Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2017r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Anna Zawiślak

Protokolant st. sekr. sąd. Dominika Musiał

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kaliszu A. H.

po rozpoznaniu dnia 13.11.2017r.

sprawy

1.D. J. syna G. i G. zd. Z., ur. (...) w K.

2. K. Z. syna M. i M. zd. Surma, ur. (...) w K.

oskarżonych o to, że:

w dniu 14 października 2016r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonym nieletnim, używając przemocy wobec małoletnich M. K. (lat 14) oraz J. O. (lat 14) polegającej na uderzaniu ich po twarzy pięściami oraz z otwartej dłoni, przewróceniu na podłoże, kopaniu oraz używając gróźb dalszego stosowania przemocy, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci telefonu m-ki (...) o wartości 800 zł należącego do małoletniego M. K. oraz pieniędzy w kwocie 30 zł należących do małoletniego J. O.

tj. o czyn z art. 280 § l kk

1.  uznaje oskarżonego D. J. za winnego zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 280§1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

2.  uznaje oskarżonego K. Z. za winnego zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 280§1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierza mu karę 2 (dwóch) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności,

3.  na podstawie art. 63§1 kk na poczet orzeczonych kar pozbawienia wolności zalicza oskarżonym okresy faktycznego pozbawienia wolności w sprawie i tak:

- D. J. w dniu 15 października 2016r. godz. 07:15 do dnia 16 października 2016r. godz. 12:55

- K. Z. w dniu 17 października 2016r. godz. 06:30 do dnia 17 października 2016r. godz. 16:10

4.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej w K.- adw. L. K. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych powiększoną o należny podatek od towarów i usług (...) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu K. Z. z urzędu,

5.  zwalnia obu oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa.

Sygnatura akt II K 143/17

UZASADNIENIE

W dniu 14 października 2016 roku pokrzywdzeni M. K. i J. O. przebywali na boisku szkolnym przy ul. (...) w K.. Mieli wówczas po 14 lat i byli uczniami II klasy gimnazjum.

Około godz. 19.00 na to miejsce przyszli oskarżeni K. Z. i D. J. (ps. (...)) wraz z ustalonym nieletnim oraz A. N. i N. M.. K. Z. chciał okraść pokrzywdzonych. Gdy oskarżeni zbliżali się do boiska, K. Z. krzyknął do pokrzywdzonych. Wówczas pokrzywdzeni chcieli się spakować i odejść stamtąd. Gdy oskarżeni podeszli do pokrzywdzonych, zachowywali się agresywnie w stosunku do pokrzywdzonych i chcieli ich zastraszyć. K. Z. zażądał od nich pieniędzy, a następnie zadał pokrzywdzonemu M. K. kilka ciosów pięścią w twarz. Również oskarżony D. J. i nieletni zadawali ciosy pokrzywdzonemu pięściami w twarz. Na skutek ciosów zadawanych pokrzywdzonemu przez nieletniego, M. K. upadł na ziemię i wówczas nieletni raz go kopnął. W tym czasie oskarżony K. Z. i D. J. podeszli do pokrzywdzonego J. O., zadawali mu ciosy w twarz, a gdy przewrócił się – kopali go. Pokrzywdzony J. O. na skutek pobicia był zakrwawiony. Gdy oskarżeni przestali bić pokrzywdzonego, J. O. chciał odejść z miejsca zdarzenia. Wówczas oskarżeni nakazali pokrzywdzonemu M. K., aby zawołał J. O., aby ten wrócił. M. K. krzyknął do J. O., aby wrócił, gdyż bał się, że ponownie zostanie pobity. J. O. wrócił na miejsce. Wtedy oskarżeni zażądali od pokrzywdzonych, aby wydali im to, co mają. J. O. wysypał pieniądze z portfela i powiedział oskarżonym, że ma przy sobie 30 złotych. Oskarżony K. Z. zabrał pieniądze. Pokrzywdzony M. K. nie miał w portfelu żadnych pieniędzy, natomiast posiadał przy sobie telefon iPhone 5S o wartości 800 złotych, który zabrał oskarżonym D. J.. Nieletni wziął portfel pokrzywdzonego i spytał się, czy ma go spalić, a następnie rzucił portfel pokrzywdzonemu pod nogi. Potem oskarżeni kazali klęknąć pokrzywdzonym i przyrzec, że nikomu nie powiedzą o zdarzeniu, grożąc przy tym, że pobiją ich bardziej, jeśli zgłoszą sprawę na Policję.

Następnie oskarżeni zmusili pokrzywdzonych, aby poszli z nimi do T. na ul. (...). Po drodze oskarżony K. Z. uderzył kilkakrotnie w twarz otwartą dłonią pokrzywdzonego M. K.. W sklepie oskarżeni zmusili pokrzywdzonych, aby ci wzięli po „cebularzu” oraz jedną puszkę piwa, a także kupili mięso mielone i czteropak piwa. Za produkty zapłacili z pieniędzy zabranych pokrzywdzonemu J. O.. Następnie cała grupa przemieściła się w kierunku fabryki (...), gdzie pili piwo. W tym czasie A. K., matka pokrzywdzonego, próbowała kilkakrotnie dodzwonić się do M. K.. O godzinie 20.36 telefon odebrał A. N. i powiedział jej, że znalazł telefon pokrzywdzonego i odda go jej za 200 złotych.

Dowody: zeznania świadka M. K. k. 10-11, k. 96-98, k. 112-115, k. 127, zeznania świadka J. O. k. 101-102, k. 116-119, k. 124-125, tablica poglądowa k. 95, k. 106-110, opinie psychologiczne k. 132-134, protokół przeszukania k. 18-20, umowa k. 30-33, protokół oględzin k. 13-14, zeznania świadka A. K. k. 5-8, zeznania świadka N. M. k. 39, częściowo zeznania świadka I. O. k. 45-48, zeznania świadka A. N. k. 51, wyjaśnienia oskarżonego D. J. k. 60-64, k. 201v, wyjaśnienia oskarżonego K. Z. k.76-77, k. 201v, protokół badania stanu trzeźwości k. 12

Na skutek pobicia J. O. doznał podbiegnięcia krwawego na tylnej powierzchni małżowiny usznej lewe, obrzęku grzbietu nosa bez patologicznych trzeszczeń, niewielkiego obrzęku okolicy jarzmowej lewej i linijne zadrapanie naskórka o długości 3 cm, tj. obrażenia naruszające czynności narządów ciała na czas poniżej 7 dni. Po zdarzeniu pokrzywdzony ze strachu przez tydzień nie chodził do szkoły. M. K. po zdarzeniu przez 2 tygodnie nie chodził do szkoły, bo bał się, że spotka napastników. Poza tym cierpi na stany lękowe.

Dowody: opinia lekarska k. 86, zeznania świadka J. O. k. 124-125, zeznania świadka M. K. k. 127, opinia psychologiczna k. 132.

Oskarżony D. J. w chwili popełnienia zarzucanego czynu miał 18 lat. Jest bezdzietnym kawalerem. Ma wykształcenie podstawowe, nie ma zawodu, jest bezrobotny, nie ma żadnych dochodów, utrzymuje go matka. Nie był karany.

Dowody: wyjaśnienia k. 60-61, informacja z K. k. 83.

Oskarżony K. Z. w chwili popełnienia zarzucanego czynu miał 20 lat. Jest bezdzietnym kawalerem. Ma wykształcenie podstawowe, uczęszczał do szkoły specjalnej. Nie ma zawodu, utrzymuje się z prac dorywczych. Karany za oszustwo w typie uprzywilejowanym. Sąd ustalił, że oskarżony K. Z. ma objawy zaburzeń emocji i zachowania w przebiegu upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim. W czasie popełnienia zarzucanego czynu oskarżony miał zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Dowody: wyjaśnienia k. 75-76, informacja z K. k. 84, świadectwo szkolne k. 158, opinia psychiatryczna k. 182-184.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zeznań świadków, dokumentacji oraz częściowo na podstawie wyjaśnień oskarżonych.

Oskarżony D. J. w toku śledztwa przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu i złożył wyczerpujące wyjaśnienia, w których opisał przebieg zdarzenia. Oskarżony przed Sądem podtrzymał swoje wyjaśnienia i wyraził skruchę. Oskarżony K. Z. w toku śledztwa przyznał się do zarzucanego czynu; jego wyjaśnienia nie są tak obszerne, jednak oskarżony przyznał, że zabrał pieniądze w kwocie 30 złotych pokrzywdzonemu oraz, że jako pierwszy uderzył jednego z pokrzywdzonych w twarz pięścią. Oskarżony przed Sądem podtrzymał te wyjaśnienia i wyraził skruchę.

Oceniając osobowy materiał dowodowy Sąd miał na uwadze, że całe zdarzenie miało przebieg dynamiczny, a nadto jego uczestnicy nie znali się dobrze, co powoduje, że zeznania świadków i wyjaśnienia oskarżonych mogą być obarczone drobnymi nieścisłościami, co jednak nie przekreśla w przeważającej mierze ich wiarygodności. Wyjaśnienia oskarżonego D. J. są wyczerpujące, dosyć dokładnie opisują przebieg zdarzenia, są w znacznej mierze zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym i w konsekwencji Sąd uznał je za wiarygodne. Wyjaśnienia oskarżonego K. Z. są krótkie, jednak nie są sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym i w konsekwencji również Sąd dał im wiarę. W tym miejscu należy także wskazać, że D. J. wyjaśnił, że atak na pokrzywdzonych był spowodowany chęcią okradzenia ich. Na sprawstwo oskarżonych wskazuje także okoliczność, że w miejscu zamieszkania oskarżonego D. J. znaleziono telefon skradziony M. K., którego wygląd jest zbieżny z opisem podanym przez pokrzywdzonego (por. k. 18-20).

Sąd uznał za wiarygodne zeznania pokrzywdzonych M. K. i J. O., którzy byli przesłuchiwani kilkakrotnie – ich zeznania są konsekwentne i spójne, a nadto znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, tj. wyjaśnieniach oskarżonych i zeznaniach pozostałych świadków. Pokrzywdzeni w toku okazania spontanicznie rozpoznali osoby, które brały udział w zdarzeniu z dnia 14 października 2016 roku. Za wiarygodnością zeznań pokrzywdzonych przemawia także opinia psychologiczna, sporządzona po zbadaniu pokrzywdzonych, z której wynika, że pokrzywdzeni nie mają skłonności do konfabulacji.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania N. M. w zakresie odnoszącym się do zrębów zdarzenia z dnia 14 października 2016 roku (przyjście grupy na boisko, potem do T.), nie uszło jednak uwadze Sądu, że ww. świadek umniejsza swoją rolę i dystansuje się od zdarzenia, chociaż z zeznań pokrzywdzonych wynika, że chociaż świadek nie brała udziału w rozboju, to jednak towarzyszyła oskarżonym i nieletniemu. To samo odnosi się do zeznań A. N., które w zasadniczej części dokładnie opisują przebieg zdarzenia, jednakże ww. świadek zeznał, że telefon od matki pokrzywdzonego odebrał nieletni, chociaż z wyjaśnień D. J. wynika, że w rzeczywistości to właśnie świadek A. N. powiedział matce pokrzywdzonego, że znalazł telefon (por. k. 63).

Sąd za zgodne z prawdą uznał zeznania świadków A. K. i I. O. albowiem są one spójne z zeznaniami pozostałych świadków, w szczególności pokrzywdzonych. Zeznania te stanowią w istocie relację zdarzeń przedstawioną przez małoletnich pokrzywdzonych.

Pominięto także dowód z oględzin monitoringu, gdyż nie wnosi do sprawy żadnych istotnych informacji i tylko potwierdza, że oskarżeni i pokrzywdzeniu udali się do sklepu (...), co wynika także z pozostałego materiału dowodowego.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z opinii biegłych: lekarza medycyny sądowej, lekarzy psychiatrów i psychologa. Opinie zostały sporządzone przez podmioty profesjonalne, w sposób fachowy, a ich wnioski są czytelne. Sąd dał wiarę także dokumentom urzędowym, tj. protokołom oględzin i przeszukania oraz informacjom o karalności z Krajowego Rejestru Karnego, ponieważ zostały sporządzone przez osoby uprawnione, zgodnie z przewidzianymi przepisami wymaganiami.

Oskarżeni stanęli pod zarzutem przestępstwa rozboju z art. 280 § 1 kk. Wskazane przestępstwo popełnia ten, kto kradnie używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Przestępstwo jest zagrożone karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

Przedstawiony stan faktyczny nie budzi wątpliwości, że oskarżeni zrealizowali znamiona strony przedmiotowej, ponieważ użyli przemocy względem pokrzywdzonych (ciosy w twarz, kopanie) i pozbawili pokrzywdzonych ich mienia (pokrzywdzonego M. K. telefonu, a J. O. – pieniędzy w kwocie 30 złotych). Odnośnie do strony podmiotowej, przestępstwo rozboju może być popełnione tylko w zamiarze bezpośrednim kierunkowym, co oznacza, że działanie sprawcy jest nakierowane na zabór mienia w celu przywłaszczenia i jednocześnie sprawca, aby ten cel osiągnąć, stosuje przemoc lub grozi natychmiastowym jej użyciem albo też doprowadza człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. W niniejszej sprawie oskarżeni zrealizowali również znamiona strony podmiotowej, ponieważ zamiarem oskarżonych było uzyskanie bezprawnej korzyści majątkowej i w tym celu zdecydowali się na użycie przemocy.

Przechodząc do wymiaru kary, Sąd wymierzając oskarżonym karę wziął pod uwagę stopień winy oskarżonych, społeczną szkodliwość zarzucanego czynu, cele zapobiegawcze i wychowawcze, które mają zostać osiągnięte w stosunku do oskarżonych, potrzebę kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa oraz potrzebę wychowania oskarżonych, którzy są młodociani. Sąd ocenił stopień społecznej oskarżonych jako wysoki przede wszystkim dlatego, że pokrzywdzeni są dziećmi. Oskarżeni brutalnie pobili pokrzywdzonych nie zważając na to, że byli młodsi od oskarżonych i słabsi fizycznie. Na wysoką społeczną szkodliwość czynu wskazuje także okoliczność, że pokrzywdzeni po zdarzeniu bali się chodzić do szkoły i żyli w strachu przed ponownym atakiem. Sąd ocenił stopień winy oskarżonych jako wysoki – oskarżeni w chwili popełnienia zarzucanego czynu nie znajdowali się w jakiejkolwiek atypowej sytuacji motywacyjnej.

Sąd wziął pod uwagę młody wiek oskarżonych w chwili popełnienia zarzucanego czynu – fakt, że oskarżeni popełnili zarzucany czyn, który nie jest drobnym przestępstwem, w tak młodym wieku, przemawia na ich niekorzyść i wskazuje na demoralizację. Działali przy tym bez szczególnego powodu, z niskich pobudek.

Jako okoliczność łagodzącą potraktowano przyznanie się do winy oskarżonych a w przypadku D. J. uprzednią niekaralność.

Biorąc pod uwagę te wszystkie okoliczności Sąd uznał za zasadne wymierzenie oskarżonemu D. J. kary 2 lat pozbawienia wolności, natomiast oskarżonemu K. Z. kary 2 lat i 1 miesiąc pozbawienia wolności, gdyż drugi oskarżony był już wcześniej karany. Orzeczone kary odpowiadają minimalnemu ustawowemu zagrożeniu, jednak są adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu.

Biorąc pod uwagę, że oskarżonych małoletnich należy przede wszystkim wychować, nie jest zasadne wymierzenie kar w wyższym wymiarze. W niniejszej sprawie nie ma podstaw do orzeczenia warunkowego zawieszenia wykonania kary przede wszystkim dlatego, że stosownie do art. 69 § 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności można zawiesić tylko wtedy, gdy orzeczono karę maksymalnie 1 roku pozbawienia wolności, a tymczasem w przypadku przestępstwa rozboju minimalne ustawowe zagrożenie wynosi 2 lata. Ponadto, w odniesieniu do oskarżonych nie zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna.

Na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczono oskarżonym na poczet orzeczonej kary okres zatrzymania w sprawie.

Wynagrodzenie obrońcy działającego z urzędu ustalono na podstawie § 17 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Na koszty sądowe w niniejszej sprawie złożyły się: opłaty sądowe, a także wynagrodzenie biegłych (lekarza sądowego, psychologa, psychiatrów), opłaty ryczałtowe za doręczenia, opłaty za uzyskanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego i wynagrodzenie obrońcy z urzędu. Na podstawie ar. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych uznając, wobec braku dochodów, obowiązek ich uiszczenia byłby dla nich nadmiernym obciążeniem.