Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2012 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVI Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR del. Karolina Toczyńska

Protokolant: Paweł Stępień

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2012 roku w Warszawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w L.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A.w W.na rzecz powoda kwotę (...) sp. z o.o. w L.kwotę 127.727,39 zł (sto dwadzieścia siedem tysięcy siedemset dwadzieścia siedem złotych 39/100) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 12 listopada 2010 r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego (...) S.A.w W.na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w L.kwotę 10.004 zł (dziesięć tysięcy cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR del. Karolina Toczyńska

Sygn. akt XXVI GC 210/12

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. w L.w pozwie skierowanym przeciwko pozwanemu (...) S.A.w W.domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 127.727,39 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 12 listopada 2010 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w ramach zawartej z pozwanym umowy o świadczenie usług windykacyjnych wyegzekwował na rzecz pozwanego od dłużnika (...) Sp. z o.o. należności na kwotę 10.469.458,43 zł, w zamian za co pozwany był zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia stanowiącego prowizję od ściągniętych należności. Powód nie otrzymał jednak należnego wynagrodzenia od pozwanego.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Okręgowy (...)w dniu 4 kwietnia 2011 r. w sprawie o sygn. X GNc 81/11 zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę żądaną pozwem wraz z odsetkami oraz kosztami procesu.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany wniósł sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego i kosztów sądowych według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu zaprzeczył okolicznościom wskazanym w pozwie. Wskazał, iż do wyegzekwowania należności pozwanego doszło niezależnie od świadczenia usług przez powoda na rzecz pozwanego.

W piśmie stanowiącym odpowiedź na sprzeciw pozwanego powód wskazał, iż wbrew twierdzeniom strony pozwanej, spłata zadłużenia była wynikiem działań podejmowanych wyłącznie przez stronę powodową i na tę okoliczność powołał dowód z przesłuchania w charakterze świadków G. K. i J. W., zachowany został zatem termin na zgłoszenie odpowiednich wniosków dowodowych w reakcji na zarzuty pozwanego i ich treść oraz zakres.

Na rozprawie i w toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód (...) Sp. z o.o. w L. jest podmiotem gospodarczym zajmującym się windykacją należności (okoliczności bezsporne).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej powód zawarł z pozwanym (...) S.A.umowę z dnia 15 listopada 2005 r. o świadczenie usług windykacyjnych, która aneksem nr (...)z dnia 28 października 2009 r. została przedłużona na czas nieokreślony. Zgodnie z § 8 ust. 1 w/w umowy za świadczenie usług windykacyjnych powodowi było należne wynagrodzenie w wysokości(...) % od kwoty ściągniętej należności (umowa o świadczenie usług windykacyjnych z dnia 15 listopada 2005 r. z aneksami – k. 11 – 20).

Zgodnie z postanowieniami w/w umowy pozwany zlecił powodowi dochodzenie należności od dłużnika (...) Sp. z o.o.na łączną kwotę 234.628.514,33 zł (pismo (...) S.A.z dnia 5.07.2010 r. – k. 23, pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 5.07.2010 r. - k. 24, zeznania J. W.– k. 147 – 148, zeznania G. K.– k. 148 – 150).

Powód prowadził działania zmierzające do windykacji należności (...) S.A. w W. od dłużnika (...) Sp. z o.o. W tym celu powód skierował do dłużnika dwa pisma datowane na dzień 12 lipca 2010 r., w których wezwał (...) Sp. z o.o. do zapłaty na rzecz pozwanego kwot 195.232.380,19 zł i 39.704.827,13 zł tytułem wierzytelności pozwanego. Kopie tych pism otrzymał pozwany (wezwania do zapłaty z dnia 12 lipca 2012 r. wraz z potwierdzeniem nadania – k. 33 – 36, 37 – 39, zeznania J. W. k. 147 – 148, zeznania G. K. – k. 150 - 151).

Zarówno dłużnik – (...), jak i pozwany (...) byli informowani o działaniach powoda (k. 48- 51), wszczynane były postępowania sądowe, uzyskiwane nakazy zapłaty, uruchamiano postępowanie zabezpieczające. Strony były w stałym codziennym kontakcie, jeśli chodzi o pracowników obu spółek. Ponadto świadkowie J. W. i G. K. zeznali, iż zarówno oni jak i ich pracownicy byli informowani o podejmowanych przez powoda czynnościach, dostawali dokumenty i pisma w toku prowadzonej windykacji wskazujące na podejmowanie szeregu różnych czynności przez powoda (zeznania świadków k. 148, k. 149). Toczy się postępowanie w sprawie sygn. akt X GC 382/10 – obecnie XXVI GC 113/12.

W następstwie działań windykacyjnych powoda dłużnik (...) Sp. z o.o. zapłacił na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. łączną kwotę 10.469.458,43 zł tytułem spłaty długu, na którą składały się:

- kwota 204.880,08 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 12 października 2010 r.,

- kwota 1.178.043,27 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 15 października 2010 r.,

- kwota 1.130.626,73 zł wpłacona przed dłużnika na konto pozwanego w dniu 15 października 2010 r.,

- kwota 462.559,55 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 15 października 2010 r.,

- kwota 2.382.668,50 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 15 października 2010 r.,

- kwota 3.651.648,96 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 26 października 2010 r.,

- kwota 1.366.373,29 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 26 października 2010 r.,

- kwota 92.658,05 zł wpłacona przez dłużnika na konto pozwanego w dniu 26 października 2010 r.

O zapłacie powyższych należności dłużnik poinformował powoda pismem z dnia 23 lutego 2011 r. O windykacji należności powód poinformował pozwanego (pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 23 lutego 2011 r. – k. 26, korespondencja – e – mail między powodem na pozwanym – k. 28, 30, 32, zeznania G. K. – k. 149).

Od wyegzekwowanej na rzecz pozwanego kwoty 10.469.458,43 zł powód naliczył prowizję w wysokości (...) % wyegzekwowanej kwoty zgodnie z postanowieniami umowy z dnia 15 listopada 2005 r. o świadczenie usług windykacyjnych. Tak obliczona prowizja wyniosła kwotę 104.694,58 zł. Powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...)na kwotę 127.727,39 zł (w tym VAT) z terminem płatności do dnia 10 listopada 2010 r. (faktura VAT nr (...)z dnia 27 października 2010 r. – k. 40 – 41).

Pozwany nie uregulował należności wynikających z faktury VAT nr (...), a pismem z dnia 17 listopada 2010 r. zwrócił powodowi przedmiotową fakturę, oświadczając, iż świadczenie objęte tą fakturą jest nienależne (pismo pozwanego do (...) Sp. z o.o. z dnia 17 listopada 2010 r. – k. 42 – 45,

Pismem z dnia 25 listopada 2010 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 127.727,39 zł wraz z odsetkami ustawowymi (wezwanie do zapłaty z dnia 25 listopada 2010 r. wraz z dowodem nadania – k. 46 – 47).

W odpowiedzi pozwany zwrócił ponownie powodowi przedmiotową fakturę, odmawiając zapłaty z uwagi na nienależność świadczenia udokumentowanego fakturą (pismo pozwanego z dnia 2 grudnia 2010 r. – k. 52 – 53).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych sprawy oraz zeznań świadków: J. W.(k. 147 – 148) i G. K.(k. 148 – 151), przesłuchanych na okoliczność współpracy między stronami w zakresie obsługi zadłużenia, którym Sąd dał wiarę. Zeznania świadka M. Ł.również są wiarygodne, jednak nie potwierdziły one w ocenie sądu, iż płatności na rzecz pozwanego nie były wynikiem działań (...)Sp. z o.o. W ocenie Sądu z zeznań M. Ł.(k. 146 – 147) nie można wprost wyciągnąć takiego wniosku, albowiem z pozostałych dowodów t.j. dokumentów oraz zeznań członków Zarządu oraz pracowników (...) S.A.wynika, iż powód podejmował działania zmierzające do windykacji należności pozwanego, a mianowicie kierował do dłużnika wezwania do zapłaty, pozwy, pisma procesowe, zaś o podejmowanych czynnościach informował pozwanego. Potwierdzają to zeznania świadków J. W.i G. K.. Powód w należyty sposób wykonywał umowę, informował pozwanego i jego pracowników o podejmowanych czynnościach, nie było też w toku 5 letniej współpracy zastrzeżeń do wykonywania umowy przez powoda. Prowadzona przez (...)Sp. z o.o. windykacja doprowadziła do wyegzekwowania należności (...) S.A.Świadek M. Ł.była natomiast odpowiedzialna za kompleksową spłatę zadłużenia (...) Sp. z o.o.i miała wiedzę oraz podejmowała decyzję w jaki sposób należności będą spłacane, a także jakim wierzycielom. Jednak intencje podmiotu trzeciego wobec stron umowy są irrelewantne dla rozstrzygnięcia. Powód w niniejszej sprawie w sposób należyty wykonywał umowę i wykazał tą okoliczność w niniejszym postępowaniu. Ponadto pracownicy(...)w tym dyrektor E. G.wiedzieli o prowadzeniu windykacji należności przysługujących (...)przez (...), potwierdzają tą okoliczność zeznania świadka M. Ł.(k. 146), jak też dokumenty (k. 26) – w piśmie z dnia 23 lutego 2011 (...)przesyłają powodowi informację o kwotach wpłat w odniesieniu do zlecenia nr (...)otrzymanego od pozwanego przez (...).

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Materialnoprawną podstawą roszczenia powoda był przepis art. 750 k.c., zgodnie z którym do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Zgodnie z postanowieniami umowy o świadczenie usług windykacyjnych z dnia 15 listopada 2005 r. powód (...)Sp. z o.o. zobowiązał się do wyegzekwowania od dłużników należności pozwanego (...) S.A.(§ 1 ust. 1 umowy). W zamian za wykonanie umowy powodowi było należne wynagrodzenie w wysokości 1 % zwindykowanej kwoty (§ 8 umowy w brzmieniu nadanym aneksem nr (...)z dnia 22 czerwca 2010 r.).

Umowa o świadczenie usług windykacyjnych była ukształtowana jako umowa rezultatu, albowiem powód był zobowiązany do osiągnięcia określonego rezultatu – wyegzekwowania należności pozwanego. Wynagrodzenie powoda było wprost określone jako procent od kwot, które wpłynęły na konto (...) a objęte były zleceniem windykacyjnym.

Nie ulega wątpliwości, iż działania powoda polegające na kierowaniu do dłużnika (...) Sp. z o.o. wezwań do zapłaty doprowadziły do zapłaty należności na rzecz pozwanego (...) S.A. Wbrew twierdzeniom pozwanego do zapłaty należności nie doszłoby bez udziału firmy windykacyjnej. Z zeznań świadków G. K. i J. W. wynika, iż najpierw windykacją należności zajmowały się oddziały - bezskutecznie. Następnie oddziały przekazywały informację o nieściągalnej wierzytelności centrali, a ta zlecała jej windykację powodowi. Zgodnie z umową łączącą strony dalszą windykacją należności zajmował się wyłącznie powód, z wyłączeniem nie tylko innych podmiotów trzecich, ale także samego pozwanego. Nie było żadnych samodzielnych działań (...), które miały na celu odzyskanie należności. Przeciwnie zgodnie z łączącą strony umową pracownicy pozwanego nie byli już zaangażowani ani czasowo, ani personalnie w odzyskiwanie wierzytelności. Byli oni natomiast na bieżąco informowani o podejmowanych przez powoda czynnościach, co potwierdzają zarówno G. K. jak i J. W.. Ponadto z zeznań świadka G. K., który pełnił funkcję członka zarządu wynika, iż pozwany był zadowolony z działań podejmowanych przez powoda i ze współpracy stron, umowa była w związku z tym aneksowana i przedłużona została na czas nieokreślony. Zebrany materiał dowodowy nie wskazuje, iż zapłata należności nastąpiła w sposób dobrowolny, bez udziału firmy windykacyjnej, bądź przy wyłącznym staraniu pozwanego.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż działania windykacyjne prowadzone przez (...) Finanse Sp. z o.o. należy powiązać z zapłatą należności na rzecz pozwanego. Powód podejmował działania polegające na kierowaniu wezwań do dłużnika, a skutkiem prowadzonej windykacji była dobrowolna zapłata przez dłużnika należności na rzecz pozwanego. Uprawniony jest także wniosek, iż istnieje normalny związek przyczynowy między spłatą należności przez (...) Sp. z o.o. a działaniami powoda. Płatność nastąpiła dopiero po otrzymaniu zlecenia na windykację określonych należności przez (...) i po podjęciu działań mających na celu wyegzekwowanie wierzytelności. Zgodnie z warunkami umowy i określonymi w niej zasadami wynagrodzenia – funkcjonującymi od 15.XI.2005r. i wielokrotnie realizowanymi, zarówno w odniesieniu do czynności podejmowanych przez (...) w imieniu strony pozwanej (k. 21 – pełnomocnictwo), w sprawach innych dłużników, jak też (...), powód na podstawie zleceń windykacyjnych podejmował stosowne czynności mające na celu odzyskanie wierzytelności. Umowa nie precyzowała, jakie szczególne czynności (...) ma podjąć, aby dłużnik uregulował należność. Mogły to być negocjacje, wezwania do zapłaty, spotkania, rozmowy telefoniczne, wezwania do zapłaty, pozwy, wnioski o zawezwanie do próby ugodowej, pisma procesowe, wszelkie czynności które mogły doprowadzić do spłaty (§ 1 pkt 1-2 umowy). Za każdą taką spłatę należna był powodowi prowizja (§ 1 pkt 3 umowy). Pozwany nie musiał już angażować swoich pracowników, ani ponosić dalszych kosztów obsługi zadłużenia, bowiem zlecał windykację powodowi. Powód jako firma windykacyjna motywował dłużnika do spłat za pomocą wezwań do zapłaty pisemnych, telefonicznych, dokonywał czynności polubownych mających doprowadzić do spłaty, za co był wynagradzany prowizyjnie. Wszelkie wpłaty zgodnie z umową były traktowane, jako wynik działań powoda, szczególnie w sytuacji gdy (...) już nie podejmowało działań mających na celu odzyskanie wierzytelności, a czynności uprzednio podejmowane okazały się bezskuteczne. Powód prowadził skuteczną i efektywną egzekucję w granicach dozwolonych przez prawo, nie miał uprawnień i kompetencji komornika, który może bezpośrednio ingerować w sferę majątkową dłużnika, co zresztą w niniejszym przypadku nie doprowadziłoby do zamierzonego efektu w postaci odzyskania należności, zajęcie rachunków czy zabezpieczenia majątku sparaliżowałyby działalność dłużnika i konieczne były właśnie działania windykacyjne, które oferował i przeprowadzał powód. Natomiast zarówno dłużnik – (...), jak i pozwany (...) byli informowani o działaniach powoda (k. 48- 51), wszczynane były postępowania sądowe, uzyskiwane nakazy zapłaty, uruchamiano postępowanie zabezpieczające. Strony były w stałym codziennym kontakcie, jeśli chodzi o pracowników obu spółek. Ponadto świadkowie J. W. i G. K. zeznali, iż zarówno oni jak i ich pracownicy byli informowani o podejmowanych przez powoda czynnościach, dostawali dokumenty i pisma w toku prowadzonej windykacji wskazujące na podejmowanie szeregu różnych czynności przez powoda (zeznania świadków k. 148, k. 149). Toczy się postępowanie w sprawie sygn. akt X GC 382/10 – obecnie XXVI GC 113/12, okoliczność iż w sprawie dłużnik wniósł sprzeciw nie może być zinterpretowana na niekorzyść powoda, gdyż prawem dłużnika jest podnosić zarzuty wobec wierzyciela, powód (...) podjął się windykacji wierzytelności na którą dostał zlecenie, nie gwarantował iż wierzytelność zostanie spłacona natychmiast, pozwany także nie składał zapewnień, iż wierzytelności zlecone do windykacji są bezsporne. Pozwany wskazywał także na samodzielne podejmowanie czynności przymuszających wobec (...) (k. 102 -103 pismo procesowe), jednak podkreślić należy, iż są one późniejsze niż spłaty, które otrzymał pozwany i przedmiot prowadzonych negocjacji jest inny niż przedmiot sporu, inna też była pozycja negocjacyjna pozwanego w kontaktach wobec (...). Potwierdza tą okoliczność także świadek M. Ł. w swoich zeznaniach.

W związku z wyegzekwowaniem należności pozwanego i uiszczeniem na konto wierzyciela odpowiednich kwot, pozwany (...) S.A.był zobowiązany do zapłaty należnego powodowi wynagrodzenia, ustalonego zgodnie z § 8 umowy w brzmieniu nadanym aneksem nr (...)z dnia z dnia 22 czerwca 2010 r. jako prowizja w wysokości (...) % od kwoty ściągniętej należności.

Tak ustalone wynagrodzenie zostało obliczone na kwotę 104.694,58 zł i powiększone o podatek VAT. Tak więc pozwany (...) S.A. był zobowiązany do zapłaty powodowi należnego mu wynagrodzenia za świadczenie usług windykacyjnych w wysokości 127.727,39 zł

Mając powyższe na względzie Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A.na rzecz powoda (...)Sp. z o.o. kwotę żądaną pozwem wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za czas opóźnienia w dokonaniu płatności faktury. O roszczeniu odsetkowym Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 481 § 1 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. regulującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. To właśnie od pozwanego jako przegranego w sprawie należało zasądzić na rzecz powoda koszty postępowania poniesione w sprawie, na które złożyły się opłata sądowa od pozwu oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone przepisami Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163 poz. 1349 z późń zm.)

Mając powyższe na względzie postanowiono jak w sentencji.

(...)