Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2014r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Piotr Rajczakowski

SO Małgorzata Mróz

Protokolant: Alicja Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa G. W.

przeciwko M. O.

o zapłatę 23.583,43zł

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 28 sierpnia 2013r., sygn. akt I C 724/13

I oddala apelację;

II zasądza od pozwanej na rzecz powoda 1.200zł kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 931/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 23 583,43 zł , z odsetkami ustawowymi od dnia 4 kwietnia 2013 r. oraz orzeczono o kosztach procesu i kosztach sądowych, opierając rozstrzygnięcie o następujące ustalenia i oceny:

- w dniu 13 lutego 2009 r. pozwana zawarła ze (...) umowę pożyczki kwoty 33 000 zł, którą miała zwrócić w ciągu 72 miesięcy, a poręczycielami byli mąż pozwanej oraz powód; umowa została wypowiedziana wobec braku wpłat od pozwanej, a w dniu 4 kwietnia 2013 r. powód wpłacił całe zadłużenie na rzecz wierzyciela wraz z kosztami, uiszczając komornikowi kwotę 43 692,02 zł, po czym wezwał pozwaną do zwrotu na jego rzecz kwoty 47 166,86 zł; z kolei małżeństwo pozwanej i jej męża – drugiego z poręczycieli – zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem z dnia 30 czerwca 2011 r..

Sąd przyjął, że powód spłacając wierzytelność (...)- u z umowy pożyczki zapłacił cudzy dług, czyli zrealizował osobiste zobowiązanie pozwanej. Dlatego też zastosowanie znajdował przepis art. 518 § 1 pkt. 1 kc, na mocy ktorego powód nabył spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty, ponieważ zapłacił cudzy dług, za który był odpowiedzialny osobiście. Przykładem odpowiedzialności osobistej jest właśnie zobowiązanie poręczyciela, który wprawdzie w stosunku do wierzyciela odpowiada jak współdłużnik solidarny, ale spłacając wierzyciela, wstępuje w jego miejsce i nabywa spłaconą wierzytelność, stając się w ten sposób wierzycielem głównego dłużnika, a w takiej sytuacji nie znajduje zastosowania przepis art. 376 § 1 kc, który reguluje treść wzajemnych roszczeń regresowych dłużników solidarnych. Jeżeli zatem powód spłacił w całości pożyczkodawcę, to przysługuje mu wobec pozwanej roszczenie o zwrot spełnionego za nią świadczenia, przy czym pozwana już z chwilą spłaty pozostawała wobec powoda w stanie opóźnienia.

W apelacji pozwana zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, a to:

1.art. 370 kc w zw. z art. 376 kc przez ich błędną wykładnię i uznanie, że sprawy majątkowe między byłymi małżonkami nie mają znaczenia dla niniejszej sprawy, skoro mąż pozwanej wyraził zgodę na zaciągnięcie zobowiązania przez pozwaną, wobec czego pozwana i jej były mąż odpowiadają solidarnie wobec powoda, stąd pozwana może odpowiadać za dług jedynie do połowy jego wysokości;

2.art. 27 § 1 kpc przez rozpoznanie sprawy przez SR w Kłodzku, gdy tymczasem pozwana od kilku lat mieszka we W.;

3. art. 217 kpc i art. 233 kpc przez pominięcie dowodów z zeznań świadków oraz samej pozwanej, co doprowadziło do braku rozważenia szeregu istotnych dla sprawy okoliczności, w tym zgody byłego męża pozwanej na zaciągnięcie pożyczki;

4. art. 113 uksc przez obciążenie pozwanej opłatą sądową w kwocie 2359 zł, gdy spór dotyczył jedynie kwoty 23 583,43 zł, ponieważ pozwana częściowo uznałą żądanie powoda, dlatego też co najwyżej powinna uiścić opłatę sądową w kwocie 1179 zł.

Wskazując na powyższe wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonej części lub jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania .

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja nie podlega uwzględnieniu, a podniesione w niej zarzuty nie znajdują potwierdzenia w okolicznościach sprawy. Przyjmując bezsporne w istocie ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji za swoje, Sąd Okręgowy podziela także ocenę prawną tego stanu faktycznego oraz wyciągnięte z tej oceny wnioski, co zwalnia z konieczności ponownego przytaczania szeregu powołanych już wcześniej trafnych argumentów.

Tylko dodatkowo należy wskazać na następujące kwestie :

- bezspornym było, że powód – jako poręczyciel - spłacił w całości dług obciążający pozwaną - jako pożyczkobiorcę - , a zatem skoro spłacił wierzyciela przez zapłatę cudzego długu, to nabył spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty / art. 518 § 1 pkt. 1 kc /; dlatego też wbrew uwagom skarżącej, w takiej sytuacji nie znajduje zastosowania przepis art. 376 kc, który odnosi się do wzajemnych rozliczeń między dłużnikami solidarnymi, którymi wprawdzie byli powód i były mąż pozwanej jako poręczyciele, lecz po spłaceniu wierzyciela powód wstąpił w jego miejsce, stając się głównym wierzycielem pozwanej jako dłużnika; - nie ma także podstaw do podzielenia stanowiska skarżącej, że stroną umowy pożyczki jak pożyczkobiorcy była ona i jej były mąż, skoro nic takiego nie wynika z dokumentu w postaci umowy pożyczki, w treści której były mąż pozwanej figuruje jedynie jako poręczyciel; poglądu tego nie zmienia fakt wyrażenia przez ówczesnego męża pozwanej zgody na zaciągnięcie przez nią pożyczki, co odnosiło się jedynie do ewentualnej kwestii nadania klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika, z ograniczeniem jego odpowiedzialności / art. 787 kpc /, stąd też uwagi skarżącej, że odpowiedzialność za zaciągniętą pożyczke obciąża po połowie pozwaną i jej męża są nieuprawnione; - kwestia pominięcia dowodów dla ustalenia proporcji przeznaczenia środków uzyskanych w drodze przedmiotowej pożyczki czy też relacji małżeńskich pozwanej i jej męża , jest bez znaczenia dla prawidłowości zapadłego rozstrzygnięcia, ponieważ okoliczności te nie mogą w żadnym stopniu podważyć więzi prawnych łączących strony procesu;

-niewątpliwie w sprawie nie zachodził przypadek naruszenia właściwości rzeczowej sądu, gdy ponadto zarzut naruszenia właściwości miejscowej był spóźniony,ponieważ został przez pozwaną podniesiony dopiero po wdaniu się w spór co do istoty sprawy, a mianowicie w piśmie z dnia 9 lipca 2013 r., natomiast zarzutu tego nie podniesiono w sprzeciwie z dnia 18 czerwca 2013 r. od nakazu zapłaty.

Odnośnie wysokości opłaty sądowej należy wskazać na następujące okoliczności : nakazem zapłaty z dnia 3 czerwca 2013 r. uwzględniono żądanie pozwu w całości oraz orzeczono o kosztach procesu, w tym nakazano pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku opłaty sądowej w wysokości 589,75 zł / co odpowiadało wysokości ¼ opłaty stosunkowej /, gdy tymczasem pozew w postępowaniu upominawczym podlega opłacie na takich samych zasadach, jak pozew wnoszony w postępowaniu zwykłym, a zatem opłata ta powinna wynieść 5 % wartości przedmiotu sporu, czyli 2359 zł; w sprzeciwie pozwana wniosła o uchylenie nakazu zapłaty ponad kwotę 23 583,43 zł, czyli w połowie, oraz w części dotyczącej zasądzonych kosztów procesu oraz kosztów sądowych; wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty utracił moc w części ponad kwotę 23 583,43 zł oraz w zakresie kosztów procesu , w tym także kosztów sądowych / art. 504 i 505 kpc /; skoro zatem po dalszym rozpoznaniu sprawy żądanie powoda zostało uwzględnione w całości, zasadnie nałożono na pozwaną - jako stronę przegrywającą spór – obowiązek uiszczenia opłaty sądowej od całości żądania powoda, wynikającego zarówno z prawomocnego w tej części nakazu zapłaty z dnia 3 czerwca 2013 r. oraz zaskarżonego wyroku , co w sumie dawało kwotę 2359 zł / 5 % od kwoty 47 167 zł / , o czym orzeczono na podstawie art. 113 u.k.s.c..

Z tych przyczyn apelacja jako pozbawiona podstaw została oddalona / art. 385 kpc/, natomiast o kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnieto na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc.