę w majątku poszkodowanego, jak nastąpiło po szkodzie ( por: G. Karaszewski komentarz do art. 363 kc; M. Kaliński „O wadliwej obiektywizacji szkody” St. Iur. 2007 nr 47).

Warto zaznaczyć, że odszkodowanie za uszkodzenie samochodu obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalane według cen występujących na lokalnym rynku, w tym koszt nowych części (por.: wyrok SN z dnia 20 października 1972 r II CR 425/72 LEX; wyrok SN z dnia 5 listopada 1980 r III CRN 223/80 LEX; uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 roku, III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51).

Nadto odszkodowania za uszkodzenie samochodu może obejmować oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę kwoty, odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie ( por.: uchwała SN z dnia 12 października 2001 r III CZP 57/2001 LEX).

Nie można tracić z pola widzenia kompensacyjnej funkcji odpowiedzialności cywilnej i zasady pierwszeństwa ochrony praw wierzyciela.

Mając powyższe na uwadze, obecnie już powszechnie przyjmuje się, iż niezależnie od tego, czy poszkodowany naprawił uszkodzony samochód, należy mu się od ubezpieczyciela odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 kc w zw. z art. 361 § 2 kc. Powyższe oznacza, że wysokość odszkodowania ma odpowiadać kosztom przywrócenia rzeczy jej wartości sprzed szkody. Gdy więc naprawa samochodu przywróci jego wartość sprzed szkody, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy ustalonym przez rzeczoznawcę, przy czym górna granicę tego odszkodowania stanowi wartość rzeczy ( por.: wyrok SA w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 r I ACa 1005/15 LEX, wyrok SA w Katowicach z dnia 29 września 2015 r I Aca 395/15 LEX).

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy, powód zdecydował się na naprawę uszkodzonego samochodu marki M. nr rej. (...). Naprawy dokonał przy użyciu zakupionych przez siebie części i materiałów, w warsztacie brata. Biegły sądowy oszacował, że samochód powoda przed szkodą miał wartość 40 213, 00 zł, a koszt jego pełnowartościowej naprawy (zleconej licencjonowanemu warsztatowi) wyniósłby 84 124, 12 zł. Skoro powód wybrał restytucję naturalną uszkodzonego samochodu, to należało mu się odszkodowanie w kwocie odpowiadającej kosztom naprawy, ale nie wyżej niż w kwocie 40 213,00 zł. Strona pozwana wypłaciła już powodowi kwotę 19 570, 00 zł, zatem powód był uprawniony do żądanie dalszego odszkodowania w kwocie 20 643, 00 zł. Powód żądał w przedmiotowej sprawie tytułem odszkodowania kwoty 13 330, 00 zł i taką kwotę Sąd zasądził.

Odsetki za opóźnienie w zapłacie Sąd zasądził na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc od dnia 25 maja 2016 r. Zgodnie z art. 817 § 1 kc strona pozwana winna wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Zgłoszenie szkody w przedmiotowej sprawie nastąpiło dnia 13 maja 2016 r, a już w dniu 24 maja 2016 r strona pozwana wydała decyzję w przedmiocie wysokości odszykowania. Zatem Sąd zasadził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego, zgodnie z żądaniem powoda.

Powód domagał się także zasądzenia kwoty 450, 00 zł uiszczonej tytułem wynagrodzenia za sporządzenie prywatnej wyceny. Taka wycena – wbrew stanowisku strony pozwanej – była niezbędna dla wniesienia sprawy do Sądu. Powód dokonał naprawy we własnym zakresie, sam zakupił części i korzystał z pomocy brata prowadzącego warsztat samochody, zatem nie umiał wycenić całościowych kosztów naprawy. Wnosząc sprawę do Sądu powód musiał podać kwotę, jakiej się domaga tytułem odszkodowania i temu miała służyć wycena prywatnego rzeczoznawcy. Wycena ta była w znacznej części zbieżna z opinią biegłego sądowego. W tej sytuacji wynagrodzenie rzeczoznawcy winno być rozliczone jako koszty procesu. Skoro powód wygrał proces w całości, należał mu się także zwrot kosztów wyceny w kwocie 450, 00 zł, ale bez odsetek.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, a to zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód wygrał proces w 100%, a na poniesione przez niego koszty procesu złożyły się:

- opłata sądowa od pozwu w kwocie 794, 00 zł;

- wynagrodzenie pełnomocnika liczone według stawki minimalnej w kwocie 3 600, 00 zł;

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł;

- wynagrodzenie biegłego w kwocie 1 236, 61 zł,

łącznie kwota 5 647, 61 zł, którą Sąd zasądził w całości.

Koszt wydania opinii przez biegłego w przedmiotowej sprawie wyniósł 1 236, 61 zł, a powód uiścił zaliczkę w kwocie 1 500, 00 zł. Po prawomocnym zakończeniu postępowania, Sąd z urzędu zwróci powodowi kwotę 263, 39 zł stanowiącą różnicę pomiędzy pobraną a wykorzystaną zaliczką.

SSR Agata Gawłowska-Sobusiak