Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy (...) III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Marek Szcześniak

Protokolant sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2018 r. (...).

przy udziale -

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko A. M.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

I.  ustala, że z dniem 05.04.(...) wygasł obowiązek alimentacyjny M. K. wobec A. M. (która wówczas nosiła nazwisko (...)) ustalony w kwocie 200 zł (dwieście złotych) miesięcznie na mocy wyroku z dnia (...) w sprawie (...) Sądu Wojewódzkiego (...),

II.  zasądza od M. K. na rzecz A. M. kwotę 600 zł (sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

III RC 1021/17

UZASADNIENIE

M. K. w dniu (...). wniósł pozew przeciwko A. M. domagając się stwierdzenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego określonego w kwocie 200 zł miesięcznie na mocy wyroku z dnia (...) w sprawie (...) Sądu Wojewódzkiego (...).

W uzasadnieniu wskazano m.in., że na mocy w/w wyroku zasądzono od powoda dla jego córki alimenty po 200 zł miesięcznie i powód dobrowolnie przekazywał na rzecz małoletniej, a później już dorosłej, córki alimenty w znacznie wyższej wysokości, dlatego nie były one nigdy sądownie podwyższane. W kwietniu 2014 r. powód przelał na rachunek bankowy pozwanej alimenty w ustalonej w w/w wyroku wysokości, jednak pozwana odmówiła ich przyjęcia. Sytuacja taka powtórzyła się jeszcze dwukrotnie.

Pozwana w (...). zawarła związek małżeński, który został rozwiązany przez rozwód w (...) Pozwana ukończyła studia (...) i podjęła pracę w zawodzie, z czego osiąga wysokie dochody. Wobec faktu, iż pozwana zawarła związek małżeński, a który został rozwiązany przez rozwód, to obowiązek alimentacyjny byłego męża wyprzedza obowiązek alimentacyjny powoda względem pozwanej. Ponadto osiąganie przez pozwaną dochodu pozwalającego jej na zaspokajanie własnych potrzeb także przemawia za uznaniem, iż nie znajduje się ona w niedostatku, zatem obowiązek alimentacyjny powoda jako ojca względem pozwanej już wygasł. Żądanie ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej od dnia 5 kwietnia 2014 r. jest uzasadnione tym, iż pozwana od tego miesiąca przestała przyjmować raty alimentacyjne.

Na zasadzie art. 187 § 1 pkt 3 kpc powód oświadczył, że strony nie podjęły próby mediacji ani pozasądowego zakończenia zaistniałego sporu, z uwagi na fakt, że pomimo wielokrotnych upomnień w tej kwestii pozwana nie była zainteresowana takim sposobem rozstrzygnięcia sprawy.

M. K. złożył ponadto wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. (k.2-10a).

Pozwana A. M. przy pierwszej czynności procesowej, to jest w odpowiedzi na pozew, uznała powództwo zgadzając się na wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego i wniosła o zasądzenie na mocy art. 101 kpc zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano m.in., że pozwana poprzez czynności konkludentne wyraziła jednoznacznie wolę wygaśnięcia alimentów należnych od ojca poczynając od kwietnia (...) Kwestia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego została między stronami już dawno zakończona, ponieważ pozwana ostatnie świadczenie alimentacyjne od ojca przyjęła w marcu (...) (wpłaty po 200 zł dokonywane w kwietniu, maju i czerwcu (...) zostały przez pozwaną odesłane na konto powoda) a od lipca (...) powód nie dokonywał na rzecz pozwanej jakichkolwiek wpłat. Pozwana nigdy później nie dochodziła od powoda świadczeń alimentacyjnych - zarówno w formie dobrowolnych świadczeń, jak i na drodze egzekucji komorniczej.

Powód - z sobie tylko znanych przyczyn - zaprzestał jakichkolwiek kontaktów z pozwaną. W ogóle nie był zainteresowany jej losem. Przez minione ponad 3 lata, tj. od kwietnia (...), pozwana nie oczekiwała od ojca żadnych świadczeń alimentacyjnych, uznając, że obowiązek ten wygasł i aktualnie nic się w tej kwestii nie zmieniło - pozwana nie spodziewa się od ojca jakiegokolwiek wsparcia materialnego.

Ponadto z całą stanowczością pozwana zaprzeczyła twierdzeniom zawartym w pozwie, jakoby „strony nie podjęły próby mediacji ani pozasądowego zakończenia zaistniałego sporu, z uwagi na fakt, że pomimo wielokrotnych upomnień w tej kwestii pozwana nie była zainteresowana takim sposobem rozstrzygnięcia niniejszej sprawy", albowiem to powód nie próbował rozmawiać na ten temat z pozwaną i z tego względu w/w oświadczenie powoda jest fałszywe. (k.24-26 i 32-36)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Na mocy wyroku z dnia (...) w sprawie (...) Sądu Wojewódzkiego (...) m.in. rozwiązano prze rozwód związek małżeński M. K. i E. K., oraz zasądzono od M. K. alimenty w wysokości 200zł miesięcznie na rzecz wówczas małoletniej A. M. (która wtedy nosiła nazwisko (...)).

Wówczas A. M., urodzona (...), mieszkała z matką E. K., a ojciec A. nie mieszkał z rodziną.

(dowód: akta sprawy (...) Sądu Wojewódzkiego (...) k. 1-8, 10-11, 16-17, 32-34, 45-53, 59-66, 71-74)

A. M. w (...). zawarła związek małżeński, który został rozwiązany przez rozwód w (...)

M. K. dobrowolnie przekazywał na rzecz małoletniej, a później już dorosłej córki A., alimenty w znacznie wyższej wysokości, dlatego nie były one nigdy sądownie podwyższane. W kwietniu 2014 r. przelał na rachunek bankowy córki alimenty w ustalonej w w/w wyroku wysokości, tj. w kwocie 200 zł, jednak A. M. odmówiła ich przyjęcia.

W maju i czerwcu (...) alimenty w kwocie 200 zł zostały również odesłane przez A. M. na konto bankowe M. K..

A. M. ukończyła studia (...) i podjęła pracę w zawodzie. Od kwietnia (...) nie oczekiwała od ojca żadnych świadczeń alimentacyjnych, uznając, że obowiązek ten wygasł. Obecnie A. M. nie spodziewa się od swojego ojca M. K. jakiegokolwiek wsparcia materialnego.

(okoliczności bezsporne k.2-4,35-36,38)

(dowód: zaświadczenie z banku k.8

- odpis aktu małżeństwa k.9

- dane z systemu PESEL k.12-14

- akta sprawy o rozwód (...) SO w (...) k.1-6,19,21,26)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie stosownych dokumentów urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

W myśl art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie i odpowiedzi na pozew, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Zgodnie z art. 128, art. 129, art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Na podstawie art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, w tym także ustalenia, że obowiązek alimentacyjny wygasł.

W myśl art. 130 kro obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa albo po orzeczeniu separacji wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka.

Stosownie do treści art. 213 § 2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba, że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Materiał procesowy zgromadzony w niniejszej sprawie wskazuje, że wygasł obowiązek alimentacyjny M. K. wobec jego dorosłej córki A. M..

Pozwana A. M. uznała powództwo zgadzając się na ustalenie, że obowiązek alimentacyjny jej ojca wygasł już w kwietniu (...)

A. M. ukończyła studia (...) i podjęła pracę w zawodzie. Od kwietnia (...) nie oczekiwała od ojca żadnych świadczeń alimentacyjnych, uważając, że obowiązek alimentacyjny jej ojca wygasł.

Z tego względu należało uwzględnić powództwo i ustalić, że obowiązek alimentacyjny ojca A. M. – to jest M. K. – wygasł w dniu 5.04.(...)

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji.

W art. 101 kpc uregulowano, że zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu.

W doktrynie prawa wskazuje się, że „pozwany powinien przytoczyć fakty wskazujące na brak po jego stronie przyczyny do wytoczenia powództwa. Ocena tych faktów - oparta na zasadach doświadczenia życiowego oraz uwzględniająca całokształt okoliczności sprawy - należy do sądu.”

(Jacek Gudowski [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I” pod redakcją Tadeusza Erecińskiego, Wydawnictwo Wolters Kluwer, wydanie 5, Warszawa 2016, str. 624)

Ponadto wyjaśniono w doktrynie, że „pozwanemu należy się zwrot kosztów, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy, tj. nie odmawiał ochrony prawa powoda przed wszczęciem postępowania i gdyby wiedział o żądaniu powoda, to uwzględniłby je.”

(Mariusz Sorysz [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz” pod redakcją Agnieszki Góry-Błaszczykowskiej, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2013, str. 369)

W niniejszej sprawie pozwana zaprzeczyła jakoby pomimo wielokrotnych upomnień ze strony ojca nie była zainteresowana mediacją czy pozasądowym zakończeniem sporu. Natomiast powód nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Trafnie wskazywał na rozprawie pełnomocnik pozwanej, że zamiast wniesienia pozwu to ojciec powódki mógł wystąpić z zawezwaniem do próby ugodowej – skoro pozwana nie kwestionowała wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego to nastąpiłoby zawarcie ugody w postępowaniu pojednawczym (k. 38 verte - k. 39)

W rezultacie należało ocenić, że strona pozwana nie dała powodu do wytoczenia niniejszej sprawy. Ponieważ pozwana uznała powództwo przy pierwszej czynności procesowej, to w trybie art. 101 kpc należało zasądzić na jej rzecz zwrot kosztów procesu od powoda.

Na mocy art. 102 kpc w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

W doktrynie prawa procesowego wyjaśniono, że „Kodeks nie precyzuje, jakie kryteria muszą być spełnione dla przyjęcia w danej sprawie, że zachodzą okoliczności objęte sformułowaniem "w wypadkach szczególnie uzasadnionych". W orzecznictwie wskazuje się, że chodzi o takie sytuacje, które wskazują, że ponoszenie kosztów pozostawało w sprzeczności z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Przykładowo wskazuje się, że należą do nich okoliczności związane z przebiegiem sprawy – charakter zgłoszonego roszczenia, jego znaczenie dla strony, subiektywne przekonanie o zasadności roszczenia, przedawnienie roszczenia oraz leżące poza procesem – sytuacja majątkowa i życiowa strony. Ocena, czy takie wypadki wystąpiły w konkretnej sprawie, należy do sądu, który powinien dokonać jej w oparciu o całokształt okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego (post. SN z 17.4.(...)., V CZ 124/12, L.).”

(A. Góra-Błaszczykowska (red.) „Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1-729”, Warszawa 2015, wydanie 2 w wersji elektronicznej w Systemie Informacji Prawnej Legalis, teza 2 do art. 102)

Biorąc pod uwagę okoliczności i charakter niniejszej sprawy, brak sporu pomiędzy stronami co do zasadności wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, oraz wycofanie przez powoda wniosku dowodowego o przesłuchanie strony pozwanej (k. 3 i k. 38 verte) co przyspieszyło zakończenie postępowania, to sąd w trybie art. 102 kpc obciążył stronę powodową 2/3 kosztów należnych pozwanej.

Wysokość kosztów należnych pozwanej zgodnie z § 2 pkt 3, § 4 ust. 1 pkt 9 i ust. 4, oraz § 15 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) wynosi 900 zł, a 2/3 z tej kwoty wynosi 600 zł.

Z tych względów, na mocy art. 101 i art. 102 kpc, zasądzono od powoda na rzecz pozwanej kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak punkcie II sentencji.