Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 749/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2018 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: D. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. :

- z dnia 10 kwietnia 2017 r., znak: (...)

- z dnia 23 sierpnia 2017 r., znak:(...)

w sprawie: D. B.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

I zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu D. B. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 marca 2017 r. do 31 grudnia 2018 r.;

II stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn.akt VIU 749/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 kwietnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. po rozpoznaniu wniosku D. B. z dnia 2 marca 2017 roku odmówił przyznania wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Powołując się artykuł 57 w związku z artykułem 58 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy wskazał, iż lekarz orzecznik w orzeczeniu z dnia 20 marca 2017 roku ustalił, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy okresowo do 30 września 2017 roku jednakże niezdolność ta powstała 15 lutego 2017 roku to jest po 18 miesiącach od ustania okresów składkowych i nieskładkowych posiadanych przez ubezpieczonego. Organ rentowy wskazał w uzasadnieniu decyzji zaliczony do stażu ubezpieczeniowego powoda okresy składkowe i nieskładkowe oraz podał, że okresy nieskładkowe wynoszą 2 lata 2 dni, składkowe 26 lat 4 miesiące i 4 dni, staż sumaryczny 28 lat 1 miesiąc 9 dni. Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony domagając się jej zmiany i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony twierdził, że jest częściowo niezdolny do pracy, nie zgadzał się z tym, że jego częściowa niezdolność do pracy nie jest od daty zabiegu operacyjnego, który przeszedł, czyli od 15 lutego 2017 roku a powstała od wydania skierowania na zabieg operacyjny, ubezpieczony twierdził, że 4 maja 2015 roku. Ubezpieczony podnosił także, że cały czas leczy swoje schorzenia i uważał się za niezdolnego do pracy. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazując na to, iż lekarz orzecznik ZUS, orzeczenie z 20 marca 2017 roku ustalił, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy a niezdolność ta powstała 15 lutego 2017 roku to jest po 18 miesiącach od ustania okresów składkowych i nieskładkowych a ubezpieczony nie złożył sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika, no organ wnosił o odrzucenie odwołania. Jednocześnie nadmieniał, że Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 3 sierpnia 2016 roku sygnatura akt VI U 1159/15 oddalił odwołanie ubezpieczonego w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Zarządzeniem z dnia 5 czerwca 2017 roku karta 12 akt sprawy Sąd Okręgowy zwrócił na podstawie artykułu 467 paragraf 4 Kodeksu postępowania cywilnego organowi rentowemu akta sprawy w celu uzupełnienia materiału dowodowego. W szczególności Sąd w uzasadnieniu tego orzeczenia wskazał, iż lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 20 marca 2017 roku wskazał, co następuje "data powstania częściowej niezdolności do pracy: istniała na dzień 15 lutego 2017 roku, więc powstała przed 1 marca 2017 roku". W ocenie Sądu lekarz orzecznik..., w oparciu o to orzeczenie lekarza orzecznika nie sposób było ustalić dokładnej daty powstania częściowej niezdolności do pracy gdyż w treści orzeczenia lekarza orzecznika przywołano jedynie, że niezdolność ta istniała na dzień 15 lutego bez wskazania konkretnej daty jej powstania. W związku z tym zarzec..., zarządzeniem zostało przeprowadzone ponowne postępowanie orzecznicze w dniu 20 lipca 2017 roku lekarz orzecznik ZUS wydał drugie orzeczenie, w którym ustalił, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 30 września 2017 roku oraz, że data powstania częściowej niezdolności do pracy: "istniała na dzień 29.04.2015 roku, 016R przed 28 sierpnia 2016 i przed 1 marca 2017". Lekarz orzecznik orzekł także, iż częściowa niezdolność do pracy pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu. W wyniku wniesienia zarzutu, zgłoszenia zarzutu wadliwości orzeczenia lekarza orzecznika z 20 lipca 2017 roku orzekała komisja lekarska ZUS, która orzeczeniem z 10 sierpnia 2017 roku ustaliła, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 30 września 2017 roku a data powstania częściowej niezdolności do pracy to piętnasty zero..., 15 luty 2017 rok to jest po 28 sierpnia 2016 roku i przed 1 marca 2017 roku. Decyzją..., opierając się na decyzji, opierając się na orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS organ rentowy wydał w toku procesu drugą decyzję 23 sierpnia 2017 roku, w której ponownie odmówił wnioskodawcy, ubezpieczonemu prawo..., prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Decyzja z 23 sierpnia 2017 roku rozpoznawała ten sam wniosek ubezpieczonego z 2 marca 2017 roku a w uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że skoro komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z 10 sierpnia 2017 roku stwierdziła częściową niezdolność do pracy okresowo do 30 września 2017 roku powstałą 15 lutego 2017 roku, to niezdolność ta powstała po 18 miesiącach od ustania ubezpieczenia, wobec czego wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy załatwiony został decyzją odmowną. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. Przedmiotem kontroli sądowej w niniejszej sprawie były 2 decyzje organu rentowego z 10 kwietnia 2017 roku i z 23 sierpnia 2017 roku. Ostatecznie po uzupełnieniu materiału dowodowego otwarła się dla ubezpieczonego droga sądowa po wydaniu przez komisję lekarską ZUS orzeczenia z 10 sierpnia 2017 roku. Spór między stronami dotyczył tego czy..., dotyczył tego czy ubezpieczony spełnił warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy przewidziane w artykule 57 i 58 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2017 roku, pozycja 1383. Organ rentowy, bowiem decyzję z dnia 23 sierpnia 2017 roku oparł na orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS stwierdzającej, iż niezdolność częściowa do pracy ubezpieczonego powstała 15 lutego 2017 roku a więc po 18 miesiącach od ustania okresu, o którym mowa w artykule 57 ustępie 1 punktem 3 Ustawy emerytalnej. W celu zweryfikowania tego stanowiska organu rentowego opartego na orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych w składzie: specjalista neurolog, specjalista neurochirurg i specjalista medycyny przemysłowej. W opinii z dnia 14 grudnia 2017 roku karta 41, 42 akt sprawy biegli sądowi rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia: chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, stan po leczeniu operacyjnym dyskopatii C5, C6 i C7, przewlekły zespół bólowy szyjno-barkowy objawowy z okresami zaostrzeń i obecnymi objawami ubytkowymi, stan po usunięciu nerki lewej, przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i kolopatię spastyczną, zaburzenia adaptacyjne w wywiadzie. Na podstawie przeprowadzonego badania przedmiotowego, analizy zebranego...
[ koniec części 00:24:09.000] HST374584_02
[ Przewodniczący 00:24:09.218] Materiału lekarskiego i wyników badań dostarczonych przez ubezpieczonego oraz zebranych w aktach organu rentowego biegli sądowi stwierdzili, że stan zdrowia ubezpieczonego czyni go niezdolnym do pracy. Przyczyną jest choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa i pozostałe rozpoznane w opinii schorzenia. Schorzenia te skutkują u orzekanego bólami i zawrotami głowy, ograniczają ruchomość kręgosłupa, skutkują przewlekłym zespołem bólowym szyjno - barkowym, z prawostronną lateralizacją, omdleniami, obniżeniami tolerancji wysiłku fizycznego, zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego oraz zaburzeniami napędu i nastroju. Biegli podkreślili, że praca fizyczna, dźwiganie ciężarów, długotrwała praca w pozycji wymuszonej, praca w złych warunkach atmosferycznych nasila dolegliwości i niekorzystny postęp schorzeń. Powyższe schorzenia powodują u orzekanego, zdaniem biegłych sądowych, istotne upośledzenie sprawności psychofizycznej ustroju i zdolności do zatrudnienia. Przeciwwskazana jest ciężka praca fizyczna, dźwiganie ciężarów, praca na wysokości, długotrwała praca w pozycji wymuszonej, praca w złych warunkach atmosferycznych oraz praca wymagająca pełnej sprawności psychofizycznej. Biegli podkreślili, że ubezpieczony pozostaje pod opieką neurologa od kilku lat, z powodu progresji zmian chorobowych i braku efektu w leczeniu zachowawczym, po wykonaniu badania MRI kręgosłupa szyjnego w dniu 9 kwietnia 2015 roku, karta 79 akt, z powodu wielopoziomowej dyskopatii szyjnej z objawami stenozy kanału kręgowego został skierowany ubezpieczony w trybie pilnym do lekarza neurochirurga. Po badaniu lekarz neurochirurg zakwalifikował ubezpieczonego do leczenia operacyjnego, co potwierdził w wydanym zaświadczeniu z dnia 4 maja 2015 roku. Z powodu trudności w szybkim dostępie do tego typu świadczenia, ze względu na kolejki, dotyczące leczenia operacyjnego, zabieg został wykonany dopiero 16 lutego 2017 roku. Również lekarz leczący w wydanym zaświadczeniu o stanie zdrowia w dniu 28 stycznia 2015 roku, karta 62 akt dokumentacji ZUS, uznał, iż stosowane leczenie farmakologiczne i rehabilitacyjne nie przynosi poprawy stanu zdrowia u orzekanego i ogranicza jego zdolność do zatrudnienia. Ostatecznie biegli sądowi uznali ubezpieczonego okresowo za częściowo niezdolnego do pracy do grudnia 2018 roku, ustalili, że częściowa niezdolność do pracy istnieje od daty pogorszenia stanu zdrowia i kwalifikacji do leczenia operacyjnego w dniu 4 maja 2015 roku i spowodowana jest schorzeniami układu kostno - stawowego z objawami neurologicznymi oraz chorobami współistniejącymi. Biegli podkreślili, że częściowa niezdolność do pracy ma charakter okresowy, z powodu możliwości poprawy stanu zdrowia po zastosowanym leczeniu specjalistycznym. Biegli do oceny stanu zdrowia i uznania częściowej niezdolności do pracy mieli te same, korzystali z tych samych dowodów, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym. Biegli podkreślili, że podzielili częściowo opinię lekarza orzecznika z dnia 29 czerwca 2017 roku, karta 101 akt i komisji lekarskiej ZUS z dnia 10 sierpnia 2017 roku, co do orzeczonej częściowej niezdolności do pracy, ale jednocześnie uznali, iż ta niezdolność powstała w okresie wcześniejszym i będzie trwała dłużej. Ubezpieczony posiadał zawód wyuczony i wykonywany kelnera, co potwierdzają, co potwierdza świadectwo pracy złożone w aktach rentowych. Na podstawie dowodu z akt, z dokumentów z akt sprawy Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, o sygnaturze VI U 1159/15, Sąd Okręgowy ustalił, iż w dniu 3 sierpnia 2016 roku roszczenie ubezpieczonego o rentę z tytułu niezdolności do pracy zostało oddalone, odwołanie zostało oddalone. W tej sprawie kontrolowana była decyzja z dnia 5 maja 2015 roku, w tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, iż najwcześniejszą datą orzeczoną przez biegłych niezdolności do pracy jest dzień 6 maja 2015 roku, tym niemniej, skoro biegli sądowi orzekli w ciągłości niezdolność ubezpieczonego do pracy, od 6 maja, jak przyjmuje Sąd Okręgowy, ponieważ w dniach 4 i 5 maja występowała res iudicata i nie można było stwierdzić niezdolności do pracy, to istotną okolicznością dla spełnienia przez ubezpieczonego wymogu z artykułu 57 ustępu 1 punktu 3 było to, iż niezdolność do pracy wystąpiła przed 28 sierpnia 2016 roku, a więc przed upływem 18 miesięcy od ostatniego okresu ubezpieczenia, w którym było pobieranie przez ubezpieczonego zasiłku dla bezrobotnych, do 28 lutego 2015, co potwierdza dokumentacja ZUS określająca przebieg ubezpieczenia powoda w aktach rentowych. Nie było także sporu między stronami co do tego, iż w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy oraz w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę ubezpieczony legitymował się wymaganym 5-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Podkreślić należy, że organ rentowy nie składał zastrzeżeń do opinii biegłego sądowego, do opinii biegłych sądowych sporządzonej w sprawie, a na rozprawie wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu, i przyznanie ubezpieczonemu prawa do renty na okres orzeczony przez biegłych sądowych, od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek do końca grudnia 2018 roku. W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, iż dowód z opinii biegłych sądowych miał taką moc dowodową i wiarygodność, iż pozwalał na wydanie w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia, opinia została szczegółowo uzasadniona, zdiagnozowano u ubezpieczonego liczne schorzenia, a biegli w sposób logiczny i zgodny z posiadaną specjalistyczną wiedzą medyczną uzasadnili wpływ schorzeń występujących u badanego na możliwość wykonywania przez niego pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych. Skoro ubezpieczony spełnił wszystkie warunki nabycia prawa do renty, to zaskarżona decyzja podlegała zmianie. Podkreślić należy, że zgodnie z artykułem 57 ustępem 1 punktami 1, 2 i 3, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, po pierwsze, pod drugie, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, co nie było kwestionowane przez organ rentowy i po trzecie, niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w punkcie 3 ustępu 1 artykułu 57, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Właśnie z taka datą powstania niezdolności do pracy mieliśmy do czynienia w niniejszej sprawie. Ubezpieczony spełnił także przewidziany w artykule 58 ustępie 1, punktem 5 wymóg posiadania co najmniej 5-letniego okresu zatrudnienia. Wskazać także należy, że artykuł 12 ustęp 3 wskazuje, że częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych. Artykuł, to właśnie powód do takich osób, zdaniem Sądu, powinien być zaliczony, co nie było zresztą między stronami sporne, gdyż spór dotyczył daty powstania niezdolności do pracy, a jak wykazała opinia biegłych sądowych, data ta mieściła się w takim przedziale czasowym, który uprawniał ubezpieczonego do nabycia prawa do renty. Dlatego na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego, w związku z powołanymi przepisami prawa materialnego, a także artykułem 13 ustępem 1 ustawy emerytalno - rentowej, Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 wyroku. W punkcie 2 wyroku, na podstawie artykułu 118 ustępu 1a Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ rentowy wadliwie oparł zaskarżoną decyzję na obiektywnie błędnym orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS, która ustaliła błędną datę powstania u ubezpieczonego niezdolności do pracy w stopniu częściowym, w sytuacji, gdy biegli sądowi dysponowali tym samym materiałem dowodowym, którym dysponowała także komisja lekarska ZUS, odpowiedzialność organu rentowego, o której mowa w powołanym przepisie, jest oczywista i w ocenie Sądu Okręgowego nie może być kwestionowana. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono. (...)