Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 04 kwietnia 2018 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki jawnej (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) spółki jawnej (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 107 złotych ( sto siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  kosztami procesu w pozostałym zakresie obciąża powoda (...) spółkę jawną (...) R. W.i T. W. z siedzibą w C. uznając je za uiszczone.

Sygn. akt VI GC 1978/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 lipca 2017 roku powód (...) spółka jawna (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 291,28 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 24 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż z winy kierującego innym pojazdem, który to kierowca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego ubezpieczyciela, pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) uległ uszkodzeniu. W związku z tym powód w dniu 05 listopada 2016 roku zawarł z korzystającą z tego pojazdu – leasingobiorcą M. K. (1) umowę zlecenia numer (...), której przedmiotem była naprawa tego pojazdu. Po jej przeprowadzeniu powód wystawił fakturę numer (...) na kwotę 3 115,39 złotych brutto. Ubezpieczyciel uznając swoją odpowiedzialność co do zasady wypłacił powodowi należność wynikającą z tej faktury pomniejszoną o 50% wartości podatku VAT, wskazując, że odszkodowanie za szkodę nie obejmuje podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim poszkodowany może obniżyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 11 października 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 3995/17 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagał się oddalenia powództwa i wskazał, że wypłacił powodowi tytułem odszkodowania za naprawę pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) kwotę 2 532,84 złotych netto wynikającą z faktury numer (...) oraz zakwestionował żądanie powoda do otrzymania kwoty stanowiącej 50% podatku VAT wskazanego na tej fakturze, z uwagi na okoliczność, że właścicielowi pojazdu przysługuje uprawnienie do odliczenia tego podatku w całości.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 04 października 2016 roku doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. posiadającego uprawnienie do obniżenia należnego podatku od towarów i usług o 100% kwoty tego podatku naliczonego z tytułu nabycia towaru lub usługi.

Użytkownikiem przedmiotowego pojazdu na podstawie zawartej z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowy leasingu była M. K. (1) posiadająca uprawnienie do odliczenia 50% wartości podatku VAT.

Sprawca szkody ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

niesporne, a nadto: zeznania świadka M. K. (1) – protokół rozprawy z dnia 04 kwietnia 2018 roku – k. 59-60 (zapis obrazu i dźwięku 00:01:11 – 00:05:15), oświadczenie – k. 13 akt

W dniu 25 października 2016 roku M. K. (1) zleciła (...) spółce jawnej (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C. naprawę uszkodzonego pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

zlecenie – k. 9 akt

Z tytułu naprawy pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) spółka jawna (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C. wystawił M. K. (1) fakturę numer (...) na kwotę 3 115,39 złotych brutto (tj. kwotę 2 532,84 złotych netto oraz kwotę 582,55 złotych – podatek od towarów i usług), z terminem płatności do dnia 23 grudnia 2016 roku.

faktura – k. 12 akt

W dniu 15 grudnia 2016 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. upoważnił (...) spółkę jawną (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C. do odbioru odszkodowania.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przyznał i wypłacił tytułem odszkodowania za naprawę pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) kwotę 2 532,84 złotych netto. W wypłaconym odszkodowaniu nie uwzględniono kwoty stanowiącej podatek od towarów i usług wykazanej na fakturze numer (...).

upoważnienie – k. 11 akt, decyzja – k. 41 akt

W dniu 02 czerwca 2017 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarł z (...) spółką jawną (...) R. W. i T. W. z siedzibą w C. umowę przelewu wierzytelności przysługującej mu wobec ubezpieczyciela w związku ze szkodą w pojeździe marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z dnia 04 października 2016 roku.

umowa przelewu wierzytelności – k. 10 akt

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych, nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron. Pozostałe dokumenty dołączone do akt nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy nowych i istotnych okoliczności. Sąd wziął pod uwagę również oświadczenia stron uwzględniając je jednakże w takim jedynie zakresie, w jakim nie były one kwestionowane przez stronę przeciwną.

Jakkolwiek uznając zeznania świadka M. K. (1) za wiarygodne, to nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii spornych w sprawie, tym bardziej, że okoliczność posiadania przez nią uprawnienia do obniżenia należnego podatku od towarów i usług o 50% kwoty tego podatku naliczonego z tytułu nabycia towaru lub usługi, była niekwestionowana w przedmiotowej sprawie. Odnosząc się natomiast do zeznań świadka M. K. (2) – pracownika powoda, to świadek ten nie posiadał żadnej szczegółowej wiedzy na temat zlecenia naprawy pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i sposobu rozliczenia tego zlecenia.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Niesporne w niniejszej sprawie było, że pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ponosi odpowiedzialność za skutki uszkodzenia w wyniku kolizji z dnia 04 października 2016 roku pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wiążącej go ze sprawcą szkody. Poza sporem pozostawało także, że właścicielem przedmiotowego pojazdu jest (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. posiadający prawo do odliczenia 100% wartości podatku VAT, zaś korzystającym z tego pojazdu (leasingobiorcą) jest M. K. (1) mająca uprawnienie do odliczenia 50% wartości podatku VAT.

Spór dotyczył natomiast wysokości należnego powodowi (...) spółce jawnej (...) R. W.i T. W. z siedzibą w C. odszkodowania, a w szczególności uwzględnienia w kwocie odszkodowania kwoty stanowiącej 50% wartości podatku VAT, gdyż ze zwolnienia w takim zakresie korzysta zlecająca naprawę M. K. (1).

Nie budzi w doktrynie i orzecznictwie dotyczącym zasad odpowiedzialności cywilnej za szkodę związaną z ruchem pojazdu mechanicznego wątpliwości, iż w przypadku pojazdów, co do których zawarto umowę leasingu, w razie uszkodzenia takiego pojazdu, poszkodowanym w zakresie kosztów naprawy tego pojazdu jest jego właściciel, a zatem w niniejszej sprawie – (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Wobec tego należne mu odszkodowanie z tego tytułu – kosztów naprawy – jest odszkodowaniem w kwocie netto i w takim jedynie kształcie wierzytelność z tego tytułu (kosztów naprawy) mogła zostać przeniesiona na powoda. W przypadku uszkodzenia pojazdu korzystający nie jest poszkodowanym, albowiem nie jest właścicielem rzeczy, a jedynie jej posiadaczem zależnym i tym samym nie doznaje on z tego tytułu szkody w swoim majątku. Takie stanowisko jest powszechnie akceptowane w aktualnym orzecznictwie sądów powszechnych, a w podobnym tonie wypowiedział się również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 kwietnia 2005 roku (sygn. akt III CZP 99/04). Fakt, iż leasingobiorca był w wykonaniu umowy leasingu zobowiązany do usunięcia uszkodzeń pojazdu, nie zmienia tego, iż poszkodowanym w wyniku zaistniałego zdarzenia komunikacyjnego był właściciel pojazdu. Istota świadczenia z tytułu rat leasingowych oraz ewentualna możliwość nabycia pojazdu po zakończeniu stosunku leasingu również nie zmienia wskazanego powyżej stanowiska. Zgodnie z powszechnym akceptowanym w tej sprawie poglądem dopóki do nabycia własności nie dojdzie, korzystający posiada wyłącznie prawo o charakterze względnym do użytkowania pojazdu skuteczne względem finansującego. Nadto, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie obejmuje szkód powodujących zwiększenie pasywów po stronie korzystającego związanych ze zleceniem naprawy uszkodzonego pojazdu, które podlegają rozliczeniu pomiędzy korzystającym a finansującym w ramach łączącej strony umowy leasingu. W żadnej więc mierze umowa leasingu zawarta między właścicielem pojazdu a leasingobiorcą (M. K. (1)) i zawarte tam ustalenia odnośnie pokrywania kosztów naprawy pojazdu nie mogą oddziaływać na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – źródłem bowiem obowiązku wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w przedmiotowym przypadku nie jest umowa leasingu, a czyn niedozwolony sprawy szkody, z którym ubezpieczyciela łączy umowa OC.

W tej sytuacji bez znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, która dotyczy odszkodowania obejmującego koszty naprawy, pozostaje okoliczność zakresu zwolnienia, z którego korzysta zlecająca naprawę M. K. (1) będąca leasingobiorcą, gdyż to nie ona w związku z naprawą pojazdu ma status poszkodowanego, lecz właściciel pojazdu i to jego zakres zwolnienia wyznacza zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkodę z tego tytułu. Skoro zatem właściciel uszkodzonego pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) – (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. jako poszkodowany miał prawo do odszkodowania w kwocie netto (z uwagi na uprawnienie do odliczenia 100% wartości podatku VAT), pozwany ubezpieczyciel jedynie w takim zakresie zobowiązany był szkodę tę pokryć i jednocześnie tylko w takim zakresie powód mógł nabyć od poszkodowanego wierzytelność z tego tytułu.

W związku zaś z tym, że pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypłacił powodowi tytułem odszkodowania za naprawę pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w całości kwotę netto, tj. kwotę 2 532,84 złotych, wynikającą z faktury numer (...), żądanie powoda zapłaty kwoty 291,28 złotych tytułem zapłaty 50% podatku od towarów i usług, z powyższych względów, jako niezasadne na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. stosowanych a contrario podlegało oddaleniu.

W punkcie II wyroku rozstrzygając o kosztach procesu, mając na uwadze, iż pozwany wygrał sprawę w całości, Sąd, stosownie do treści art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c., zasądził od powoda jako strony przegrywającej na rzecz pozwanego kwotę 107 złotych, na którą składała się: kwota 90 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i kwota 17 złotych tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Kosztami procesu w pozostałym zakresie Sąd obciążając powoda uznał je za uiszczone (punkt III wyroku).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 16 kwietnia 2018 roku