Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony F. F. pracuje w (...) Serwisie (...). W dniu 15 kwietnia 2016 roku około godziny 12.00 J. C. (1) polecił F. F. aby pojechał do K. po zamówione części samochodowe. Jak to było w zwyczaju firmy– F. F. wsiadł do samochodu osobowego marki V. (...) nr rej (...) – należącego do J. C. (2) i udał się w kierunku K.. Kiedy oskarżony wjechał już na drogę krajową nr (...) zadzwonił telefon. F. F. chciał odebrać połączenie, jednak w tym momencie telefon wypadł mu na podłogę. Oskarżony schylił się po telefon i w tym czasie stracił panowanie nad pojazdem, który zjechał na przeciwny pas ruchu. Tym pasem ruchu poruszał się samochodem marki B. (...) o nr rej. (...) oskarżony T. G.. Widząc niespodziewany manewr kierowcy V. (...), oskarżony chcąc uniknąć zderzenia, odbił kierownicą w prawo i otarł się o prawy bokiem pojazdu o barierki energochłonne, powodując uszkodzenia pojazdu. Obaj kierowcy zatrzymali się na miejscu zdarzenia, F. F. w żaden sposób nie kwestionował swojej winy, zatem kierowcy uznali, iż nie będą wzywać na miejsce zdarzenia Policji, sporządzą jedynie oświadczenia o zaistniałym zdarzeniu drogowym. Po tym zajściu kierowcy odjechali – każdy w swoją stronę.

Dowód: wyjaśnienia oskarżonych

T. G., k.189-190,223,255

F. F., k.192,234-235

Akta szkody (...) SA, k.19-21

zeznania świadka

J. C. (2), k.120-121,234

Jeszcze tego samego dnia, w dniu 15 kwietnia 2016 roku T. G. za pośrednictwem strony internetowej (...) SA zgłosił uszkodzenie pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...) jako powstałe w czasie szkody komunikacyjnej na drodze krajowej nr (...) w miejscowości S.. W toku postepowania wyjaśniającego prowadzonego przez ubezpieczyciela w dniu 2 czerwca 2016 roku, F. F. potwierdził okoliczności powstania uszkodzeń pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...), jako powstałe w czasie szkody komunikacyjnej na drodze krajowej nr (...) w miejscowości S., potwierdził je również oskarżony T. G. w trakcie wywiadu prowadzonego z poszkodowanym w dniu 16 czerwca 2016 roku.

Dowód: Akta szkody (...) SA, k.15-17,19-21

Zeznania świadka

P. K., k.71,233

wyjaśnienia oskarżonych

T. G., k.189-190,223,255

F. F., k.192,234-235

W toku prowadzonego przez zakład ubezpieczeń postępowania wyjaśniającego oskarżony T. G. w firmie (...) Sp. z o.o. z/s we W. wynajął pojazd zastępczy, który użytkował przez okres 17 dni i wypożyczający w dniu 6 maja 2016 roku wystawił fakturę za tą usługę na kwotę łączną 5 245,95 złotych, która to kwota została wypłacona wymienionej firmie przez (...) S.A. w dniu 13 lipca 2016 roku.

Dowód: faktura nr (...), k.28 z akt szkody (...) SA

(...) SA, k.136, 147

wyjaśnienia oskarżonego

T. G., k.189-190,223,255

Zakład (...) dokonał wyceny szkód powstałych w pojeździe T. G. i oszacował je na kwotę 14.366,17 zł.

Dowód: kosztorys, k.42-45 z akt szkody (...) SA

W związku z wątpliwościami co do okoliczności powstania zgłoszonej szkody, rzeczoznawca (...) SA (...) skontaktował się ze sprawcą szkody F. F. i wspólnie z nim w dniu 30 maja 2018r. udał się na miejsce kolizji drogowej, celem wykonania oględzin miejsca zdarzenia. Oskarżony F. F. jedynie w przybliżeniu wskazał miejsce gdzie mogło dojść do uderzenia w barierę energochłonną, wskazując na łuk drogi. Na odcinku 50-70 metrów bariery H. G. poszukiwał śladów zarysowań i takich śladów w tym miejscu było wiele, w związku z tym zeczoznawca uznał, że najświeższe ślady są śladami pochodzącymi z zarysowania pojazdem T. G.. F. F. nie potwierdził, aby istotnie do kolizji doszło w tymi miejscu, wskazując na swoje wątpliwości. H. G. wykonał jednak fotografie bariery ochronnej oraz miejsca zdarzenia. T. G. nie uczestniczył w oględzinach miejsca zdarzenia, na żadnym etapie postępowania nie był proszony o wskazanie miejsca uderzenia jego pojazdu w barierę energochłonną.

Dowód: zeznania świadka

H. G., k.251-252

wyjaśnienia oskarżonych

T. G., k.189-190,223,255

F. F., k.192,234-235

Na podstawie zdjęć wykonanych przez H. G. i po porównaniu ich z uszkodzeniami udokumentowanymi w pojeździe T. G. ubezpieczyciel domówił oskarżonemu T. G. wypłaty odszkodowania, oraz zawiadomił o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oszustwa ubezpieczeniowego przez oboje oskarżonych.

Dowód: zawiadomienie o przestępstwie, k.1-4

(...) SA, k.11 z akt szkody (...) SA

Zeznania świadka

W. K., k.138,234

W toku postępowania przygotowawczego opinię odnośnie okoliczności powstania uszkodzeń pojazdu marki B. należącego do T. G. wykonał biegły M. G.. Opierając się na materiałach fotograficznych zebranych w aktach szkody (...) udał się na miejsce zdarzenia celem oględzin uszkodzonej bariery energochłonnej. W celu odnalezienia miejsca kolizji i zidentyfikowania go na podstawie zdjęć wykonanych po kolizji, biegły pokonał i obserwował barierę na odcinku około kilometra w rejonie łuku drogi (...) w S. (...)Biegły zaobserwował na tym odcinku wiele uszkodzeń świadczących o wcześniejszych kolizjach drogowych, widząc jednak uszkodzenie podobne do takiego jakie znajdowało się na fotografiach akt szkodowych, przyjął iż w tym miejscu doszło do zdarzenia i sformułował wniosek, iż uszkodzenia pojazdu marki B. po nr rej. (...) widoczne w dokumentacji fotograficznej wykonanej przez przedstawiciela (...) nie powstały w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 15 kwietnia 2016 roku w okolicznościach opisywanych przez oskarżonych T. G. i F. F.. W ocenie biegłego, uszkodzenia barierki oraz pojazdu osobowego marki B. nie przystają do siebie pod względem energetycznym, geometrycznym i wysokościowym.

Dowód: opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, k.156-175

Opinia uzupełniająca, k.254-255

W okresie od 15 kwietnia 2016 roku do dnia 31 grudnia 2016 bariery energochłonne przy drodze krajowej nr (...) w miejscowości S. nie były wymieniane i remontowane.

Dowód: pismo (...), k.237

Oskarżeni T. G. i F. F. zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i przed Sądem nie przyznali się do popełnienia zarzucanego im czynu i w postępowaniu przygotowawczym nie składali wyjaśnień.

Składając wyjaśnienia przed Sądem T. G. potwierdził okoliczności zgłoszenia szkody w swoim pojeździe, korzystania z samochodu zastępczego, potwierdzając, iż do zdarzenia nie doszło w miejscu udokumentowanym w aktach szkody, a na żadnym etapie on jako poszkodowany nie był proszony o wskazanie miejsca zdarzenia. Oskarżony wskazał również, iż w chili obecnej, z uwagi na upływ czasu nie jest w stanie wskazać dokładnego miejsca kolizji.

Oskarżony F. F. składając wyjaśnienia przed Sądem potwierdził, iż uczestniczył w oględzinach miejsca zdarzenia, w przybliżeniu wskazując, gdzie do niego doszło, podkreślał przy tym, że zastrzegał technikowi wykonującemu fotografie, że nie jest pewny czy istotnie w tym miejscu mogło dojść do uderzenia w barierki.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył co następuje:

Oskarżeni T. G. i F. F. stanęli pod zarzutem popełnienia tego, że w okresie od 15 kwietnia 2016 roku do 13 lipca 2016 roku w S. (...) oraz D., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi w kwocie 14 366,17 złotych w ten sposób, że w celu uzyskania wypłaty odszkodowania na podstawie wniosku T. G. z polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...), w dniu 15 kwietnia 2016 roku T. G. zgłosił uszkodzenie pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...) jako powstałe w czasie szkody komunikacyjnej na drodze krajowej nr (...) w miejscowości S., natomiast F. F. potwierdził okoliczności powstania uszkodzeń pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...) jako powstałe w czasie szkody komunikacyjnej na drodze krajowej nr (...) w miejscowości S., które to zdarzenie nie miało miejsca, czym wprowadzili w błąd przedstawicieli (...) S.A. co do okoliczności zdarzenia drogowego, przy czym zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na odmowę przez (...) S.A. wypłaty odszkodowania T. G., a ponadto w dniu 13 lipca 2016 roku, działając wspólnie i w porozumieniu, doprowadzili (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi w kwocie 5 245,95 złotych w ten sposób, że w związku z przedmiotowym zdarzeniem drogowym z dnia 15 kwietnia 2016 roku T. G. wynajął w firmie (...) Sp. z o.o. z/s we W. pojazd zastępczy na kwotę łączną 5 245,95 złotych, która to kwota została wypłacona wymienionej firmie przez (...) S.A. w dniu 13 lipca 2016 roku, czym działali na szkodę (...) S.A. z/s w W. to jest czynu z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie brak jest dowodów, które bez wątpliwości potwierdziłyby winę oskarżonych donośnie zarzucanego im czynu. W tejże sprawie, oprócz jednoznacznych i nie budzących wątpliwości ustaleń co do zgłoszenia szkody i wskazanych w tym zgłoszeniu okoliczności kolizji, faktu korzystania przez T. G. z samochodu zastępczego i dokonanej za to zapłaty przez zakład ubezpieczeń, rodzą się wątpliwości co do rzetelności ustaleń dokonanych przez ubezpieczyciela w prowadzonym przez niego postępowaniu wyjaśniającym, w następstwie czego opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, sporządzona w postępowaniu przygotowawczym, również dotknięta była błędem, który dyskwalifikuje ja jako podstawę ustaleń faktycznych dokonywanych przez Sąd. Zgodnie z art. 5§2 kpk wszelkie wątpliwości Sąd był zobowiązany rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego i mając na względnie ten przepis, Sąd uniewinnił obu oskarżonych od popełnienia zarzucanego im czynu.

Wskazać należy przede wszystkim, iż poza sporem pozostaje fakt, iż T. G. zgłosił do ubezpieczyciela (...) SA szkodę komunikacyjną, której sprawcą miał być F. F. i już na etapie postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez ubezpieczyciela obaj uczestnicy kolizji złożyli zgodne i nie budzące zastrzeżeń wyjaśnienia dotyczące okoliczności i przebiegu kolizji. Co istotne F. F. akceptował swoją winę, podpisał na miejscu zdarzenia oświadczenie sprawcy kolizji drogowej sporządzone przez T. F., a o zdarzeniu poinformował również swojego pracodawcę J. C. (2) – wściela pojazdu V. (...) uczestniczącego w kolizji. Przesłuchany w sprawie świadek J. C. (2) potwierdził, że doszło do takiego zdarzenia drogowego, a ponieważ jego pojazd nie został w żaden sposób uszkodzony nie przywiązywał do tego zajścia żadnej wagi i nie pamięta jego okoliczności. Dodatkowo świadek ten wskazał, że F. F. jechał po części, wykonywał zatem obowiązki służbowe pojazdem przeznaczonym właśnie do tego celu, a zatem fakt zaistnienia kolizji drogowej z udziałem tego pojazdu był dla pracodawcy niczym zaskakującym, czy wzbudzającym podejrzenia.

Jedyną okolicznością, która w ocenie ubezpieczyciela ale i oskarżyciela publicznego – potwierdzała powstanie szkody w pojeździe marki B. T. G. miała być opinia rzeczoznawcy (...) SA, ale i biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych odnośnie mechanizmu powstania uszkodzeń w pojeździe marki B.. Obaj rzeczoznawcy jednoznacznie i kategorycznie ustalili, iż uszkodzenia barierki oraz pojazdu osobowego marki B. nie przystają do siebie pod względem energetycznym, geometrycznym i wysokościowym – i Sąd nie uważa, aby wnioski te były błędne. Istotnie bowiem i rzeczoznawca i biegły sądowy w sposób jasny wykazali, iż uszkodzenia w pojeździe znajdują się na innej wysokości, niż elementy bariery, które mogły spowodować te uszkodzenia.

Wskazanych wyżej opinii nie można jednak uznać za podstawę ustaleń Sądu, nie można bowiem przyjąć, że rzeczoznawca i biegły dokonali porównania uszkodzeń pojazdu z uszkodzeniem barierki w miejscu, w którym rzeczywiście doszło do kolizji. Jak wynika z opinii biegłego, bariera energochłonna ma ustaloną wysokość, jednak z uwagi na okres zimowy, narzucanie piachu, ukształtowanie terenu, czy też uszkodzenia barierki - jej wygięcia, wgniecenia – ta wysokość może się różnić. Dokładne ustalenie miejsca zetknięcia się pojazdu z barierką, ma zatem w przedmiotowej sprawie kluczowe znaczenie.

(...) ubezpieczyciela H. G., wykonujący oględziny miejsca zdarzenia i fotografie, wykonał je na podstawie wskazania F. F. i składając zeznania przed Sądem potwierdził, iż oskarżony nie był pewien, w którym miejscu doszło do kolizji i wskazał mu je jedynie w przybliżeniu, a aby odszukać uszkodzenia na barierze, obaj przeszli odcinek około 30-70 metrów. Dodatkowo w miejscu wskazanym orientacyjnie przez oskarżonego F. F., podobnych uszkodzeń było wiele i rzeczoznawca przyjął, że najświeższe uszkodzenia były tymi pochodzącymi z kolizji z dnia 15 kwietnia 2018r. W ocenie Sądu takie założenie było założeniem błędnym, w szczególności, iż oględzin dokonywano w dniu 30 maja 2016 roku – a zatem po upływie półtora miesiąca od zaistniałej kolizji drogowej, i nie sposób ustalić, czy w tym miejscu nie doszło do kontaktu bariery z innym pojazdem, w szczególności iż sam rzeczoznawcza potwierdził, ze tego typu uszkodzeń bariery było więcej.

Oceniając wyjaśnienia F. F. dotyczące miejsca kolizji – a w zasadzie miejsca zetknięcia się pojazdu T. G. z barierą energochłonną, wskazać należy, iż w ocenie Sądu brak możliwości dokładanego wskazania tego miejsca jest logicznie i obiektywnie uzasadniony. Otóż z relacji F. F. wynika, iż podczas jazdy schylił się po leżący na podłodze telefon komórkowy i kiedy podniósł głowę dostrzegł, że bezwiednie wjechał swoim pojazdem na przeciwległy pas ruchu i zmusił kierowcę jadącego w przeciwnym kierunku do wykonania manewru obronnego skrętu w prawo. Zdarzenie miało charakter dynamiczny, ponieważ oba pojazdy znajdowały się w ruchu, a pojazdy oskarżonych nie zetknęły się. Oskarżony F. F. dostrzegł jedynie, iż pojazd T. G. zatrzymuje się i podjął decyzję, że również zatrzyma się aby wyjaśnić sprawę. Oczywistym jest dla Sądu, iż F. F. skupiał się na prowadzeniu pojazdu, jadącego w przeciwnym kierunku niż zdarzenie drogowe. Zapewne w lusterku obserwował reakcje kierowcy pojazdu marki B., który również był w ruchu - nie był zatem w stanie obiektywnie ocenić, w którym miejscu doszło do zetknięcia tamtego pojazdu z barierą. Takie informacje mógł posiadać wyłącznie T. G., który o tą informacje nie został zapytany, a dziś już nie potrafi jej udzielić z uwagi na upływ czasu. Jak wynika z wyjaśnień oskarżonego T. G. na żadnym etapie, nie był proszony o wskazanie miejsca zdarzenia, a w chili obecnej, z uwagi na upływ czasu nie jest w stanie wskazać dokładnego miejsca kolizji.

Reasumując, nie ma żadnej pewności, czy miejsce sfotografowane przez rzeczoznawcę i wskazywane przez F. F. było istotnie tym miejscem, w którym doszło do kolizji. Ten błąd powielił biegły z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, ustalił bowiem miejsce zdarzenia na podstawie wyżej analizowanych fotografii, bez udziału oskarżonych i jak sam wskazywał musiał pokonać kilometr, aby ustalić miejsce, które byłoby tożsame z miejscem wskazanym na fotografiach w aktach ubezpieczyciela. Jednocześnie biegły potwierdził, że na barierze, którą oceniał było wiele śladów kolizji i uszkodzeń, i wybrał miejsce najbardziej odpowiadające zdjęciom z akt sprawy. Z wyjaśnień oskarżonego T. G. wynika, iż wskazywane przez biegłego miejsce na pewno nie jest miejscem w którym doszło do kolizji, znajduje się bowiem prostym docinku drogi, podczas gdy do kolizji doszło na łuku drogi.

Nie można zatem opierać ustalenia winy oskarżonych na podstawie opinii, które zostały oparte na błędnych założeniach, a co najmniej na poważnych wątpliwościach co do ustalenia rzeczywistego miejsca kolizji, umożliwiającego porównanie uszkodzeń w pojeździe z wysokością bariery, która miała je spowodować.

Skoro zatem w sprawie brak dowodów potwierdzających, iż nie doszło do kolizji będącej podstawą zgłoszenia przez T. G. wniosku o wypłatę odszkodowania, Sąd uniewinnił oskarżonych od popełnienia zarzucanego im czynu, a stosownie do treści art.632 pkt 2 kpk wydatkami postępowania obciążył Skarb Państwa, zasądzając od Skarbu Państwa na rzecz T. G. kwotę 1023,20 złotych tytułem poniesionych przez niego wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy.