Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2017r.

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Agnieszka Leszkiewicz

Protokolant: S. N.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2017 r. w S. sprawy

z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W.

przeciwko G. T.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego G. T. na rzecz powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W. kwotę 590,00 zł (pięćset dziewięćdziesiąt złotych i 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 31.10.2017 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  nie obciąża pozwanego G. T. kosztami postępowania;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 205,32 zł (dwieście pięć złotych i 32/100) tytułem zwrotu części nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 1258/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty InSecura z siedzibą w W., reprezentowany przez fachowego pełnomocnika , wytoczył w dniu 21.03.2016 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanemu G. T. powództwo o zapłatę 1275,57 zł. z odsetkami ustawowymi od dnia 22.03.2016 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż pozwany zawarł w dniu 28.05.2015 r. z (...) sp. z o.o. umowę pożyczki na kwotę 590 zł, która nie została w całości spłacona. Powód wskazał, iż na kwotę dochodzoną pozwem składają się: kwota 590 zł. kapitału pożyczki, 147,50 prowizja za udzielenie pożyczki, oplata odszkodowawcza 300 zł., prowizja serwisowa 210,63 zł. oraz odsetki naliczone od należności głównej od dnia 29.08.2015 r. do dnia wniesienia pozwu.

Postanowieniem z dnia 4.04.2016 r. sprawa została przekazana z Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie do rozpoznania do Sądu Rejonowego w Słupsku.

Pismem z dnia 13.05.2014 r. (data wpływu do SR w Słupsku 20.05.2016 r.) powód wskazał, iż domaga się odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty dochodzonej pozwem.

Pozwany złożył odpowiedź na pozew, w której wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, iż jest chory na schizofrenię paranoidalną i jest osobą niepełnosprawną, powołując się przy tym na orzeczenie lekarza ZUS, opinię psychiatryczną oraz dokumentację medyczną.

Pozwany reprezentowany przez kuratora i jego kurator, wnieśli na rozprawie o oddalenie powództwa.

Pismem z dnia 26.10.2016 r.i z 16.10.2017 r. powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz kwoty dochodzonej pozwem z należnościami ubocznymi, wskazując jako podstawę prawną art. 410 kc.

Sąd ustalił, co następuje:

Umową z dnia 28.05.2015 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. i pozwany podpisali umowę pożyczki na kwotę 590 zł. w umowie tej została ustalona prowizja na kwotę 147,50 zł., prowizja za obsługę 70,21 zł., opłata odszkodowawcza 5 zł. za każdy dzień opóźnienia w zapłacie, nie więcej niż 300 zł.

dowód: k. 32-37– umowa pożyczki, k. 107-108 – wniosek o udzielenie pożyczki, k. 109-120 – umowa pożyczki z zał.

Pozwany nie spłacił pożyczki. W związku z tym był wzywany do zapłaty.

dowód: k. 27 – 31- wezwanie do zapłaty z dowodem nadania

Z uwagi na brak spłaty pożyczki pożyczkodawca wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki pismem z dnia 9.09.2015 r.

dowód: k. 121-122 – wypowiedzenie

Spółka, z którą pozwany podpisał umowę pożyczki zawarła umowę spółki komandytowej i powstała spółka (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w W., do której spółki wniosła wkład niepieniężny (aportem) w postaci istniejących, wymagalnych wierzytelności, w tym przysługujących jej w stosunku do pozwanego. Następnie nowopowstała spółka dokonała cesji na rzecz powoda przysługującej jej w stosunku do pozwanego wierzytelności.

bezsporne oraz dowód: k. 38-48 - akt notarialny z 27.11.2015 r. – umowa spółki komandytowej, k. 49-58 - umowa przelewu wierzytelności z 28.12.2015 r.

Pozwany jest osobą niepełnosprawną, całkowicie niezdolną do pracy, częściowo ubezwłasnowolnioną, choruje na chorobę psychiczną - schizofrenię przewlekłą z zaostrzeniami paranoidalnymi. W dniu 28.05.2015 r. zdolność pozwanego do świadomego i swobodnego powzięcia decyzji oraz wyrażenia woli była znacznie ograniczona. Stan psychiczny wypełniał przesłanki do jego częściowego ubezwłasnowolnienia. W chwili zawarcia umowy pożyczki pozwany nie posiadał zgody kuratora, kurator nigdy nie wyraził zgody pisemnie na zawarcie tej umowy – ani w trakcie, ani już po jej zawarciu.

dowód: k. 98- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, k. 99-100 - opinia sądowo – psychiatryczna w sprawie I Ns 149/11, k. 101-102 – karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 158-159 – dokumentacja medyczna, k. 163-opinia biegłego sądowego psychiatry

Postanowieniem z dnia 31.05.2007 r. wydanym w sprawie III R Ns 207/07 przez Sąd Rejonowy w Słupsku III Wydział Rodzinny i Nieletnich, zwolniona została z obowiązków kuratora jedna osoba, a ustanowiono inną – w osobie matki pozwanego – I. T.. Obecnie, po śmierci matki pozwanego (fakt znany Sądowi z urzędu – z innych toczących się spraw), kuratorem częściowo ubezwłasnowolnionego pozwanego została ustanowiona A. K..

dowód: k. 139 – postanowienie z 31.05.2007 r., k. 187 – zaświadczenie, k. 195 – postanowienie z 29.08.2017 r. w sprawie IIIRNs 271/17, fakt znany z urzędu

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

Z uwagi na to, iż w sprawie powstała konieczność zasięgnięcia wiadomości specjalnych i powołania biegłego sądowego, Sąd rozpoznał sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym (k. 147).

Powód dochodził swojego roszczenia, opierając je pierwotnie na przepisie art. 720 kc. (umowa pożyczki).

Jak wynika z opinii biegłego psychiatry, pozwany w dacie podpisania umowy był osobą chorą psychicznie, w stopniu znacznym miał ograniczoną zdolność do świadomego i swobodnego powzięcia i wyrażenia woli. Istniały przesłanki do jego częściowego ubezwłasnowolnienia, ponadto - co wynika z akt sprawy pozwany w dacie podpisania umowy był osobą częściowo ubezwłasnowolnioną, dla której ustanowiono kuratora, w tym do sprawowania zarządu jego majątkiem.

W dacie podpisania umowy pożyczki w czynności tej nie uczestniczył kurator pozwanego i żaden z kuratorów nigdy nie potwierdził tej umowy (k. 171 – oświadczenie pisemne kuratora – matki pozwanego oraz sama umowa - brak na niej podpisu kuratora).

Zgodnie z treścią art. 15 kc. osoba częściowo ubezwłasnowolniona ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Stąd też do ważności czynności prawnej, przez którą osoba częściowo ubezwłasnowolniona (ograniczona w zdolności do czynności prawnej) zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego (kuratora) - art. 17 kc.

Ważność umowy zawartej przez pozwanego bez wyrażonej zgody kuratora, zależała od potwierdzenia tej umowy przez kuratora (art. 18 § 1 kc.).

Z uwagi na to, iż w niniejszej sprawie powód nie wykazał, by taka zgoda została wyrażona lub po fakcie zawarcia umowy została potwierdzona przez kuratora - umowa ta była nieważna (art. 58 kc i art. 63 kc).

Po powzięciu informacji, iż pozwany jest osobą częściowo ubezwłasnowolnioną, powód oparł roszczenie na treści art. 410 kc. (świadczenie nienależne). W świetle przepisu art. 410 § 1 i 2 kc. do świadczenia nienależnego mają zastosowanie przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, a świadczenie nienależne jest m. in. wtedy, gdy czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Zatem przepis ten odsyła do art. 405 kc., z którego wynika, iż kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Przy ustalaniu stanu faktycznego, Sąd oparł się w całości na materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie, a zaoferowanym przez obie strony, jako że żadna ze stron go nie kwestionowała.

Z uwagi na zmianę stanowiska powoda co do podstawy prawnej roszczenia, którego domaga się w niniejszej sprawie, należało uznać, iż pozwany winien na podstawie przepisów dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia (i nienależnego świadczenia) zwrócić to, co otrzymał od powoda bez podstawy prawnej – a więc kwotę 590 zł.

O odsetkach należało orzec na podstawie art. 481 par 2 kc. od dnia doręczenia pisma zawierającego ostateczne stanowisko powoda, w którym wskazuje, ż domaga się świadczenia na postawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Pismo to zostało doręczone kuratorowi pozwanego w dniu 31.10.2017 r.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Z uwagi na stan zdrowia i niezdolność pozwanego do pracy oraz jego sytuację zdrowotną, a co za tym idzie, majątkową, Sąd na postawie art. 102 kpc. nie obciążał pozwanego kosztami postępowania.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazując ściągnąć – stosownie do wyniku postępowania od powoda część nieuiszczonych kosztów sądowych (205,32 zł.), z powstałych w toku postępowania kosztów związanych z opinią biegłego psychiatry (387,41 zł. k. 164) - wg wyniku sprawy.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.