Pełny tekst orzeczenia

II K 258/17

UZASADNIENIE

B. G. pracuje dorywczo w gospodarstwie rolnym w J., prowadzonym przez J. F. (1). Dnia 31 sierpnia 2017 roku B. G. od rana pił alkohol. Dzień wcześniej również spożywał alkohol. Na terenie gospodarstwa rolnego zaparkowany był należący do J. F. (1) samochód osobowy marki N. (...) o nr rejestracyjnym (...). Wewnątrz pojazdu znajdowały się kluczyki. B. G. wyjechał samochodem J. F. (1) poza teren gospodarstwa i pojechał w stronę S.. W celu uniknięcia zderzenia z innym pojazdem jadącym z naprzeciwka, zjechał na pobocze. Następnie stracił panowanie nad prowadzonym samochodem i wjechał do rowu. Pozostawił tam samochód i udał się z powrotem na teren gospodarstwa rolnego.

Dowód:

- wyjaśnienia B. G. (k. 31-31v)

St. sierż. S. I. i st. sierż. D. L. – funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w W. pełnili w dniu 31 sierpnia 2017 roku służbę na terenie miasta W.. O godz. 16:05 z polecenia dyżurnego udali się na trasę J. - S., gdzie w przydrożnym rowie miał stać rozbity pojazd marki N.. Funkcjonariusze Policji na miejscu nie zastali kierującego ani innej osoby. Funkcjonariusze ustalili jednak, że pojazd należy do J. F. (1), a tego dnia prowadzony był przez B. G., którego zastali w gospodarstwie rolnym (...).

Dowód:

- protokół oględzin miejsca wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 8-16)

B. G. został przebadany urządzeniem A.-Sensor IV CM na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, z wynikiem 0,98 mg/l o godz. 16:41. Następnie oskarżony został przewieziony do Komendy Powiatowej Policji w W., gdzie ponownie poddano go badaniu mającemu ustalić stan jego trzeźwości. O godzinie 17:03 urządzenie Alkometr A 2.0 nr 104/93 wykazało u B. G. zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu o wartości 0,97 mg/l, o godzinie 17:05 o wartości 1,00 mg/l, o godzinie 17:45 o wartości 0,89 mg/l, z kolei o godzinie 18:15 o wartości 0,75 mg/l. B. G. nie posiada uprawnień do kierowania pojazdami.

Dowód:

- protokół badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym A.-Sensor IV CM wraz ze świadectwem wzorcowania protokół oględzin miejsca wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 3-4)

- protokół badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym Alkometr A 2.0 nr 104/93 wraz ze świadectwem wzorcowania (k. 5-7)

- pismo ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 32)

B. G. urodził się w (...) roku. Posiada wykształcenie podstawowe. Oskarżony ma przyuczenie do zawodu murarza. Pracuje dorywczo w gospodarstwach rolnych. B. G. nie ma żadnego majątku. Oskarżony jest ojcem czworga dzieci w wieku 17, 16, 13 i 4 lat, które pozostają na jego utrzymaniu.

Dowód:

- dane o podejrzanym (k. 33)

- pismo ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 26, k. 32)

- pismo z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 43)

B. G. był uprzednio wielokrotnie karany.

Dowód:

- informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k. 36-37)

B. G. na etapie postępowania przygotowawczego przyznał się do zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. B. G. wyjaśnił, że pracuje i mieszka u J. F. (1). W dniu 31 sierpnia 2017 roku od rana spożywał alkohol. Oskarżony podał, że przed jazdą wypił cztery piwa. Dzień wcześniej również pił alkohol. Oskarżony wyjaśnił, iż wie, że w dniu 31 sierpnia 2017 roku był pijany. W takim stanie wsiadł do samochodu J. F. (1), który stał na terenie prowadzonego przez niego gospodarstwa rolnego. Samochód był otwarty a wewnątrz znajdowały się kluczyki. J. F. (1) nie wiedział o tym, że B. G. wziął samochód. B. G. pojechał w stronę miejscowości S.. Nie pamięta dokąd chciał jechać. Oskarżony jechał sam. W celu uniknięcia zderzenia z innym samochodem zjechał na pobocze. Następnie ściągnęło go na bok i wjechał w krzaki. Oskarżony podał, że nic mu się nie stało. Wysiadł z samochodu przez otwarte okno od strony pasażera. B. G. poszedł po tym zdarzeniu z powrotem do domu J. F. (1). (k. 31-31v)

Oskarżony nie stawił się na rozprawie głównej w dniu 14 listopada 2017 roku, o terminie został zawiadomiony prawidłowo (przez awizo). (k. 63v)

Sąd generalnie dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, które ocenił jako spójne. Oskarżony przyznał się do zarzuconego mu czynu. Z wyjaśnień B. G. wynika, że zdawał sobie sprawę z tego, że był pijany. Wyjaśnienia oskarżonego korespondują ze zgromadzonym w sprawie i uznanym za wiarygodny materiałem dowodowym. Okoliczność spożywania przez oskarżonego alkoholu w dniu zdarzenia znajduje potwierdzenie w protokołach badań przeprowadzonych na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Na uwadze należy mieć także fakt, że oskarżony był w przeszłości wielokrotnie karany, zdawał sobie zatem sprawę z konsekwencji przyznania się do winy.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie ma żadnych podstaw do tego, aby podważyć prawidłowość przeprowadzonej przez funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji czynności w postaci zbadania stanu trzeźwości oskarżonego ani też rzetelności spisanych z przeprowadzonych czynności protokołów. Sąd uznał za w pełni wiarygodne badania urządzeniem A.-Sensor IV CM, następnie Alkometrem A.2.0 nr 104/93, które zrealizowano po przewiezieniu oskarżonego do Komendy Powiatowej Policji w W.. Znalazły one odzwierciedlenie w protokołach z przebiegu badań stanu trzeźwości oskarżonego i wydrukach z pomiarów. Podkreślić należy, że oskarżony w czasie badania jak i bezpośrednio potem nie zgłaszał zastrzeżeń i nie żądał ponownych badań. (k 3-4, k. 5-7)

Jako wiarygodne Sąd ocenił także pozostałe dowody z dokumentów w postaci: protokół oględzin miejsca wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 8-16), dane o podejrzanym (k. 33), informacje ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 26, k. 32), informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k. 36-37 ), pismo z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 43). W ocenie Sądu brak było podstaw do podważenia autentyczności wskazanych dokumentów oraz informacji w nich zawartych. Dowody te zostały sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Zdaniem Sądu w sprawie nie zachodziły żadne okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność.

Uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy stwierdzić należy, że obdarzone przez Sąd wiarą dowody łączą się w logiczną całość i stanowią wystarczającą podstawę do uznania, iż okoliczności popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu i jego wina nie budzą wątpliwości. Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał przedmiotowe jak i podmiotowe znamiona przypisanego mu czynu.

B. G. został oskarżony o to, że w dniu 31 sierpnia 2017 roku w J. gm. R. woj. (...)- (...) kierował samochodem osobowym marki N. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym będąc w stanie nietrzeźwości o zawartości 0,98 mg/l, tj. 2,05 promila w wydychanym powietrzu, tj. o czyn z art. 178a § 1 kk.

Przepis art. 178 a § 1 kk stanowi, iż karze podlega, kto znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem powszechnym, co oznacza, że może być popełnione przez każdy podmiot zdatny do ponoszenia odpowiedzialności karnej. W szczególności odpowiedzialność przewidziana w art. 178a § 1 kk nie jest warunkowana posiadaniem uprawnień do prowadzenia pojazdów. Przedmiotem ochrony wskazanego przepisu jest bezpieczeństwo ruchu lądowego, wodnego i powietrznego (główny przedmiot ochrony) oraz życie i zdrowie (dodatkowy przedmiot ochrony) – J. F., w: B., Kodeks karny, 2006, s. 320.

Z treści art. 178 a § 1 kk wynika, że dla stwierdzenia przesłanek popełnienia przestępstwa wskazanych w tym przepisie konieczne jest spełnienie następujących znamion: po pierwsze – sprawca winien prowadzić pojazd mechaniczny, po drugie – prowadzący pojazd musi znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem innego środka odurzającego, wreszcie po trzecie – pojazd mechaniczny winien być prowadzony w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Należy stwierdzić iż, wszystkie wyżej wskazane przesłanki zostały spełnione w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego postępowania.

Niewątpliwie B. G. prowadził pojazd mechaniczny. Oskarżony kierował bowiem samochodem osobowym marki N. (...). Sąd Najwyższy uznał, że: ,,pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym jest każdy pojazd drogowy lub szynowy napędzany umieszczonym na nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower (wyr. SN z 4.2.1993 r., III KRN 254/92, OSP 1993, Nr 10). Prowadzenie pojazdu nie ma swojej legalnej definicji. Nie ma jednak wątpliwości, że prowadzenie pojazdu immanentnie łączy się z podjęciem czynności polegających na wprawieniu pojazdu w ruch, a następnie na utrzymywaniu pojazdu w ruchu (R.A. Stefański, Glosa do wyroku SN z 22.7.1993 r.; II KRN 110/93 oraz J. Wojciechowski, Kodeks karny, s. 102).

Oskarżony w chwili popełnienia czynu zabronionego znajdował się w stanie nietrzeźwości. Zgodnie z treścią art. 115 § 16 kk stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm 3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Oskarżony został poddany o godz. 16:41 badaniu urządzeniem A.-Sensor IV CM. Badanie to wykazało, iż w wydychanym przez oskarżonego powietrzu znajdował się alkohol w ilości 0,98 mg/l. Następnie oskarżony został przewieziony do Komendy Powiatowej Policji w W., gdzie ponownie poddano go badaniu mającemu ustalić stan jego trzeźwości. O godzinie 17:03 urządzenie Alkometr A 2.0 nr 104/93 wykazało u B. G. zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu o wartości 0,97 mg/l, o godzinie 17:05 o wartości 1,00 mg/l, o godzinie 17:45 o wartości 0,89 mg/l, z kolei o godzinie 18:15 o wartości 0,75 mg/l. Pomiary te są miarodajne, albowiem zostały dokonane na zalegalizowanych urządzeniach i potwierdzone w protokołach.

B. G. kierował pojazdem mechanicznym, tj. samochodem osobowym marki N. (...), po drodze publicznej, gdzie odbywa się normalny ruch pojazdów drogowych, co stanowi prowadzenie pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym. Należy zauważyć, iż dla przestępstwa określonego w art. 178a § 1 kk wystarczające jest prowadzenie go w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w jakiejkolwiek strefie ruchu, to jest w ruchu lądowym (drogowym lub kolejowym), wodnym lub powietrznym, (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, II AKa 131/04, KZS 2004/9/3). Nie może budzić wątpliwości, iż oskarżony prowadził pojazd w ruchu lądowym – jechał on bowiem drogą publiczną w miejscowości J..

Występek z art. 178a § 1 kk ma charakter umyślny, przy czym samo uruchomienie i prowadzenie pojazdu wymaga zamiaru bezpośredniego, natomiast fakt znajdowania się przez prowadzącego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego może być również objęty zamiarem ewentualnym. Niezbędna jest więc świadomość sprawcy, że może znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego i godzenie się z tą możliwością. Analizując zachowanie oskarżonego od strony podmiotowej, stwierdzić należy, iż oskarżony, spożywając alkohol w dniu zdarzenia i to w takiej ilości, która podczas badania o godz. 16:41 wynosiła 0,98 mg/l zdawał sobie sprawę z tego, iż nie powinien jeździć pojazdem mechanicznym, a mimo to dopuścił się takiego zachowania, umyślnie naruszając zasadę ruchu drogowego, tj. zasadę trzeźwości. Oskarżony w swoich wyjaśnieniach złożonych w toku postepowania przygotowawczego przyznał, że wiedział, że był pijany. W tym stanie rzeczy nie można mieć wątpliwości, że od strony podmiotowej oskarżony zachowaniem swoim wypełnił ustawowe znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Podkreślić należy, że kwestia karalności tego rodzaju zachowań jest powszechnie znana.

Sąd oskarżonego B. G. uznał za winnego popełnienia czynu zarzuconego mu w akcie oskarżenia, to jest występku z art. 178a § 1 kk i za to na podstawie art. 178a § 1 kk wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd miał na uwadze dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 kk. Sąd miał na względzie stopień społecznej szkodliwości, bacząc przy tym by dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonego. Sąd miał także na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak też dyrektywy w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Przestępstwo określone w art. 178a § 1 kk zagrożone jest alternatywnymi karami: grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat dwóch. Oceniając przedmiotową sprawę Sąd uznał, że nie ma przesłanek do orzekania wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności, bowiem w przypadku B. G. cele przed nią stawiane w sposób pełny może spełnić jedynie kara surowszego rodzaju – kara pozbawienia wolności. Orzeczenie kary grzywny byłoby w ocenie Sądu niecelowe, z uwagi na to, że oskarżony nie ma obecnie stałego dochodu ani żadnego majątku. Sąd uznał, że wymierzona kara 8 miesięcy pozbawienia wolności za popełnione przestępstwo będzie adekwatna do stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym przyczyni się także do budowania w społeczeństwie przekonania o nieuchronności represji karnej.

Za okoliczność obciążającą oskarżonego Sąd uznał znaczny stopień społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Oskarżony dopuścił się przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a co za tym idzie takiego, które bardzo często w sposób bezpośredni zagraża najwyższym dobrom chronionym prawem, tj. zdrowiu i życiu ludzkiemu. Ponadto do okoliczności obciążających oskarżonego Sąd zaliczył jego wielokrotną karalność. Zachowanie przypisane oskarżonemu w kontekście jego uprzedniej karalności (w tym za niestosowanie się oskarżonego do orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia rowerów) jednoznacznie wskazuje na to, że B. G. w sposób nagminny nie przestrzega norm prawnych. B. G. prezentuje uporczywą postawę lekceważącego stosunku wobec prawa i przyjętych norm społecznych. Zdaniem Sądu oskarżony nie potraktował dotychczasowych doświadczeń jako stosownego ostrzeżenia. Dopuszczenie się przez niego kolejnego przestępstwa wskazuje, że potrzeba resocjalizacji w warunkach penitencjarnych jest jak najbardziej zasadna. Pozwoli ona też na czasowe rzeczywiste odizolowanie oskarżonego od pozostałych uczestników ruchu drogowego. Do okoliczności obciążających mających wpływ na rodzaj i wymiar kary Sąd zaliczył także wysoką zawartość alkoholu w organizmie, powodującą znaczne ograniczenie funkcji psychomotorycznych. Oskarżony przyznał, iż wiedział, że jest pijany. Mimo to postanowił prowadzić pojazd mechaniczny w ruchu lądowym. Sąd miał na uwadze także fakt, że oskarżony spowodował konkretne niebezpieczeństwo w ruchu drogowym – stracił panowanie nad pojazdem i wjechał do rowu.

Z kolei jako okoliczność łagodzącą Sąd uznał okoliczność, że B. G. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

W ocenie Sądu jedynie bezwzględna kara pozbawienia wolności będzie stanowiła dla oskarżonego realnie odczuwalną dolegliwość i jest adekwatną prawnokarną reakcję na jego czyn. Podkreślenia wymaga, że zgodnie z dyspozycją art. 69 § 1 kk Sąd nie mógł orzec względem oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. B. G. jest bowiem osobą uprzednio skazywaną na kary pozbawienia wolności.

Sąd na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego obligatoryjny z mocy ustawy środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat. Przy wymiarze tego środka karnego Sąd uwzględnił wszystkie opisane powyżej okoliczności obciążające i łagodzące.

Na podstawie art. 43a § 2 kk Sad orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 5.000 zł. Ma ono zwiększyć dolegliwość dla sprawcy i oddziaływać na niego wychowawczo. Treść art. 43a § 2 kk wskazuje, że orzeczenie wobec oskarżonego wskazanego świadczenia pieniężnego jest obligatoryjne w sytuacji skazania go za przestępstwo z art. 178a § 1 kk. Jego wysokość została orzeczona wobec B. G. w najniższym możliwym wymiarze, czyli przez zasądzenie od niego na rzecz wskazanego Funduszu kwoty 5.000 zł.

Z uwagi na stan majątkowy oskarżonego i fakt, że nie ma on stałego źródła dochodu, Sąd zwolnił B. G. w całości od ponoszenia kosztów sądowych i kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.