Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 1006/16/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: stażysta Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2018 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) S.A. we W.

przeciwko:

(...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) S.A. we W. kwotę 2 652,47 zł (dwa tysiące sześćset pięćdziesiąt dwa złote czterdzieści siedem groszy) z odsetkami liczonymi od kwot:

- 2 344,97 zł (dwa tysiące trzysta czterdzieści cztery złote dziewięćdziesiąt siedem groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 10 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- 307,50 zł (trzysta siedem złotych pięćdziesiąt groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 4 grudnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 495,26 zł (jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia sześć groszy) tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 1006/16/3

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w W. pozwem z dnia 23 marca 2016 wniósł o zasądzenie od (...) S.A. z siedzibą w W. kosztów postępowania w wysokości dwukrotności stawki minimalnej oraz kwoty 3.226 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od następujących kwot:

- 307,50 zł od dnia 4 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty;

- 2.750,70 zł od dnia 10 lipca 2015 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w skutek kolizji drogowej z dnia 2 czerwca 2015 r. uszkodzony został pojazd marki R. o nr rej. (...) należący do S. Ż.. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody jest pozwana, która po przeprowadzeniu postepowania likwidacyjnego wypłaciła odszkodowanie w kwocie 5.660,93 zł. Zdaniem pozwanej wypłacone odszkodowanie zostało zaniżone o kwotę 2.750,50 zł. W dniu 23 października 2015 r. powódka nabyła od poszkodowanego w drodze umowy cesji wierzytelności, wierzytelność przysługującą wobec pozwanej z tytułu szkody w pojeździe oraz kosztów prywatnej ekspertyzy.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o oddalenia powództwa w całości oraz o zasądzenia kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut braku legitymacji procesowej po stronie powódki wskazując, że powódka nie wykazała aby osoba reprezentująca powoda była umocowana do działania w imieniu spółki. Pozwana podniosła również, że wypłacone odszkodowanie pozwala na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Pozwana wskazała, że z przedłożonych do akt sprawy dokumentów, nie wynika aby nabywca wierzytelności przeprowadził naprawę pojazdu co w ocenie pozwanej oznacza, że żądanie pozwu zmierza nie od pokrycia szkody faktycznie poniesionej przez poszkodowanego, co do doprowadzenia po stronie powodowej do przysporzenia majątkowego niemającego związku z szkodą. W ocenie pozwanej w ekspertyzie sporządzonej na zlecenie powódki koszt naprawy pojazdu bezzasadnie zakłada użycie podczas naprawy części oryginalnych. Ponadto pozwana podniosła, że koszt sporządzenia kalkulacji nie pozostaje w związku z zdarzeniem wywołującym szkodę. Zdaniem pozwanej brak jest także podstaw do zasądzenia kwoty 167,78 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskania należność. Pozwana podniosła również, że powódka nie wykazała aby w niniejszej sprawie istniały przesłanki uzasadniające przyznanie kosztów zastępstwa adwokackiego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej.

Sąd ustalił co następuje:

Dnia 2 czerwca 2015 r. uszkodzony został pojazd marki R. o nr rej. (...) należący do S. Ż.. Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody jest pozwana.

Dowód: akta szkody (k. 99).

Decyzją z dnia 22 czerwca 2015 r. pozwana przyznała odszkodowanie tytułem szkody w pojeździe w kwocie 5.660,93 zł. Pozwana wniosła reklamację od w/w decyzji. Decyzji z dnia 18 listopada 2015 r. pozwana stwierdziła, że nie znajduje podstaw dla dokonania dopłaty odszkodowania.

Dowód: decyzje (k. 14, 102, 19), reklamacja (k. 16-18), mail (k. 15).

W dniu 21 września 2015 r. poszkodowany i powódka zawarli umowę cesji wierzytelności zgodnie, z którą cedent przelał na cesjonariusza swoją wierzytelność z tytułu roszczenia z ubezpieczenia OC w związku ze szkodą komunikacyjną z 2 czerwca 2015 r.

Dowód: umowa cesji wierzytelności (k. 20-22), pełnomocnictwo (k. 110).

Powódka dnia 18 maja 2015 r. udzieliła W. K. pełnomocnictwa do zawierania umów z klientami w imieniu powódki .

Dowód: pełnomocnictwo (k. 120).

Powód zlecił wykonanie prywatnej kalkulacji w której ustalono koszt naprawy pojazdu na kwotę 8.411,63 zł. Koszt kalkulacji wyniósł 307,50 zł.

Dowód: kalkulacja naprawy (k. 23-26), faktura VAT (k. 27).

Uzasadniony koszt naprawy samochodu poszkodowanego ustalany według cen części oryginalnych, serwisowych wynosił 8.005,90 zł.

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego J. G. (k. 125-141), kalkulacje (k. 23-26, 77-80, 103-109), dokumentacja zdjęciowa (k. 81-83).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o dokumenty oraz dokumentację zdjęciową, które pod względem treści i formy nie budziły wątpliwości.

Sąd oparł również ustalenia faktyczne na opinii biegłego sądowego J. G.. Opinia biegłego jest pełna, logiczna i rzeczowa. Biegły dysponował odpowiednią wiedzą specjalistyczną niezbędną na potrzeby jej wydania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez powódkę (...) S.A. w W. przeciwko pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. zasługiwało na uwzględnienie w części.

W niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c., do której przesłanek należą zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem, a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.).

Z kolei zgodnie z art. 436 § 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w artykule 435 § 1 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednocześnie zgodnie z § 2 w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności. Zgodnie z art. 435 § 1 k.c. prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi.

Pozwana w przedmiotowej sprawie podniosła, że powódka nie posiada legitymacji czynnej do dochodzenia roszczenia wobec pozwanej, gdyż nie wykazała aby osoba reprezentująca powoda była umocowana do działania w jej imieniu.

W toku procesu strona powodowa przedłożyła pełnomocnictwo z dnia 18 maja 2015 r. dla W. K., zgodnie z którym był on umocowany do zawierania umów z klientami w imieniu powódki. Do zawarcia umowy cesji doszło 21 września 2015 r. Należy mieć jednak na uwadze, że zgodnie z art. 316 k.p.c. sąd bierze pod uwagę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Zatem w ocenie Sądu powódka w należyty sposób wykazała, iż skutecznie nabyła przedmiotową wierzytelność od poszkodowanego.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. W przedmiotowej sprawie nie było przedmiotem sporu, że doszło do zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, skutkującego obowiązkiem wypłaty przez pozwaną odszkodowania.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392 ze zm.), umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Na podstawie art. 34 ust. 1 powołanej ustawy można ustalić, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów ubezpieczeń OC, zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).

Należy wskazać, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego roszczenie o świadczenia należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysokości (SN I CR 151/88). Wobec powyższego należy stwierdzić, iż szkodą poniesioną, przez poszkodowanego jest sam fakt pogorszenia stanu należącego do niego pojazdu, a wysokość szkody uzależniona jest jedynie od ekonomicznych kosztów naprawy bez względu na to czy naprawa ta w ogóle nastąpiła lub ma nastąpić. Szkodą nie jest poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków przy czym żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany może również pojazd sprzedać bez uprzedniej naprawy, co nie zmienia faktu, iż odszkodowanie winno być równe kosztom naprawy pojazdu.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego, który w sporządzonej opinii stwierdził, że uzasadniony koszt naprawy samochodu poszkodowanego ustalany według cen części oryginalnych, serwisowych wynosił 8.005,90 zł. Sąd w całości przychyla się do stanowiska biegłego sądowego. Zdaniem Sądu uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wynosi 8.005,90 zł.

Odnosząc się do podnoszonego przez pozwaną zarzutu, że naprawa powinna zostać przeprowadzona z uwzględnieniem części alternatywnych, to w ocenie Sądu, w sytuacji gdy nie ma dowodów na to, że w uszkodzonym samochodzie były stosowane przez poszkodowanego zamienniki części, to należy uznać za zasadne skorzystanie przy naprawie z części oryginalnych, gdyż wykorzystanie zamienników nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody.

W ocenie Sądu, na tle stanu faktycznego przedmiotowej sprawy, zgodzić należy się z istnieniem adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem - kolizją drogową, a szkodą w postaci, nie tylko szkody w pojeździe ale i poniesionych przez powódkę kosztów porządzenia kosztorysu (art. 361 k.c.). W sytuacji, gdy zakład ubezpieczeń zaprzecza swojemu obowiązkowi wypłaty pełnej wysokości odszkodowania, strona poszkodowana niejako zmuszona zostaje do poparcia swoich roszczeń opinią rzeczoznawcy.

W ocenie Sądu, w stanie faktycznym niniejszej sprawy koniecznym było więc przed wystąpieniem z powództwem zwrócenie się do osoby posiadającej wiedzę fachową o wydanie odpowiedniej ekspertyzy, w oparciu o którą powód był w stanie określić wysokość wierzytelności, a w konsekwencji oznaczyć wysokość żądania pozwu. Koszt przedmiotowego kosztorysu stanowi obecnie stratę w majątku powoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z działaniem sprawcy polegającym na spowodowaniu kolizji drogowej i odmowie zakładu ubezpieczeń wypłacenia pełnej wysokości odszkodowania poszkodowanemu (por. glosa E. Tomaszewskiej do uchwały SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04). Koszt sporządzenia kosztorysu, w którym na żądanie powoda ustalono koszty naprawy uszkodzonego pojazdu, uznać należało zatem za ekonomicznie uzasadniony wydatek poniesiony w celu przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Odszkodowanie z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody za szkody spowodowane ruchem pojazdu mechanicznego powinno tym samym obejmować także i ten wydatek poniesiony przez powódkę.

Jak wynika z art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych roszczenie o ekwiwalent 40 euro przysługuje z tytułu opóźnień w zapłacie transakcji handlowej. Przyjąć zatem należy, że roszczenie z tytułu prawa do rekompensaty należy łączyć z transakcją handlową w rozumieniu art. 4 ust. 1 u.t.z. Przez transakcję handlową rozumieć zaś należy umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usług, jeżeli strony – przedsiębiorcy zawierają ją
w związku z wykonywaną działalnością.

W niniejszej sprawie roszczenie pozwu nie wynika z transakcji handlowej, wobec czego w ocenie Sądu brak podstaw do zasądzenia na rzecz powódki kwoty stanowiącej równowartość 40 euro tytułem opóźnień w zapłacie transakcji handlowej.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powódkę roszczenie za zasadne w części i w związku z tym orzekł jak punkcie 1 sentencji wyroku (8.005,90 zł + 307,50 – 5.660,93 = 2.652,47 zł).

W pozostałym zakresie należało oddalić powództwo, ponieważ roszczenie pozwu obejmowało łącznie kwotę 3 225,98 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Na kwotę kosztów postępowania strony powodowej złożyły się kwoty: 133 zł tytułem opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty skarbowej, 700 zł tytułem zaliczki na poczet sporządzenia opinii przez biegłego sądowego oraz kwota 1.200 zł tytułem kosztu zastępstwa procesowego strony powodowe ustalone zgodnie z §2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015 r., poz. 1800) co daje łącznie 2.079 zł. W tym miejscu należy wskazać, że w ocenie Sądu powódka nie wykazała aby w niniejszej sprawi istniały przesłanki uzasadniające przyznanie kosztów zastępstwa adwokackiego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej. Na kwotę kosztów postępowania strony pozwanej złożyły się kwoty: 17 zł tytułem opłaty skarbowej, 595,60 zł tytułem uiszczonej zaliczki na poczet sporządzenia opinii przez biegłego sądowego oraz 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego co dało łącznie kwotę 1.812,60 zł. Zatem łączny koszt procesu wyniósł 3.891,60 zł. Powódka utrzymała się ze swoim roszczeniem w 85 % a zatem 15 % kosztów procesu powinno obciążyć powoda (3.891,60 zł x 15 % = 583,74 zł). Powódka poniosła koszt w wysokości 2079 zł, a zatem różnicę (2.079 zł –583,74 zł = 1.495,26 zł) powinna zwrócić jej pozwana o czym orzeczono w 2 punkcie sentencji wyroku.

SSR Jolanta Brzęk