Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2018r. w Rzeszowie
na rozprawie
sprawy z powództwa M. P.
przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Rejonowego w Łańcucie

z dnia 5 września 2017 r., sygn. akt I C 404/16

I.  oddala apelację,

II.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łańcucie na rzecz adwokata J. G. kwotę 2.214zł (dwa tysiące dwieście czternaście złotych), tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu
w postępowaniu apelacyjnym,

III.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Magdalena Kocój SSO Adam Simoni SSO Witold Benicki

Sygn.akt VCa 64/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 września 2017 r., sygn.akt IC 404/18 Sąd Rejonowy w Łańcucie oddalił powództwo M. P. wytoczone przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności oraz orzekł o kosztach procesu.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że w dniu 29 sierpnia 2000 roku została zawarta umowa pożyczki nr (...), według jej treści, pomiędzy (...) w G. a M. P., na kwotę 7.500 zł, zabezpieczona przez powódkę między innymi wekslem in blanco. Ponieważ pożyczka nie została spłacona, wierzyciel (...) w G. 6 lipca 2004 roku złożył wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko M. P., na podstawie tytułu wykonawczego Sądu Rejonowego w Olsztynie z 8 czerwca 2004 roku. Egzekucja była prowadzona do listopada 2016 roku, kiedy (...) w G., jako wierzyciel złożył wniosek o umorzenie egzekucji na podstawie art. 825 pkt 1 kpc. Z odpowiedzi na pozew wynika, że 26 listopada 2016 roku (...) w G. dokonał przelewu wierzytelności wobec powódki M. P. na rzecz firmy (...) S.a.r.l. w L., a ta na mocy powierniczego przelewu wierzytelności przekazała wspomnianą wierzytelność pozwanej w obecnej sprawie (...) Sp. z o.o. w siedzibą w S.. (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. wystąpiła o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w dnia 15 maja 2001 roku na jej rzecz, jako następcy prawnemu, jednak klauzuli nie uzyskała, gdyż jej wniosek w tej sprawie został oddalony postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 3 sierpnia 2015 roku.

Po poczynieniu powyższych ustaleń Sąd Rejonowy przyjął , że powództwo przeciwegzekucyjne winno być wytoczone przeciwko podmiotowi, na rzecz którego został wydany kwestionowany tytuł wykonawczy, lub przeciwko jego następcy prawnemu, jeżeli uzyskał on klauzulę wykonalności na swoją rzecz w trybie art. 788 par. 1 kpc. W postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko powódce na podstawie wniosku (...) w G. z 6 lipca 2004 roku, pozwana w sprawie (...) Sp. z o.o. w S. nie jest następcą prawnym (...) w G., gdyż jej wniosek o stwierdzenie przejścia uprawnień wobec powódki ze (...) w G. na (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. został oddalony. W efekcie tego pozwana w sprawie (...) Sp. z o.o. w S. nie dysponuje w stosunku do powódki tytułem wykonawczym, a tym samym nie może być adresatem roszczenia o pozbawienie tego nie istniejącego tytułu wykonawczego wykonalności. W konsekwencji powództwo podlega oddaleniu z powodu braku biernej legitymacji procesowej po stronie pozwanej, co wyklucza badanie merytorycznych zarzutów powódki w tym procesie.

O kosztach postępowania wobec powódki rozstrzygnięto na podstawie art. 102 kpc z uwagi na jej wiek i sytuację majątkową, a o wynagrodzeniu pełnomocnika powódki z urzędu w myśl par. 4 ust. 1 w zw. z par. 8 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z rzędu (Dz.U., z 2015 roku, poz. 1801).

Apelację od powyższego wyroku złożyła powódka / k.98-100/ zarzucając

Naruszenie przepisów postępowania tj art. 233§1 kpc poprzez błędne przyjęcie, ze w dniu wyrokowania wierzycielem egzekwującym w sprawie Km 489/2004 nie była strona pozwana, naruszenie prawa materialnego tj art. 840§1 pkt 2 kpc, poprzez przyjęcie, że pozwana (...) sp. zo.o w S. nie posiada legitymacji procesowej biernej w niniejszym sporze.

W oparciu o powyższe zarzuty apelująca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu i przyznanie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu przez adwokata w postępowaniu apelacyjnym.

W odpowiedzi na apelację pozwana wnosiła o jej oddalenie i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie jest uzasadniona, albowiem nie zachodzą podnoszone w niej zarzuty.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i argumentację prawną przywołaną w uzasadnieniu Sądu I instancji i przyjmuje ją za własną.

Powództwo opozycyjne z art. 840§1 pkt 2 kpc kpc stanowi merytoryczny środek obrony dłużnika przed egzekucją, do prowadzenia której uprawniony jest wierzyciel. Skoro obrona powódki wyrażona jest opozycją wobec obowiązku spełnienia świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym stanowiącym prawomocny nakaz zapłaty z dnia 15 maja 2001 r., sygn.akt INc 1545/01 Sądu Rejonowego w Olsztynie, zatem winna być skierowana przeciwko wierzycielowi uprawnionemu do tego świadczenia , którym w okolicznościach niniejszej sprawy jest (...)im. (...) w G.. W niniejszej sprawie wierzycielem egzekwującym był ten podmiot, co wynika wprost z akt J. W. komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łańcucie Km 489/04.

Postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela zostało umorzone przez komornika na podstawie art. 825 pkt 1 kpc, postanowieniem komornika z dnia 30 listopada 2017 r. , a zatem słusznie ustalił Sąd I instancji, że strona pozwana (...) sp. z o.o. w S. nie posiada statusu wierzyciela egzekwującego i dlatego z powodu braku legitymacji procesowej biernej powództwo podlegało oddaleniu. Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego dłużnik /tj. powódka/ winna była kierować przeciwko wierzycielowi uprawnionemu, a nie jest nim strona pozwana. Legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialnoprawną, sąd dokonuje oceny jej istnienia w chwili orzekania co do istoty sprawy, zaś brak legitymacji procesowej czynnej bądź biernej- prowadzi do oddalenia powództwa.

Z tych motywów apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego uzasadnia treść art. 102 kpc, albowiem względy słuszności przemawiają przeciwko obciążaniu powódki kosztami postępowania apelacyjnego poniesionymi przez pozwaną z uwagi na subiektywne przekonanie o zasadności dochodzonego roszczenia.

O wynagrodzeniu z tytułu pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu przez adwokata orzeczono na podstawie §16 u.1 rozp . Min. Spraw. z dnia 3 października 2016 r.w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu(Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.- Dz.U.2016.1714 ).

SSO Adam Simoni SSO Magdalena Kocój SSO Witold Benicki