Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marzena Górczyńska-Bebłot

Protokolant: Oliwia Rajewska

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2017 roku w Częstochowie

sprawy R. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o składki

na skutek odwołania R. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 15 września 2016 roku Nr(...)

oddala odwołanie

Sygn. akt IV U 1500/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 września 2016 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. stwierdził, że R. W. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne
i Fundusz Pracy. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę, naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 8.255,38 zł, w tym:

1.  z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2006 roku do stycznia 2008 roku należność główna 2.698,14 zł i odsetki za zwłokę 3.009,00 zł;

2.  z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2006 roku do stycznia 2008 roku należność główna 1.011,35 zł i odsetki za zwłokę 1.131,00 zł;

3.  z tytułu składek Fundusz Pracy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od czerwca 2006 roku do stycznia 2008 roku należność główna 191 zł i odsetki za zwłokę 214,00 zł.

Od powyższej decyzji odwołał się R. W., domagając się jej umorzenia.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że od 2006 roku, a więc przez okres 10 lat nie otrzymał żadnego pisemnego lub innego zawiadomienia o zaległości w płaceniu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy, co jest niezgodne z § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 roku
w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji, zgodnie z którym ZUS zobowiązany jest wszczynać postępowanie egzekucyjne niezwłocznie, a nie z maksymalnym opóźnieniem. Odwołujący podniósł, że przez tak długi okres nie przechowywał wyciągów bankowych i historii przelewów, mając pewność i wiedzę, że nie ciążą na nim żadne zobowiązania wobec ZUS-u (brak zawiadomień o zaległościach), zwłaszcza że w 2009 roku z powodu choroby wyrejestrował działalność gospodarczą. Nadto ubezpieczony zarzucił, że w wyniku wprowadzenia systemu informatycznego w ZUS-ie wiele składek nie było prawidłowo identyfikowanych, co między nimi dotyczy jego przypadku, o czym świadczy fakt, że pismem nr (...) organ rentowy poinformował go, że na dzień 31 grudnia 2015 roku jego kapitał początkowy wynosi 0,00 zł, a zwaloryzowane składki na ubezpieczenie emerytalne 13.609,08 zł. Zdaniem odwołującego brak kapitału początkowego wyraźnie wskazuje, że w rejestrze ZUS-u brakuje składek
z bardzo wielu lat, w tym z okresu objętego zaskarżoną decyzją. Nadto w ocenie R. W. żądane przez organ rentowy składki są przedawnione.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W okresach od 1 stycznia 1999 roku do 31 grudnia 2002 roku, od 23 czerwca 2006 roku do 30 listopada 2006 roku oraz od 1 stycznia 2008 roku do 28 lutego 2009 roku R. W. zgłaszał w organie rentowym prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej.

Deklaracje rozliczeniowe za czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień 2006 roku odwołujący złożył w dniu 30 października 2006 roku, deklarację za październik 2006 roku złożył w dniu 9 listopada 2006 roku, natomiast deklarację za listopad 2006 roku złożył w dniu 12 lutego 2008 roku.

Równocześnie składając deklaracje rozliczeniowe ubezpieczony nie dokonywał wpłat składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, wobec czego powstały z tego tytułu po jego stronie zaległości w kwotach:

1.  na ubezpieczenia społeczne:

a.  za czerwiec 2006 roku 138,94 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 159,00 zł;

b.  za lipiec 2006 roku 521,02 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 590,00 zł;

c.  za sierpień 2006 roku 521,02 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 585,00 zł;

d.  za wrzesień 2006 roku 499,82 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 557,00 zł;

e.  za październik 2006 roku 499,82 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 552,00 zł;

f.  za listopad 2006 roku 507,52 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 556,00 zł;

2.  na ubezpieczenie zdrowotne:

a.  za czerwiec 2006 roku 166,66 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 190,00 zł;

b.  za lipiec 2006 roku 166,66 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 189,00 zł;

c.  za sierpień 2006 roku 166,66 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 187,00 zł;

d.  za wrzesień 2006 roku 169,47 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 189,00 zł;

e.  za październik 2006 roku 169,47 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 187,00 zł;

f.  za listopad 2006 roku 172,43 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 189,00 zł;

3.  na Fundusz Pracy:

a.  za czerwiec 2006 roku 9,92 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 11,00 zł;

b.  za lipiec 2006 roku 37,19 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 42,00 zł;

c.  za sierpień 2006 roku 37,19 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 42,00 zł;

d.  za wrzesień 2006 roku 35,68 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 40,00 zł;

e.  za październik 2006 roku 35,68 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 39,00 zł;

f.  za listopad 2006 roku 36,68 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji 40,00 zł.

Nadto za styczeń 2008 roku odwołujący uiścił składkę na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w niepełnej wysokości, a niedopłata z tego tytułu wynosi 10,00 zł plus odsetki na dzień wydania zaskarżonej decyzji w kwocie 10,00 zł.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w opłacaniu składek pismem
z dnia 30 czerwca 2016 roku organ rentowy zawiadomił R. W.
o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności
z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od czerwca 2006 roku do stycznia 2008 roku w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 i wezwał go do złożenia w terminie 7 dni pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji
w sprawie określenia wysokości należności składkowych na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów.

W zakreślonym terminie odwołujący wskazał, że prawidłowo wywiązywał się ze swoich zobowiązań względem ZUS-u oraz Urzędu Skarbowego i na dzień wyrejestrowania działalności gospodarczej w 2009 roku nie posiadał żadnych zaległości z tego tytułu. Jednocześnie ubezpieczony wskazał, że może się zgodzić jedynie co do zaległości na ubezpieczenia społeczne ze stycznia 2008 roku
w wysokości 10,00 zł, gdyż mógł omyłkowo nie dopłacić takiej kwoty.

Wobec nieprzedłożenia przez R. W. żadnych dowodów na uiszczenie zaległych składek, w dniu 15 września 2016 roku organ rentowy wydał zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzję nr (...).

(v. akta rentowe, deklaracje rozliczeniowe k. 20-26)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie kwestia podlegania przez R. W.
w okresach od czerwca do listopada 2006 roku oraz w styczniu 2008 roku obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalność gospodarczej i w konsekwencji ciążący na nim obowiązek opłacania
z tego tytułu składek na te ubezpieczenia, a także składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy jest niesporna. Spór w sprawie dotyczy jedynie kwestii, czy odwołujący opłacił należne składki za powyższe okresy, ewentualnie czy opłacił je w prawidłowej wysokości.

Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.), płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że R. W. nie uiścił składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji. Odwołujący nie przedstawił na powyższą okoliczność żadnych dowodów ani w postępowaniu przed organem rentowym, ani też w postępowaniu sądowym, do czego wezwany został zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 29 listopada 2016 roku, doręczonym mu w dniu 8 grudnia 2016 roku. Jednocześnie twierdzeniom ubezpieczonego o prawidłowym i rzetelnym składaniu deklaracji rozliczeniowych oraz opłacaniu składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wprost przeczy fakt, że deklaracje rozliczeniowe ubezpieczony regularnie składał po terminie.

Ubezpieczony też w żaden sposób nie kwestionował samej wysokości zaległości składkowych ustalonych przez organ rentowy (podnosił jedynie, że należności te uiścił w terminie), a których wysokość nie budzi również żadnych wątpliwości Sądu Okręgowego.

W ocenie Sądu bezzasadny jest przy tym podniesiony przez odwołującego zarzut przedawnienia spornych należności składkowych.

Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 4 ustawy systemowej, w brzmieniu obowiązującym
w okresie, w którym powstały sporne zaległości składkowe, należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6.

Jednocześnie zgodnie z wprowadzonym do ustawy w dniu 20 lipca 2011 roku przepisem art. 24 ust. 5f, w przypadku wydania przez Zakład decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania skałek na te ubezpieczenia, bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 roku o zmianie ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 roku, nr 138, poz. 808), którą między innymi dodano do ustawy systemowej cytowany powyżej art. 24 ust. 4f, do należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne, nieopłaconych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli nie upłynął jeszcze termin ich dochodzenia, stosuje się art. 24 ust. 5f
i 6 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1, okoliczności uzasadniające zawieszenie biegu terminu przedawnienia, określone w art. 24 ust. 5f i 6 ustawy, o której mowa
w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, uwzględnia się również wtedy, gdy okoliczności te wystąpiły przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (ust. 2).

W niniejszej sprawie przedmiotem sporu są należności składkowe za okres od czerwca do listopada 2006 roku i styczeń 2008 roku, a zatem zgodnie
z przywołanymi powyżej przepisami mogłyby one stopniowo ulegać przedawnieniu dopiero poczynając od dnia 16 lipca 2016 roku.

Zgodnie z nowelizacją art. 24 ust. 4 ustawy systemowej dokonaną ustawą
z dnia 16 września 2011 roku o redukcji niektórych obowiązków obywateli
i przedsiębiorców (Dz. U. z 2011 roku, nr 232, poz. 1378 ), poczynając od dnia
1 stycznia 2012 roku należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie
5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy nowelizującej, do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 41b ust. 1 ustawy wymienionej w art. 2 oraz w art. 24 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 11, którego bieg rozpoczął się przed dniem
1 stycznia 2012 roku, stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 roku.

Jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 roku nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje
z upływem tego wcześniejszego terminu (ust. 2).

Jak wynika z treści powyższego przepisu, zaległości składkowe odwołującego z 2006 roku przedawniłaby się według przepisów dotychczasowych, zaś dla zaległości za styczeń 2008 roku od dnia 1 stycznia 2012 roku rozpocząłby się nowy pięcioletni termin przedawnienia. Jak wskazano powyżej, pierwsza ze spornych należności składkowych (składki za czerwiec 2006 roku), według dotychczasowych przepisów uległaby przedawnieniu z dniem 16 lipca 2016 roku. Ponieważ jednak należność ta powstała przed dniem 20 lipca 2011 roku i na ten dzień nie była przedawniona, została objęta przepisem art. 24 ust. 5f, zgodnie z którym w przypadku wydania przez Zakład decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania skałek na te ubezpieczenia, bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.

Jak wynika z akt rentowych, postępowanie w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne
i Fundusz pracy za okres od czerwca 2006 roku do stycznia 2008 roku w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 organ rentowy wszczął w dniu 30 czerwca 2016 roku, na skutek czego doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia tych należności i zawieszenie to będzie trwało do czasu uprawomocnienia się zaskarżonej decyzji z dnia 15 września 2016 roku.

W związku z powyższym sporne należności składkowe za od czerwca 2006 roku do stycznia 2008 roku nie uległy przedawnieniu, co czyni zarzut odwołującego w tym zakresie bezzasadnym.

Podobnie bezzasadny jest zarzut ubezpieczonego, że w wyniku wprowadzenia systemu informatycznego w ZUS-ie wiele składek nie było prawidłowo identyfikowanych, co między nimi dotyczy jego przypadku, o czym ma świadczyć fakt, że pismem nr (...) organ rentowy poinformował go, że na dzień 31 grudnia 2015 roku jego kapitał początkowy wynosi 0,00 zł, co ma zdaniem ubezpieczonego oznaczać, że w rejestrze ZUS-u brakuje składek z bardzo wielu lat, w tym z okresu objętego zaskarżoną decyzją.

Powyższe wskazanie wynika najprawdopodobniej z faktu, że odwołujący dotychczas nie składał wniosku o ustalenie kapitału początkowego i tylko dlatego jego wartość wynosi 0,00 zł. Ponadto kapitał początkowy ustala się według stanu na dzień 1 stycznia 1999 roku, czyli sporne w niniejszej sprawie zaległości składkowe nie mogą być brane pod uwagę przy ustalaniu wartości kapitału początkowego.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz przepisów powołanych w treści uzasadnienia, oddalił odwołanie R. W. jako bezzasadne.