Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. W. (1)

przeciwko J. B. i T. B.

o ochronę dóbr osobistych i zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Z. W. (1) na rzecz pozwanych J. B. i T. B. solidarnie kwotę 720,00 złotych ( siedemset dwadzieścia 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu ;

Sygn. akt: I C 275/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 21 lutego 2017 roku powód Z. W. (1) reprezentowany przez adwokata J. S. wnosił o zakazanie pozwanym J. B. i T. B. organizowania w salach bankietowych wybudowanych na nieruchomości gruntowej stanowiącej ich własność imprez okolicznościowych w godzinach 22.00 - 06.00 oraz zasądzenia solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 12.500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie jako części zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powoda. Dodatkowo wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych .

(k.3-5)

W odpowiedzi na pozew z dnia 30 marca 2017 roku pozwani T. B. i J. B. reprezentowani przez radcę prawnego M. R. wnosili o oddalenie powództwa, zasądzenie na rzecz pozwanych od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

(k.24-28 v.,)

W piśmie procesowym z dnia 25 kwietnia 2017 roku pełnomocnik powoda zmodyfikował żądanie pozwu i wnosił zamiast użytego zwrotu ,,zakazanie pozwanym’’ wprowadzenie żądania ,,zobowiązanie pozwanych do zaniechania’’ .

(k.52-55)

Ostatecznie na rozprawie w dniu 6 czerwca 2018 roku pełnomocnicy stron postępowania poparli swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie. (k.127 v.,)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W roku 1998 pozwani nabyli nieruchomość w S. z zamiarem wybudowania na niej sali bankietowej. Nabyta nieruchomość miała i ma dotychczas przeznaczenie mieszkalno-usługowe .

Powód wraz żoną A. W. nabyli nieruchomość o przeznaczeniu mieszkalno- usługowym, położoną w S. przy ul. (...), od pozwanych. Początkowo dokonali zakupu tylko działki na której został wybudowany budynek usługowy.

Następnie powód nabył działkę położoną za budynkiem usługowym.

Przed dokonaniem w/w transakcji powód wraz z małżonką został powiadomiony przez pozwanych o planowanej inwestycji w postaci sali bankietowej.

( dowód : nagranie audio- video z dnia 14 marca 2018 roku zeznania powoda Z. W. (1) 00:01:05-00:04:14 k. 106 v.,111, zeznania pozwanych T. i J. B. 00:14:39-00:18:23 k. 107, 107 v.,111, 00:43:28- 00:46:11 k. 109,109 v., 111, nagranie audio- video z dnia 8 września 2017 roku zeznania świadka J. J. 00:03:11- 00:07:33 k.74,74 v.,76 )

Powód w dniu 16 września 2000 r. rozpoczął działalność gospodarczą pod nazwą Z. W. (1) Usługi (...) na nieruchomości nabytej od pozwanych i prowadzi ją do dnia dzisiejszego.

Usługi prowadzone są przez 6 dni w tygodniu, generując, hałas.

( dowód : wydruk z (...) działalności powoda , zdjęcia obrazujące ruch samochodowy panujący w warsztacie powoda k.31,32,33 )

Pozwani wybudowali salę bankietową. Pierwsze przyjęcia zostały zorganizowane w roku 2010 . Następnie pozwani wybudowali drugą salę po wieloetapowym postępowaniu administracyjnym.

Powód zaskarżył decyzje administracyjne dotyczące warunków zabudowy, ostatecznie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. ustaliło decyzją z dnia 10 maja 2016 r. warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na dobudowie sali bankietowej z zapleczem do istniejącego budynku mieszkalno- usługowego, budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz budynku gospodarczego z garażem.

W wyniku wieloetapowego postępowania przeprowadzone zostały ekspertyzy dotyczące emisji hałasu. Opracowana bowiem została analiza, której celem było określenie stopnia oddziaływania przedsięwzięcia pozwanych na stan środowiska akustycznego w rejonie źródeł emisji hałasu zlokalizowanych w jego obrębie. Na podstawie w/w analizy stwierdzono, że w/w inwestycja nie powoduje przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku w odniesieniu do terenów sąsiadujących. Takie samo stanowisko potwierdził raport Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony (...) w P., na podstawie wykonanych pomiarów dowiedziono, że zamierzony poziom równoważny [dB] nie przekracza dopuszczalnych wartości na terenach sąsiednich.

( dowód: decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 10 maja 2016 r. k.34 -41 v., akta Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. w załączeniu , nagranie audio-vidoe z dnia 14 marca 2018 roku zeznania pozwanego J. B. 00:24:17- 00:26:05 k.108, 111, zeznania powoda 00:06:05-00:08:16 k. 106 v.,107,111 )

Imprezy okolicznościowe odbywają się maksymalnie dwa razy w tygodniu, tylko czasami w porze nocnej, w okresie A. i Wielkiego P., imprez tych nie ma wcale.

( dowód : nagranie audio- video z dnia 14 marca 2018 roku zeznania pozwanego J. B. 00:23:06-00:24:17 k. 108,111)

Obie sale bankietowe funkcjonują w tym samym czasie i nawet dwie imprezy prowadzone w tym samym czasie, nie przeszkadzają sobie nawzajem i jest to możliwe dzięki zamontowaniu szczelnych, nieotwieralnych, dźwiękochłonnych okien oraz drzwi. Zamontowana została klimatyzacja, dlatego też jest zakaz pozostawiania otwartych drzwi.

( dowód : nagranie audio- video z dnia 8 września 2017 roku zeznania świadka Z. P. 00:10:26- 00:13:31 k.74 v., 76, zdjęcia wskazujące na brak możliwości otwarcia okien w salach bankietowych k.42,43,44 )

Pozwani chcieli zniwelować ewentualne uciążliwości związane z funkcjonowaniem sal bankietowych i przedstawili powodowi propozycję wybudowania ekranu dźwiękochłonnego na granicy działek na koszt pozwanych jednakże powód odmówił zgody. Podczas bankietów muzyka gra wyłącznie w salach, nigdy na zewnątrz. Pozwani są w pełni przekonani, że ich działalność nie generuje nadmiernych hałasów, przebywają bowiem w części mieszkalnej nieruchomości podczas organizowanych przez siebie imprez okolicznościowych.

( dowód: nagranie audio-vidoe z dnia 14 marca 2018 roku zeznania powoda 00:12:25-00:13:01 k. 107,111, zeznania pozwanego J. B. 00:20:50- 00:21:45 k. 107 v., 108, 111, zeznania pozwanej T. B. 00:47:49- 00:49:03 k. 109 v.,111, )

Pomiędzy nieruchomościami, pozwani - celem odizolowania sali bankietowej od nieruchomości powodów - zamontowali płot o wysokości 3,2 m z paneli drewnianych, ścisłych, nieprzeziernych i wygłuszających. Płot jest w najwyższej możliwej wysokości jaką dopuszczają przepisy prawa bez zgody sąsiada. Wzdłuż płotu rosną wysokie tuje.

( dowód : zdjęcia przedstawiające płot odgradzający sale bankietowe od nieruchomości powoda k.45,46)

W dniu 19 września 2016 roku wpłynął wniosek o zawezwanie do próby ugodowej Z. W. (1), A. W., M. W. i Z. W. (2) przeciwko J. B., T. B. i Gminie R. o przeprowadzenie postępowania pojednawczego o zakazanie pozwanym immisji hałasu z nieruchomości w S. ( sala bankietowa Złote Arkady) na sąsiednią nieruchomość stanowiącą własność Z. i A. małżonków W. w S. przy ulicy (...), chodziło o zakazanie uczestnikom organizowania imprez takich jak wesela, bale, stypy, przyjęcia. Jednakże do zawarcia ugody nie doszło.

( dowód : akta I Co 557/16 Sądu Rejonowego w Radomsku w załączeniu )

Przed Sądem Rejonowym w Radomsku toczyło się postępowanie przeciwko J. B. o to, że w okresie od 1 sierpnia do 1 września 2016 roku w miejscu zamieszkania tj. S. ulica (...) w celu dokuczania sąsiadom A. i Z. W. (1) złośliwie niepokoi ich poprzez włączanie głośnej muzyki , uruchamianie alarmów w samochodach, odpalaniu petardy hukowej, tj. o wykroczenie z art.107 kw i Sąd Rejonowy w Radomsku wyrokiem z dnia 27 czerwca 2017 roku uniewinnił J. B. od popełnienia zarzucanego mu czynu.

( dowód : akta o sygn. II W 8/17 Sądu Rejonowego w Radomsku w załączeniu )

Sąd zważył co następuje :

Powództwo w niniejszej sprawie nie zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z treścią art. 23 k.c. „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego. Jednak „ocena czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego nie może być dokonana według miary indywidualnej wrażliwości osoby, która czuje się dotknięta zachowaniem innej osoby” (por. wyrok SN z 05 kwietnia 2002 roku II CKN 953/00 LEX nr 55098).

Dobra osobiste są, zatem pewnymi wartościami niematerialnymi łączącymi się ściśle z jednostką ludzką. Cechą praw osobistych, jako praw podmiotowych służących ochronie poszczególnych dóbr osobistych jest to, że są to prawa niemajątkowe, nawet gdy ich naruszenie pociąga za sobą również skutki majątkowe, oraz to, że są ściśle związane z podmiotem podlegającym ochronie.

W razie naruszenia dóbr osobistych podmiot może żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, a w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. (art. 24 § 1 k.c.). W oparciu o art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro zostało naruszone może również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Z art. 24 § 1 k.c. wynika jednoznacznie, iż ochrona dóbr osobistych przysługuje jedynie przed działaniem bezprawnym. Przy czym bezprawność należy rozumieć jako każde działanie sprzeczne z normami prawnymi, z porządkiem prawnym lub zasadami współżycia społecznego.

Przesłanka bezprawności wskazana w art. 24 § 1 k.c. jest przesłanką konieczną do udzielenia ochrony o charakterze niemajątkowym. O tym czy w konkretnym przypadku można mówić o naruszeniu dobra osobistego decyduje to, jaką reakcję naruszenie to wywołało w społeczeństwie.

Również jednolita linia orzecznicza wskazuje na konieczność zaistnienia przesłanki bezprawności dla przyjęcia naruszenia (lub choćby zagrożenia) dobra osobistego.

W wyroku z dnia 27 lipca 1999 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu wskazał, iż przesłanką warunkującą zarówno roszczenia zmierzające do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych, jak i roszczenie o zasądzenie zadośćuczynienia jest ustalenie, że dobro osobiste zostało naruszone działaniem bezprawnym (I A Ca 280/99, publ. OSA 2000/1 poz. 1 str. 28).

Co prawda powód nie jest zobowiązany do wskazywania bezprawności naruszenia jego dobra osobistego natomiast nie jest zwolniony z udowodnienia, iż do wskazywanego przez niego faktu w ogóle doszło. Także powód musi udowodnić zaistnienie okoliczności, w których doszło do naruszenia jego dóbr osobistych. Pozwany natomiast musi jak wskazano wyżej wykazać brak noszenia cech bezprawności swojego działania. (vide: wyrok SA w Łodzi z dnia 22 sierpnia 2014 roku, sygn. akt I AC a 313/14). Ponadto kwalifikowanie określonego zachowania jako naruszenia dóbr osobistych nie może odbywać się wg indywidualnej miary, jaką jest wrażliwość samego zainteresowanego.

Zgodnie z treścią przepisu art. 144 k.c. właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno- gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.

Społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości - podobnie jak i stosunki miejscowe - jest cechą obu nieruchomości: wyjściowej i dotkniętej immisją. Zazwyczaj inna będzie ocena, czy granice zakłóceń zostały przekroczone w sytuacji, gdy na obu nieruchomościach prowadzona jest działalność przemysłowa, a zakłócenie występuje w postaci hałasu, niż w sytuacji, w której hałas dotyka nieruchomość o charakterze mieszkalnym czy rekreacyjnym, uniemożliwiając normalny wypoczynek właścicielowi lub jego bliskim. Społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości wynika z jej charakteru i jest określone w planach zagospodarowania przestrzennego, a niekiedy w decyzji administracyjnej (cyt. Gudowski Jacek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe).

Na obu nieruchomościach prowadzona jest działalność gospodarcza, nie są to nieruchomości stricte mieszkaniowe, ponieważ, co jest okolicznością bezsporną mają charakter mieszkalno- usługowy.

Właściciel nieruchomości może, w dopuszczalnych granicach, dokonywać różnych działań na swojej nieruchomości, których skutkiem jest zakłócenie korzystania z nieruchomości sąsiednich. Jeżeli to już czyni, to powinien starać się o to, ażeby działania te nie przekraczały „przeciętnej miary".

Zachowanie środków ostrożności, jakich wymagają konkretne okoliczności, wpływa na ocenę zachowania lub przekroczenia „przeciętnej miary" zakłóceń. Dotyczy to także przeciętnej miary hałasu, emisji zanieczyszczeń powietrza lub innych oddziaływań na nieruchomości sąsiednie.

W ocenie Sądu działalność pozwanych prowadzona na ich nieruchomości nie przekracza w żaden sposób przeciętnej miary, nie tylko dla nieruchomości o charakterze mieszanym - mieszkalno-usługowym, ale i nawet typowo mieszkalnych.

Hałas generowany przez imprezy okolicznościowe jest niewielki, mniejszy niż generowany przez pobliską drogę. Fakt zaś, że uczestnicy dwóch bankietów organizowanych w tym samym czasie nie przeszkadzają sobie, świadczy o tym, że tym bardziej nie przeszkadzają one sąsiadom, szczególnie mając na względzie fakt szczelnie zamkniętych drzwi i okien sal, wysokiego i dźwiękochłonnego płotu oraz wysokiej bariery zieleni.

Pozwani pilnują też spokoju na imprezach, gdyż zawsze są obecni podczas ich trwania, w części mieszkalnej. Im samym hałas w żaden sposób nie przeszkadza.

Pozwani w celu nie dopuszczenia do powstania zakłóceń korzystania z nieruchomości sąsiednich:

- zamontowali okna i drzwi dźwiękoszczelne, w tym okna nieotwieralne,

- zainstalowali klimatyzację w celu uniknięcia otwierania drzwi,

- zbudowali wysoki nieprzezierny i dźwiękochłonny płot,

- posadzili tuje przy płocie,

- proponowali zamontowanie ekranu dźwiękochłonnego.

Należy stwierdzić, że pozwani dochowali należytej staranności w celu nie przekroczenia przeciętnej miary hałasu.

Gdy ewentualne niekorzystne oddziaływanie na nieruchomość występuje tylko raz, czy dwa razy w tygodniu, i jedynie sezonowo, nie może być uznane za przekraczające przeciętną miarę. Bez wątpienia, taki fakt ma znaczenie z punktu widzenia oceny stopnia zakłóceń. Zgodnie z panującym poglądem w piśmiennictwie nieprzerwane występowanie immisji pośrednich jest istotnym elementem oceny stopnia zakłóceń, zaznaczyć należy, że w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z elementem nieprzerwanego występowania ewentualnych immisji.

Dlatego też Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu hałasu. W wyniku postępowania administracyjnego przeprowadzone zostały ekspertyzy dotyczące emisji hałasu. Opracowana bowiem została analiza, której celem było określenie stopnia oddziaływania przedsięwzięcia pozwanych na stan środowiska akustycznego w rejonie źródeł emisji hałasu zlokalizowanych w jego obrębie. Na podstawie w/w analizy stwierdzono, że w/w inwestycja nie powoduje przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku w odniesieniu do terenów sąsiadujących. Także prowadzenie dalszego postępowania w tym zakresie miałoby na celu przedłużenie postępowania .

Dodać należy, że przy respektowaniu odrębnego charakteru mierników, akcentuje się jednak, że normy administracyjne stanowią pewien dodatkowy, uzupełniający element oceny stopnia zakłóceń, i nie pozostają bez znaczenia dla oceny, czy zakłócenia przekraczają przeciętną miarę, o której mowa w art. 144 k.c., zwłaszcza że najczęściej przy ustalaniu dopuszczalnego poziomu zakłóceń uwzględniane są podobne czynniki.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka A. W., że w dacie zakupu działki powód nie był poinformowany o budowie sali bankietowej .

Powód, budując dom i wiedząc, że powstanie tam sala bankietowa, musiał liczyć się z tym, że z jednej strony widok będzie miał na inny budynek. Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, iż w momencie zakupu działki nie został poinformowany przez pozwanych, że zamierzają wybudować na swojej działce dom weselny, przeczy temu zebrany w sprawie materiał dowodowy z którego wynika, że w momencie zakupu działki powód wiedzę taką posiadał .

Nawet gdyby hipotetycznie uznać, że hałas w jakikolwiek sposób zakłóca wypoczynek, to ma to miejsce maksymalnie dwa wieczory w tygodniu, tak więc żądanie zakazania pozwanym prowadzenia działalności w godzinach nocnych przez cały tydzień byłoby daleko posuniętym ograniczeniem konstytucyjnych wolności przysługujących każdemu obywatelowi.

Nadmienić należy, że na skutek skarg powoda, dla utrzymania dobrego sąsiedztwa, pozwani proponowali, że na własny koszt zbudują 4,5 m ekran dźwiękochłonny, jednakże powód był wyraźnie przeciwny w/w propozycji, która rozwiązałaby problem tego hipotetycznego hałasu.

Trudno w tej sytuacji mówić o dopuszczeniu się przez pozwanych naruszenia jakichkolwiek dóbr osobistych względem powoda .

Orzecznictwo stoi na stanowisku, iż osoba, która dochodzi zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego powinna naruszone dobro osobiste wskazać, gdyż niedopuszczalnym jest żeby Sąd doszukiwał się rodzaju naruszonego dobra osobistego tym samym go określając. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 listopada 2013 roku, sygn. akt IACa 667/13).

Dodać należy, że sąd nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych. Przy stosowaniu tego przepisu sąd bierze pod uwagę całokształt okoliczności faktycznych, w tym winę sprawcy naruszenia dóbr osobistych i jej stopień oraz rodzaj naruszonego dobra ( wyrok SN z 19 kwietnia 2006 r., (...), LexisNexis nr (...), OSNP 2007, nr 7-8, poz. 101).

Z uwagi na powyższe Sąd oddalił powództwo .

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu uzasadnia art. 98 k.p.c., a więc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Powód jest stroną przegrywającą proces, a więc jest zobowiązany do zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanych tj. kwoty 720,00 złotych stosownie do § 8 ust.1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.