Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 2/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2018 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st.sekr.sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 maja 2018 roku

sprawy z powództwa J. G.

przeciwko A. M. (1)

o alimenty

1.  Oddala powództwo,

2.  Zasądza od J. G. na rzecz A. M. (1) kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  Przyznaje wynagrodzenie radcy prawnemu M. F. w kwocie 147,60 (sto czterdzieści siedem złotych 60/100) złotych z VAT za reprezentację z urzędu powoda J. G. i należność tę nakazuje wypłacić z rachunku Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Łowiczu.

Sygn. akt III RC 2/18

UZASADNIENIE

Powód J. G. w pozwie z dnia 11 stycznia 2018 roku wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej A. M. (1) alimentów po 2.500 zł miesięcznie płatnych do rąk własnych dnia 5-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności poszczególnych rat.

Powód podniósł, że jego związek małżeński z pozwaną uległ rozwiązaniu przez rozwód z winy żony. Powód z zawodu jest architektem, po rozwodzie zamieszkał z Ł. i kontynuował pracę architekta prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą. Od rozwodu zmaga się natomiast z depresją spowodowaną zdradą żony a przede wszystkim rozłąką z córką. Jego choroba pogłębiła się pod wpływem nękania przez byłą żonę przy okazji problemów z córką w 2015 r. W związku z nasilającą się depresją powód zawiesił działalność gospodarczą, a następnie musiał ją zlikwidować, gdyż stan zdrowia nie pozwolił mu na jej prowadzenie. Od czerwca 2016 roku musi płacić wyższe alimenty na córkę. Z kwoty 500 zł miesięcznie zostały one podwyższone do kwoty po 1.100 zł miesięcznie, w związku z czym z dnia na dzień powód znalazł się w niedostatku. Powód jest samotny i na skraju załamania nerwowego. Jest atakowany i poniżany przez byłą żonę, co powoduje pogarszanie się jego stanu zdrowia psychicznego. Powód ma stany lękowe, boi się wychodzić z domu. Pozwana ma na utrzymaniu dwoje dzieci, zarabia około 5.000 zł miesięcznie. Córka stron K. G. (1) pracuje w agencji modelek i zarabia około 10.000 zł miesięcznie. Pozwana zarządza jej majątkiem. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem G. M., który ma stałe zatrudnienie w (...)i dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą.

(pozew – k. 2-6)

Pozwana A. M. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości. W odpowiedzi na pozew wskazała, że rozwód z powodem J. G. został orzeczony w 2006 r. z winy pozwanej. Obecnie pozwana jest mężatką i wychowuje z mężem dwoje dzieci: K. z małżeństwa z J. G. ur. (...) oraz wspólnego syna – M. M. (1) ur. (...) Od 2004 r. do listopada 2017 r. nie miała informacji na temat depresji powoda. Przez 10 lat otrzymywała alimenty od J. G. na córkę w wysokości 500 zł. W toku prowadzonego postępowania w sierpniu 2016 r. pozwany próbował udowodnić w Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim, iż mało zarabia a pozew o podwyższenie alimentów jest niezasadny. Pozwana jest z wykształcenia nauczycielem języka angielskiego i rosyjskiego, pracuje w (...)na stanowisku młodszego specjalisty do spraw kontaktów zagranicznych, zarabia miesięcznie około 3.800 zł netto. Jej mąż uzyskuje zarobki około 4.200 zł. Koszty utrzymania rodziny wynoszą około 8.000 zł: 1.600 zł – kredyt hipoteczny, 890 zł – czynsz, 171 zł – fundusz remontowy, 115 zł – miejsce postojowe, 300 zł – telefony i Internet, 200 zł – energia elektryczna, 2.200 zł – koszty utrzymania córki, w tym alimenty 1.100 zł, 3.000 zł – koszt utrzymania syna, koszt wyżywienia pozwanej i męża – 1.000 zł, dojazd do pracy – 500 zł, utrzymanie samochodu – 500 – 700 zł, alimenty męża na córkę – 800 zł, ubrania i obuwie – 200 zł, środki czystości – 200 zł, zwierzęta – 100 zł, leki – 200 zł, wypoczynek feryjny i wakacyjny – 350 zł.

Powód dobrze radził sobie w zawodzie architekta, jako wzięty specjalista od budownictwa ekologicznego, mogący pochwalić się realizacjami w każdej części Polski. Jako 47-letni architekt ma już 20-letni dorobek zawodowy. W 2007 roku J. G. porzucił prace w Miejskiej (...) w R., gdzie miał umowę o pracę na czas nieokreślony i zarobki netto na poziomie 5.000 zł. Rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, którą zawiesił w 2016 r. kiedy to jego dochody wzrosły 3 razy w stosunku do roku poprzedzającego. Dochód roczny powoda w 2014 r. wyniósł około 70.000 zł. Obecnie nie prowadzi działalności gospodarczej, co nie oznacza, że nie ma możliwości zarobkowych na wysokim poziomie, co najmniej 5.000 zł miesięcznie. Poza córką K. G. (1), z którą od 2 lat nie utrzymuje kontaktów, nie ma nikogo na utrzymaniu. Mieszka w Ł. u rodziców, zatem dysponuje mieszkaniem w Ł., które może wynająć i czerpać z tego tytułu dodatkowy dochód. Po orzeczeniu rozwodu powód poszerzył swoje kompetencje zawodowe o uprawnienia architektoniczne do sprawowania nadzoru budowlanego jako kierownik, nawet przy własnych projektach, co jest dodatkowo płatne. Miał środki finansowe na wyrobienie dodatkowych uprawnień a także czas, aby spełnić wymagania praktyczne.

(odpowiedź na pozew – k. 73-79)

W piśmie procesowym z dnia 21 lutego 2018 r. pozwany zmodyfikował powództwo w ten sposób, że w miejsce kwoty 2.500 zł zażądał kwoty 1.800 zł tytułem alimentów od pozwanej na swoją rzecz w celu częściowego zaspokajania jego usprawiedliwionych kosztów w związku z niedostatkiem w jaki popadł po orzeczeniu rozwodu i zgodnie z zasadą równej stopy życiowej.

(pismo powoda – k. 354-361)

Powyższe stanowiska zostały rozwinięte i podtrzymane przez obie strony w dalszym toku postępowania, zarówno w składanych pismach procesowych, jak i na rozprawie przed Sądem.

(pismo procesowe pozwanej – k. 435-436; wniosek dowodowy – k. 497, 502; odpowiedź na pisma procesowe powoda – k. 513-518 i 702; pismo przygotowawcze powoda – k. 747-749; pismo procesowe pełnomocnika pozwanej – k. 775-780; e-protokół z 17.05.2018 r. 00:02:14 i 00:04:15 – k. 847 i 847v; stanowisko końcowe strony pozwanej – k. 859-)

Powód J. G. w piśmie z dnia 27 lutego 2018 r. wystąpił z wnioskiem o zwolnienie z kosztów sądowych w całości oraz o przyznanie pełnomocnika z urzędu. Postanowieniem z dnia 1 marca 2018 r. Sąd ustanowił dla powoda ustawowo zwolnionego z kosztów postępowania pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego.

(wniosek – k. 498, postanowienie – k. 504)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Okręgowy w Radomiu w sprawie z powództwa J. G. przeciwko A. G. o rozwód o sygn. akt I C 27/05 w dniu 10 kwietnia 2006 roku wydał wyrok, na mocy którego rozwiązał przez rozwód z winy żony związek małżeński zawarty dnia 29 stycznia 2000 roku pomiędzy stronami. Wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2006 roku Sąd Apelacyjne w Lublinie w sprawie I ACa 431/06 utrzymał w mocy rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w tym zakresie.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Radomiu z dn. 10.04.2006 r. – k. 350-350v z załączonych akt I C 27/05; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dn. 23.08.2006 r. – k. 378 z załączonych akt I C 27/05)

Powód do listopada 2004 roku mieszkał z żoną A. oraz córką K. w R. we wspólnym mieszkaniu, następnie jego żona z córką wyprowadziła się do swojej matki. J. G. miał wówczas wyższe wykształcenie architektoniczne, nie posiadał uprawnień budowlanych. Pracował na stanowisku starszego asystenta projektanta w Miejskiej (...) w R. z wynagrodzeniem 1.200 zł netto. Płacił na utrzymanie córki 400 zł miesięcznie. Ponosił koszty utrzymania wspólnego mieszkania w R., gdzie sam mieszkał. Po sprzedaży mieszkania i podziale majątku kupił kawalerkę w Ł. i tam zamieszkał. Zwolnił się też z pracy w Urzędzie Miasta i podjął zatrudnienie na własny rachunek.

Pozwana miała wówczas wyższe wykształcenie. Otrzymywała od powoda alimenty w wysokości 400 zł miesięcznie na potrzeby córki. Zajmowała się opieką nad synem M. urodzonym ze związku z G. M., obecnym mężem. Prowadziła wspólne gospodarstwo domowe z G. M., który w firmie telekomunikacyjnej w W. zarabiał 2.500 zł, łożył na utrzymanie swojej córki będącej w wieku 6 lat.

(dowód: dokumenty z załączonych akt sprawy o sygn. I C 27/05)

J. G. ma 47 lat. Z wykształcenia jest architektem, ma uprawnienia do sprawowania nadzoru budowlanego i pełnienia funkcji kierownika budowy. Jest czynny zawodowo, wykonuje zlecenia w ramach umowy o dzieło lub umowy zlecenia w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez swojego ojca W. G.. Zrezygnował z prowadzenia własnej działalności gospodarczej, aby obniżyć koszty opłat na rzecz ZUS. W 2014 r. osiągnął przychód w wysokości 66.100 zł, a dochód 27.794,45 zł. W 2016 r. osiągnął przychód w wysokości 17.000 zł, dochód w wysokości 14.066,14 zł brutto. W. G., jako emeryt ponosi niższe opłaty na rzecz ZUS. Powód specjalizuje się w niszowych projektach budowlanych budownictwa naturalnego (domy z drewna, ocieplane kostkami słomy, tynkowane gliną). W ramach technologii, w której się specjalizuje i według jego projektów budowane są domy w całej Polsce, w tym m.in. budynki w B., gdzie inż. arch. J. G. prowadzi warsztaty cyklu zajęć o życiu w zgodzie z przyrodą. Powód jest autorem co najmniej 50 projektów domów naturalnych. Osiąga dochód w wysokości około 900 zł netto, zaspokajając wszystkie swoje usprawiedliwione potrzeby. Nie stać go na aktualizację oprogramowania, zakup nowego komputera i wyjazdy wakacyjne z córką. Powiatowy Urząd Pracy w Ł. nie dysponuje ofertami pracy dla architektów.

Na potrzeby powoda składają się następujące pozycje: 320 zł – czynsz za mieszkanie, 50 zł – podatek od nieruchomości, gaz i energia elektryczna, 75 zł – Internet, 25 zł – telefon, 13 zł – ubezpieczenie zawodowe, 600 zł – wyżywienie, 100 zł – ubranie, 100 zł – chemia i kosmetyki, 80 zł – składka członkowska obowiązująca w Okręgowej Izbie Architektów RP, 260 zł – utrzymanie samochodu i paliwo. J. G. potrzebuje nowego komputera o wartości 3.000 zł (266 zł miesięcznie), na który mógłby wgrać nowe oprogramowanie do wykonywania pracy zawodowej. Koszt aktualizacji oprogramowania A. do bieżącej wersji to kwota 11.992,50 zł, czyli ponad 1.000 zł miesięcznie w stosunku rocznym. Możliwości zarobkowe J. G. na dzień 10 stycznia 2018 r. wynosiły co najmniej 3.000 zł miesięcznie. Nie ma załamania na rynku pracy dla architektów uprawnionych, z prawem nadzorowania budowy.

Jest właścicielem jednopokojowego mieszkania w Ł.. Miejscem jego stałego pobytu jest Ł. do Ł. przyjeżdża, gdyż opiekuje się rodzicami, którzy są w podeszłym wieku i cierpią na liczne schorzenia. Pomaga im w robieniu zakupów. W Ł. spędza weekendy.

Nie leczy się na stałe, nie przyjmuje leków. Nie posiada orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy ani o posiadaniu stopnia niepełnosprawności. Zarejestrował się w przychodni w Ł., gdzie odbył odpłatne konsultacje psychologiczne w 2017 r., kiedy to choroba została zdiagnozowana. Nie korzystał z konsultacji czy terapii psychologicznej ani porad psychiatrycznych w ramach NFZ. U powoda stwierdzono cechy umiarkowanej depresji i zalecono kontynuację leczenia oraz psychoterapię w ramach PZP, której powód nie podjął. Obserwowane trudności wpływają na funkcjonowanie społeczne, a także mogą wpływać na funkcjonowanie zawodowe badanego. J. G. nie kontynuował leczenia.

(dowód: wydruk artykułu internetowego „Budujemy z gliny” z 26.07.2014 r. – k. 177-183; wywiad z J. G. – k. 184; domki letniskowe całoroczne – k. 186-192; prezentacja eko-osady w mediach – k. 697-701; strona www powoda – k. 193-196; wydruk ze strony (...).pl – k. 697-700; artykuł o naturalnych domach – j. 717-738zeznania powoda J. G. z 17.05.2018 r. 00:07:31 – k. 847v-849 w zw. z zeznaniami informacyjnymi z 26.02.2018 r. e-protokół (...):01:31 – k. 487; opinia psychologiczna – k. 10-11; zaświadczenie z US w Ł. – k. 12; zeznanie PIT – 36 – k. 362-374 i 626-629; decyzja nr (...) – k. 375, 625; komunikat skarbnika (...) k. 376; zaświadczenie z PUP w Ł. – k. 387; dokumentacja medyczna W. G. i H. G. – k.388 – 395; koszt aktualizacji programu A. – k. 396-397; rachunek za czynsz – k. 399; decyzja podatkowa – k. 400; rachunki za energię – k. 401-404; rachunek za V. – k. 405; rachunek za T. – k. 406-407; potwierdzenie zawarcia ubezpieczenia OC – k. 408-409; zaświadczenie o badaniu technicznym pojazdu – k. 410, rach. za paliwo – k. 411; potwierdzneie dokonania darowizny – k. 412; wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 10.01.2018 r. wraz z uzasadnieniem – k. 470 i 479-481z załączonych akt sprawy III RC 201/17; zeznanie podatkowe za 2016 r. – k. 205-209; (...) k. 417; zeznanie podatkowe za 2017 r. – k. 482-486; zeznania świadka W. K. e-protokół z dnia 26.02.2018 r. 01:02:47 – k. 488; zaświadczenie o wysokości dochodu – k. 754-765; karta informacyjna ze szpitala – k. 766; dokumenty dotyczące leczenia rodziców powoda – k. 767-769; (...) W. G. – k. 781; lista czynnych architektów –k. 782)

Powód ma na utrzymaniu córkę K. G. (1). Na mocy wyroku rozwodowego uiszczał na jej rzecz alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie. Na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckiem z dnia 7 lutego 2017 r. J. G. alimenty zostały podwyższone do kwoty 1.100 zł płatne do 10. każdego miesiąca do rąk matki A. M. (1) począwszy od 23 czerwca 2016 r. zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 stycznia 2018 r. w zakresie daty początkowej alimentów. Otrzymał na ten cel darowiznę od swoich rodziców w kwocie 6.500 zł. K. G. (1) była modelką w agencji jest modelką w (...) Sp. z o.o., obecnie jest modelką w (...) s.c. Wobec nie wyrażenia zgody przez J. G. na wyjazd do B. umowa o gwarantowaną kwotę zarobków została anulowana a gwarant cofnięty. Osiąga dochody z pracy w charakterze modelki. Spłata zadłużenia na rzecz poprzedniej agencji modelek na kwotę 5.279 zł nastąpiła za pośrednictwem konta A. M. (1) z nowej Agencji, która obecnie zatrudnia córkę stron. Koszt utrzymania K. G. (1) wynosi 2.200 zł, do których nie należy koszt spłacanego kredytu hipotecznego i miejsca postojowego oraz funduszu remontowego. Na koszty jej utrzymania składają się: 600 zł – wyżywienie, 300 zł – opłaty czynszowe, 400 zł – ubrania i obuwie, 200 zł – kosmetyki, środki czystości, chemia gospodarcza, 200 zł – podręczniki, 100 zł – rozrywka, 400 zł – korepetycje. K. G. (1) dwukrotnie chorowała na zapalenie płuc i ma obniżoną odporność, ma skoliozę, żylaki, zaburzenia rytmu serca, płaskostopie.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim z 07.02.2017 r.wraz z uzasadnieniem – k. 210z załączonych akt sprawy III RC 201/17; wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 10.01.2018 r. wraz z uzasadnieniem – k. 470 i 479-481z załączonych akt sprawy III RC 201/17; dochody K. G. (1) z M. M. – k. 377-380; scenogram rozmowy telefonicznej powoda z przedstawicielem firmy modelingowej N. M. – k. 381-382; scenogram rozmów telefonicznych z przedstawicielem N. M. – k. 16-17; wydruki stron internetowych – k. 13-20; kopie stron internetowy ze zdjęciami K. G. (1) – k. 383-386; odpowiedź N. M. na wezwanie – k. 56-57; umowa N. M. a K. G. (1) – k. 58-62; odpowiedź na pismo z dnia 4.01.2018 r. – k. 65-67; pismopowoda do agencji (...) - k. 68; wynagrodzenie K. G. – k. 63-64; zadłużenie K. G. na rzecz agencji (...) Sp. z o.o. – k. 65-66; potwierdzenie przelewu – k. 67; opinia nr (...) – k. 146-147; historia leczenia – k. 148-175; kontrakt z N. M. – k. 414-416; potwierdzenie zakupu e-book – k. 418; korespondencja email – k. 419-424; umowa sprzedaży mieszkania – k. 428-432; karta porady (...) k. 445-457; cenniki usług medyczny k. 458-465; skierowanie do poradni specjalistycznej – k. 466; zaświadczenie z (...) nr 2 – k. 477; frekwencja i oceny – k. 478-481; zeznania powódki e-protokół z dnia w zw. z zeznaniami informacyjnymi e-protokół z dnia 26.02.2018 r. 00:31:42 – k. 487v; rozmowy tekstowe K. G. (1) i powoda – k. 521-553; wydruki rozmów e-mailowych – k. 553-556; potwierdzenie przelewu na książki – k. 557-558; podanie o przyjęcie do LO w P. – k. 559-560; zwrot kwoty 45 zł – k. 561; zaświadczenie z (...) k. 562; potwierdzenie przelewu – k. 563-564; aneks do umowy z N. M. – k. 565; zestawienie operacji na koncie K. G. (1) – k. 566-582; potwierdzenie przelewu M. M. – k. 583-585; wizyta lekarska – k. 655 )

A. M. (1) ma 37 lat. Z wykształcenia jest nauczycielką języka angielskiego, rosyjskiego, tłumaczem przysięgłym. W 2007 r. pracowała jako tłumacz dla (...) SP. z o.o. z wynagrodzeniem brutto 5.500 zł. W 2008 r. wynagrodzenie wynosiło 5.720 zł brutto, a w 2009 r. – 6.292 zł. Obecnie A. M. (1) pracuje w (...), jako specjalista ds. kontaktów zagranicznych na stanowisku służbowym młodszy specjalista w pełnym wymiarze czasu pracy. Jej przychód brutto z tytułu wynagrodzenia za pracę w 2017 r. wyniósł 43.642,51 zł. Dochód netto to około 4.000 zł miesięcznie. Od daty zatrudnienia otrzymała dwie nagrody w czerwcu 2017 r. i grudniu 2017 r. w kwocie 7.000 zł brutto. Otrzymuje ponadto premie świąteczne w wysokości około 3.500 zł. Często choruje, a zwolnienia obniżają jej wynagrodzenie. Do września 2018 r. otrzymuje dodatek 500+. Dochód brutto pozwanej w 2016 r. wyniósł 72.762,08 zł.

Obecnie jest zamężna z G. M., z którym wychowuje wspólnego syna M. ur. (...) oraz córkę powoda - K. G. (1) ur. (...) Jej mąż pracuje w (...)i zarabia około 4.200 zł miesięcznie oraz prowadzi działalność gospodarczą. A. M. (1) czerpie dochód z wynajmu mieszkania w R. w kwocie 900 zł miesięcznie. Łącznie z alimentami na córkę dysponuje kwotą około 10.000 zł miesięcznie.

Na koszty utrzymania rodziny składają się następujące pozycje: czynsz – 890 zł, fundusz remontowy – 171 zł, miejsce postojowe – 115 zł, rata kredytu mieszkaniowego – 1.600 zł, telefony i Internet – 300 zł, energia – 200 zł, 1.000 zł – wyżywienie powódki i jej męża, 500 zł – dojazdy do pracy, 600 zł – utrzymanie samochodu, 800 zł – alimenty męża na córkę z poprzedniego małżeństwa, 200 zł – ubrania buty, 200 zł – kosmetyki, środki czystości, chemia gospodarcza, 100 zł – zwierzęta, 200 zł – leki, 4000 zł – wypoczynek pozwanej i męża.

Koszt utrzymania młodszego syna pozwanej to około 2.700 zł, a w szczególności: basen i wejściówki 1.500 zł, kurs angielskiego – 2.400 zł, obóz letni – 2.600 zł, leczenie astmy i leki – 300 zł miesięcznie, a ponadto wyżywienie, korepetycje za mieszkanie, środki czystości, chemia gospodarcza, wypoczynek. M. M. (1) ma stwierdzoną astmę oskrzelowa, refluks żołądkowy, wadę postawy, guza jądra. Będzie poddany operacji w dniu 22 czerwca 2018 r. Stąd zwiększone wydatki na leczenie. Małoletni korzysta 2 razy w tygodniu z zajęć na basenie oraz dwa razy w roku wyjeżdża nad morze.

A. M. (1) leczy się na leukopenie, wieloletnią anemię, brak odporności, chorobę H., guzy tarczycy, dyskopatię. W 2007 r. miała wypadek komunikacyjny, doznała złamania nogi i ręki, w 2009 r. urodziła martwe dziecko i przeszła depresję, w 2011 r. miała operacyjnie leczoną endometriozę, w 2016 r. leczona na wrzody żołądka, zapalenie przełyku, zapalenie dwunastnicy i zakażenie bakterią H. pylori.

(dowód: F. Vat za pobyt wypoczynkowy – k. 22; informacje o locie – k. 23-26; F. Vat za komputer A. M. – k. 27; umowa o pracę – k. 28-34; zaświadczenie z Kancelarii Sejmu – k. 51; zaświadczenie z Kancelarii Sejmu – k. 210; zaświadczenie z (...)– k. 622; paski wynagrodzeń – k. 211-218 i 623-624; zeznanie podatkowe – k. 219-220; informacje ze wspólnoty mieszkaniowej – k. 221; historia transakcji – k. 222; potwierdzanie przelewu – k. 223; decyzja wymiarowa k. 224; rachunki za energię – k. 225-226; zestawienie obciążeń i wpłat zw. z utrzymaniem mieszkania – k. 227-242; rachunki za Internet i telefony – k. 243-249; przelewy dot. opłat – k. 250-272; bilety i paragony – k. 273-303; karta porady – k. 82, odpis zupełny aktu urodzenia – k. 83-84; historia choroby powódki – k. 85-117 i 443-444, 630631; historia choroby M. M. (1) – k. 118-145; historia rachunku – k. 176; zaświadczenie ze szkoły podstawowej – k. 304; F. Vat – k. 306 – 321; wykaz podręczników – k. 322-327; F. Vat – k. 328-333; informacje ze strony (...) k. 334-339; dokumentacja medyczna – k. 467-473; rachunki i paragony – k. 474-476;zaświadczenie lekarskie i historia leczenia – k. 586-621; ulotki dot. leku – k. 632-633; umowa najmu lokalu mieszkalnego – 634-635; czynsz za mieszkanie w R. – k. 636; umowa kredytu – k. 637-654; paragon 656-657; potwierdzenie wykonania operacji – k. 668-683; informacje z US w G. – k. 685; dokumenty z leczenia – k. 703-709 i 711, 739 oraz 783-846; bilety – k. 710; karta uczestnika wycieczki – k. 712; akt notarialny – k. 750-753; zeznania pozwanej A. M. (1) e-protokół z dnia 17.05.2018 r. 00:51:21 – k. 847 w zw. z zeznaniami informacyjnymi z dnia 26.02.2018 r. – k. 487v )

Sąd uznał za wiarygodny materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów oraz zeznań stron i świadków. Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, potwierdzają i precyzują podawane przez strony fakty, nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności.

Zeznania powoda i pozwanej w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy były spójne, wzajemnie się uzupełniały, znajdowały odzwierciedlenie w treści dokumentów. Strony nie miał zastrzeżeń co do podawanych przez nie kosztów utrzymania.

Sąd pominął dowody dotyczące stanu zdrowia rodziców pozwanej, jako nie mające znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania (k. 658-667).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo J. G. jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu w całości. Żądanie zgłoszone przez powoda zostało oparte o treść art. 60 § 2 k.r.o.

W świetle Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonek rozwiedziony może żądać środków utrzymania (alimentów) od drugiego rozwiedzionego małżonka na zasadach określonych w art. 60 k.r.o. Świadczenia alimentacyjne między rozwiedzionymi małżonkami stanowią kontynuację powstałego przez zawarcie małżeństwa obowiązku wzajemnej pomocy w zakresie utrzymania i trwają mimo rozwodu, aczkolwiek w postaci zmodyfikowanej na zasadach przewidzianych w art. 60 k.r.o. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2001 r., V CKN 445/00, LEX nr 52490).

W okolicznościach niniejszej sprawy zastosowanie miał art. 60 § 2 k.r.o. z uwagi na fakt, iż rozwód między stronami został orzeczony z wyłącznej winy jednego małżonka. Rozwód między stronami został orzeczony z wyłącznej winy A. M. (1), zatem jest ona małżonkiem wyłącznie winnym rozkładu pożycia, natomiast J. G. jest małżonkiem niewinnym rozkładu pożycia. Małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia względem małżonka niewinnego obciąża tak zwany szerszy obowiązek alimentacyjny (inaczej nazywany również rozszerzonym obowiązkiem pomocy materialnej pomiędzy takimi małżonkami) określony w art. 60 § 2 k.r.o. Rozszerzony zakres obowiązku małżonka wyłącznie winnego jest swojego rodzaju sankcją za zawinione spowodowanie upadku małżeństwa i pogorszenia losu drugiego małżonka (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 140). Zgodnie z treścią art. 60 § 2 k.r.o., jeżeli jeden z rozwiedzionych małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Art. 60 § 2 k.r.o. przewiduje dwie przesłanki roszczenia alimentacyjnego przysługującemu małżonkowi niewinnemu w stosunku do małżonka uznanego za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Po pierwsze, jeden z rozwiedzionych małżonków musi być uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia. Po drugie, rozwód pociągać ma za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Przesłanka pierwsza w niniejszej sprawie została spełniona. A. M. (1) została uznana w prawomocnym wyroku rozwodowym za wyłącznie winną rozkładu pożycia w związku małżeńskim z J. G.. Nie została spełniona natomiast druga przesłanka wymagana przez art. 60 § 2 k.r.o. Rozwód orzeczony w 2006 roku nie pociągnął za sobą istotnego pogorszenie sytuacji materialnej J. G. - małżonka niewinnego.

Ocena, czy rozwód pociąga za sobą - w rozumieniu art. 60 § 2 k.r.o. - istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się na skutek rozwodu, z sytuacją, w jakiej znalazłby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 1999 r., I CKN 1120/99, niepubl.; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1998 r., III CKN 186/98, LEX nr 83804; uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42 – pkt XIII). Dla oceny, czy drugi warunek przewidziany w art. 60 § 2 k.r.o. został spełniony, nie są natomiast istotne ewentualne zmiany, jakie nastąpiły w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie pomiędzy faktycznym rozejściem się małżonków a orzeczeniem rozwodu, natomiast istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1969 r., II CR 528/68, OSNCP 1969, nr 10 poz. 179; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1980 r., III CRN 222/80, OSNCP 1981, nr 5 poz. 90; uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42 – pkt XIII; B. Czech [w:] K. Piasecki (red.) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009, komentarz do art. 60, teza 17).

Należy podnieść, iż pogorszenie sytuacji materialnej byłego małżonka, domagającego się zasądzenia alimentów na podstawie art. 60 § 2 k.r.o., może polegać między innymi na zwiększeniu się jego usprawiedliwionych potrzeb (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1999 r., I CKN 415/99, LexPolonica nr 390715). Nie ulega wątpliwości, że potrzeby powoda zwiększyły się wskutek orzeczenia rozwodu. Musi bowiem sam zaspokajać swoje potrzeby żywieniowe, odzieżowe, mieszkaniowe. Musi sam dbać o mieszkanie i samodzielnie zajmować się utrzymaniem tego mieszkania. Łatwiej byłoby mu zaspokajać te potrzeby, gdyby był żonaty, tym bardziej, że obie strony postępowania ponoszą własne koszty utrzymania mieszkań co generuje koszty. Od chwili orzeczenia rozwodu stracił on również definitywnie oparcie w swojej żonie co powodowało zaburzenia depresyjne. Odniósł więc także straty o charakterze emocjonalnym, psychicznym.

Zakładając hipotetyczną sytuację, że rozwód nie byłby orzeczony, a małżonkowie kontynuowaliby pożycie jako trzyosobowa rodzina, powód J. G. nie cierpiałby na umiarkowaną depresję. Nadal prowadziłby działalność gospodarczą w zakresie architektonicznym z szerokimi uprawnieniami budowlanymi (uzyskanymi już po orzeczeniu rozwodu), w tym do pełnienia funkcji kierownika budowy. Jednakże w ocenie Sądu powód nie wykazał, aby umiarkowana depresja stwierdzona jednorazowo w listopadzie 2018 r. utrzymywała się nadal i aby na tę depresję leczył się po rozpadzie małżeństwa, ani by podejmowała w związku z jest stwierdzeniem leczenie. W zaleceniach z przedstawionej na potrzeby sprawy opinii wynika, iż winien on kontynuować leczenie, gdyż w przeciwnym razie jego stan będzie się pogarszać a choroba pogłębiać. Tymczasem J. G. nawet nie ustalił, jak szybko mógłby podjąć leczenie w ramach NFZ. Założył, że musi leczyć się prywatnie a na to go nie stać. Nie przyłożył zatem należytej staranności do leczenia stwierdzonej umiarkowanej depresji narażając się na jego pogłębienie. Miał świadomość konieczności leczenia i jak przyznał odbył wcześniej kilka prywatnych wizyty. Sąd nie neguje faktu występowania u powoda depresji, ale to, że wpływa ona na ograniczenie jego możliwości zarobkowych w sposób powodujący istotne pogorszenie jego sytuacji życiowej w porównaniu z tą w jakiej znajdował się w chwili rozwodu, bowiem nie podnosił, że depresja ma ścisły związek z ustaniem małżeństwa zakończonego 12 lat temu.

Sąd zważył ponadto, iż powód w okresie od 2006 r. podwyższył swoje kwalifikacje zawodowe o uprawnienia budowlane oraz wyspecjalizował się w niszowym rodzaju budownictwa – w budownictwie naturalnym, osiągając znaczące sukcesy na tym polu. Obecnie jest aktywnym architektem, opłaca składki na samorząd zawodowy, podejmuje prace w ramach umowy zlecenia i umowy o dzieło w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez jego ojca emeryta, który płaci niższe składki na ZUS. Powód jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w ramach działalności zawodowej. Zatem wykonuje pracę zawodową, może nie tak intensywnie, jak mógłby to robić, gdyby był całkowicie zdrowy. Jednakże J. G. nie przedstawił zaświadczenia o niepełnosprawności oraz o całkowitej czy choćby częściowej niezdolności do pracy, zatem nie wykazał aby miał ograniczone możliwości zarobkowe z uwagi na stan zdrowia. Jednocześnie w celu poprawy tego stanu nie podjął żadnego leczenia od listopada 2017 r. tj. o stwierdzenia umiarkowanej depresji.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd ocenił możliwości zarobkowe powoda na takim samym poziomie, jak to uczył Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim a następnie w dniu 18 stycznia 2018 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, tj. w zakresie 3.000 zł miesięcznie. J. G. ma możliwości zawodowe w celu prowadzenia życia na wyższym poziomie, jednak w ocenie Sądu ich nie wykorzystuje. Ustalając możliwości powoda na tym poziomie należy wskazać, że jego sytuacja jest porównywalna z sytuacją pozwanej, która musi podzielić dochód w rodzinie na 4 osoby, co daje średnio 2.500 zł miesięcznie na osobę. Sąd uznał ponadto, że niniejsza sprawa jest odpowiedzią J. G. na podwyższenie alimentów na rzecz jego małoletniej córki K. G. (1). Powód wytaczając powództwo alimentacyjne na swoją rzecz od byłej żony próbował obejść niekorzystny a dla niego prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim.

Gdyby strony prowadziłby nadal wspólne gospodarstwo domowe uzyskiwaliby oni łącznie miesięczne dochody netto w wysokości około 7.500 zł. Powód ma możliwość osiągania miesięcznie dochodów w wysokości 3.000 zł, a pozwana ma dochód w wysokości około 4.500 – 4.600 zł. Zatem, uwzględniając zasadę równej stopy życiowej małżonków obowiązującą w czasie trwania małżeństwa, na zaspokojenie potrzeb powoda, gdyby małżeństwo trwało, przypadałaby jedna trzecia łącznych dochodów stron, a więc kwota 2.500 zł miesięcznie. Jego miesięczne potrzeby byłyby do tej kwoty pokryte, gdyby rozwodu nie orzeczono. Dziś J. G. faktycznie może zaspokajać swoje potrzeby do kwoty 3.000 zł miesięcznie. Porównując więc wielkość środków pieniężnych, jakie powód miałby do dyspozycji na zaspokajanie swoich potrzeb, gdyby rozwód nie był orzeczony, do istniejącej obecnie sytuacji, powód ma możliwość uzyskiwania o 500 zł więcej. Zatem uznać należy, że właśnie wskutek tego, że powód rozwiódł się z pozwaną, nie pogorszyła się jego sytuacja życiowa a polepszyła.

Należy mieć ponadto na uwadze, że celem instytucji z art. 60 § 2 k.r.o. jest zbliżenie poziomu życia małżonków rozwiedzionych, których nie obowiązuje już zasada równej stopy życiowej, która jest właściwa tylko małżonkom trwającym w związku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zasądził od J. G. na rzecz A. M. (1) kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, natomiast biorąc pod uwagę sytuację powoda wynagrodzenie radcy prawnemu ustanowionemu z urzędu wypłacił z rachunku Skarbu Państwa.