Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII 1 Co 2154/17

POSTANOWIENIE

Dnia 19 czerwca 2018r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku

Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Krata

po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2018r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

spraw egzekucyjnych z wniosków wierzycieli:

W. M. (KM (...))

(...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (KM (...))

przeciwko dłużnikowi (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

z udziałem J. R. – nadzorcy sądowego w postępowaniu układowym

na skutek:

skargi dłużnika z dnia 12 grudnia 2017r. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości - M. (...) o nr rej. (...)

skargi dłużnika z dnia 12 grudnia 2017r. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości – M. (...).440 o nr rej. (...)

skargi dłużnika z dnia 12 grudnia 2017r. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości - naczepy S. S..2 o nr rej. (...)

postanawia:

1. oddalić skargę dłużnika z dnia 12 grudnia 2017r. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości - M. (...) o nr rej. (...);

2. kosztami postępowania obciążyć dłużnika (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., uznając je za uiszczone w całości;

3. oddalić skargę dłużnika z dnia 12 grudnia 2017r. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości – M. (...).440 o nr rej. (...);

4. kosztami postępowania obciążyć dłużnika (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., uznając je za uiszczone w całości;

5. oddalić skargę dłużnika z dnia 12 grudnia 2017r. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości - naczepy S. S..2 o nr rej. (...);

6. kosztami postępowania obciążyć dłużnika (...) Sp. z o.o. w G., uznając je za uiszczone w całości.

UZASADNIENIE

Dłużnik (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. w dniu 12 grudnia 2017r. złożył skargi na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku A. K. z dnia 12 grudnia 2017r. w postaci udzielenia przybicia ruchomości:

- M. (...) o nr rej. (...) (skarga zarejestrowana pod sygnaturą akt: XII 1 Co (...)

- M. (...).440 o nr rej. (...) (skarga zarejestrowana pierwotnie pod sygnaturą akt: XII 1 (...)

- naczepy S. S..2 o nr rej. (...) (skarga zarejestrowana pierwotnie pod sygnaturą akt: XII 1 Co (...)

Skargi wniesione zostały ustnie do protokołu licytacji, dodatkowo pełnomocnik dłużnika dołączył skargi w formie pisemnej jako załącznik do protokołu licytacji.

Dłużnik zarzucił Komornikowi naruszenie przepisów o publicznym charakterze licytacji oraz naruszenie przepisów o najniższej cenie nabycia. Dłużnik wskazał, że dokonane przez komornika obwieszczenie o licytacji nie zawierało wszystkich obligatoryjnych elementów wymienionych w art. 867 § 12 k.p.c., a więc jest bezskuteczne. Przedmiotowe obwieszczenie nie zawierało informacji o miejscu i czasie, w którym można oglądać ruchomości, natomiast komornik wskazał, że informacja ta jest udzielana po uprzednim kontakcie telefonicznym z kancelarią komornika. Ponadto, zgodnie z wiedzą dłużnika, obwieszczenie o licytacji zostało opublikowane na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej dopiero w dniu 6 grudnia 2017r., a więc na 6 dni przed planowaną licytacją, przez co komornik nie zachował wymaganego terminu pomiędzy datą licytacji, a datą obwieszczenia o licytacji. Powyższe uchybienia w ocenie skarżącego miały istotny wpływ na przebieg licytacji, gdyż w sposób znaczący ograniczyły potencjalny krąg nabywców ruchomości, a tym samym miało bezpośredni, negatywny wpływ na wysokość sumy uzyskanej z egzekucji. Ponadto, dłużnik wskazał, że do dnia złożenia skargi nie otrzymał zawiadomienia o oszacowaniu zajętych ruchomości dłużnika w związku z czym zarzucił, iż taka wycena w ogóle nie miała miejsca. Skarżący podkreślił, iż nie otrzymał oszacowania ruchomości w załączeniu do pisma komornika z dnia 5 grudnia 2017r,. (wbrew jego treści) – okoliczność ta ma uzasadniać zarzut naruszenia przepisów o najniższej cenie nabycia.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonych czynności Komornika.

Komornik w trybie art. 767 § 4 k.p.c. przekazał uzasadnienie dokonanych i zaskarżonych czynności, wnosząc o oddalenie skarg w całości jako bezzasadnych.

Odnosząc się do zarzutu o naruszeniu przepisów o publicznym charakterze licytacji Komornik wskazał, iż dokonał stosownych obwieszczeń, zarówno w sądzie rejonowym, jak i na stronie Krajowej Rady Komorniczej, na co potwierdzenie znajduje się w aktach egzekucyjnych. Obie ww. czynności dokonane zostały w ustawowym terminie, a więc na 7 dni przed licytacją (tj. dnia 5 grudnia 2017r.). W ocenie organu egzekucyjnego wskazanie w treści obwieszczenia, iż oglądanie ruchomości będzie możliwe po uprzednim kontakcie telefonicznym z kancelarią komorniczą jest zgodne z normą zawartą w art. 867 § 12 k.p.c. Ponadto, do licytacji stawiło się kilku licytantów z różnych rejonów kraju, co zdaniem Komornika jednoznacznie przesądza o tym, że publiczny charakter licytacji został zachowany.

W odniesieniu do drugiego zarzutu skarżącego komornik wskazał, że zgodnie z adnotacją zawartą w protokołach zajęcia, zlecił wycenę ruchomości przez biegłego rzeczoznawcę. Wyceny znalazły się w aktach sprawy, a ponadto zostały doręczone dłużnikowi wraz z obwieszczeniem o licytacji.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Skargi dłużnika, wniesione w terminie i w prawidłowej formie, zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Zdaniem Sądu, skargi dłużnika nie zasługują na uwzględnienie.

Rozpoznając sprawę niniejszą Sąd miał na uwadze - z uwagi na datę wszczęcia postępowań egzekucyjnych - przepisy kodeksu postępowania cywilnego po zmianach wprowadzonych ustawą z dnia 10.07.2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1311), które weszły w życie w dniu 08.09.2016 r.

Na podstawie dokumentów zawartych w aktach spraw egzekucyjnych KM (...) i KM (...), Sąd ustalił, iż w dniu 13 listopada 2017r. Komornik dokonał zajęcia ruchomości dłużnika, tj. m.in. pojazdów M. (...) nr rej. (...) o nr rej. (...) naczepy S. S..2 2010r. nr rej. (...) (protokół zajęcia ruchomości k. 28-29 akt Km (...), k. 88-91 akt Km (...)).

W dniu 29 listopada 2017r. biegły rzeczoznawca na zlecenie Komornika, dokonał wyceny opisanych wyżej ruchomości (k. 98, k. 105-113, k. 124-143 akt Km (...)):

- M. (...) o nr rej. (...) na kwotę 66 100,00 zł;

- M. (...).440 o nr rej. (...) na kwotę 66 100,00 zł;

- naczepy S. S..2 o nr rej. (...) na kwotę 44 800,00 zł.

Obwieszczeniem z dnia 5 grudnia 2017r. komornik dokonał podania do publicznej wiadomości, że w dniu 12 grudnia 2017r. w kancelarii komorniczej ma odbyć się pierwsza licytacja ruchomości należących do dłużnika (k. 181 akt Km (...)). Komornik w tym dniu wystąpił z odezwą do tut. Sądu o wywieszenie przedmiotowego obwieszczenia (k. 182 akt Km (...)) oraz zawiadomił o terminie licytacji dłużnika (k. 183 akt Km (...)).

W treści obwieszczenia wskazano wartości szacunkowe i ceny wywołania, stanowiące trzy czwarte wartości szacunkowej, odpowiednio:

- M. (...) o nr rej. (...) – 49 575,00 zł;

- M. (...).440 o nr rej. (...) na kwotę 33 600,00 zł;

- naczepy S. S..2 o nr rej. (...) na kwotę 52 050,00 zł.

Przedmiotowe obwieszczenie było wywieszone w tut. Sądzie w dniach od 6 grudnia do dnia 13 grudnia 2017r. (notatka urzędowa). Z potwierdzenia publikacji w serwisie internetowym Krajowej Rady Komorniczej wynika z kolei, iż w dniu 5 grudnia 2017r. (nie 6 grudnia 2017r. jak wskazuje w skardze dłużnik) Komornik opublikował na ww. portalu przedmiotowe obwieszczenie o licytacji ruchomości (k. 196 akt Km (...)).

W dniu 8 grudnia 2017r. przedmiotowe obwieszczenie doręczone zostało dłużnikowi (k. 183 i 185 akt Km (...)).

W dniu 12 grudnia 2017r. odbyła się licytacja ruchomości, na którą stawiło się trzech licytantów. Po wywołaniu licytacji najwyższe ceny zaofiarowali licytanci:

- za M. (...) o nr rej. (...) J. D. kwotę – 59 500,00 zł;

- za M. (...).440 o nr rej. (...) S.A. kwotę 33 600,00 zł;

- za naczepę S. S..2 o nr rej. (...) P. M. kwotę 64 100,00 zł.

Komornik udzielił przybicia licytantom, którzy zaoferowali najwyższe ceny. Trzy pozostałe wystawione na licytację ruchomości nie znalazły nabywców.

Zgodnie z przepisami art. 867 k.p.c.

§ 11. Obwieszczenie o licytacji ogłasza się publicznie w budynku sądu rejonowego właściwego dla miejsca licytacji oraz na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. Jeżeli wartość ruchomości, objętych jednym obwieszczeniem o licytacji, została oszacowana na kwotę wyższą niż pięć tysięcy złotych, komornik może zamieścić obwieszczenie o licytacji także w dzienniku poczytnym w danej miejscowości. Obwieszczenie o licytacji doręcza się stronom i dozorcy zajętych ruchomości.

§ 2. Cena wywołania w pierwszym terminie licytacji publicznej wynosi trzy czwarte wartości szacunkowej. (…)

§ 3. Obwieszczenie o licytacji komornik doręcza dłużnikowi najpóźniej na trzy dni przed rozpoczęciem licytacji.(…)

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż w obecnie obowiązującym stanie prawnym, mającym również zastosowanie do rozpoznania sprawy niniejszej, brak określenia w przepisach terminu publicznej publikacji ogłoszenia o terminie licytacji ruchomości.

Terminu takiego nie przewidują ani przepisy kodeksu postępowania cywilnego, ani przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu przeprowadzenia licytacji ruchomości (Dz.U. z 2016r., poz. 1205 ze zm.), które weszło w życie z dniem 8 września 2016r., a więc ma zastosowanie do sprawy niniejszej.

Dłużnik w skardze błędnie wskazuje, iż jest to termin 7 dni. Taki termin funkcjonował w przeszłości na gruncie w §83 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 1968r. w sprawie czynności komorników. Przepis ten jednak utracił moc, w związku ze zmianami wprowadzonymi ustawą z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1311 i 1513 oraz z 2016 r. poz. 178, 394 i 615), które weszły w życie w dniu 8 września 2016r. i mają zastosowanie do spraw egzekucyjnych KM (...) i KM (...), w których postępowania wszczęte zostały już w 2017r. Zgodnie z przepisem art. 2 pkt 99) wskazanej wyżej ustawy zmieniającej, zmianie uległ przepis art. 868 k.p.c., otrzymując następujące brzmienie ,,Art. 868. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzenia licytacji, mając na względzie ochronę praw osób uczestniczących w licytacji, sprawność postępowania oraz skuteczność egzekucji. ". Na tej podstawie Minister Sprawiedliwości wydał wskazane wyżej Rozporządzenie w sprawie sposobu przeprowadzenia licytacji ruchomości, które weszło w życie z dniem 8 września 2016r.

Zgodnie z § 32 ust. 2 "Zasad techniki prawodawczej" - załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (t.j. Dz.U. z 2016r., poz. 283 ze zm.), jeżeli zmienia się treść przepisu upoważniającego do wydania aktu wykonawczego w ten sposób, że zmienia się rodzaj aktu wykonawczego, zakres spraw przekazanych do uregulowania aktem wykonawczym lub wytyczne dotyczące treści tego aktu - co niewątpliwie miało miejsce w przypadku zmiany brzmienia art. 868 k.p.c. - przyjmuje się, że akt wykonawczy wydany na podstawie tego przepisu upoważniającego traci moc obowiązującą z dniem wejścia w życie przepisu zmieniającego treść przepisu upoważniającego.

W związku z powyższym, rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 1968r. w sprawie czynności komorników - w części w jakiej wydane zostało na podstawie delegacji ustawowej, określonej w przepisie art. 868 k.p.c., w poprzednim brzmieniu a więc również w odniesieniu do §83 - utraciło moc obowiązującą z dniem 8 września 2016r. Z tym samym dniem weszło w życie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu przeprowadzenia licytacji ruchomości (Dz.U. z 2016r., poz. 1205 ze zm.), w którego treści nie znalazło się uregulowanie dotyczące określenia terminu publikacji obwieszczenia o terminie licytacji. Rozwiązanie to z punktu widzenia zasad legislacji wydaje się nie być przypadkowe, w poprzednio obowiązującym stanie prawnym wątpliwości budziło uregulowanie w formie rozporządzenia tak istotnego terminu, od którego zależą prawa i obowiązki uczestników obrotu cywilnoprawnego (stron postępowania egzekucyjnego, czy nabywców licytacyjnych).

Na marginesie zasadnym wydaje się zasygnalizowanie, że omawiana zmiana nie zawsze jest zauważana w najczęściej wykorzystywanych systemach informacji prawnej. W systemie (...) zmiana nie została wprowadzona i pod przepisem art. 868 k.p.c. pojawiają się odnośniki do obu rozporządzeń z 1968 r. i 2016r. Z kolei w systemie (...) pod przepisem art. 868 k.p.c. pojawia się odnośnik – prawidłowo – już tylko do rozporządzenia z 2016r., w systemie tym można również znaleźć adnotacje o utracie mocy rozporządzenia z 1968r., któremu nadano status aktu archiwalnego.

W ocenie Sądu, wobec braku uregulowania terminu publikacji obwieszczenia o licytacji ruchomości, wskazówkę interpretacyjną stanowi przepis art. 867 § 3 k.p.c., określający minimalny termin 3 dni pomiędzy doręczeniem dłużnikowi obwieszczenia o licytacji a rozpoczęciem licytacji.

W ocenie Sądu, przeprowadzona licytacja miała charakter publiczny, tj. była dostępna dla publiczności i licytantów. Obwieszczenia o licytacji zostały opublikowane w prawidłowych miejscach i czasie. Wskazać należy, iż zamieszczenie obwieszczenie o licytacji także w dzienniku poczytnym w danej miejscowości ma charakter fakultatywny. Aktualnie największe znaczenie ma w praktyce publikacja obwieszczenia na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej, która jest funkcjonalna i dobrze znana potencjalnym licytantom jako podstawowe, a dla wielu jedyne źródło informacji o licytacjach komorniczych.

Brak informacji w treści obwieszczeń o konkretnym miejscu i czasie, w którym można oglądać ruchomości, nie skutkowała – zdaniem Sądu – naruszeniem publicznego charakteru samej licytacji. W treści obwieszczeń zamieszczona została wzmianka, że informacja w tym przedmiocie jest udzielana po uprzednim kontakcie telefonicznym z kancelarią komornika. Z dokumentów zgromadzonych w aktach nie wynika, by osoby zainteresowane miały jakiekolwiek problemy z uzyskaniem takiej informacji. Na licytację stawiło się trzech licytantów z różnych miejscowości. Na licytację wystawionych zostało sześć ruchomości, z czego trzy znalazły nabywców. Jedna z ruchomości M. (...).440 nabyta została za cenę wywołania, zaś dwie pozostałe (M. (...) i naczepa S. S..2) za ceny znacznie przekraczające ceny wywołania, przy czym w przypadku naczepy cena zbliżyła się do ceny oszacowania. Biorąc pod uwagę, znaną Sądowi z urzędu skuteczność licytacji komorniczych jest to wynik bardzo dobry, który pośrednio świadczy o zachowaniu publicznego charakteru licytacji.

Reasumując, w sprawie niniejszej nie doszło do naruszenia przepisów o publicznym charakterze licytacji.

Niezasadny pozostaje również zarzut skarżącego naruszenia przepisów o najniższej cenie nabycia. Jak wskazano wyżej, oszacowania wartości ruchomości dokonał uprawniony rzeczoznawca. Komornik prawidłowo wskazał wartości szacunkowe poszczególnych ruchomości i wyliczył ceny wywołania, stanowiące trzy czwarte wartości szacunkowych. Ruchomości nabyte zostały w jednym wypadku za najniższą możliwą cenę nabycia, w dwóch pozostałych za ceny znacznie przekraczające ceny najniższe (tj. ceny wywołania).

W myśl przepisu art. 870 § 1 k.p.c., wierzyciel lub dłużnik mogą zaskarżyć udzielenie przybicia w razie naruszenia przepisów o publicznym charakterze licytacji, o najniższej cenie nabycia i o wyłączeniu od udziału w przetargu.

Mając na uwadze okoliczność powołane wyżej okoliczności faktyczne i przepisy prawa, Sąd orzekł jak w punktach 1, 3 i 5 sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania wywołanego wniesieniem skarg, Sąd orzekł w punktach 2, 4 i 6 sentencji postanowienia, w oparciu o przepis art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., mając na względzie wynik postępowania, tj. fakt oddalenia skarg dłużnika.