Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Kielcach V Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2018 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w L.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) S.A. w L. kwotę 1381,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 sierpnia 2017 roku;

2.  w pozostałej części powództwo oddala,

3.  zasądza od powoda (...) S.A. w L. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 160,71 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od powoda (...) S.A. w L. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kielcach kwotę 47,70 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

5.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kielcach kwotę 32,30 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSR Anna Jermak

Sygn. akt V GC 2540/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 sierpnia 2017 r. powód (...) SA w L. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 3308,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że dnia 4 czerwca 2017 roku na skutek kolizji drogowej doszło do uszkodzenia pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) należącego do poszkodowanej K. G.. Powód podał, iż do kolizji doszło z winy sprawcy, mającego zawartą na tę okoliczność z pozwanym umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Powód wskazał, iż w związku z uszkodzeniami pojazdu eliminującymi go z dalszego bezpiecznego użytkowania w ruchu poszkodowana wynajęła pojazd zastępczy. Okres najmu trwał od 7 czerwca 2017 roku do dnia 30 czerwca 2017 roku tj. przez 23 dni po stawce 165 zł. netto i w związku z tym powód wystawił fakturę na kwotę 4667,85 zł. Pozwany wypłacił jedynie kwotę 1359,15 zł., przyjmując czas najmu na 13 dni po 85 zł. netto. (pozew k. 3-8)

W dniu 22 sierpnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Kielcach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający w całości żądanie pozwu. (k.37)

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Podniósł, że stawka najmu zastosowana przez powoda jest rażąco wygórowana, a pozwany oferował dla poszkodowanego najem pojazdu po znacząco niższych stawkach. Nadto pozwany uznał czas najmu za zasadny przez 13 dni wliczając 1 dzień oczekiwania na oględziny, 5 dniowy okres oczekiwania na rozliczenie szkody całkowitej oraz okres poszukiwania nowego pojazdu 7 dni (k.41-42)

W piśmie z dnia 18 października 2017 r. powód wskazał, że obowiązek poszkodowanego współpracy z zakładem ubezpieczeń nie sięga tak daleko, by pozbawić go możliwości podjęcia swobodnej decyzji w przedmiocie wyboru podmiotu, od którego wynajmie ona pojazd zastępczy. Podniósł, że pozwana nie udowodniła, że oprócz poinformowania o maksymalnych stawkach osoba poszkodowana została poinformowana o szczegółowych warunkach najmu, a oferta najmu pojazdu zastępczego po niższych cenach dotarła w sposób właściwy do poszkodowanego. Dla ustalenia czas okresu najmu decydująca jej data wypłaty odszkodowania, która nastąpiła w dniu 23 czerwca 207r., a zatem uzasadnione było korzystanie z pojazdu zastępczego do 30 czerwca 2017r. (k.58-62)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 czerwca 2017 roku w wyniku kolizji drogowej został uszkodzony samochód marki V. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność K. G.. Sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. W toku likwidacji szkody wykonano oględziny pojazdu i ustalono szkodę całkowitą. W dniu 7 czerwca 2017 roku K. G. zawarła z powodem umowę najmu samochodu zastępczego marki T. (...). Czynsz najmu został ustalony na kwotę 165 zł netto. Wynajęcie samochodu zastępczego było konieczne do dojazdów do pracy, codziennego życia rodziny. Powód wystawił poszkodowanemu fakturę na kwotę 464,90 zł. i 202,95 zł brutto za 23 dni najmu samochodu zastępczego.

dowody: umowa najmu k. 24-32, zeznania świadka K. G. k.80, faktury VAT k. 20-21,

W dniu 30 czerwca 2017 roku poszkodowana dokonała na rzecz powoda cesji roszczenia o zwrot kosztów najmu samochodu zastępczego przysługującego jej wobec pozwanego.

dowód: umowa cesji wierzytelności k. 22-23

Pozwany przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 1359,05 zł. z tytułu najmu i 2100 zł. z tytułu odszkodowania. Odszkodowanie zostało wypłacone 23 czerwca 2017r. W dacie wypłaty odszkodowania K. G. zwróciła się do powoda o zabranie samochodu zastępczego.

Dowody: decyzja pozwanego k. 18, lista wypłat k. 43, zeznania świadka K. G. k.80

Średnia stawka rynkowa w 2017 roku za wynajem pojazdu w segmencie pojazdu wynajmowanego na rynku lokalnym to 182,74 zł. brutto, 148,57 zł. netto plus VAT.

Dowód; opinia biegłego W. S. k. 85-90

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, w tym w szczególności na podstawie przedstawionych przez pozwanego akt szkody. Dokumenty te nie były kwestionowane przez strony postępowania. Sąd podzielił także w całości wnioski zawarte w opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej, ruchu drogowego, rekonstrukcji kolizji, wypadków i zdarzeń drogowych, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych W. S.. Opinia ta jest pełna, jasna, rzeczowa i nie zawiera wewnętrznych sprzeczności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w części.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał fakt, że w wyniku kolizji drogowej uległ uszkodzeniu należący do K. G. samochód osobowy oraz fakt, że sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Niesporny był również fakt zawarcia między powodem i poszkodowanym umowy najmu pojazdu zastępczego. Spór dotyczył natomiast tego, jaka powinna być uzasadniona długość okresu wynajmowania przez poszkodowanego samochodu zastępczego oraz wysokość stawki za dobę najmu.

Zgodnie z treścią art. 805 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Zgodnie zaś z treścią art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. W niniejszej sprawie legitymacja czynna powoda wynika z zawartej przez niego z poszkodowanym umowy cesji wierzytelności, na podstawie której K. G. przelała na jego rzecz przysługującą jej względem pozwanego wierzytelność o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego. W przypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Oznacza to, że zakres odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela jest w każdym przypadku uzależniony od zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy szkody. Konieczne jest więc odwołanie się do ogólnych przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących przesłanek poniesienia odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę, a w szczególności do art. 361 § 1 i § 2 kc. Przepis ten uzależnia poniesienie odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę od tego, czy działanie lub zaniechanie sprawcy pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Adekwatny związek przyczynowy stanowi z jednej strony przesłankę odpowiedzialności odszkodowawczej, a z drugiej strony wpływa na określenie wielkości należnego odszkodowania. W niniejszej sprawie konieczne było ustalenie, czy szkoda polegająca na poniesieniu kosztów z tytułu wynajmowania przez poszkodowanego przez okres dwudziestu trzech dni u powoda samochodu zastępczego pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z kolizją drogową z dnia 4 czerwca 2017 roku.

Przyjmuje się, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku III CZP 76/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 maja 2015 roku I ACa 15/15). Istotne jest jednak to, że ubezpieczyciel powinien być zobowiązany do pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego jedynie przez okres niezbędny, pozostający w granicach adekwatnego związku przyczynowego ze zdarzeniem, z którego wynika odpowiedzialność odszkodowawcza.

W niniejszej sprawie poszkodowana korzystała z pojazdu zastępczego przez okres dwudziestu trzech dni dni, tj. od 7 czerwca do 30 czerwca 2017 roku. Pozwany uznał natomiast za zasadny okres jedynie trzynastu dni najmu, wskazując, że taki jest ustalony przez niego okres zasadny najmu ustalając, że po 6 dniach od kolizji poszkodowana miała wiedzę odnośnie wartości szkody. Sąd ustalił, że czas ten wynosi 15 dni tj. od d. zawarcia umowy 7 czerwca 2017r. do 23 czerwca 2017 r. jako daty wypłaty odszkodowania. Mimo, iż obydwie strony postępowania wskazały, ze zasadny jest czas 7 dni na zakup nowego samochodu przez poszkodowanego to okoliczności tej nie potwierdziły zeznania świadka K. G., która wskazała, że od razu po wpłynięciu środków z odszkodowania zgłaszała dla powoda możliwość zdania samochodu zastępczego. Ten nie reagował jeszcze przez 7 dni i dopiero w dniu 30 czerwca zgłosił się ktoś z powodowej formy, żeby odebrać samochód. Ta okoliczność z pewnością obciążać będzie powoda, a nie może powodować obowiązku zapłaty za ten okres dla pozwanego.

Przy ustalania zaś wysokości należnej stawki za najem pojazdu Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej. Sąd co do wysokości stawki najmu przyjął wartość uśrednioną uznając, że rynek najmu samochodów nie jest rynkiem klientów w sytuacji gdy opłaty za najem nie miał ponosić poszkodowany lecz zakład ubezpieczeń. Dlatego stawka wskazana w fakturze nie może zostać uznana za uzgodnioną z klientem podczas gdy żadnych takich ustaleń nie prowadzono i jest jednostronnym wskazaniem powoda. Sąd nie uznał też stawki najmu wskazywanej przez zakład ubezpieczeń z uwagi na to, że pozwany nie wykazał, by jego oferta dotycząca najmu została w sposób prawidłowy przedstawiona poszkodowanej. Nagranie z rozmowy wskazuje, że informacja od najmu była jedną z wielu przekazywanych klientowi, ogólnikowo, jednostajnie i bez możliwości dopytywania się klienta o warunki oferty. Jak zeznała świadek K. G. jej partner, który zgłaszał szkodę, nie za wiele zrozumiał i dlatego zgłosili się do pośrednika ubezpieczeniowego, żeby dopytać się o szczegóły i dokładne warunki. Także odesłanie do kolejnej infolinii nie można uznać za wystarczające jako przedstawienie oferty najmu samochodu zastępczego. Podkreślić też należy, że poszkodowany z pewnością nie jest obowiązany do wynajmu samochodu zstępczego w firmie przedstawianej przez zakład ubezpieczeń.

Zatem koszt najmu w kwocie (...),10 brutto należy uznać za niezbędny i ekonomicznie uzasadniony wydatek, który pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem drogowym z dnia 4 czerwca 2017 roku. Z uwagi na to, że pozwany wypłacił powodowi kwotę 1359,15 zł, to roszczenie o zwrot pozostałej kwoty 1381,95 zł jest zasadne i taka kwotę Sąd zasądził dla powoda.

Odnosząc się do kwestii należnych powodowi odsetek, należy w pierwszej kolejności wskazać, że podstawą prawną ich zasądzenia jest art. 481 § 1 kc, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Art. 14 ust. 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1152) stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia o szkodzie. W niniejszej sprawie szkoda została zgłoszona w dniu 5 lipca 2017 roku. Powód zaś zaczął naliczać odsetki od dnia następującego po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia ubezpieczyciela o szkodzie.

Mając więc na uwadze przedstawione wyżej okoliczności, Sąd orzekł jak w wyroku, oddalając powództwo ponad tę kwotę jako nienależnego.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu jest art. 100 kpc. Powód wygrał w 42 %. Na poniesione przez powoda niezbędne koszty procesu złożyły się: kwota 166 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 900 zł tytułem wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, kwota 492 zł. zaliczki na biegłego. Koszty pozwanego to kwota 900 zł tytułem wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, kwota 500 zł. zaliczki na biegłego. Zatem razem koszty powoda to kwota (...) 42 % to 661,15 zł. – (917 +500 x 585 = 821,86 zł. 821,86-661,15 zł = 160,71 zł. dla powoda. Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych Sąd nakazał pobrać od pozwanego, jako przegrywającego sprawę, kwotę 96zł. – koszt wynagrodzenia świadka, poniesione przez Skarb Państwa – 8 zł. pozostałe z zaliczek w stosunku do procentów wygrywających sprawę.

SSR Anna Jermak