Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2018 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) Banku S.A. w W.

przeciwko A. G.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej A. G. na rzecz powoda (...) Banku S.A. w W. kwotę 6.566,64 zł (sześć tysięcy pięćset sześćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt cztery groszy) wraz z odsetkami:

b)  umownymi liczonymi od kwoty 6.209,27 zł (sześć tysięcy dwieście dziewięć złotych dwadzieścia siedem) w wysokości 10% w stosunku rocznym od dnia 27 lutego 2018 roku do dnia 28 czerwca 2018 roku

c)  ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 343,21 zł (trzysta czterdzieści trzy złotych dwadzieścia jeden groszy) w wysokości 7% od dni 02 marca 2018 roku do dnia 28 czerwca 2018 roku,

2.  całą zasądzoną w pkt 1 wyroku należność, tj. kwotę 6.780,25 zł (sześć tysięcy siedemset osiemdziesiąt złotych dwadzieścia pięć groszy) rozkłada na trzydzieści pięć miesięcznych rat w wysokości:

a.  pierwsze dwie raty w kwocie po 175,49 zł (sto siedemdziesiąt pięć złotych czterdzieści dziewięć groszy),

b.  następne trzydzieści jeden rat w kwocie po 200,00 zł (dwieście złotych),

c.  trzydziesta czwarta rata w kwocie 215,11 zł (dwieście piętnaście złotych jedenaście groszy),

d.  trzydziesta piąta rata w kwocie 14,16 zł (czternaście złotych szesnaście groszy),

płatne do 15-ego dnia każdego miesiąca poczynając od miesiąca następnego od tego, w którym niniejszy wyrok się uprawomocni, z odsetkami w razie nieuiszczenia poszczególnych rat w terminie w wysokości:

- odsetek ustawowych za opóźnienie - w zakresie dwóch pierwszych rat,

- odsetek stanowiących 4-krotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w skali roku, nie więcej jednak niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie - w zakresie rat od trzeciej do trzydziestej czwartej,

4. zasądza od pozwanej A. G. na rzecz powoda (...) Banku S.A. w W. kwotę 293,84 zł (dwieście dziewięćdziesiąt trzy złotych osiemdziesiąt cztery groszy) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 292/18 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. w W. wniósł w dniu 2 marca 2018 roku do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew przeciwko pozwanej określonej jako A. J. o zapłatę kwoty 6.566,64 zł z odsetkami:

-od kwoty 6.209,27 zł umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 27 lutego 2018 roku

-od kwot 262,96 zł oraz 80,25 zł ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienie pozwu

oraz zasądzenie kosztów procesu, do rozpoznania w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dochodzona wierzytelność wynika z umowy kredytu numer (...) zawartej przez pozwanego w dniu 6 grudnia 2013 roku.. Powódka wywodził, że pozwana nie wywiązała się z ciążącego na niej zobowiązania terminowego dokonywania spłat – w dniu 7 sierpnia 2017 dopuścił się pierwszej zaległości w spłacie rat. W związku z brakiem zapłaty zaległych rat powód wypowiedział przedmiotową umowę. Powód wywodził, iż na dochodzoną pozwem należność składa się kwota 6.209,27 zł z tytułu kapitału kredytu, kwota 262,96 zł tytułem odsetek umownych naliczanych za korzystanie z kapitału w wysokości 10% od dnia 7 sierpnia 2017 roku do dnia 16 stycznia 2018 roku, kwota 80,25 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10% od dnia 7 sierpnia 2017 roku do dnia 26 lutego 2018 roku oraz kwota 14,16 zł tytułem opłat i prowizji.

Wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty Sąd Rejonowy (...) postanowieniem z dnia 12 marca 2018 roku wydanym w sprawie VI (...) przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Człuchowie

W związku ze złożonym na rozprawie w dniu 28 czerwca 2018 roku oświadczeniem pozwanej uwzględniono zmianę nazwiska pozwanej wynikającą z zawarcia związku małżeńskiego, określając pozwaną jako A. G..

Pozwana na rozprawie nie kwestionowała obowiązku zapłaty na rzecz powoda kwoty dochodzonej pozwem. Wniosła jedynie o rozłożenie świadczenia na raty wskazując, iż z uwagi na aktualną sytuację rodzinną i finansową jest w stanie płacić raty w wysokości najwyżej 200zł miesięcznie. Pozwana oświadczyła, że pracuje w Domu Pomocy społecznej za wynagrodzeniem w wysokości odpowiadającej pensji minimalnej. Pozostaje w związku małżeńskim - mąż w związku z nałogiem alkoholowym stracił pracę i w tym okresie zaprzestała płacić swoje zobowiązania min. przestała też po jakimś czasie realizować zobowiązania wobec powoda. Aktualnie mąż pozwanej wyjechał w celach zarobkowych poza granice kraju i przekazuje jej pieniądze na utrzymania. Z powodu jednak innego zobowiązania i związanego z tym obowiązkiem płacenia raty w kwocie 500 zł miesięcznie, nie jest w stanie zapłacić jednorazowo swojej należności na rzecz powoda. Egzekucja komornicza nie jest wobec niej prowadzona.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 grudnia 2013 roku (...) Bank S.A. w W. zawarł z pozwaną A. G. (wówczas J.) umowę kredytu numer (...), na mocy której powód udzielił pozwanej kredytu gotówkowego konsolidacyjnego. Pozwana zobowiązała się zwrócić kredyt wraz z kosztami i odsetkami w 96 miesięcznych ratach, przy czym wysokość raty na dzień zawarcia umowy ustalono na kwotę 176,56 zł. Do dyspozycji pozwanej postawiono kwotę 9.528,78 zł. z tym, że kwota 570,78 zł. przeznaczona została na sfinansowania prowizji banku, a kwota 1.455,04 zł stanowiła koszty objęcia pozwanej ubezpieczeniem. Strony zastrzegły oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej, która na dzień podpisania umowy wynosiła 16%. Nadto w treści umowy strony określiły odsetki w przypadku opóźnienie płatności - w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

(bezsporne, nadto kopia umowy kredytu nr (...) k. 13-16)

Pozwana regulowała zobowiązania terminowo – pierwszą zaległość w spłacie zobowiązania powód odnotował w dniu 7 sierpnia 2017 roku.

(bezsporne, okoliczność wywodzona w treści pozwu.)

W związku z narastającą zaległością powód najpierw wzywał pozwaną do zapłaty, a następnie wypowiedział umowę kredytu

(bezsporne, nadto kopie wezwań do zapłaty, wypowiedzenie wraz z dowodami nadania i potwierdzeniem odbioru k. 17 - 22)

Do zapłaty pozostało: kwota 6.209,27 zł z tytułu kapitału kredytu, kwota 262,96 zł tytułem odsetek umownych naliczanych za korzystanie z kapitału w wysokości 10% od dnia 7 sierpnia 2017 roku do dnia 16 stycznia 2018 roku, kwota 80,25 zł tytułem odsetek z opóźnienie w wysokości 10% od dnia 7 sierpnia 2017 roku do dnia 26 lutego 2018 roku oraz kwota 14,16 zł tytułem opłat.

( bezsporne, nadto wyciąg z ksiąg bankowych k. 12)

Pozwana zamieszkuje wspólnie z mężem w wynajmowanym mieszkaniu - za czynsz płaci 480 zł. miesięcznie, a opłaty eksploatacyjne wynoszą miesięcznie 350 zł. Pracuje w Domu Pomocy Społecznej – otrzymuje minimalne wynagrodzenie. Mąż w na początku 2016 roku straci pracę i pozostawał bez pracy, aż do listopada 2017 roku. Alkoholizował się. Aktualnie wyjeżdża do pracy poza granice kraju. Pozwana posiada jeszcze jedno zobowiązania - z tytułu innej kredytu – do zapłaty pozostaje jeszcze 10.000 zł, a miesięczne zobowiązania z tego tytułu to 500 zł. Wobec pozwanej nie jest prowadzona egzekucja komornicza – nie ma stwierdzonych tytułem wykonawczym zobowiązań. Pozwana nie posiada wartościowego majątku.

(okoliczności bezsporne wynikające ze stanowiska pozwanej na rozprawie w dniu 28 czerwca 2018 roku w okresie od 00:08:45 do 00:16:37 – porównaj protokół k. 54v )

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powód dochodził roszczenia z tytułu niespłaconego kredytu wraz z odsetkami i kosztami, wynikającego z umowy zawartej przez pozwaną z bankiem.

Stan faktyczny sprawy był bezsporny. Pozwana nie kwestionowała faktu, iż zawarła z bankiem umowę kredytu i nie kwestionowała postanowień umowy. Przyznała również, iż nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania i nie kwestionował jego wysokości.

Powód z kolei nie odnosił się do wskazywanej przez pozwaną sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej.

Zgodnie z treścią art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Z treści art. 229 k.p.c. wynika, że nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości. Z kolei art. 230 k.p.c. stanowi, że gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mają na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

Wobec powyższego sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.566,643 zł z odsetkami:

-od kwoty 6.209,27 zł umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie tj. 10% od 27 lutego 2018 roku,

-od kwot 262,96 zł oraz 80,25 zł ustawowymi za opóźnienie w wysokości 7% od dnia 2 marca 2018 roku

w obu przypadkach do dnia 28 czerwca 2018 roku.

O odsetkach od zasądzonej należności głównej orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., zasądzając zgodnie z żądaniem powoda odsetki za opóźnienie w wysokości zastrzeżonej w umowie. W zakresie odsetki od zaległych odsetek od wytoczenia o nie powództwa w oparciu o art. 482 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu zasądzono ustawowe odsetki za opóźnienie.

Według art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenia, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Przepis art. 320 k.p.c. obok charakteru proceduralnego ma także – mimo zamieszczenia go w kodeksie postępowania cywilnego – cechy normy materialno-prawnej. Uprawnia on bowiem sąd do modyfikacji treści łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, dając sądowi możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałby to z regulacji prawno-materialnej. Sąd rozkładając na raty należne wierzycielowi świadczenie dokonuje modyfikacji dotychczasowego stosunku cywilno-prawnego łączącego strony. Uprawnienia do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałby go na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być obiektywne bądź subiektywne, w tym spowodowane działaniem samego dłużnika. ( porównaj: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2015r. II CSK 409/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2014r. V CSK 302/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2015r. II CSK 383/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 marca 2014r. I ACa 1239/13,)

Przepis art. 320 k.p.c. określa zatem szczególną regułę wyrokowania, dotyczącą przedmiotu orzekania, dającą sądowi możliwość uwzględnienia także interesu pozwanego w zakresie czasu wykonania wyroku, a interesu powoda, przez uniknięcie bezskutecznej egzekucji. Ze swej istoty norma ta ingeruje w słuszne prawa wierzyciela odsuwając termin, od którego uprawniony może egzekwować swoje prawo w drodze przymusu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 roku V CSK 302/13).

Ochrona, jaką zapewnia dłużnikowi art. 320 k.p.c. wymaga jednak uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces. Decydując o rozłożeniu zasądzonego w wyroku świadczenia na raty należy odpowiednio wyważyć interesy obu stron. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela (porównaj: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 maja 2012 roku IACa 242/12 i wyrok Sąd Apelacyjny w Warszawie z dnia 14 maja 2014 roku IACa 1681/13).

Rozłożenie na raty może więc mieć miejsce wtedy, gdy w sprawie ustalone zostało, że pozwany będzie w stanie realizować spłatę w ratach, że będzie dysponował środkami dla wykonania zmodyfikowanego obowiązku. Tylko to bowiem gwarantuje wykonanie wyroku bez wszczęcia i prowadzenia postepowania egzekucyjnego, a więc cel, któremu przyświeca regulacja wynikająca z art. 320 k.p.c.

Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat ( uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasada prawna z dnia 22 września 1970 roku, III PZP 11/70, OSNC 1971, nr 4, poz. 61).

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, zasądzone roszczenie na mocy art. 320 k.p.c. należało rozłożyć na raty, z uwagi na trudną sytuację materialną i osobistą pozwanej. Nie zastosowanie w tym wypadku przepisu art. 320 k.p.c. mogłoby narazić pozwaną na niepowetowaną szkodę.

Przede wszystkim wymaga podkreślenia postawa procesowa pozwanej, która nie kwestionowali roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości (zauważyć należy, że postawa taka może właśnie stanowić pozytywną przesłankę rozłożenia na raty świadczenia, gdy zobowiązany podnosi, iż nieuregulowanie długu jest spowodowane jego złą sytuacją majątkową – tak Sąd Najwyższy w powołanej już uchwale z 9 kwietnia 2015 roku).

W niniejszej sprawie, zważywszy na aktualną sytuację finansową i rodziną pozwanej nie może budzić wątpliwości, że nie jest ona w stanie jednorazowo uregulować zasądzonego świadczenia. Pozwana utrzymuje się wyłącznie z dochodów z tytułu pracy zarobkowej, a jej wynagrodzenie ustalone zostało na poziomie najniższego wynagrodzenie. Zauważyć należy że przez cały czas trwania umowy – od 2013 roku pozwana wywiązywał się ze swoich zobowiązań - zgodnie z twierdzeniami powoda pierwsza zaległość w spłacie wymagalnych rat została przez powoda odnotowana dopiero 7 sierpnia 2017 roku. Mimo trudnej sytuacji osobistej - zwłaszcza od 2016 roku, kiedy pozwana nie mogła liczyć na pomoc męża - pozwana wypełniała warunki umowy. Pozwana posiada co prawda inne jeszcze zobowiązania – nie toczy się jednak wobec nie egzekucja komornicza . Aby uniknąć egzekucji i umożliwić pozwanej dobrowolne regulowania swoich zobowiązań – wobec powoda oraz pozostały – rozłożenie świadczenie na raty było celowe.

Wobec powyższego uznając, że zaistniały przesłanki określone w art. 320 k.p.c. sąd rozłożył na 35 rat zasądzone świadczenie, zgodnie z wnioskiem pozwanej również co do wysokości rat. Zauważyć należy, że wysokość rat – poza dwiema pierwszymi i ostatnią wyrównującą - określona została w wysokości wyższej niż ustalone w umowie raty spłat kredytu. Zasądzając świadczenie sąd przyznał powodowi również odsetki od zasądzonego roszczenia za okres do dnia wydania wyroku (porównaj w tym zakresie uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 roku III CZP 11/70). Określił też obowiązek zapłaty odsetek - w razie uchybienie terminu płatności poszczególnych rat –z tym, że w zakresie rat obejmujących część świadczenia, od którego dochodzone były ustawowe odsetki za opóźnienie ( dwie pierwsze raty) z tymi odsetkami, w zakresie części należności, co do której powód domagał się zasądzenia ustalonych w umowie odsetek z tytułu nie regulowania należności w terminie ( 33 raty) – z odsetkami stanowiącymi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, nie więcej niż odsetki maksymalne za opóźnienie. Od ostatniej raty nie zastrzeżono odsetek albowiem rata ta odnosi się do części należności, od której powód odsetek nie domagał się.

Rozstrzygając o koszach procesu sąd zasądził na rzez powoda na podstawie art. 98 k.p.c. poniesione przez niego koszty niezbędne do celowego dochodzenie prawa. Koszty te stanowią opłatę od pozwu w wysokości 250 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictw w wysokości 34 zł oraz wydatki poczynione na notarialne poświadczenie odpisów pełnomocnictw osób działających w imieniu powoda w wysokości 9,84 zł .