Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2015 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Dubinowicz – Motyk

Protokolant: sekr. sąd. Anna Fesz

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2015 roku na rozprawie

sprawy z powództwa S. K.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda S. K. na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. kwotę 7217zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III nieuiszczone koszty sądowe przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II C 171/11

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2011 roku S. K. wniósł pozew przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., domagając się zasądzenia odszkodowania w kwocie 1 000 000 euro z ustawowymi odsetkami, odszkodowania w kwocie 5 000 000 euro i zasądzenia na cele społeczne kwoty 100 000 euro. (k.3-13)

Po wielokrotnej zmianie żądania pozwu, tut. Sąd częściowo umorzył postępowanie oraz wyłączył niektóre żądania powoda do odrębnego rozpoznania i rozstrzygnięcia. (k.583-584) Przedmiotem rozpoznania pozostały żądania:

- zasądzenia od pozwanej spółdzielni na rzecz powoda kwoty 600 000zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za przewlekłe rozpoznawanie wniosku powoda o przyjęcie go w poczet członków spółdzielni,

- zasądzenia od pozwanej spółdzielni na rzecz powoda kwoty 600 000zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za przewlekłe rozpoznawanie wniosku powoda o ustanowienie na jego rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu,

- zasądzenia od pozwanej spółdzielni na rzecz powoda kwoty 600 000zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za przewlekłe rozpoznawanie wniosku powoda o przeniesienie na jego rzecz prawa odrębnej własności lokalu,

- zasądzenia od pozwanej spółdzielni na rzecz powoda kwoty 630 000zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem zadośćuczynienia za przyczynienie się przez pozwaną w/w przewlekłymi działaniami do utraty przez powoda zdrowia psychicznego,

- zasądzenia od pozwanej spółdzielni na rzecz wskazanej przez powoda organizacji społecznej kwoty 630 000zł wraz z ustawowymi odsetkami. (k.510-551)

Finalnie (k.609-622, 785, 825-835, 883-884, 924-930, 982-984) powód podtrzymywał w/w żądania, z tym iż domagał się zasądzenia kwoty 612 000zł tytułem odszkodowania za przewlekłe rozpoznawanie wniosku powoda o przyjęcie go w poczet członków spółdzielni. Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. domagała się oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych (k.175-177 i 987).

Dodatkowo powód zgłosił żądanie zasądzenia kwot 632 000zł i 663 000zł tytułem odszkodowania za czynności polegające na wniesieniu pozwu o eksmisję inicjującego postępowanie w sprawie II C 431/08 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie i popieranie tego pozwu na rozprawach w dniu 29 stycznia 2009 roku i 27 marca 2012 roku, które to żądania zostały wyłączone do odrębnego rozpoznania (postanowienie na k.984).

Postanowieniem tut. Sądu z 15 października 2014 roku oddalony został wniosek powoda o wezwanie do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanych (...) S.A., (...) S.A., (...) i (...) (k.783). Ponowny wniosek powoda o dopozwanie (...) S.A., (...) S.A. i (...) (k.836, 885, 890, 923) został oddalony postanowieniem tut. Sądu z dnia 4 września 2015 roku (k.984).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

C. G. był członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. i przysługiwało mu spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...). Dowód: k.233

Dnia 23 sierpnia 2004 roku C. G. wystąpił do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z wnioskiem o przekształcenie w/w lokatorskiego prawa do lokalu na własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Dowody: k.22 i 219

C. G. zmarł w dniu 28 października 2004 roku. Postanowieniem z dnia 10 sierpnia 2005 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie stwierdził, że spadek po C. G. nabył na podstawie testamentu S. K. Dowód: k.21 i 217

We wrześniu 2005 roku S. K. wystąpił o przyjęcie go w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Dowód: k.221

W 2006 roku S. K. wystąpił z powództwem przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. o ustalenie, że przysługuje mu roszczenie o przeniesienie własności lokalu przy ul. (...). Pozew ten został oddalony wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie sygn. I C 620/06 z 22 września 2006 roku, a apelację od tego wyroku oddalono 26 października 2007 roku. Dowód: k.30 i 32

W 2008 roku S. K. zwracał się do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) o ustanowienie na jego rzecz lokatorskiego prawa do lokalu przy ul. (...), w odpowiedzi na te wnioski pozwana spółdzielnia albo odmawiała albo wzywała powoda do uiszczenia kwoty ponad 75000zł. Dowody: k.35-37

W październiku 2008 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. odmówiła przyjęcia S. K. w poczet członków i ustanowienia na jego rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Dowód: k.228 W tym samym roku Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wystąpiła przeciwko S. K. z pozwem o eksmisję, twierdząc że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) wygasło. Pozew ten był poprzedzony wezwaniem S. K. do wydania lokalu i poinformowaniem powoda że odziedziczony przez niego wkład mieszkaniowy będzie mu wypłacony po opróżnieniu lokalu. Dowody: k. 29, 33, 34 Powód natomiast wniósł przeciwko pozwanej spółdzielni pozew o nakazanie złożenia oświadczenia woli o przyjęciu powoda w poczet członków spółdzielni.

W 2010 roku S. K. występował do pozwanej spółdzielni z wnioskami o ustanowienie odrębnej własności lokalu, o zawarcie umowy ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Spółdzielnia nie rozpoznawała w/w wniosków, informując iż oczekuje na rozstrzygnięcia w procesach toczących się między stronami. Dowody: k.226 i 342

Wyrokiem tut. Sądu z dnia 2 czerwca 2011 roku w sprawie o sygn.. II C 1161/08 Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) została zobowiązana do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie przyjęcia S. K. w poczet członków spółdzielni. Dowód: k.218

Uchwałą zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z 16 sierpnia 2011 roku S. K. został przyjęty w poczet członków spółdzielni. Dowód: k. 339

21 lipca 2011 roku S. K. wystąpił do pozwanej spółdzielni z wnioskiem o zawarcie umowy ustanowienia lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...). Dowód: k.214 W dniu 13 września 2011 roku S. K. wystąpił o przekształcenie spółdzielczego prawa do w/w lokalu w odrębną własność lokalu. Dowód: k.398 Natomiast w dniu 4 października 2011 roku powód wystąpił do Spółdzielni Mieszkaniowej (...) o ustanowienie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W.. Dowód: k.213

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) stanęła na stanowisku, iż S. K. odziedziczył ekspektatywę odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W.. Dnia 23 listopada 2012 roku strony zawarły umowę ustanowienia na rzecz powoda spółdzielczego lokatorskiego prawa do w/w lokalu. Dowody: k.285 i 381-383 Powód wystąpił do pozwanej spółdzielni o obniżenie opłat eksploatacyjnych za zajmowany lokal w związku z nabyciem przez niego prawa do lokalu. Dowód: k.340

W dniu 5 grudnia 2012 roku strony zawarły umowę ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W. oraz przeniesienia go na rzecz powoda. Dowód: k.384-388 W następstwie tych czynności, Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) cofnęła pozew o eksmisję w sprawie toczącej się od 2008 roku przeciwko S. K. przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie. Niesporne, k.285

Od 2009 roku przed tut. Sądem pod sygnaturą II C 1081/09 toczyło się postępowanie z powództwa S. K. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) o zapłatę kwoty 1 000 000 euro oraz kwoty 5 000 000 euro tytułem odszkodowania, a także o zasądzenie na rzecz organizacji społecznej wskazanej przez powoda kwoty 1 000 000 euro, jako podstawę żądań powód powoływał fakt doznania przez siebie szkody na skutek działań pozwanej spółdzielni mających na celu eksmisję powoda z lokalu przy ul. (...), nieprawidłowej reprezentacji pozwanej spółdzielni w czasie sprawy o eksmisję przez radcę prawnego B. D. i z bezprawnej podwyżki czynszu za lokal zajmowany przez powoda. Powództwo to zostało oddalone prawomocnym wyrokiem tut. Sądu z dnia 15 grudnia 2011 roku. Dowody: k.802-816

Od września 2006 roku do września 2008 roku S. K. był pacjentem poradni zdrowia psychicznego (...) w W., a od marca 2011 roku – poradni zdrowia psychicznego (...). Dowód: k.638, 639

S. K. ubiegał się w (...) Urzędzie Wojewódzkim o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium RP. Postępowanie administracyjne było przedłużane, ponieważ powód wskazał we wniosku jako swój adres zamieszkania lokal przy ul. (...) w W. i był wzywany do złożenia dokumentu potwierdzającego zameldowanie pod tym adresem lub wyjaśnienia przyczyn braku takiego dokumentu. Dowód: k. 968 S. K. w okresie od 2005 roku do 18 kwietnia 2014 roku był zameldowany na pobyt czasowy pod adresem (...) w W. i uzyskał kartę pobytu. Dowód: k.969 i 985-987

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Jako podstawę prawną zgłaszanych roszczeń powód wskazywał unormowania zamieszczone w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 października 2010 roku w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości, przewidujące iż minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego zdarzenia oraz wszystkich zdarzeń, których skutki są objęte umową ubezpieczenia OC, wynosi równowartość w złotych 50 000 euro. Wymaga w tym miejscu zauważenia, iż analogiczna regulacja zamieszczona jest w obecnie obowiązującym w rozporządzeniu Ministra Finansów z 13 grudnia 2013 roku w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości. W toku postępowania powód powoływał się także na podobne regulacje dotyczące wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej, zamieszczone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 roku w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej radców prawnych i w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 roku w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej adwokatów. Twierdzenia powoda koncentrowały się na wskazywaniu, iż pozwana spółdzielnia, w tym reprezentujący ją adwokaci i radcowie prawni, w sposób opieszały rozpoznawała wnioski powoda o przyjęcie go w poczet członków spółdzielni, o ustanowienie na rzecz powoda spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w W. oraz ustanowienie i przeniesienie na rzecz powoda odrębnej własności tego lokalu, które to działania stanowiło delikt, czym doprowadziła do powstania strat majątkowych powoda oraz uszczerbku na zdrowiu powoda. Powód wielokrotnie przywoływał dyspozycję art. 415 kc dla poparcia swoich żądań.

Art. 415 kc stanowi, iż kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Do odpowiedzialności odszkodowawczej opartej na delikcie zastosowanie znajdują ogólne zasady odpowiedzialności za powstałą szkodę, w tym zwłaszcza normy wyrażone w art. 361§1 i 2 kc. Jednym z warunków odpowiedzialności za czyn niedozwolony jest więc stwierdzenie, iż pomiędzy działaniem lub zaniechaniem podmiotu ponoszącego odpowiedzialność za zaistniałą szkodę a szkodą zachodzi związek przyczynowy w rozumieniu przepisu art. 361§1 kc. Zgodnie z przywołanym przepisem zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zgodnie zaś z ogólną regułą ciężaru dowodu zawartą w przepisie art. 6 kc, powinność udowodnienia istnienia związku przyczynowego miedzy szkodą a działaniem bądź zaniechaniem, na które powołuje się poszkodowany jako przyczynę szkody, spoczywa na poszkodowanym. Także powód (poszkodowany) powinien wykazać zaistnienie zdarzenia z którym ustawa wiąże obowiązek odszkodowawczy podmiotu będącego stroną pozwaną w procesie oraz zaistnienie i wysokość szkody. Tylko w razie łącznego wykazania wszystkich w/w przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej powództwo może być uwzględnione.

Z treści licznych pism procesowych powoda oraz zeznań złożonych na rozprawie w dniu 4 września 2015 roku wynika zaś w sposób jednoznaczny, iż powód uznawał i uznaje za zbędne wykazywanie faktu poniesienia przez siebie szkody majątkowej w następstwie opisywanych przez siebie działań strony pozwanej oraz wysokości owej szkody, powołując się na unormowania dotyczące w/w obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej. Sąd zauważa, iż niesporny fakt zawarcia przez pozwaną spółdzielnię umowy ubezpieczenia jej odpowiedzialności cywilnej nie kreuje zobowiązania spółdzielni do zapłaty odszkodowania równego sumie ubezpieczenia. Stosownie do art. 822 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Oznacza to, iż poszkodowany (tu: powód) jest zobowiązany do wykazania faktu poniesienia przez siebie szkody, wysokości szkody i istnienia zobowiązania po stronie ubezpieczonego podmiotu do naprawienia szkody i zgłosić swoje żądania bądź do sprawcy szkody bądź do jego ubezpieczyciela (art. 822§4 kc). Z obowiązku tego nie zwalnia powoda istnienie uregulowań prawnych dotyczących minimalnej sumy ubezpieczenia przy obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej, albowiem znaczenie sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie wyraża się w tym, iż stanowi ona górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 824§1 kc). Żaden z przeprowadzonych w sprawie dowodów, w tym przesłuchanie powoda, nie pozwolił na poczynienie ustalenia jakoby powód poniósł szkodę majątkową w następstwie tego, iż dopiero w 2011 roku został przyjęty w poczet członków pozwanej spółdzielni oraz iż dopiero w 2012 roku uzyskał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w W., a następnie prawo odrębnej własności tego lokalu. Podobnie nieudowodnione pozostały twierdzenia powoda o pogorszeniu jego stanu zdrowia spowodowanym długotrwałym postępowaniem zmierzającym do uzyskania członkostwa spółdzielni i praw do lokalu. Z uwagi na oczywisty brak podstawowych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej (zaniechanie wykazania istnienia szkody i związku przyczynowego), nie zasługiwały na uwzględnienie wnioski powoda o wezwanie do wzięcia udziału w sprawie ubezpieczycieli pozwanej spółdzielni, stąd zostały przez Sąd oddalone postanowieniem z dnia 15 października 2014 roku i 5 września 2015 roku.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był art. 98§1 i 3 kpc w zw. z art. 99 kpc. Sąd podkreśla, iż uzyskane przez powoda zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (art. 108 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). W niniejszej sprawie działania powoda skutkowały koniecznością wieloletniego uczestniczenia przez stronę pozwaną w sporze sądowym, uczestnictwa w kolejnych rozprawach, zapoznawania się z licznymi obszernymi pismami procesowymi, odnoszenia się do wielokrotnie zmienianych żądań powoda, co uzasadnia tym bardziej przyznania stronie pozwanej poniesionych kosztów procesu. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej, ustalone na podstawie §2 ust. 1 i 2 oraz §6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) oraz uiszczona opłata skarbowa od pełnomocnictwa.