Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2018r

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Barczyk

Protokolant: Katarzyna Ossowska

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2018r. w Kłodzku

na rozprawie sprawy

z powództwa małoletniej J. M. (1) reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową J. M. (2)

przeciwko H. K.

o podwyższenie alimentów

oraz z powództwa H. K.

przeciwko małoletniej J. M. (1) reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową J. M. (2)

o obniżenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego H. K. ( przed zmianą nazwiska G. ) tytułem alimentów na rzecz małoletniej J. M. (1) ( przed zmianą nazwiska G. ) kwotę po 600 / sześćset / zł. miesięcznie płatnych do rąk matki małoletniej J. M. (2) każdego miesiąca z góry, najpóźniej do dnia 15 - ego wraz z odsetkami ustawowo ustalonymi w razie zwłoki w terminie płatności każdej raty, poczynając od dnia 2 listopada 2016 r., co zastępuje ugodę zawartą przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 14 stycznia 2009 r. w sprawie III RC 993/08 ;

II.  dalej idące powództwo małoletniej J. M. (1) reprezentowanej przez J. M. (2) przeciwko H. K. o podwyższenie alimentów oddala;

III.  oddala powództwo wzajemne H. K. przeciwko małoletniej J. M. (1) reprezentowanej przez J. M. (2) o obniżenie alimentów;

IV.  nakazuje pozwanemu H. K. uiścić na rzecz Skarbu Państwa do kasy Sądu Rejonowego w Kłodzku tytułem opłaty sądowej kwotę 120 zł. oraz kwotę 6 zł. za wydanie klauzuli wykonalności ;

V.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi;

VI.  wyrokowi w pkt. I – szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 443/16

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki - pozwanej wzajemnie - J. M. (2) wystąpiła do tutejszego Sądu z żądaniem podwyższenia alimentów ustalonych ugodą zawartą pomiędzy stronami przed Sadem Rejonowym w Kłodzku w dniu 14 stycznia 2009 r., w sprawie o sygn. akt III RC 993/08, w której pozwany H. K. zobowiązał się łożyć tytułem alimentów na rzecz małoletniej J. M. (1) kwotę po 400 zł miesięcznie - do kwoty 900 zł miesięcznie. Ustosunkowując się do powództwa wzajemnego o obniżenie alimentów wniosła o jego oddalenie.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż od chwili zasądzenia alimentów w dotychczasowej wysokości minęło 7 lat. Małoletnia J. M. (1) rozpoczęła w tym czasie edukację w szkole podstawowej. Obecnie należy do klasy sportowej, co znacznie wpływa na zakres wydatków związanych z jej utrzymaniem. Matka małoletniej powódki - pozwanej wzajemnie zaznaczyła jednocześnie, że pozwany - powód wzajemny mimo wzrostu kosztów utrzymania córki, nie dokłada się do nich w odpowiednim stopniu, ani nie pomaga w wychowywaniu dziecka. Przedstawicielka ustawowa małoletniej podniosła zarazem, iż możliwości zarobkowe pozwanego na przestrzeni wskazanego okresu wzrosły i jest on zdolny łożyć na utrzymanie córki rentę alimentacyjną we wskazanej w żądaniu pozwu wysokości.

W odpowiedzi na powyższe pozwany - powód wzajemny wniósł o oddalenie powództwa w całości i jednocześnie wystąpił z powództwem wzajemnym żądając obniżenia alimentów ustalonych ugodą, o której mowa powyżej z kwoty 400 zł miesięcznie do kwoty 300 zł miesięcznie, płatnych do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w terminie płatności każdej raty.

Pozwany - powód wzajemny zaprzeczył, jakoby prowadził działalność w zakresie prac budowlano-remontowych podając, że zawiesił ją 29 maja 2015 r. z uwagi na pogarszający się stan zdrowia wykluczający możliwość jego dalszej pracy w zawodzie. Dodatkowo nadmienił, iż pozostaje na utrzymaniu swojej żony, z którą wychowuje wspólną córkę - S. K.. Zaznaczył, iż małoletnia jest dzieckiem chorym, ma zdiagnozowaną alergię, a to z kolei wiąże się z koniecznością stosowania specjalnej diety oraz leków i generuje wysokie koszty jej utrzymania. Zanegował twierdzenia matki, co do tego iż nie uczestniczy w wychowaniu małoletniej J. M. (1), podczas gdy zabiera ją na wycieczki, kupuje prezenty

i ubrania. Miesięczny dochód rodziny według oświadczeń pozwanego - powoda wzajemnego to kwota ok. 3500 zł, jaką jego żona otrzymuje tytułem wynagrodzenia za pracę.

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia J. M. (1), ur. (...) jest córką H. K. oraz J. M. (2).

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia J. M. (1), k. 5.

Ugodą z dnia 14 stycznia 2009 r., zawartą przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w sprawie o sygn. akt III RC 993/08 pozwany - powód wzajemny zobowiązał się do łożenia tytułem alimentów kwoty po 400 zł miesięcznie na rzecz małoletniej córki J. M. (1), najpóźniej do dnia 15-go wraz z odsetkami ustawowymi ustalonymi w razie zwłoki w terminie płatności każdej raty, poczynając od dnia 1 stycznia 2009 r., co zastąpiło postanowienia ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 22 grudnia 2005 r., w sprawie o sygn. akt III RC 1083/05.

Dowód: akta sprawy o sygn. akt III RC 993/08.

W chwili zawarcia powyższej ugody małoletnia J. M. (1) miała 4,5 roku. Matka małoletniej pracowała w Zespole (...) S.A. na stanowisku technika fizjoterapii za miesięcznym wynagrodzeniem 1280 zł miesięcznie. Pozwany - powód wzajemny podejmował się prac dorywczych i oprócz małoletniej J. M. (1) nie miał innych osób na utrzymaniu.

Dowód: akta sprawy o sygn. akt III RC 993/08.

Obecnie sytuacja stron przedstawia się następująco.

J. M. (1) mieszka wraz z matką i pozostaje pod jej stałą pieczą. Jest uczennicą VII klasy Szkoły Sportowej w D.. Matka małoletniej ponosi następujące miesięczne wydatki związane z utrzymaniem dziecka: koszty wyżywienia ok. 400 zł, wydatki na zakup odzieży i obuwia ok. 200, kieszonkowe ok. 150 zł, abonament za telefon 35 zł, wydatki szkolne ok. 50 zł, korepetycje z języka angielskiego 120 zł. Ze względu na problemy zdrowotne - alergię pyłkową małoletnia

w okresie pylenia roślin zażywa leki przeciwalergiczne, których koszt kształtuje się w granicach ok. 40 zł miesięcznie. Matka małoletniej jeździ także z córką na wizyty do alergologa, które odbywają się na koszt NFZ. Obowiązana jest więc pokrywać jedynie koszty dojazdów na wizyty. Małoletnia często choruje na anginę i choroby górnych dróg oddechowych. W trakcie zachorowań matka na leki przeznacza kwotę ok. 50-100 zł miesięcznie. W 2015 r., małoletnia przeszła zabieg usunięcia migdałka. Z uwagi na to, iż J. M. (1) należy do klasy sportowej i trenuje biathlon często wyjeżdża na obozy sportowe, finansowane przez szkołę oraz wycieczki szkolne. Matka małoletniej zakupuje więc córce odpowiednią odzież sportową i przekazuje do jej rąk kieszonkowe, z których małoletnia korzysta w trakcie wyjazdów. Opłaca również ubezpieczenie małoletniej w kwocie 56 zł rocznie.

Dowód: zeznania J. M. (2), k. 232-233; zaświadczenie lekarskie z dnia 5 grudnia 2016 r., k. 120; faktury z apteki, k. 121-126; skierowanie do szpitala z dnia 29 stycznia 2015 r., k. 127; karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 128; faktura za wykonanie badania, k. 129; informacja z dnia 21 maja 2014 r., k. 130; konsultacja neurologiczna, k. 131-132; zaświadczenie ze szkoły z dnia 6 czerwca 2016 r., k. 7; oświadczenie z dnia 24 października 2016 r., k. 8; rachunki za zakupy, k. 9-13, k. 19-22; polisa ubezpieczeniowa, k. 23.

Matka małoletniej - J. M. (2) z zawodu jest technikiem fizjoterapii. Do chwili obecnej pozostaje zatrudniona w Zespole (...) S.A. Z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje średnie miesięczne wynagrodzenie w kwocie 2100 zł. Nie pobiera świadczeń rodzinnych i nie korzysta z pomocy (...). Posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Ma następujące zobowiązania finansowe: rata kredytu w kwocie 89,94 zł miesięcznie oraz 453,14 zł miesięcznie. Miesięczne koszty związane z utrzymaniem mieszkania to opłaty za: wynajem 600 zł, czynsz 350 zł, prąd 75 zł, gaz 170 zł, woda 65 zł, wywóz śmieci 50 zł, internet 40 zł, tv cyfrowa 50 zł. Miesięczne utrzymanie samochodu to kwota ok. 300-400 zł, a motocyklu 200 zł. Matka małoletniej pozostaje w związku konkubenckim. Jej obecny partner jest zarejestrowany w PUP i wykonuje prace dorywcze w branży budowlanej, za które otrzymuje miesięcznie 2500-3000 zł. Ma na utrzymaniu swoje dziecko, na rzecz którego płaci alimenty w wysokości 500 zł miesięcznie Dowód: zeznania J. M. (2), k. 232-233; zaświadczenie o zarobkach z dnia 18 października 2016 r., k. 6; zaświadczenie o zarobkach z dnia 24 listopada 2016 r., k. 96; PlT-37, k. 211-219; pismo z (...) w D., k. 143; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 16 czerwca 2015 r., k. 97; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 11 lipca

v ■'j

2017 r., k. 167; zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia z dnia 17 kwietnia 2015 r., k. 98; wyniki badań, k. 99; faktury, k. 100-105; harmonogram spłat kredytu, k. 106-108, 116-117; zaświadczenie z PUP w K. z dnia 6 grudnia 2016 r., k. 94-95; oświadczenie, k. 94.

Pozwany - powód wzajemny z zawodu jest technologiem robót wykończeniowych budownictwa. W 2010 r. zawarł związek małżeński z obecną żoną A. K., z którą pozostaje we wspólnym pożyciu. Prócz małoletniej J. ma na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko - córkę urodzoną (...) liczącą obecnie 5 lat. W dniu 3 marca 2015 r. zarejestrował działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, po czym w dniu 29 maja 2015 r. działalność tę zawiesił. Następnie ponownie w dniu 22 maja 2017 r. zarejestrował działalność gospodarczą i w dniu 30 maja 2017 r. ją zawiesił. Dnia 6 listopada 2017 r., uzyskał orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Nie zarejestrował się w PUP jako bezrobotny i do chwili obecnej pozostaje na utrzymaniu swojej żony - A. K., która z tytułu wykonywanej pracy co miesiąc otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 3.700 zł.

Na miesięczne wydatki pozwanego - powoda wzajemnego i jego rodziny składają się następujące wydatki: fundusz remontowy na mieszkanie 260 zł, czynsz 180 zł, gaz 214 zł, prąd 150 zł, abonamenty telefoniczne za trzy telefony - 165 zł, 160 zł, 35 zł, - łącznie 360 zł, opłata za telewizję 165 zł. Córka pozwanego - powoda wzajemnego z drugiego związku pozostaje pod stałą opieką lekarzy ze względu na problemy z układem pokarmowym. Małżonkowie wydają na jej utrzymanie 360 zł miesięcznie za przedszkole, 350 zł miesięcznie za lekcję nauki języków obcych, 80 zł miesięcznie na leki, 400 zł miesięcznie na wyżywienie. Wydatki na leczenie żony pozwanego - powoda wzajemnego obejmują koszty zakupu lekarstw 300 zł. Koszty rehabilitacji pozwanego - powoda wzajemnego to kwota 250 zł miesięcznie. Wyjazdy do kliniki to koszt ok. 100-150 zł. Obok powyższych wydatków rodzina zobowiązana

jest do zapłaty trzech kredytów w łącznej wysokości ok. 2.220 zł miesięcznie. Pozwany - powód wzajemny wraz z żoną jest właścicielem samochodu osobowego marki M. rocznik 2013. Roczny koszt ubezpieczenia samochodu wynosi 1.000 zł. Miesięczny koszt utrzymania samochodu wynosi około 500 zł. ( paliwo, koszty bieżących napraw ). Łączna miesięczna wysokość w/w wydatków wynosi więc kwotę przewyższającą 5.000 zł.

Dowód: zeznania H. K., k. 233-234; zeznania A. K., k. 198-199; wydruk z (...), k. 31, 169-171; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 6 listopada 2017 r., k. 179-180; dokumentacja medyczna H. K., k. 76-78, 155-159, 162-163; PIT-28A, k. 79-82; PlT-37, k. 150-154; potwierdzenie przelewu wynagrodzenia za pracę, k. 32; harmonogram spłat kredytu mieszkaniowego, k. 33-38, 204-210; harmonogram spłat kredytu, k. 39-40, 41-44; abonament za telefon, k. 45-47; opłata za gaz, k. 48; opłata za telewizję, k. 49; czynsz, k. 50; dokumentacja medyczna S. K., k. 51-63; dokumentacja medyczna A. K., k. 147-148; opłata za przedszkole, k. 64; opłata za zajęcia dodatkowe, k. 65.

W toku sprawy Sąd ustalił ponadto, że Powiatowy Urząd Pracy w W. w okresie ostatnich 6-ciu miesięcy dysponował dziewięcioma ofertami pracy dla mężczyzn z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, którzy mogą pracować w warunkach chronionych za wynagrodzeniem w przedziale 2000 zł - 2300 zł miesięcznie.

Dowód: pismo PUP w W. z dnia 19 stycznia 2018 r., k. 228a-229.

Sąd zważył, co następuje:

Orzekając w niniejszej sprawie, na postawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, zdaniem Sądu powództwo o podwyższenie alimentów zasługuje na częściowe uwzględnienie, zaś powództwo pozwanego - powoda wzajemnego o obniżenie alimentów na uwzględnienie nie zasługuje.

Zgodnie z brzmieniem art. 133 § 1 k.r.o., rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się

utrzymać, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres owych świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, na co wyraźnie wskazuje art. 135 § 1 k.r.o. Należy mieć dodatkowo na uwadze, iż ustawodawca przewidział możliwość modyfikowania obowiązku alimentacyjnego i tym samym w art. 138 k.r.o. wskazał, iż w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Istotne tutaj znaczenie ma pojęcie „zmiany stosunków” przez które rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania tych potrzeb własnymi siłami. Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 k.r.o. wymagało zatem porównania stanu rzeczy istniejącego w chwili zawarcia ugody określającej zakres obowiązku alimentacyjnego pozwanego - powoda wzajemnego ze stanem rzeczy istniejącym na moment zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie i stwierdzenia, czy w badanym okresie nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałyby podwyższenie lub obniżenie alimentów płaconych przez pozwanego - powoda wzajemnego na rzecz małoletniej J. M. (1).

Zdaniem Sądu bez wątpienia można przyjąć, iż w niniejszej sprawie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie renty alimentacyjnej. Przede wszystkim zauważyć wypada, iż od chwili ustalenia wysokości alimentów na rzecz małoletniej J. w uprzedniej sprawie do chwili wyrokowania w niniejszej sprawie upłynął okres 9 lat. Okres ten pozwala niewątpliwie na przyjęcie, iż zakres potrzeb małoletniej uległ znacznemu zwiększeniu. Każde dziecko stosownie do swojego wieku musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego prawidłowy rozwój fizyczny, odzieży, środków na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę osoby i majątku. W chwili zawarcia ugody małoletnia miała zaledwie 4,5 roku, zaś obecnie liczy ponad 13 lat. Jest uczennicą szkoły podstawowej i wchodzi w okres dojrzewania. Rozpoczęcie edukacji niewątpliwie zwiększa zakres wydatków związanych z utrzymaniem dziecka, zwłaszcza gdy oprócz zajęć lekcyjnych uczestniczy ono w dodatkowych zajęciach. J. M. (1) kontynuuje naukę w klasie sportowej, trenuje biathlon oraz uczęszcza na korepetycje z języka angielskiego. Miesięczne wydatki ulegają nadto zwiększeniu w okresie zachorowań małoletniej i w czasie gdy występują u niej objawy alergii na jaką cierpi.

Bacząc na powyższe należy jednak dodać, iż część wydatków np.: na zakup lekarstw, podręczników, opłacenie wycieczek szkolnych, czy ubezpieczenia pokrywanych jest w skali roku, tym samym ciężar ich ponoszenia rozkłada się na cały rok. Podobnie jak koszt zakupu odzieży sportowej i obuwia mimo, że małoletnia częściej potrzebuje ich zakupu, niż dziecko w jej wieku, które nie uprawia żadnego sportu. Nadmienić także trzeba, iż nieco wyższe są również aktualnie zarobki matki małoletniej. Wobec tego uznano więc, że żądanie powódki - pozwanej wzajemnie jest wygórowane.

Odnosząc się z kolei do sytuacji pozwanego - powoda wzajemnego należy zauważyć, że w 2015 r., prowadził on przez okres niespełna 3 miesięcy działalność gospodarczą, którą następnie zawiesił. Przyznał, iż nie może wykonywać dotychczasowej pracy z uwagi na schorzenia kręgosłupa. Nie poczynił przy tym żadnych starań w kierunku stwierdzenia u niego stopnia niepełnosprawności. Jego niepełnosprawność została potwierdzona stosownym orzeczeniem dopiero w listopadzie ubiegłego roku, a więc po upływie ponad dwóch lat od dnia zawieszenia wykonywania indywidualnej działalności. Wolno przypuszczać, iż starania o stwierdzenie stopnia niepełnosprawności zostały podjęte przez pozwanego - powoda wzajemnego dopiero na potrzeby niniejszego procesu. Nadto nie zarejestrował się jako bezrobotny i żadnej pracy nie poszukiwał. Nawet przy przyjęciu, iż pozwany - powód wzajemny przed stwierdzeniem u niego stopnia niepełnosprawności istotnie cierpiał na schorzenia, które uniemożliwiałyby mu podjęcie ciężkiej pracy fizycznej, to i tak mógł w tym okresie uzyskać zatrudnienie , które nie wiązałoby się ze znacznym wysiłkiem fizycznym. Przez powyższy okres pozwany - powód wzajemny pozostał na utrzymaniu swojej żony, która osiąga wynagrodzenie w kwocie ok. 3.700 zł. Jak wskazał ten stan trwa do dziś, a on nie uzyskuje żadnych miesięcznych dochodów, podczas gdy z dokładnej analizy wydatków wskazanych przez pozwanego - powoda wzajemnego wynika, iż kwota miesięcznych wydatków rodziny wynosi ponad 5.300 zł, co znacznie przekracza jej miesięczne dochody. Nawet jeżeli Sąd przyjąłby, że ratę kredytu hipotecznego w kwocie 1.100 zł miesięcznie pomagają pozwanemu - powodowi wzajemnemu spłacać teściowie, to do pokrycia pozostaje jeszcze kwota około 4.200 zł. Tym samym Sąd uznał, iż pozwany - powód wzajemny posiada dodatkowe dochody, których źródeł nie ujawnił. Nadto z informacji uzyskanych przez Sąd z PUP w W. wynika, iż istnieją oferty pracy dla mężczyzn z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, którzy mogą pracować w warunkach chronionych za wynagrodzeniem w przedziale 2.000 zł - 2.300 zł miesięcznie.

Sąd musiał jednak wziąć pod uwagę okoliczność, iż w chwili zawarcia ugody

/■ >

pozwany - powód wzajemny nie miał innych osób oprócz małoletniej powódki na utrzymaniu. Natomiast obecnie ma na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko z obecnego małżeństwa - małoletnią S. K. w wieku 5 lat. Druga córka pozwanego - powoda wzajemnego ma problemy z układem pokarmowym, które wymagają leczenia i wpływają na zakres możliwości majątkowych pozwanego, stąd też Sąd w żaden sposób tej okoliczności pominąć nie może.

W świetle powyższego należy zauważyć, iż doszło do zmiany stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o. która winna skutkować podwyższeniem należnych od pozwanego - powoda wzajemnego na rzecz małoletniej powódki - pozwanej wzajemnie alimentów, jednakże do kwoty 600 zł. Żądanie ponad tą kwotę Sąd uznał za wygórowane i oddalił powództwo w tym zakresie, nie znajdując jednocześnie podstaw do uwzględnienia powództwa pozwanego - powoda wzajemnego o obniżenie kwoty alimentów i z tego też względu na mocy art. 138 k.r.o. oraz art. 135 k.r.o. orzekł jak w sentencji wyroku.

Orzekając o kosztach Sąd miał na uwadze treść art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 300) oraz art. 100 k.p.c.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.