Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 991/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Agnieszka Poręba

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Anna Nowobilska

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. w Nowym Sączu

sprawy z powództwa (...) S.A.

przeciwko M. G.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej M. G. na rzecz powoda (...) S.A. kwotę 1.358 zł (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt osiem złotych) z odsetkami umownymi z opóźnienie w wysokości dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty:

- 194 złote od dnia 10 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 194 złote od dnia 10 maja 2017 roku do dnia zapłaty,

- 194 złote od dnia 10 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 194 złote od dnia 10 lipca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 194 złote od dnia 10 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 194 złote od dnia 10 września 2017 roku do dnia zapłaty,

- 194 złote od dnia 10 października 2017 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  koszty postępowania między stronami wzajemnie znosi.

Z:/

1.  (...)

2.  (...)

(...)

Sygn. akt I C 991/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 października 2017 roku

Strona powodowa (...) S.A. w B. w pozwie wniesionym w dniu 15.05.2017 roku do tut. Sądu Rejonowego w postępowaniu nakazowym wniosła o zapłatę od pozwanej M. G. kwoty 5437,13 złotych z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 29.04.2017 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu żądania pozwu strona powodowa podniosła, iż podstawą żądania jest weksel z dnia 28.04.2017 roku, w którym pozwana zobowiązała się do zapłaty weksla na kwotę 5437,13 złotych. Dlatego powód wezwał pozwaną do wykupu weksla w dniu 29.03.2017 roku.

W dniu 13 lipca 2017 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym stwierdzając brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w sprawie Nc 2191/17.

Pozwana M. G. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając ją w całości.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana podniosła, iż brak było podstaw do wypełnienia weksla i wypowiedzenia umowy z uwagi na to, iż w umowie zawarto prawo dla pozwanej do zawieszenia spłaty 2 rat, za co powód pobrał kwotę 600 złotych. W związku z tym pozwana nie popadła w zwłokę z zapłatą rat, a skorzystała z prawa zawieszenia spłaty. W związku z powyższym pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana M. G. zawarła ze stroną powodową umowę pożyczki gotówkowej nr (...) w dniu 27.10.2016 roku. Całkowita kwota pożyczki udzielonej pozwanej wynosiła 2750 złotych, zaś całkowita kwota do spłaty wynosiła 5820 złotych. Pożyczka została udzielona na 30 rat, a miesięczna rata wynosiła 194 złote. Zabezpieczeniem spłaty umowy pożyczki był weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową. W deklaracji wekslowej postanowiono, iż powód ma prawo wypełnienia weksla na kwotę zadłużenia oraz kosztów postępowania.

Wraz z umową strony zawarły tzw. Pakiet E. gdzie w pkt I strony postanowiły, iz pożyczkobiorca ma prawo skorzystania jeden raz w całym okresie kredytowania m.in. odroczenia maksymalnie dwóch kolejnych terminów płatności rat. W celu odroczenia rat pożyczkobiorca jest zobowiązany złożyć pożyczkodawcy pisemną dyspozycję na adres centrali po spłacie co najmniej dwóch pierwszych rat. Zastrzeżono, iż odroczenie płatności rat nie jest możliwe w razie opóźnienia się z terminem płatności którejkolwiek z rat. Za możliwość odroczenia płatności rat do zapłaty pozwana dodatkowo uiściła opłatę w wysokości 600 złotych.

Pozwana zapłaciła dwie raty po 194 złote - w dniach 8.12.2016 roku 9.01.2017 roku. Termin zapłaty zgodnie z harmonogramem spłaty rat został ustalony na 9 dzień każdego miesiąca. W styczniu 2017 roku pozwana zgodnie z postanowieniem umownym wystosowała do strony powodowej pismo z informacja, iż korzysta z prawa odroczenia spłaty dwóch rat za luty i marzec 2017 roku. Pismem z dnia 31.01 2017 roku strona powodowa poinformowała pozwaną, iż jej wniosek został rozpatrzony negatywnie.

Pismem z dnia 13.03.2017 roku strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty kwoty zaległych rat, zaś w dniu 29.03.2017 roku wypowiedziała umowę pożyczki.

W dniu 28.04.2017 roku pozwana wypełniła weksel na kwotę 5437,13 złotych i wezwała pozwaną do jego zapłaty.

Dowód: umowa - k. 33-38, weksel - k. 5, deklaracja wekslowa, potwierdzenie wpłat - k. 40-41, pismo z 31.01.2017 - k. 39, wezwanie do zapłaty - k. , wypowiedzenie umowy - k. 4.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach przedstawionych przez stronę powodową oraz pozwaną.

Dokumenty przedłożone przez obie strony Sąd uznał za wiarygodne, co nie przesądza ich skutków prawnych.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenia dochodzone pozwem strona powodowa opierała na posiadanym wekslu, które pozwana wystawiła jako weksel gwarancyjny i opatrzyła własnoręcznym podpisem.

Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 14.03.1997 r. (sygn. I CKN 48/97, publ. w OSNC 1997/9/124), po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla gwarancyjnego spór z płaszczyzny stosunku prawa wekslowego przenosi się na ogólną płaszczyzną stosunku prawa cywilnego. Sytuacja dłużnika wekslowego i rodzaj zarzutów, jakie może on podnieść przeciwko wierzycielowi wekslowemu zależy jedynie od tego, czy dłużnik odpowiada wobec pierwszego wierzyciela (remitenta), czy wobec kolejnego nabywcy weksla. W odniesieniu bowiem do remitenta odpowiedzialność dłużnika jest o tyle łagodniejsza, że może on bez żadnych ograniczeń powołać się na zarzuty tzw. subiektywne, w tym przede wszystkim związane ze stosunkiem podstawowym (tak wyrok SN z 09.02.2005 r., sygn. II CK 426/04, LEX nr 1472229). W niniejszej sprawie wierzytelności z weksla dochodzi remitent (pierwszy wierzyciel). Pozwana – jako dłużnik wekslowy, mogła zatem podnosić zarzuty wynikające ze stosunku podstawowego.

Pozwana podniosła zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową.

Wskazać należy, iż najczęściej osoba, której udzielane jest zabezpieczenie,
otrzymuje weksel in blanco (art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo
wekslowe
, Dz.U. Nr 37, poz. 282 - dalej "Pr.weksl."), z upoważnieniem do jego
wypełnienia przez wpisanie w nim kwoty, na którą opiewa zabezpieczona
wierzytelność, jako sumy wekslowej, i dnia wymagalności zabezpieczonej
wierzytelności, jako terminu płatności weksla, oraz innych postanowień,
niezbędnych w myśl art. 1 lub 101 Pr.weksl. Upoważnienie to stanowi element
porozumienia osoby wręczającej weksel in blanco i jego odbiorcy. Jeżeli
oświadczenie osoby wręczającej weksel in blanco ma formę pisemną, wspomniane
porozumienie nazywane jest zwyczajowo deklaracją wekslową.
W następstwie wypełnienia weksla in blanco zgodnie z porozumieniem co do
jego uzupełnienia powstaje zobowiązanie wekslowe osoby podpisanej na wekslu
in blanco (wręczającej ten weksel) o treści określonej w tekście powstałym na
skutek wypełnienia. Odbiorca weksla in blanco uzyskuje zatem z mocy
porozumienia co do jego uzupełnienia uprawnienie do spowodowania powstania -
przez swe, podejmowane we własnym imieniu działanie - zobowiązania
wekslowego osoby, która złożyła podpis na wekslu in blanco. Działanie to ma
charakter jednostronnej czynności prawnej. Wynikająca z porozumienia osoby
wręczającej weksel in blanco i jego odbiorcy ścisła więź pomiędzy zobowiązaniem
wekslowym a zobowiązaniem, z którego wynika podlegająca zabezpieczeniu
wierzytelność, przejawia się w tym, że wierzyciel nie może z mocy weksla uzyskać
w zasadzie więcej praw niż przysługuje mu w ramach stosunku, z którego wynika
podlegająca zabezpieczeniu wierzytelność, a spełnienie jednego z tych zobowiązań
powoduje wygaśnięcie także drugiego (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 7 stycznia 1967 r., mająca moc zasady prawnej, III CZP 19/66,
OSNCP 1968, nr 5, poz. 79, uchwała połączonych Izb Cywilnej oraz Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 kwietnia 1972 r., III PZP 17/70, OSNCP 1973,
nr 5, poz. 72, pkt III.1.c uzasadnienia, oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14
marca 1997 r., I CKN 48/97, OSNC 1997, nr 9, poz. 124, z dnia 5 lutego 1998 r., III
CKN 342/97, OSNC 1998, nr 9, poz. 141, z dnia 21 października 1998 r., II CKN
10/98, OSNC 1999, nr 5, poz. 93 i z dnia 18 listopada 1999 r., I CKN 215/98, OSNC
2000, nr 7-8, poz. 128).

W ocenie Sądu bark było podstaw do wypowiedzenia umowy pożyczki, a tym samym do wypełnienia weksla ponieważ zadłużenie z tytułu spłaty umowy pożyczki na chwilę wypowiedzenia umowy i wypełnienia weksla nie było wymagalne. Pozwana miała bowiem zgodnie z umową prawo do zawieszenia spłaty rat po uprzednim poinformowaniu o tym strony pozwanej i uiszczeniu co najmniej dwóch rat w terminie. Pomimo, iż strona powodowa twierdziła w piśmie z dnia 31.01.2017 roku, że pozwana nie spełniła warunków do skorzystania z tej możliwości gdyż nie uiściła poprzednich rat w terminie, to okoliczności tej w żadnym zakresie nie wykazała. Pozwana dołączyła dowody wpłaty rat za grudzień 2016 roku i styczeń 2017 roku, z których wynika, iż raty zostały zapłacone w terminie. Okoliczności przeciwnych strona powodowa nie wykazała. Zatem M. G. miała prawo zgodnie z obowiązująca obie strony umową do zawieszenia spłaty rat, a strona powodowa bezzasadnie prawa tego pozwanej odmówiła. Zatem w chwili wypowiedzenia umowy tj. w dniu 29 marca 2017 roku pozwana nie zalegała z zapłatą jakichkolwiek rat bo zgodnie z postanowieniami umownymi spłata rat za luty i marzec 2017 roku została zawieszona.

W związku z powyższym należało uznać, iż wypowiedzenie z dnia 29 marca 2017 roku było nieskuteczne, a wypełnienie weksla nastąpiło niezgodnie z deklaracją wekslową, zatem zobowiązanie wekslowe nie powstało i powód nie może dochodzić zapłaty z weksla. Z kolei roszczenie ze stosunku podstawowego wymagalne jedynie w części tj. w zakresie zaległych rat od kwietnia 2017 roku do daty orzekania tj. do października 2017 roku. Łącznie wymagalna należność wynosi 1358 złotych, zaś w pozostałym zakresie roszczenie jako niewymagalne należało oddalić. W pozostałym zakresie obowiązuje nadal umowa pożyczki z dnia 27.10.2016 roku.

Odsetki od wymagalnej wierzytelności zasądzono zgodnie z umową od poszczególnych rat od daty ich wymagalności.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

W związku z tym, iż powództwo zostało uwzględnione w niewielkiej części Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami o czym orzeczono w pkt III wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)