Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2017 roku.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

PrzewodniczącySSR Przemysław Chrzanowski

Protokolant protokolant sądowy Patrycja Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2017 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) w W.

o zasiłek pogrzebowy

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W.

z dnia (...), znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VI U 160/17

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2017 roku J. K. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)w W. w przedmiocie braku przyznania zasiłku pogrzebowego. Odwołujący wniósł o wypłatę zasiłku pogrzebowego (k. 1).

W odpowiedzi na odwołanie, ZUS wniósł o oddalenie odwołania (k. 18).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. C. zmarł w dniu 6 stycznia 2017 roku (odpis skrócony aktu zgonu – k. 8 akt rentowych).

Już orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 22 kwietnia 2004 roku, M. C. został uznany za częściowo niezdolnego do pracy (k. 38v), miał także ustalany umiarkowany stopień niepełnosprawności (k. 12, 16, 17).

W związku z chorobą i śmiercią, organ rentowy nie kwestionuje, że zmarły był całkowicie niezdolnym do pracy (oświadczenie pełnomocnika organu rentowego z k. 46).

Pogrzeb został zorganizowany na zlecenie J. K., który poniósł koszty wymienione w rachunkach złożonych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zeznania odwołującego, akta organu rentowego).

Na datę śmierci, M. C. ani nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z żadnego tytułu, ani nie pobierał emerytury lub renty. Zmarły nie był także członkiem rodziny osoby ubezpieczonej albo pobierającej emeryturę lub rentę (akta rentowe, zeznania odwołującego).

M. C. w dniu śmierci ani nie miał ustalonego prawa do emerytury lub renty, ani nie spełniał warunków do ich uzyskania i pobierania. Posiadał 25 lat, 7 miesięcy i 2 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 2 miesiące i 17 dni okresów nieskładkowych. Z okresu 10 lat przed śmiercią w dniu 6 stycznia 2017 roku, M. C. miał jedynie 21 dni okresu składkowego (od 25 lipca 2008 roku do 14 sierpnia 2008 roku w (...).). Zmarły w dniu śmierci nie spełniał warunków do przyznania emerytury (nie miał ukończonych 67 lat) oraz renty, tj. nie miał 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w okresie 10 lat przed śmiercią (k. 2-17, 25, 38, 46, akta organu rentowego, akta emerytalno-rentowe).

M. C. składał wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy, ale było to w 2004 roku i decyzją ZUS odmówiono mu prawa do tego świadczenia (k. 38).

W konsekwencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. wydał decyzję z dnia (...), znak (...), w której odmówił J. K. prawa do zasiłku pogrzebowego po zmarłym M. C. (akta rentowe).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów, co do których Sąd nie znalazł żadnych okoliczności mogących świadczyć o nieautentyczności lub nieprawdziwości zawartych w nich treści. Ponadto ustalenia zostały oparte na wiarygodnych zeznaniach odwołującego. W ocenie Sądu zeznania te były spójne, wyczerpujące i nie budziły wątpliwości Sądu.

Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 77 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

1. Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:

1)  ubezpieczonego;

2)  osoby pobierającej emeryturę lub rentę;

3)  osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;

4)  członka rodziny osoby wymienionej w pkt 1 i 2.

2. Członkami rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 4, są:

1)  małżonek (wdowa i wdowiec);

2)  rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające;

3)  dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej;

4)  przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci niż wymienione w pkt 3;

5)  rodzeństwo;

6)  dziadkowie;

7)  wnuki;

8)  osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.

3. Zasiłek pogrzebowy przysługuje również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego.

4. Zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu.

Art. 78 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, że:

1. Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.

2. Zasiłek pogrzebowy przysługuje również pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.

3. W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, o którym mowa w ust. 2, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty - proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.

W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż wymieniona w art. 77 ust. 1 pkt 4, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż w kwocie 4.000 zł (art. 79 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym, na datę śmierci M. C. ani nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z żadnego tytułu, ani nie pobierał emerytury lub renty. Zmarły nie był także członkiem rodziny osoby ubezpieczonej albo pobierającej emeryturę lub rentę. Ponadto śmierć nie nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego.

Art. 57 ww. ustawy stanowi zaś:

1. Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy;

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Ponadto art. 58 ww. ustawy wskazuje, że:

1. Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)  1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)  2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)  3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)  4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)  5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

2. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

3. Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym, M. C. w dniu śmierci nie miał ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie spełniał warunków do jej uzyskania i pobierania. Posiadał 25 lat, 7 miesięcy i 2 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 2 miesiące i 17 dni okresów nieskładkowych. Z okresu 10 lat przed śmiercią w dniu 6 stycznia 2017 roku, M. C. miał jedynie 21 dni okresu składkowego (od 25 lipca 2008 roku do 14 sierpnia 2008 roku w (...)

Powyższe oznacza, że zmarły w dniu śmierci nie spełniał warunków do przyznania emerytury (nie miał ukończonych 67 lat) oraz renty (brak 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w okresie 10 lat przed śmiercią).

Organ rentowy nie kwestionował, że zmarły w chwili śmierci był całkowicie niezdolny do pracy. Jednak sama niezdolność do pracy nie wystarcza do ustalenia prawa do renty. Należy mieć wymagany okres składkowy i nieskładkowy – w przypadku zmarłego 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed śmiercią. Tego strona nie udowodniła w toku procesu. Ponadto strona nie udowodniła okresu składkowego co najmniej 30 lat, zgodnie z art. 58 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Reasumując, sam fakt, że odwołujący pokrył koszty pogrzebu zmarłego M. C. nie oznacza, że nabył prawo do spornego zasiłku pogrzebowego. Jego przyznanie jest obwarowane spełnieniem w/w przesłanek, których zaistnienie nie zostało jednak udowodnione w toku procesu (pouczenie z karty 28 i 46).

W konsekwencji Sąd - na podstawie w/w przepisów i art. 477 ^{( 14)} § 1 KPC - oddala odwołanie J. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia (...), znak (...).