Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 1 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie II Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Radkiewicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Edyta Jarmołowicz

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2017 r. S.

sprawy z powództwa Bank (...) SA

przeciwko A. K.

- roszczenia z umowy pożyczki

I. zasądza od pozwanej A. K. na rzez powoda Banku (...) S.A. w W. kwotę 7.179,88 zł ( siedem tysięcy sto siedemdziesiąt dziewięć złotych osiemdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 6.159,98 zł począwszy od dnia 5 października 2016 roku,

II. zasądza od pozwanej A. K. na rzez powoda Banku (...) S.A. w W. kwotę 267 zł ( dwieście sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygnatura akt II C 457/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 października 2016 r. powódka Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od A. K. kwoty 7.179,88 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie nie większymi jednak niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od kwoty 6.159,98 zł od dna 5 października 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów sądowych według norm przepisanych. Wskazała, iż na dochodzoną sumę składa się należność główną w kwocie 6.159,98 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 1 marca 2015 r. do 7 września 2015 r. w kwocie 339,32 zł, odsetki przeterminowane od należności głównej za okres od 2 kwietnia 2015 r. do 4 października 2016 r. w kwocie 680,58 zł.

W uzasadnieniu powódka podniosła, że żądana kwota stanowi wymagalne zadłużenie z tytułu umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 21 marca 2012 r. ewidencjonowanej na rachunku nr (...). Podniosła również, iż w związku z brakiem spłaty wierzytelności, w dniu 9 września 2015 r. wezwała pozwana do zapłaty w terminie 7 dni od daty odebrania wezwania. Wskazała, iż pozwana pomimo odebrania wezwania pozwana nie dokonała spłaty wymagalnego zadłużenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 października 2016 r. tut. Sąd uwzględnił w całości żądanie pozwu (k.31).

W sprzeciwie od ww. nakazu zapłaty pozowana zaskarżyła w całości wydany nakaz podnosząc zarzut powagi rzeczy osądzonej, ewentualnie przedwczesności powództwa oraz zarzut przedawnienia roszczenia a także wniosła o zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego przez profesjonalnego pełnomocnika według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż w zakończonej sprawie prowadzonej pod sygn. akt VI Nc-e 2085743/15 przez Sad Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie powód dochodził już swojego roszczenia względem pozwanej wynikającego z umowy i uzyskał prawomocny nakaz zapłaty. Jednocześnie wskazała, iż zawierała z powódką tylko jedną umowę i o to samo roszczenia sprawa została już prawomocnie zakończona tym samym na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. powództwo powinno podlegać odrzuceniu. Dodatkowo pozwana podniosła, iż w przedmiotowej sprawie nie zaszła powagi rzeczy osądzonej, bowiem wypowiedzenie umowy dokonanej przez powódkę było bezskuteczne. Wskazała, iż z treści pozwu wynika, iż powód najpierw wypowiedział umowę pismem z dnia 16 lipca 2015 r. a dopiero później wystosował do pozwanej wezwanie doi zapłaty z dnia 9 września 2015 r. a zatem powódka dokonała wypowiedzenia bez zachowania trybu określonego w § 11 ust 4 Regulaminu (k. 37-39).

Pismem z dnia 27 lipca 2017 r. powódka podtrzymała w całości dotychczasowe powództwo oraz wniosła o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Powódka zaprzeczyła jakoby niniejsza sprawa była tożsama ze sprawą prowadzoną przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie pod sygn. VI Nc-e 2085743/15 wskazując, iż pozwana posiada dwa wymagalne zobowiązania z tytułu dwóch różnych umów pożyczek. Powódka zaprzeczyła również bezskuteczności wypowiedzenia umowy pożyczki wskazując, iż wezwała pozwaną do zapłaty pismem z dnia 14 maja 2015 r. Zakwestionowała również zarzut przedawnienia roszczenia. (k.112-115).

Postanowieniem z dnia 11 października 2017 r. Sąd oddalił wniosek pozwanej o odrzucenie pozwu (k.163).

Na rozprawie w dniu 11 października 2017 r. strona pozwana podniosła, że powódka nie wykazała, aby wezwanie do zapłaty z dnia 14 maja 2015 r. zostało doręczone pozwanej tym samym niniejsze powództwo jest przedwczesne (k.164).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 marca 2012 r. Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawarła z A. U. Pilnej P. nr (...) w kwocie 11.308,80 zł (przyznana kwota pożyczki w kwocie 9.300 łącznie z finansowanym kosztem ubezpieczenia spłaty pożyczki) na okres 72 miesięcy. Spłata pożyczki miała nastąpić w ratach równych w wysokości 250,95 zł (poza ostatnia ratą wyrównującą). Data płatności każdej raty przypadała w pierwszym dniu każdego miesiąca. Zgodnie z § 2 ust. 4 umowy nominalne roczne oprocentowanie pożyczki wynosiło 16,90 % w stosunku rocznym i było stałe z zastrzeżeniem, że przystąpienie albo odstąpienie od ubezpieczenia w trakcie trwania umowy przez pożyczkobiorcę powoduje od dnia następnego zmianę oprocentowania pożyczki zgodnie z Cennikiem usług. Zgodnie z § 3 ust. 2 ustalono prowizję liczoną od przyznanej kwoty pożyczki w kwocie 465 zł i pobierana jest równocześnie z pierwszą ratą spłaty. Zgodnie z § 3 ust 4 odsetki od wykorzystanej pożyczki naliczane są za każdy dzień od salda zadłużenia i płatne razem z miesięcznymi spłatami rat kapitałowych. Łączna kwota odsetek w przypadku terminowej spłaty pożyczki miała wynosić 7186,48 zł. W § 3 ust 7 wskazano, iż rzeczywista roczna stopa oprocentowania pożyczki wynosi 31,04 %. Odsetki od zadłużenia przeterminowanego naliczane są według rocznej stopy procentowej określonej w Cenniku, która na dzień zawarcia umowy wyniosła 24 %. Z kolei paragraf 9 ust 6 stanowił, iż o opóźnieniu w spłacie zadłużenia przez pożyczkobiorcę Bank niezwłocznie powiadomi listem poleconym osoby będące dłużnikami Banku z tytułu zabezpieczenia pożyczki. Zgodnie z § 9 ust 7 bank rozlicza zobowiązania pożyczkobiorcy w kolejności: koszty sądowe poniesione przez bank, prowizje i opłaty banku, odsetki od zadłużenia przeterminowanego, odsetki umowne od zadłużenia nieprzeterminowanego, kapitał. W § 12 wskazano, iż w przypadku udzielonej w kwocie nieprzekraczającej 255.550 zł pożyczkobiorca ma prawo odstąpić od zawartej umowy w terminie 14 dni od daty jej zawarcia, poprzez wysłanie na adres placówki Banku lub złożenie bezpośrednio w placówce banku podpisanego oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Integralną częścią umowy stanowił regulamin kredytów i pożyczek udzielanych klientom indywidualnym przez bank (...) S.A.

Dowód:

- umowa pożyczki k. 4-5

- oświadczenie o poddaniu się egzekucji k. 6

Zgodnie z § 6 ust 5 regulaminu w przypadku braku spłaty zobowiązań w ustalonym terminie bank podejmuje czynności nie wcześniej niż 5 dnia od wystąpienia zadłużenia przeterminowanego. Zgodnie z § 11 ust 1 w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, otrzymania przez bank od organu egzekucyjnego zawiadomienia zajęciu wierzytelności tytułu kredytu albo utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank mógł obniżyć kwotę przyznanego kredytu, (jeżeli kredyt lub jego część nie została uruchomiona), wstrzymać uruchomienie kredytu, zażądać dodatkowego zabezpieczenia spłaty kredytu, wypowiedzieć umowę z zachowaniem miesięcznego okresy wypowiedzenia umowy, przystąpić do renegocjacji warunków umowy. Zgodnie z ust. 4 bank miał również prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia m.in. w przypadkach umów zawartych od 1 grudnia 2011 o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartości tej kwoty w innej walucie niż polska, jeżeli kredytobiorca nie zapłaci w terminie jednej pełnej raty kredytu za co najmniej jeden okres płatności w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim i o ile w terminie 7 dni od daty otrzymania przez kredytobiorcę wezwania do zapłaty kredytobiorca nie spłaci zadłużenia wynikającego z treści wezwania.

Dowód:

- regulamin k. 18-19

Od dnia uruchomienia pożyczki w dniu 21 marca 2012 r. do dnia 8 września 2015 r. pozwana nie dokonywała spłat pożyczki.

Dowód:

- zestawienie transakcji k. 11-12, 114-115

Pismem z dnia 14 maja 2015 r. powódka wezwała pozwaną do spłaty zadłużenia przeterminowanego powstałego z tytułu umowy pożyczki w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego wezwania.

Dowód:

- pismo z dnia 14 maja 2015 r. k. 113

Pismem z dnia 16 lipca 2015 r. powódka wypowiedziała umowę pożyczki na podstawie § 11 ust 1 pkt 3 i ust. 3 regulaminu kredytów i pożyczek udzielanych klientom indywidualnym przez bank (...) S.A. wskazując, iż termin wypowiedzenia wynosi 30 dni i biegnie od daty doręczenia wypowiedzenia. Na dzień sporządzenia niniejszego pisma zadłużenie pozwanej z tytułu umowy pożyczki wyniosło 7.276,96 zł. Korespondencję należało uznać za doręczono z dniem 11 lipca 2015 r.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy k. 20

- potwierdzenie odbioru k. 21

W dniu 9 września 2015 r. powódka sporządziła wyciąg z ksiąg bankowych, w którym określono zobowiązanie pozwanej z tytułu umowy pożyczki w kwocie 6.523,68 zł obejmujące należność główną w kwocie 6.159,98 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 1 marca 2015 r. do 7 września 2015 r. w kwocie 339,32 zł, odsetki przeterminowane od należności głównej za okres od 2 kwietnia 2015 r. do 8 września 2015 r. w kwocie 24,38 zł.

Dowód:

-wyciąg z ksiąg bankowych banku k. 7

Pismem z dnia 9 września 2015 r. powódka wezwała pozwaną do spłaty zadłużenia przeterminowanego powstałego z tytułu umowy pożyczki w kwocie 6.523,68 zł w terminie 7 dni od daty doręczenia niniejszego wezwania do zapłaty. Wezwanie zostało odebrane przez pozwaną w dniu 23 września 2015 r.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k. 9

- potwierdzenie odbioru k. 10

W dniu 5 października 2016 r. powódka sporządziła wyciąg z ksiąg bankowych stwierdzając zobowiązanie pozwanej z tytułu umowy pożyczki w kwocie 7.179,88 zł obejmujące należność główną w kwocie 6.159,98 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 1 marca 2015 r. do 7 września 2015 r. w kwocie 339,32 zł, odsetki przeterminowane od należności głównej za okres od 2 kwietnia 2015 r. do 4 października 2016 r. w kwocie 680,58 zł.

Dowód:

-wyciąg z ksiąg bankowych banku k. 7

Przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie pod sygn. VI Nc-e 2085743/15 toczyło się postępowanie z powództwa Banku (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko A. K. o zapłatę kwoty 16.252,33 zł tytułem niespłaconej pożyczki gotówkowej nr (...) zawartej w dniu 30 sierpnia 2013 r. Prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 26 listopada 2015 r. Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Dowód:

- akta VI Nc-e 2085743/15 k. 116-158

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Zgromadzone w sprawie dowody w postaci dokumentów złożonych do akt przez powoda Sąd uznał za w pełni wiarygodne.

W toku postępowania Sąd prawomocnie oddalił wniosek pozwanej o odrzucenie powództwa na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Ze zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż pozwana zawarła dwie różne umowy pożyczki tym samym nie ma obawy, iż sprawa o roszczenia z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 21 marca 2012 r. miałaby zostać rozpoznana ponownie.

Podstawą zgłoszonego w niniejszej sprawie roszczenia stały się przepisy art. 720 i następne k.c. Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Natomiast §2 ww. przepisu stanowi, że umowa pożyczki, której wartość przenosi tysiąc złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Zastosowanie znalazł także przepis art. 6 k.c., który stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W przypadku kwestionowania przez stronę przeciwną twierdzeń (zwłaszcza niepopartych dowodami) i przedłożenia na tę okoliczność odpowiednich dokumentów bardziej czy mniej bezpośrednio podważających owe twierdzenia, to na drugiej stronie ciąży obowiązek podjęcia inicjatywy dowodowej i wykazania, że twierdzenia te są uzasadnione.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, iż A. K. zawarła w dniu 21 marca 2012 r. z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...) na okres 72 miesięcy, a także fakt, iż spłata pożyczki miała nastąpić w ratach równych w wysokości 250,95 zł (poza ostatnia ratą wyrównującą). Okolicznością sporną w przedmiotowej sprawie był natomiast fakt doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty z dnia 14 maja 2015 r. a co za tym idzie ustalenie skuteczności wypowiedzenia umowy pożyczki. Nadto w toku postepowania pozwana zgłosiła zarzut przedawnienia roszczenia z tytułu umowy pożyczki, przy czym szerzej nie uzasadniła w sprzeciwie stanowiska w tym zakresie.

Z treści łączącej strony umowy, której integralną częścią stanowił regulamin kredytów i pożyczek udzielanych klientom indywidualnym przez bank (...) S.A. wynikało, że Bank może m.in. wypowiedzieć umowę w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, otrzymania przez bank od organu egzekucyjnego zawiadomienia zajęciu wierzytelności tytułu kredytu albo utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej. Nadto zgodnie z § 11 ust. 4 bank miał również prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia m.in. w przypadkach umów zawartych od 1 grudnia 2011 o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartości tej kwoty w innej walucie niż polska, jeżeli kredytobiorca nie zapłaci w terminie jednej pełnej raty kredytu za co najmniej jeden okres płatności w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim i o ile w terminie 7 dni od daty otrzymania przez kredytobiorcę wezwania do zapłaty kredytobiorca nie spłaci zadłużenia wynikającego z treści wezwania.

W przedmiotowej sprawie pozwana była w zwłoce ze spłatą rat pożyczki od 1 kwietnia 2015 r. Mając zatem na uwadze treść łączącej strony umowy, a w szczególności podstawy wypowiedzenia łączącej strony umowy zawarte w regulaminie a także fakt zaprzestania przez pozwaną spłaty pożyczki należało uznać, że po stronie powodowej powstało uprawnienie do wezwania pozwanej do zapłaty co tez uczyniła powódka pismem z dnia 14 maja 2015 r.

Pozwana wprawdzie kwestionowała fakt doręczenia jej wezwania zapłaty niemniej zdaniem Sądu, biorąc pod uwagę całokształt zebranego w sprawie materiału jak i zasady doświadczenia życiowego uznać należało twierdzenia pozwanej za nieuzasadnione.

Po pierwsze w ocenie Sądu wskazać należy, iż powódka przedłożyła wygenerowane elektronicznie pismo, z którego wynika, iż skierowała do pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty 504,60 zł na prawidłowy adres pozwanej wskazany w treści umowy, pod którym pozwana odbierała kolejne adresowane do niej pisma.

Następnie wskazać należy, iż pozwana na etapie przedsądowym mimo otrzymania wypowiedzenia umowy z dnia 16 lipca 2015 r. nie podnosiła, że nie otrzymała uprzednio wezwania do zapłaty, nie uiszczała wpłat po otrzymaniu wypowiedzenia zgodnie z umową, uznając za bezskuteczne jej wypowiedzenie. Tym samym zdaniem Sądu kwestionowanie otrzymania wezwania do zapłaty na etapie postepowania sądowego należy upatrywać w kategoriach taktyki procesowej a nie wiarygodnych twierdzeń. Racjonalnie postępująca osoba, która otrzymałby wypowiedzenie umowy wbrew jej postanowieniom podjęłaby jakieś działania mające na celu wyjaśnienie stanowiska banku, kwestionowałaby przesłanki takiego wypowiedzenia. Tymczasem pozwana nie zareagowała zarówno na samo wypowiedzenie, jak i odebrane już wezwanie do zapłaty całości kwoty, w którym to bank powoływał się na to wypowiedzenie.

Na marginesie Sąd zauważa, że zgodnie z § 11 ust 1 w przypadku m.in. utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej, bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia umowy. Pozwana tymczasem nie spłacała należności wynikających aż z dwóch umów, zatem bank mógł negatywnie ocenić jej zdolność kredytową.

W ocenie Sądu, nie zasługiwał także na uwzględnienie podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia. Zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia roszczenie wynosi 3 lata. Termin przedawnienia roszczenia z tytułu umowy pożyczki zaczyna biec od momentu skutecznego wypowiedzenia umowy czy też upływu okresu wypowiedzenia albo od upływu okresu, na jaki umowa została zawarta. W niniejszej sprawie wymagalności roszczenia nie można utożsamiać ani z datą zawarcia umowy pożyczki ani z datą spełnienia świadczenia.

Przepis art. 120 k.c. wprowadza ogólną regułę ustalania początku biegu terminu przedawnienia, zgodnie, z którą bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia wymagalności roszczenia. Wymagalność roszczenia należy rozumieć, jako stan, w którym wierzyciel ma prawną możliwość zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności. Początek wymagalności nie da się ująć w jedną regułę obowiązującą dla wszystkich stosunków prawnych, bowiem wymagalność jest zależna od charakteru i właściwości zobowiązania. Stan wymagalności roszczenia powstaje w chwili, w której uprawniony może rozpocząć przymusową realizację, a więc wtedy gdy dłużnikowi w stosunku do tego roszczenia nie będą służyły żadne zarzuty dylatoryjne lub peramptoryjne, a powództwo o zarządzenie tego świadczenia nie będzie przedwczesne (tak R. K., Dyskusyjne problemy przedawnienia roszczeń, KPP 2006, z. 3, s. 649). Podobnie wymagalność roszczenia definiuje Sąd Najwyższy, który stwierdził, że roszczenie staje się wymagalne wówczas, kiedy wierzyciel może skutecznie żądać od dłużnika zadośćuczynienia jego roszczeniu (zob. wyrok z dnia 12 lutego 1991r., sygn. akt III CRN 500/90, OSN 1992, nr 7-8, poz. 137).

Dlatego też należy podzielić pogląd powoda, że początek biegu przedawnienia w niniejszym przypadku należy wiązać z datą skutecznego złożenia w dniu 14 maja 2015 r. wezwania pozwanej do zapłaty a następnie w dniu 16 lipca 2015 r. wypowiedzenia umowy i upływem wskazanego w nim 30-dniowego okresu wypowiedzenia. W związku z tym przedmiotowe wypowiedzenie uskuteczniło się z dniem 8 września 2015 r.

Oznacza to, że roszczenie powódki z tytułu udzielonej pożyczki mogłoby się przedawnić po upływie trzech lat, a więc z dniem 8 września 2018 r jednakże, co jest bardzo istotne, przed upływem tego terminu w dniu 13 października 2016 r powódka złożyła pozew o zapłatę, a jest to czynność przedsięwzięta bezpośrednio przed sądem w celu dochodzenia i zaspokojenia roszczenia, która zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. przerywa bieg przedawnienia.

Wysokość dochodzonego roszczenia nie została skutecznie zakwestionowana przez pozwaną, a to na niej spoczywał dowód wykazania seplenienia świadczenia w całości, czy w części, wynikającego z łączącego strony stosunku prawnego.

O kosztach postępowania przy uwzględnieniu wyniku procesu orzeczono w pkt II, w oparciu o przepisy art. 98§1 i 3 k.p.c.. Koszty poniesione przez powódkę obejmowały więc opłatę od pozwu w kwocie 250 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Ponieważ żądanie pozwu zostało zasądzone w całości, pozwana winna więc zwrócić sumę tych kosztów na rzecz strony powodowej.