Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 189/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Anna Gajewska

Protokolant sekretarka A. P.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 czerwca 2018 roku w P.

spraw z powództwa K. B. (1) B.

przeciwko N. B. (1)

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego/obniżenie alimentów

i z powództwa K. B. (1)

przeciwko P. B. (1)

o obniżenie alimentów

oraz z powództwa K. B. (1)

przeciwko K. B. (2)

o obniżenie alimentów

I.  Alimenty, zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 31 maja 2016 roku w sprawie III RC 83/15, od powoda K. B. (1) na rzecz pozwanej N. B. (1) w kwocie po 1000 złotych miesięcznie, z dniem 20 stycznia 2017 roku obniża do kwoty po 700 (siedemset) złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

II.  Alimenty, zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 31 maja 2016 roku w sprawie III RC 83/15, od powoda K. B. (1) na rzecz pozwanej K. B. (2) w kwocie po 1000 złotych miesięcznie, z dniem 20 stycznia 2017 roku obniża do kwoty po 700 (siedemset) złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

III.  Alimenty, zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 31 maja 2016 roku w sprawie III RC 84/15, od powoda K. B. (1) na rzecz pozwanego P. B. (1) w kwocie po 1100 złotych miesięcznie, z dniem 20 stycznia 2017 roku obniża do kwoty po 800 (osiemset) złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

IV.  Oddala wszystkie powództwa w pozostałym zakresie.

V.  Nie obciąża powoda nie pokrytymi wydatkami w postaci wynagrodzenia biegłych.

VI.  Koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt III RC 189/16

UZASADNIENIE

Powód K. B. (1) w dniu 21 grudnia 2016 roku wystąpił z pozwem o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, ewentualnie obniżenia alimentów zasądzonych na rzecz N. B. (1) z kwoty po 1000 złotych do kwoty po 250 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż wyrokiem z dnia 31 maja 2016 roku sygn. akt III RC 83/15 Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich zasądził od niego na rzecz córki N. B. (1) oraz córki K. B. (2) alimenty w kwocie po 1000 zł miesięcznie. Tym samym, alimenty te zostały podwyższone z wcześniejszej kwoty po 750 zł miesięcznie. Jednocześnie, wyrokiem wydanym w sprawie III RC 84/15 Sąd Rejonowy w Piszu podwyższył też alimenty na rzecz syna powoda – P. B. (1) z kwoty po 750 zł do kwoty po 1100 zł miesięcznie. Oba powyższe wyroki zostały utrzymane w mocy wyrokami Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 26 października 2016 roku w sprawach VI RCa 188/16 i VI RCa 189/16. Łączne zobowiązane alimentacyjne w stosunku do dzieci powoda wynosi więc 3100 zł. Według powoda istnieją podstawy do uchylenia jego obowiązku alimentacyjnego względem córki N. B. (1), ponieważ w dniu 01 października 2016 roku podjęła ona naukę na Wydziale Prawa i Administracji (...) (...)- (...) w O. na kierunku (...) w systemie niestacjonarnym. Z jednej strony pozwana może kontynuować naukę, a z drugiej podjąć pracę zarobkową i uzyskać środki wystarczające na jej utrzymanie. Póki co pozwany nie ma informacji o tym, by jego córka podjęła starania o jakiekolwiek zatrudnienie. Powód wskazał, że zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice są zobowiązani względem dziecka do świadczeń alimentacyjnych tylko wtedy, gdy dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Wzorcowym zaś zachowaniem studentów studiów niestacjonarnych jest podejmowanie pracy zarobkowej. N. B. (1) ma także możliwość zarejestrowania się w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna i podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. Mogłaby skorzystać z oferty pracy przedstawianej przez ten urząd, czy z tych ukazujących się w prasie lub Internecie.

Nadto, K. B. (1) podniósł, iż obecnie posiada ograniczone możliwości zarobkowe, gdyż z powodu przebytego zawału powód posiada orzeczony lekki stopień niepełnosprawności. Z oświadczenia o stopniu niepełnosprawności wynika, iż nastąpiło istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy przez powoda w porównaniu z osobą o podobnych kwalifikacjach zawodowych, ale o pełnej sprawności psychicznej i fizycznej. Dodatkowo, w sierpniu 2013 roku zdiagnozowano u powoda ciężki uraz stawu kolanowego wymagający operacji, na którą powód nie może sobie pozwolić, gdyż to oznaczałoby przykucie do łóżka i rehabilitację, co spowodowałoby upadek jego firmy. Pomimo problemów zdrowotnych powód nadal prowadzi działalność gospodarczą, którą prowadził w chwili uprawomocnienia się wyroku sądowego podwyższającego alimenty. Jednakże problemy ze zdrowiem oraz pogorszenie koniunktury na rynku budowalnym spowodowały, iż zmniejszył się rozmiar owej działalności. Obecnie K. B. (1) zatrudnia tylko jednego pracownika, podczas gdy w 2011 roku zatrudniał ich 6, oprócz tego zatrudnia też swoją żonę. K. B. (1) ma z nowego związku małżeńskiego 9-letniego syna. Cała jego rodzina utrzymuje się jedynie z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W ramach tej działalności powód korzysta z kredytu obrotowego i po wydaniu wyroku w sprawie dotyczącej jego obowiązku alimentacyjnego jego dochody istotnie zmalały. Pod koniec 2016 roku powód poniósł stratę w wysokości 35 871,42 zł.

Pozwana N. B. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego. Podniosła, że powód oparł swoje powództwo na art. 138 kro. Według pozwanej wyrok podwyższający alimenty uprawomocnił się 26 października 2016 roku, zaś powód już 19 grudnia 2016 roku wniósł pozew o ich obniżenie powołując się w istocie na dowody, które były już rozważane i oceniane przez sąd zarówno I jak i II instancji. Wówczas także powód powoływał się na te same okoliczności dotyczące sytuacji rodzinnej, majątkowej, dochodów i zdrowia powoda oraz złej sytuacji jego firmy. Fakt korzystania przez niego z kredytu obrotowego świadczy, wbrew temu co mówi pozwany, na jego dobrą kondycję finansową, która za każdym razem jest oceniania przez bank. Także podczas w/w postępowań K. B. (1) powoływał się na zaświadczenia z biura rachunkowego ustalającego prognozowane wysokości podatku dochodowego, nie będące jednak odzwierciedleniem stanu faktycznego. N. B. (1) potwierdziła, że jest już osobą pełnoletnią, uczącą się w systemie niestacjonarnym, co jednak nie oznacza, że automatycznie zdobyła możliwość samodzielnego utrzymania się. N. B. (1), bez jakiejkolwiek przerwy w nauce zmieniła kierunek studiów i obecnie uczęszcza na studia niestacjonarne w (...) Szkole Wyższej im. J. R. na Wydziale (...) o kierunku Kosmetologia. Czesne, które płaci w tej szkole jest w skali roku o 1000 zł wyższe od czesnego, które płaciła w poprzedniej szkole. Pozwana dodała, że wciąż mieszka w R., a obszar na którym leży ta miejscowość jest dotknięty bezrobociem na poziomie 33 % (w B. jest to 10,8 %). Możliwość dodatkowego zatrudnienia pojawia się tylko w okresie letnim, ale wówczas na jedno miejsce przypada bardzo duża liczba chętnych. N. B. (1) podniosła, iż nie ma żadnych umiejętności zawodowych. Zajęcia w szkole odbywają się w soboty i niedziele. Na zajęcia pozwana wyjeżdża w piątek o godz. 14:00, a wraca w poniedziałek najwcześniej o godz. 9:54. Teoretycznie mogłaby więc pracować tylko we wtorki, środy i czwartki. Dodała, że przez wiele lat powód w ogóle nie interesował się losem jej czy jej rodzeństwa (k. 109-111).

W dniu 07 kwietnia 2017 roku do tutejszego Sądu wpłynął pozew K. B. (1) przeciwko K. B. (2) o obniżenie zasądzonych na jej rzecz od powoda alimentów z kwoty po 1000 zł miesięcznie na kwotę po 600 zł miesięcznie (sygn. akt (III RC 69/17). Jednocześnie, tego samego dnia, K. B. (1) wniósł pozew skierowany przeciwko P. B. (1) o obniżenie alimentów zasądzonych na syna z kwoty po 1100 zł miesięcznie do kwoty po 600 zł miesięcznie (III RC 68/17).

W uzasadnieniu obydwu w/w pozwów powód wskazał, iż od czasu ostatniego orzekania o alimentach wyrokiem z dnia 31 maja 2016 roku, a utrzymanym w mocy wyrokami z dnia 26 października 2016 roku nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych uzasadniająca obniżenie owych alimentów. 20 stycznia 2017 roku powód miał kolejny ostry zawał i przeżył dzięki błyskawicznemu zabiegowi (angioplastyce wieńcowej), podczas której rozpoczął się kolejny zawał, opanowany przez lekarzy. Powód przechodzi rehabilitację pozawałową. Na pewno zostaną ograniczone jego możliwości zarobkowe, albowiem powód ma przeciwskazania do pracy fizycznej i stresu. Po dojściu do siebie lekarze zalecają K. B. (1) poddanie się kolejnemu zabiegowi kardiologicznemu. Powód podał, że pierwszy zawał przebył już w 2011 roku. Powód przewiduje także, iż z uwagi na pogorszenie się stanu zdrowia będzie musiał zamknąć prowadzoną działalność gospodarczą. Wpływ na to ma też postępujące pogorszenie koniunktury na rynku budowlanym. W 2016 roku powód osiągał z tej działalności miesięczny dochód w wysokości 3 960 zł, z czego musiał płacić 3 100 zł alimentów na dzieci z pierwszego małżeństwa. Już od wielu miesięcy powód pokrywa część swoich prywatnych wydatków ze środków pochodzących z kredytu obrotowego wziętego na sfinansowanie firmy. Według powoda jest to sytuacja przejściowa i ostatecznie doprowadzi go ona do bankructwa. Żona powoda razem z nim prowadzi firmę i nie ma jakichkolwiek innych dochodów. Nadto, K. B. (1) powołał się te same okoliczności, które podnosił także w pozwie skierowanym przeciwko N. B. (1) tzn. te związane z urazem kolana i orzeczeniem w stosunku do jego osoby lekkiego stopnia niepełnosprawności (k. 313-316, 446-449).

Pozwana K. B. (2) oraz pozwany P. B. (1) w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa w całości. Wskazali, że twierdzenia powoda dotyczące pogorszenia się jego stanu zdrowia, co ma wpływ na funkcjonowanie jest firmy, powinno być ocenione przez biegłego sądowego i Sąd. Pozwani podnieśli, iż ich ojciec podejmuje celowe działania, by uniemożliwić ściąganie od niego alimentów – sprzedał nieruchomość przekazując pieniądze z tej transakcji na rzecz żony, zniósł też łączącą go z żoną ustawową wspólność małżeńską. W ocenie pozwanych stan zdrowia powoda nie pogorszył się na tyle, aby nie mógł on prowadzić firmy i uzyskiwać stosowanych dochodów. Pozwana K. B. (2) podała, że jej status się nie zmienił, jest uczennicą klasy maturalnej Liceum Ogólnokształcącego w P. i chce dostać się na wymarzone studia. Do osiągnięcia tego celu potrzebuje środków, gdyż korzysta z korepetycji z chemii, które kosztują 60 zł za godzinę (miesięcznie 240 zł), na dojazdy do szkoły wydaje 150 zł. Zważywszy na to, że musi jeszcze kupić książki i zadbać o swoje ogólne utrzymanie, kwota 600 zł alimentów jest niewystarczająca (k. 354-356, k. 531-533).

Postanowieniem z dnia 26 lutego 2018 roku Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny połączył sprawę III RC 69/17 do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą III RC 189/16 (k. 417v.). Nadto, zarządzeniem z dnia 22 marca 2018 roku do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia została połączona ze sprawą III RC 189/16 również sprawa III RC 68/17 (k. 566).

Sąd ustalił, co następuje:

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich wyrokiem z dnia 31 maja 2016 roku w sprawie III RC 83/15, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny z dnia 26 października 2016 roku w sprawie VI RCa 188/16, podwyższył alimenty zasądzone od K. B. (1) na rzecz córki N. B. (1) oraz małoletniej córki K. B. (2) z kwoty po 750 zł miesięcznie do kwoty po 1000 zł miesięcznie.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Piszu k. 381 i v. i Sądu Okręgowego w Olsztynie k. 472 w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu sygn. akt III RC 83/15).

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich wyrokiem z dnia 31 maja 2016 roku w sprawie III RC 84/15, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny z dnia 26 października 2016 roku w sprawie VI RCa 189/16, podwyższył alimenty zasądzone od K. B. (1) na rzecz syna P. B. (1) z kwoty po 750 zł miesięcznie do kwoty po 1100 zł miesięcznie.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Piszu k. 258 i v. i Sądu Okręgowego w Olsztynie k. 338 w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu sygn. akt III RC 84/15).

W czasie podwyższenia alimentów płatnych na rzecz córki N. B. (1), miała ona 18 lat, była zdrowa i uczyła się w III klasie Liceum Ogólnokształcącego w R.. Z kolei małoletnia K. B. (2) miała 17 lat, również była zdrowym dzieckiem i uczyła się w I klasie Liceum Ogólnokształcącego w P.. K. B. (2) dojeżdżała do szkoły, płaciła za bilet miesięczny 130 zł. Obie siostry uczęszczały na korepetycje z matematyki, a N. B. (1) chodziła dodatkowo na korepetycje z języka angielskiego. Obydwie córki K. B. (1) nie posiadały wówczas żadnego swojego majątku, ani nie pracowały zarobkowo. Koszty miesięcznego utrzymania każdej z nich zostały ustalone na kwotę po 2000 zł.

W czasie orzekania alimentów płatnych na rzecz P. B. (1) miał on 22 lata i był kawalerem. Ukończył technikum informatyczne, ale nie przystąpił do egzaminu zawodowego. Początkowo rozpoczął studia w W. w Szkole Głównej Gospodarstwa (...), jednak nie podszedł do egzaminów semestralnych. Zrezygnował z owych studiów po pierwszym semestrze, do końca lutego 2015 roku mieszkał w W.. Później zamieszkał w domu rodzinnym w R., a od czerwca 2015 roku zamieszkał w O.. Od momentu przeprowadzki do O. aż do października 2015 roku pracował w punkcie sprzedaży papierosa elektronicznego. Był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia i uzyskiwał wynagrodzenie w kwocie około 2 000 zł miesięcznie, z czego udało mu się zaoszczędzić 1 000 zł. W dniu 13 lipca zawarł umowę najmu mieszkania w O., gdzie miesięczny czynsz wynosił 1 350 zł miesięcznie, oprócz tego zapłacił jednorazową kaucję tej samej wysokości. Od 01 października 2015 roku P. B. (1) rozpoczął studia stacjonarne na Wydziale Nauk (...) (...)- (...) w O. na kierunku (...). P. B. (1) otrzymywał od matki 600 zł, a poza tym podejmował prace dorywcze osiągając z tego tytułu dochód wynoszący od 60 zł do 300 zł miesięcznie. Od momentu rozpoczęciem studiów w O. P. B. (1) miał znacznie ograniczone możliwości zarobkowania. Przy sprzedaży papierosów elektronicznych pracował już tylko na zastępstwo lub w godzinach wolnych od zajęć na uczelni. Praktycznie na każdy weekend wyjeżdżał do domu. Za stancję płacił od 650 do 750 zł miesięcznie. Miał wykupiony bilet miesięczny za 44 zł, zaś na zakup książek wydał 140 zł. Korzystał z korepetycji z matematyki – miesięcznie wydawał na ten cel 160 zł. Miesięczny koszt utrzymania P. B. (1) kształtował się w granicach 2000 zł.

Matka N. B. (1), K. B. (2) P. J. B. pracowała w (...) w R. na stanowisku instruktora do spraw plastyki osiągając wynagrodzenie w kwocie 2 351,14 zł miesięcznie. Mogła uzyskać dodatkowy zarobek prowadząc dodatkowe zajęcia z plastyki. Świadczyła też usługi w Przedszkolu Miejskim w R. uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 600 zł miesięcznie. Za rok 2015 uzyskała dochód w wysokości 46 039,34 zł, z nadpłatą w wysokości 2 778 zł. J. B. (1) ponosiła miesięczne koszty związane z utrzymanie mieszkania w kwocie około 1 100 zł.

K. B. (1) miał 45 lat, prowadził działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży pokryć dachowych pod nazwą (...) K. B. (1). Jego żona była zatrudniona w jego firmie. Razem z żoną i 8-letnim synem z drugiego małżeństwa mieszkał u teściów, przekazując im z tego tytułu kwotę 4 000 zł rocznie. W 2011 roku K. B. (1) przebył zawał serca (...) ściany przedniej leczony (...) z implantacją stentu (...). Stwierdzono także u niego zaburzenia lękowe. W związku z tym uczestniczył w sesjach psychoterapii, ale nie stwierdzono u niego choroby psychicznej. Powyższe zaburzenia nie wpływały na jego zdolność zarobkową. Stwierdzono u niego stabilną chorobę wieńcową. U K. B. (1) występowały zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, rozpoznano też u niego uraz kolana prawego. Orzeczeniem z dnia 18 maja 2015 roku K. B. (1) został zaliczony do lekkiego stopnia niepełnosprawności ze wskazaniem do zatrudnienia na tzw. otwartym rynku pracy, gdzie np. powinien pracować jedynie 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo i miał prawo do dodatkowego urlopu po przepracowaniu roku pracy. Zważywszy na stan jego zdrowia K. B. (1) nadal mógł pracować fizycznie, ale winien był unikać skrajnych wysiłków fizycznych w ekstremalnych warunkach. Osiągał on zmienne dochody w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą np. w 2015 roku uzyskał dochód w wysokości 195 174,68 zł, przychód wyniósł 1 903 992,36 zł, a koszty jego uzyskania 1 708 817,68 zł. Nadpłata na rzecz organu podatkowego wyniosła 23 484,00 zł. K. B. (1) miał kredyt obrotowy wzięty w Banku (...) S.A. na kwotę 150 000 zł oraz posiadał oszczędności na koncie firmy w kwocie 100 000 zł. K. B. (1) miał zarejestrowane na siebie pięć samochodów, a jego żona była dodatkowo współwłaścicielem jeszcze jednego samochodu. Nadto, razem z żoną A. B. na prawie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej był właścicielem nieruchomości gruntowej położonej w C. (kw nr (...). Jednocześnie był współwłaścicielem nieruchomości gruntowej położonej w M. (kw nr (...). W dniu 10 maja 2015 roku zawarł umowę najmu lokalu użytkowego w celu prowadzenia działalności gospodarczej, uiszczając z tego tytułu kaucję w wysokości 7 000 zł.

(dowód: dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu III RC 83/15 oraz III RC 84/15)

aktach sprawy Sądu Rejonowego w Piszu III RC 251/09)

Obecnie N. B. (1) jest studentką II roku studiów (...) w O. na kierunku Kosmetologia. Nauka na przedmiotowych studiach trwa 3 lata i planowo powinna ukończyć studia 30 września 2019 roku. We wrześniu bieżącego roku N. B. (1) skończy 21 lat, jest zdrową osobą. Zajęcia na uczelni odbywają się dwa razy w miesiącu w weekendy, rozpoczynają się o godzinie 8.00 w sobotę i kończą o godzinie 18.45 w niedzielę. Za semestr nauki N. B. (1) płaci 2 400 zł, czyli o 500 zł więcej niż na poprzedniej uczelni. Na co dzień N. B. (1) mieszka z mamą i siostrą K. B. (2) w R., do szkoły dojeżdża pociągiem, w co drugi weekend, czasami zdarza się jej wyjazd na uczelnię trzy razy pod rząd w ciągu miesiąca. W sytuacji, gdy ma jakąś prezentację w szkole, N. B. (1) wyjeżdża do szkoły już w piątek, a z uwagi na to, że kończy zajęcia na uczelni późno w niedzielę, do domu wraca dopiero następnego dnia – w poniedziałek. W trakcie pobytu w O. nocuje u brata, który wynajmuje mieszkanie razem ze swoją dziewczyną. N. B. (1) nie jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna, nie szukała pracy, bo nie ma możliwości jej podjęcia, gdyż nikt nie chce jej zatrudnić na trzy dni w tygodniu. M.. sklep (...) odmówił zatrudnienia N. B. (1). Czasami podejmowała ona prace dorywcze – w grudniu 2017 roku przez miesiąc sprzedawała w O. opłatki świąteczne. Jej dochód w 2017 roku wyniósł 4 077,62 zł, otrzymała zwrot w wysokości 733 zł. Nigdy nie podejmowała pracy w okresie wakacyjnym. Od 14 kwietnia 2018 roku N. B. (1) rozpoczęła nieodpłatne praktyki w salonie kosmetycznym, które są obowiązkowe. Praktyki odbywają się w środę i czwartek przez 6 godzin dziennie. Ma ona obowiązek przepracować w ramach tych praktyk 150 godzin. N. B. (1) nie otrzymuje z uczelni żadnego stypendium. Po zakończeniu nauki na uczelni w O. chce ją dalej kontynuować. N. B. (1) utrzymuje się jedynie z alimentów uzyskiwanych od ojca i z pieniędzy otrzymanych od matki. Obecnie jej koszt utrzymania wynosi około 2 500 zł.

K. B. (2) w marcu 2018 roku skończyła 19 lat, zasadniczo jest zdrowa, jednakże przez problemy z żyłami miała mieć zabieg, z którego jednak zrezygnowała z uwagi na jego koszt wynoszący 700 zł. K. B. (2) skończyła klasę maturalną, zdała maturę i ma zamiar rozpocząć naukę na studiach w systemie stacjonarnym. Złożyła dokumenty za studia medyczne w W. i G.. W związku z zamiarem studiowania poza miejscem zamieszkania będzie zmuszona wynająć stancję, co pociągnie za sobą koszt około 800 zł miesięcznie. K. B. (2) wciąż mieszka z matką. Utrzymuje się z alimentów zasądzonych na jej rzecz od ojca K. B. (1) oraz z dochodów, jakie uzyskuje jej matka – J. B. (1). Okazyjnie podejmowała pracę dorywczą np. jako opiekunka dzieci. K. B. (2) poniosła koszty związane ze Studniówką, ostatnio leczyła też kanałowo dwa zęby, za leczenie każdego z nich zapłaciła 500 zł. Przez pół roku, przed maturą chodziła na korepetycje z chemii i biologii płacąc 70 zł za półtorej godziny. Dziennie na jedzenie wydaje 60-70 zł. Raz na pół roku kupuje dwie pary spodni po 150 zł każda i kurtkę zimową za 300 zł. Na kosmetyki wydaje około 200 zł miesięcznie, zaś na zakup szamponów czy środków czystości przeznacza około 100 zł miesięcznie. Na wyjazd do kina przeznacza jednorazowo 150 zł. K. B. (2) ma zamiar podjąć pracę w okresie wakacyjnym, już złożyła CV w różnych restauracjach w R..

Obecnie P. B. (1) ma 24 lata i jest zdrowy. Jest on studentem studiów dziennych, licencjackich Wydziału Nauk (...) (...)- (...) w O. na kierunku (...). Planowany termin ukończenia studiów to 14 wrzesień 2019 roku. P. B. (1) powtarza semestr na tym samym kierunku studiów. Na uczelni P. B. (1) ma zajęcia: w poniedziałek od 8 do 14, we wtorek od 13 do 17, w czwartek od 9:45 do 13, później półtorej godziny przerwy i znów ćwiczenia. Środę i piątek ma wolne od zajęć. P. B. (1) utrzymuje się alimentów uzyskiwanych od ojca oraz z pieniędzy, jakie otrzymuje od matki. Podejmuje pracę dorywczą, pracując na podstawie umowy zlecenia i uzyskując z tego tytułu dochód w wysokości 300 zł miesięcznie. W roku 2017 P. B. (1) uzyskał dochód w wysokości 8 987,60 zł i otrzymał zwrot w wysokości 844 zł. P. B. (1) mieszka w wynajętym mieszkaniu w O. razem z dziewczyną i siostrą. Miesięcznie opłata za mieszkanie wynosi 1 700 zł, w tym P. B. (1) uiszcza kwotę 650 zł. Każdego miesiąca P. B. (1) wydaje 800 zł na zakup żywności, 44 zł na zakup biletu, 90 zł na karnet na siłownię, 80 zł na Internet i telefon, około 200 zł wydaje na rozrywkę. P. B. (1) zawsze stara się dorobić w czasie wakacji. Wówczas osiąga dochód wynoszący 1 500 zł.

Matka pozwanych nadal pracuje w (...) w R. i zarabia 2 500 zł miesięcznie. Cały czas wspomaga finansowo wszystkie swoje dzieci. Łączny dochód J. B. (1) za 2017 rok wyniósł 52 955,07 zł, otrzymała ona 1 675 zł zwrotu i ulgę na dzieci w wysokości 1 112,04 zł.

(dowód: zaświadczenie szkolne k. 112; wysłuchanie informacyjne N. B. (1) k. 157 i v., 589v.-590; zeznania strony N. B. (1) k. 209 i v.; wydruk maila o odmowie zatrudnienia N. B. k. 216; zeznania strony K. B. (2) k. 604v.-605; informacja dotycząca nauki i praktyk pozwanej N. B. k. 601-603; zaświadczenie z uczelni P. B. k. 555; zeznania strony P. B. (1) k. 546; zeznania podatkowe N. B., P. B. i J. B. k. 581-584)

K. B. (1) aktualnie ma 47 lat. Pozostaje w związku małżeńskim z A. B., z którą ma 9-letniego syna. Syn M. B. uczy się w publicznej Szkole Podstawowej nr (...). Na jego utrzymanie ojciec przeznacza około 400 zł miesięcznie. Żona K. B. (1) ma także dorosłą córkę z poprzedniego małżeństwa. Jej ojciec nie płaci na nią alimentów. Z uwagi na powyższe córka A. B. musiała zrezygnować ze studiów dziennych. K. B. (1) posiada trójkę dzieci z poprzedniego małżeństwa tj. pozwanych, na których jest zobowiązany do płacenia łącznie 3 100 zł alimentów miesięcznie. Żeby uregulować zobowiązania alimentacyjne K. B. (1) wziął z żoną kredyt na kwotę 30 000 zł. Od czerwca 2017 roku K. B. (1) pozostaje w separacji faktycznej ze swoją żoną. Z uwagi na narastający z nią konflikt, w dniu 16 maja 2017 roku przed notariuszem B. M. prowadzącą Kancelarię Notarialną w B. K. B. (1) oraz jego żona A. B. zawarli umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową, Rep. A. Nr 4128/2017. W kwietniu 2017 roku żona Z. B., która była zarejestrowana jako pracownik w jego firmie, wyrejestrowała się z niej i obecnie pozostaje osobą bezrobotną. W dniu 01 czerwca 2017 roku K. B. (1) zawarł z J. M. umowę najmu lokalu mieszkalnego na czas do dnia 31 sierpnia 2017 roku, z możliwością jej przedłużenia, zobowiązując się do płacenia z tego tytułu kwoty czynszu w wysokości 700 zł miesięcznie do rąk wynajmującej oraz do ponoszenia wydatków z tytułu eksploatacji lokalu, energii elektrycznej, gazu, wody. Jednocześnie uiścił kaucję w kwocie 700 zł. Następnie aneksem nr (...) strony przedłużyły czas trwania w/w umowy do dnia 30 czerwca 2018 roku. Oświadczeniem z dnia 27 lutego 2018 roku K. B. (1) wypowiedział przedmiotową umowę najmu ze skutkiem na dzień 31 marca 2018 roku i od tego momentu zamieszkuje w miejscu prowadzenia swojej działalności gospodarczej. Do czasu wynajmu w/w mieszkania K. B. (1) mieszkał z rodziną u swoich teściów. K. B. (1) ustalił z żoną, iż to on wciąż będzie zajmował się firmą, natomiast żona otrzymała kwotę 60 000 zł, którą oboje uzyskali ze sprzedaży wspólnej działki w dniu 07 czerwca 2017 roku, jaką posiadali w C.. Dodatkowo, umową z dnia 17 lutego 2017 roku zawartą w Kancelarii Notarialnej w M. przed notariuszem A. R., Rep.A.Nr 1390/2017 K. B. (1) sprzedał swój udział w działce w M. za kwotę 2 500 zł. Obecnie K. B. (1) nie posiada na własność żadnych nieruchomości. K. B. (1) posiada samochód dostawczy R. rok prod. 2007, wózek widłowy rocznik 2003, i samochód C. (...) rocznik 2007. Ich łączna wartość po opodatkowaniu wynosi około 45 000 zł. K. B. (1) potrzebuje 1 200 zł, aby przeżyć skromnie miesiąc.

K. B. (1) wciąż prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pokryć dachowych. Po pierwszym zawale, jaki K. B. (1) przeszedł w 2011 roku, zatrudniał w firmie oprócz siebie i żony jeszcze sześciu innych pracowników. Aktualnie zatrudnia już tylko jednego pracownika, poza tym sam pracuje fizycznie w swojej firmie. Od 20 stycznia 2017 roku, z uwagi na przebycie kolejnego zawału, K. B. (1) nie pojawiał się w firmie, miał półroczne zwolnienie lekarskie - do lipca 2017 roku, wówczas firmą w całości zajmował się zatrudniony przez niego pracownik. W tym czasie otrzymywał on świadczenia z ZUS w kwocie od 1 100 – 1400 zł miesięcznie. Na stanie firmy jest towar o wartości 200 000 zł, który jak dotąd nie został sprzedany. Wobec wierzycieli K. B. (1) ma zobowiązania w wysokości 220 000 zł. K. B. (1) utrzymuje się z kredytu odnawialnego co rok, w kwocie 230 000 zł. W 2015 roku K. B. (1) uzyskał z prowadzonej działalności gospodarczej dochód w wysokości 195 174,68 zł, musiał dodatkowo zapłacić do organu podatkowego 7 840 zł. W 2016 roku K. B. (1) z tytułu prowadzenia firmy osiągnął dochód w wysokości 58 690,10 zł. W 2017 roku dochód powoda wyniósł 58 184,69 zł.

Po przebytym rozległym zawale w 2011 roku, w styczniu 2017 roku K. B. (1) przeszedł jednocześnie dwa zawały w obrębie ściany dolnej z implantacją stentów w zakresie prawej tętnicy wieńcowej oraz drugiego naczynia wieńcowego. Okres okołozawałowy po zabiegi koronografii bez powikłań. Nadto, u K. B. (1) występują graniczne zmiany miażdżycowe w gałęzi przedniej zstępującej. W stosunku do poprzedniego badania pogorszeniu uległa kurczliwość mięśnia lewej komory serca, która obecnie wynosi 45 %. U K. B. (1) występują okresowe uczucia rozpierania przy umiarkowanym wysiłku z promieniowaniem do pleców, uczucia przyśpieszonej czynności serca i tętna, obrzęki wokół kostek i dłoni, duszność i zmęczenie przy wejściu na I piętro. K. B. (1) jest pod stałą opieką Poradni Kardiologicznych, przyjmuje na stałe leki. W okresie od 07 lutego do 07 marca 2017 roku K. B. (1) odbywał rehabilitację kardiologiczną w SP ZOZ w H. i zgodnie z wydanym tam zaświadczeniem K. B. (1) ma przeciwskazania do intensywnych wysiłków.

W ocenie biegłego Sądowego z zakresu kardiologii A. K. Z. B. z uwagi na stan zdrowia nie powinien wykonywać żadnej pracy zarobkowej. W związku z hospitalizacją biegłego w lipcu 2017 roku na Oddziale Kardiologii Szpitala Wojewódzkiego w B. biegły kardiolog stwierdził w opinii uzupełniającej, iż z uwagi na przebyte zawały serca, występujące objawy - dolegliwości bólowych w klatce piersiowej o charakterze wieńcowym, rozpoznanie w karcie informacyjnej z ostatniego pobytu K. B. (1) na Oddziale Kardiologicznym, wyniki aktualnych badań i charakter pracy jaką w/w wykonuje K. B. (1), możliwości zarobkowe K. B. (1) są ograniczone.

Orzeczeniem z dnia 07.07.2017 roku Miejski Zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności w B. orzekł o zaliczeniu K. B. (1) do stopnia niepełnosprawności – umiarkowanego na okres do dnia 01 lipca 2019 roku, ze wskazaniem do zatrudnienia w warunkach pracy chronionej z uwagi na stwierdzone naruszenie sprawności organizmu K. B. (1).

Biegły sądowy z zakresu kardiologii B. G. uznał, iż aktualny stan zdrowia K. B. (1) jest niezadowalający oraz, że doszło do pogorszenia się jego stanu zdrowia od pierwszego zawału z 2011 roku. K. B. (1) ma uszkodzony mięsień sercowy jako pompę krwi. Ma on typowe objawy wieńcowe po małych wysiłkach fizycznych, a choroba wieńcowa nadal się rozwija. Spadła funkcja wyrzutowa komory lewej do 45 %. Pomimo rehabilitacji odbytej w lutym i marcu 2017 roku powróciły typowe bóle wieńcowe. Nadmierny wysiłek zarówno psychiczny i fizyczny związany z zarobkowaniem będzie miał niekorzystny wpływ na stan zdrowia kardiologicznego badanego, przy czym już niewielki wysiłek fizyczny, jak przejście 100 metrów powoduje u K. B. (1) bóle wieńcowe. Wszystkie te okoliczności mogą ostatecznie doprowadzić do kolejnego zawału serca.

K. B. (1) wciąż boryka się z urazem kolana.

Pomimo problemów zdrowotnych K. B. (1) nadal deklaruje, że nadal będzie prowadził działalność gospodarczą, gdyż środki uzyskiwane z tej działalności stanowią jego jedyne źródło dochodu.

(Dowód: zeznania powoda k.208v.-209, 345v.-346; akt notarialny umowy rozdzielności majątkowej k. 364-366; umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 200-201, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu k. 586; umowa sprzedaży działki Rep.A.Nr 1128/2017 k. 193-199; umowa sprzedaży Rep.A.Nr 1390/2017 k. 184-189; opinia biegłego kardiologa k. 178, 418-422v.; opinia uzupełniająca biegłego kardiologa k. 251; aneks do umowy najmu k. 413; orzeczenie o niepełnosprawności k. 386; wynik badania stawu kolanowego k. 11; zaświadczenie lekarskie k. 12, 286; PIT – 36L i PIT/B powoda za 2015 roku k. 13-15, 16-17; karta informacyjna SP ZOZ (...) im. J. Ś. w B. k. 138-140; opis zabiegu koronarografii k. 141; skierowanie do poradni specjalistycznej k. 142, 144; skierowanie do szpitala k. 143; zwolnienia lekarskie powoda k. 145-146; PIT – 36L i PIT/B powoda za 2016 rok k. 147-151; dowody przelewów świadczenia ZUS k. 202-205; badanie echokardiograficzne k. 240; karta informacyjna SP ZOZ w H. k. 283-285; zaświadczenie ze szkoły M. B. k. 287, PIT- 36L i PIT/B powoda za 2017 rok k. 406-410; karta informacyjna (...) Szpitala (...) w B. k. 597-599)

Oprócz uiszczania zasądzonych alimentów na rzecz pozwanych N. B. (1), K. B. (2) i P. B. (1), K. B. (1) w żadnej inny sposób nie partycypuje w kosztach ich utrzymania, nie interesuje się nimi i nie ma z dziećmi żadnego kontaktu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron, oraz wskazanych wyżej dokumentów, którym Sąd dał wiarę w całości.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, żądanie powoda obniżenia alimentów na rzecz pozwanych K. B. (2) i P. B. (1), oraz alternatywnego obniżenia alimentów na rzecz N. B. (1), zasługiwało na uwzględnienie, jednakże nie w zakresie wskazanym w żądaniu pozwów złożonych przez powoda przeciwko w/w pozwanym.

Należy podnieść, iż zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro).

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się takie potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiednio do wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania i kształcenia według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko te dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana ma możliwość uzyskać uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki, a także stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Z art. 138 kro wynika, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, w tym podwyższenia, obniżenia lub uchylenia alimentów. W takim przypadku należy dokonać porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich zmianie.

W tym miejscu należy zauważyć, iż od czasu ostatniego orzekania o alimentach na rzecz pozwanych minęły niecałe dwa lata. Zważywszy jednak na stan zdrowotny powoda, który od czasu ostatniego ustalenia alimentów należnych od niego na rzecz pozwanych 26 października 2016 roku, uległ znacznemu pogorszeniu, co ma niewątpliwy wpływ na jego możliwości zarobkowe, w ocenie Sądu istnieją podstawy do obniżenia alimentów zasądzonych od K. B. (1) na rzecz pozwanych.

Po zawale przebytym w 2011 roku, stan zdrowia K. B. (1) był w miarę stabilny, nie było żadnych przeciwskazań, pomimo orzeczonego stopnia niepełnosprawności w stopniu lekkim, by dalej mógł on prowadzić działalność gospodarczą, z której uzyskiwany dochód wystarczał zarówno na utrzymanie nowej rodziny powoda, jak też dzieci pochodzących z małżeństwa z J. B. (1). Już wówczas K. B. (1) praktycznie wykonywał w swojej firmie typową pracę fizyczną. W owym czasie był także współwłaścicielem dwóch nieruchomości, jednej razem z żoną, zaś drugiej wspólnie z siostrą.

Aktualnie pozwany jest po kolejnym zawale i w razie dalszego kontynuowania dotychczasowej działalności gospodarczej, co jak dotąd wiązało się z dużym obciążeniem zarówno psychicznym jak i fizycznym powoda, jego stan zdrowia będzie się dalej pogarszał, co może doprowadzić u powoda do kolejnego zawału. Serce powoda nie działa już we właściwy sposób jako organ pompujący krew. Wszystkie problemy zdrowotne mają też niemały wpływ na stan psychiczny K. B. (1). Z uwagi na orzeczoną niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym powód może pracować jedynie w warunkach pracy chronionej, co oznacza skrócenie pracy w ciągu dnia i wydłużenie urlopu wypoczynkowego. Powyższe zostało potwierdzone w opiniach sporządzonych w ramach niniejszego postępowania przez biegłych lekarzy kardiologów.

W ocenie Sądu wszystkie trzy opinie zostały sporządzone w sposób rzetelny i prawidłowy, przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę w dziedzinie kardiologii, z tego też względu Sąd podzielił wnioski zawarte w owych opiniach w całości.

Nadto, orzekając o obniżeniu alimentów zasądzonych od powoda na rzecz pozwanych Sąd wziął pod uwagę okoliczność, iż N. B. (1), K. B. (2) i P. B. (1) są już osobami pełnoletnimi i mają możliwość osiągnięcia, chociażby niewielkich zarobków, które mogą przeznaczyć na własne utrzymanie. P. B. (1) już od dawna w wolnym czasie zatrudnia się w punkcie sprzedaży papierosa elektronicznego w O., gdzie pracuje także w okresie wakacji. Najmłodsza córka powoda również zadeklarowała, że ma zamiar w okresie wakacyjnym podjąć zatrudnienie w gastronomii w R.. Odnośnie zaś pozwanej N. B. (1), ona również może podjąć pracę dorywczą, w szczególności w sezonie letnim, jednakże na pewno nie w takim zakresie, jak próbował wykazać K. B. (1). Pomimo, że N. B. (1) studiuje w systemie zaocznym, to fakt, iż musi wyjeżdżać na zajęcia już w piątek po południu, z zajęć wraca zaś dopiero w poniedziałek rano, a od kwietnia 2018 roku dodatkowo ma zajęte czwartki i środy, gdyż odbywa obowiązkową praktykę w gabinecie kosmetycznym, powoduje, wbrew twierdzeniom pozwanego, że nie jest ona w stanie pracować w pełnym wymiarze czasu pracy. Tak naprawdę jej możliwości zatrudnienia są naprawdę mocno ograniczone. Z doświadczenia życiowego wiadomym jest, iż na obszarze, na którym mieszka z matką N. B. (1) istnieje wysokie bezrobocie, z drugiej strony pracodawcy potrzebują w pełni dyspozycyjnych pracowników, do których N. B. (1) na pewno nie należy. Z uwagi na powyższe, Sąd uznał, iż brak jest podstaw do uwzględnienia pozwu K. B. (1) wniesionego przeciwko N. B. (1) o uchylenie wobec niej obowiązku alimentacyjnego powoda, ponieważ powód nie wykazał, iż w/w pozwana ma możliwość samodzielnego uzyskania środków finansowych na własne utrzymanie.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd obniżył alimenty zasądzone od powoda na rzecz każdego z pozwanych o kwotę 300 zł, albowiem przy uwzględnieniu stanu zdrowia powoda oraz jego sytuacji majątkowej K. B. (1) jest w stanie płacić na rzecz N. B. (1) i K. B. (2) alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie, a na rzecz syna P. B. (1) alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie. Należy zauważyć, iż pomimo tego, że powód już podczas ostatniego orzekania w sprawie o alimenty podnosił, że prowadzona przez niego działalność gospodarcza przynosi coraz mniejszy dochód, i że jest on skłonny do jej zamknięcia, a obowiązek płacenia alimentów na rzecz pozwanych w łącznej kwocie 3 100 zł miesięcznie doprowadzi go do bankructwa, to jeszcze przed zamknięciem rozprawy w ramach niniejszego postępowania pełnomocnik powoda deklarował, że K. B. (1) wciąż będzie prowadził swoją firmę. Jednocześnie nie sposób nie zauważyć, że wbrew obawom powoda, wciąż korzysta on z kredytu obrotowego. Aby otrzymać ów kredyt powód musi co roku być poddany kontroli banku, który podejmuje decyzję, czy rzeczywiście powód będzie mógł skorzystać w tego kredytu w kolejnym roku. Skoro od tylu lat K. B. (1) przechodzi ową „weryfikację” pozytywnie i wciąż może korzystać z przedmiotowego kredytu, można z tego wyciągnąć wniosek, iż sytuacja finansowa jego firmy nie jest aż tak zła, jak ciągle powód próbował wykazać to przed Sądem. Udzielany mu kredyt odnawialny daje w istocie powodowi szansę na podjęcie różnorakich inwestycji, celem polepszenia kondycji finansowej firmy powoda. K. B. (1) może na przykład zatrudnić dodatkowego pracownika, który przejąłby wykonywaną dotychczas przez powoda ciężką pracę fizyczną. Tym samym, twierdzenie powoda, iż z powodu płacenia alimentów na rzecz trójki dzieci w końcu zbankrutuje, jest zdecydowanie na wyrost i nie znajduje odzwierciedlenia w zebranych w sprawie dowodach. Jednocześnie należy przypomnieć, iż oprócz uiszczania alimentów na rzecz pozwanych, powód w żaden inny sposób nie jest obecny w ich życiu. Oparciem dla pozwanych jest głównie matka – J. B. (1), która oprócz wsparcia finansowego, cały czas podejmuje osobiste starania o ich utrzymanie i zaspokojenie wszelkich potrzeb.

W tym stanie rzeczy, w oparciu o wyżej wskazane przepisy prawa, Sąd obniżył alimenty zasądzone od powoda na rzecz pozwanych N. B. (1) i K. B. (2) z kwoty po 1000 zł miesięcznie do kwoty po 700 zł miesięcznie (pkt. I i II wyroku) oraz obniżył alimenty zasądzone od powoda na rzecz syna P. B. (1) z kwoty po 1 100 zł miesięcznie do kwoty po 800 zł miesięcznie (pkt. III wyroku). W pozostałym zakresie Sąd oddalił wszystkie trzy powództwa K. B. (1).

Z uwagi na okoliczność, iż powód częściowo wygrał niniejsze postępowania oraz poniósł część kosztów związanych z opiniami biegłych, Sąd na zasadzie słuszności, w oparciu o art. 102 kpc, odstąpił od obciążania go nie pokrytymi wydatkami na opinie biegłych (pkt. V), znosząc też wzajemnie między stronami koszty niniejszego postepowania.