Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st., sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2018 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa S. Z. i J. J. (1)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zadośćuczynienie w kwocie 4000,00 zł oraz 5000,00 zł

I zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki S. Z. tytułem zadośćuczynienia kwotę 500,00 zł ( pięćset złotych ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia zapłaty;

II zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. J. (1) tytułem zadośćuczynienia kwotę 800,00 zł ( osiemset złotych ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 lipca 2015 r. do dnia zapłaty;

III zasądza od powódki S. Z. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 900,00 zł ( dziewięćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV zasądza od powódki J. J. (1) na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 900,00 zł ( dziewięćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

Sygn. akt I C 1160/17

UZASADNIENIE

Powódki S. Z. oraz J. J. (1) wniosły w dniu 10 sierpnia 2017 r. pozew przeciwko (...) S.A. w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz tytułem zadośćuczynienia: S. Z. kwoty 4000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia zapłaty, zaś J. J. (1) kwoty 5000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 lipca 2015 r. do dnia zapłaty. Powódki wnosiły ponadto o zasądzenie na ich rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany (...) S.A. w W. wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jego rzecz od powódek S. Z. i J. J. (1) zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 10 czerwca 2013 r. w C. gmina C. Ł. K., prowadzący samochód osobowy marki A. nr rej. (...), naruszył zasady prawa drogowego, w ten sposób, że nie udzielił pierwszeństwa przejazdu, doprowadzając do kolizji z samochodem osobowym marki F. nr rej. (...), kierowanym przez J. J. (1). Pasażerem samochodu marki F. była S. Z. ( z d. J. ), zajmująca miejsce obok kierowcy. Uderzenie samochód osobowy marki A. nr rej. (...) w samochód osobowy marki F. nr rej. (...) nastąpiło od strony pasażera. Zarówno J. J. (1), jak i S. Z. miały zapięte pasy. Ł. został przez policję ukarany mandatem karnym ( notatka ze zdarzenia drogowego k. 11, zeznania powódek S. Z. k. 78, J. J. (1) k. 73 - 74, 77 - 78 ).

Samochód osobowy marki A. nr rej. (...), którym kierował Ł. K. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dla posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego pojazdu w (...) S.A. w W. ( bezsporne ).

Na miejsce zdarzenia została wezwana karetka pogotowia, która udzieliła pierwszej pomocy J. J. (1). Zarówno J. J. (1), jak i S. Z. doznały w wyniku zdarzenia ogólnego potłuczenia ciała oraz urazu klatki piersiowej w związku z zadziałaniem pasów bezpieczeństwa. Wieczorem 10 czerwca 2013 r. J. J. (1) w związku z odczuwanym bólem klatki piersiowej i podbrzusza udała się do (...) Szpitala Wojewódzkiego w C., gdzie na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym wykonano prześwietlenie klatki piersiowej. W badaniu stwierdzono uraz klatki piersiowej i potłuczenie ciała związane ze zdarzeniem drogowym. Następnego dnia rano J. J. (1) i S. Z. miały wizytę u lekarza rodzinnego. Przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku ze zdarzeniem drogowym przez okres 7 dni. W związku z odczuwanymi dolegliwościami bólowymi w klatce piersiowej, przyjmowała środki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Korzystała przy wykonywaniu prac domowych z pomocy domowników. S. Z. nie korzystała ze zwolnienia lekarskiego, gdyż miała wówczas sesję na studiach i odbywała jednocześnie praktykę studencką w Kancelarii (...) Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Mławie J. J. (3), swojego brata. S. Z. również przyjmowała leki przeciwbólowe dostępne bez recepty w związku z odczuwanymi bólami w klatce piersiowej. J. J. (1) jest zatrudniona w tej kancelarii ( dokumentacja medyczna k. 12 - 22, zeznania powódek S. Z. k. 78, J. J. (1) k. 73 - 74, 77 - 78 ).

(...) S.A. w W. odmówił S. Z. i J. J. (1) wypłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wskazując na brak ujemnych następstw zdarzenia pismami odpowiednio z dnia 30 czerwca 2015 r. oraz 3 lipca 2015 r. ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt szkody ( PL (...) oraz PL (...) ), notatki ze zdarzenia drogowego ( k. 11 ) , zebranej w sprawie dokumentacji medycznej ( k. 12 - 22 ) oraz częściowo zeznań S. Z. ( k. 78 ) i J. J. (1) ( k. 73 - 74, 77 - 78 ). Okoliczności sprawy są bezsporne, w szczególności co do okoliczności zdarzenia drogowego oraz ubezpieczenia pojazdu.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powódek co do odczuwanego przez nie lęku związanego z jazdą samochodem a powstałego wskutek zdarzenia z dnia 10 czerwca 2013 r. Niewątpliwie, każda tego rodzaju sytuacja może i wywołuje w uczestnikach zdarzenia drogowego objawy stresu, co jest normalną reakcją organizmu. Powódki twierdzą jednak, że lęk związany z jazdą samochodem nadal się utrzymuje ( okres 5 lat ), powódka J. J. (1) przez kilka miesięcy - jak twierdzi - miała problemy ze snem. Trudno dać wiarę tym twierdzeniom, że pomimo tak długiego okresu czasu, żadna z powódek nie skorzystała w tym zakresie z możliwości podjęcia leczenia np. u psychologa, nie odbyła nawet wizyty u lekarza rodzinnego w związku z doznawanymi, jak twierdzą, lękami. Powyższa okoliczność nie została, zdaniem Sądu, zatem udowodniona, a obowiązek wykazania tych twierdzeń spoczywa na powódkach zgodnie z ogólną regułą dowodową wyrażoną w art. 6 kc. Powódki nie wykazały, że odczuwany przez nie stres i lęk pozostawał w związku ze zdarzeniem drogowym a nie w związku z obciążeniem związanym z pracą w kancelarii komorniczej, codziennymi dojazdami do pracy ( 90 km ) czy też trudną sesją egzaminacyjną S. Z.. Podkreślić należy, że tego rodzaju dolegliwości z natury posiadają charakter subiektywny i brak jest podstaw aby Sąd wyłącznie na podstawie zeznań powódek oceniał przyczynę tych dolegliwości, ich długotrwałość czy też intensywność, jak też ich wpływ na funkcjonowanie powódek w codziennym życiu.

Spór pomiędzy stronami dotyczył kwestii przedawnienia roszczeń zgłoszonych przez powódki, jak też zakresu doznanej przez powódki krzywdy.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powódek S. Z. i J. J. (1) zasługują na uwzględnienie jedynie częściowo.

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, że za szkodę wyrządzoną powódkom S. Z. i J. J. (1) na skutek zdarzenia drogowego z dnia 10 czerwca 2013 r. pozwany (...) Zakład (...) odpowiada na podstawie art. 822 kc, jako strona umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej ze sprawcą kolizji. Sama zasada odpowiedzialności nie jest między stronami w niniejszej sprawie sporna. Spór dotyczył bowiem kwestii przedawnienia roszczeń oraz zakresu doznanej przez powódki krzywdy.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia roszczenia, wskazać należy, że zgodnie z art. 819 § 4 kc, bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Jak wskazano powyżej, powódka S. Z. otrzymała odmowę wypłaty zadośćuczynienia pismem z dnia 30 czerwca 2015 r., zaś powódka J. J. (1) pismem z dnia 3 lipca 2015 r. Tym samym uznać należy, że bieg przedawnienia rozpoczął się na nowo w dniu 1 lipca 2015 r. w stosunku do powódki S. Z. oraz 4 lipca 2015 r. w stosunku do powódki J. J. (1).

Bezspornym jest, że termin przedawnienia wynosi 3 lata.

Jak wskazano powyżej powódki wytoczyły powództwo w dniu 10 sierpnia 2017 r. ( data stempla operatora pocztowego ), a zatem przed upływem terminu przedawnienia, licząc od dnia wydania decyzji przez zakład ubezpieczeń o odmowie wypłaty zadośćuczynienia.

Podstawę prawną zasądzenia zadośćuczynienia stanowi przepis art. 445 § 1 kc. Ustawodawca nie sprecyzował w nim jednak konkretnych mierników czy zasad ustalania wysokości zadośćuczynienia, pozostawiając tę kwestię swobodnemu uznaniu sędziowskiemu. Przepis cyt. artykułu stanowi bowiem, że w wypadkach przewidzianych w art. 444 § 1 kc, w tym w razie uszkodzenia ciała, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W orzecznictwie sądowym ugruntował się, aprobowany także przez piśmiennictwo, pogląd o kompensacyjnym charakterze zadośćuczynienia pieniężnego przewidzianego w art. 445 § 1 kc, tj. uznający je za sposób naprawienia szkody niemajątkowej, wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 1968 r. w sprawie I PR 175/68, uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r. w sprawie III CZP 37/73 ). Wysokość odpowiedniej sumy, której przyznanie przewiduje art. 445 § 1 kc, zależy więc przede wszystkim od rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ustalonej przez sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien więc decydować w zasadzie stopień cierpień fizycznych i psychicznych poszkodowanego.

Dokonane w sprawie ustalenia wskazują na, że powódki S. Z. i J. J. (1) doznały w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 10 czerwca 2013 r. obrażeń ciała o charakterze urazu klatki piersiowej i ogólnego potłuczenia związanych z uderzeniem w pojazd, którym jechały przez inny samochód osobowy oraz zadziałaniem wskutek tego uderzenia pasów bezpieczeństwa. Obrażenia te miały charakter krótkotrwały; powódka J. J. (1) korzystała ze zwolnienia lekarskiego przez okres tygodnia. Żadna z powódek nie wymagała leczenia specjalistycznego, żadna nie odniosła poważnych obrażeń i nie odczuwa trwale skutków tego zdarzenia. Przez pewien czas przyjmowały jedynie leki przeciwbólowe ogólnodostępne ( bez recepty ).

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, że pozwany zakład ubezpieczeń odmówił powódkom wypłaty zadośćuczynienia w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 10 czerwca 2013 r.

W ocenie Sądu, roszczenie powódek zasługuje na uwzględnienie co do zasady, aczkolwiek nie w rozmiarze jakiego oczekują powódki.

W wyroku z dnia 29 września 2004 r. w sprawie II CK 531/03 Sąd Najwyższy podkreślił, że zadośćuczynienie należne osobie pokrzywdzonej deliktem ma na celu złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi zatem pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowana będzie zmuszona znosić w przyszłości. Podobnie w wyrokach z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie II CKN 605/00 oraz z dnia 9 listopada 2007 r. w sprawie V CSK 245/07 Sąd Najwyższy wskazał, że w przypadku uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia należy uwzględniać czynniki obiektywne: czas trwania, stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność skutków urazu ( kalectwo, oszpecenie ), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, wiek poszkodowanego, a także czynniki subiektywne: poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową.

W ocenie Sądu, żądanie zadośćuczynienia powódki S. Z. usprawiedliwione jest do kwoty 500,00 zł, zaś powódki J. J. (1) do kwoty 800,00 zł. Wskazać należy, że niewątpliwie doznany wówczas uraz był bardziej dotkliwy w przypadku powódki J. J. (1), która przez kilka dni przebywała na zwolnieniu lekarskim. Obie powódki odczuwały ból w klatce piersiowej, co wiązać należy z jej urazem związanym z zadziałaniem pasów bezpieczeństwa. Oczywistym jest, że powódki nie odniosły podczas tamtego zdarzenia drogowego trwałych urazów, nie może to jednak prowadzić do oddalenia powództwa. Trwałość i stopień doznanych obrażeń mają jedynie wpływ na wysokość kwoty zadośćuczynienia.

W ocenie Sądu, wskazana powyżej wysokość zadośćuczynienia odpowiada stopniowi doznanej przez powódki krzywdy. Podkreślić należy, że powódki również różnicowały wysokość żądanego w pozwie zadośćuczynienia.

Sąd zasądził zatem zadośćuczynienie na rzecz powódki J. J. (1) w wysokości 800,00 zł, zaś na rzecz powódki S. Z. w wysokości 500,00 zł, w pozostałym zakresie oddalając powództwa. Sąd, zgodnie z żądaniem pozwu, odsetki ustawowe od kwoty 500,00 zł, zasądził od dnia 1 lipca 2015 r., zaś od kwoty 800,00 zł od dnia 4 lipca 2015 r., mając na uwadze, że pismem z dnia 30 czerwca 2015 r. odmówiono powódce S. Z. przyznania zadośćuczynienia, zaś powódce J. J. (1) pismem z dnia 3 lipca 2015 r. Sąd miał na uwadze, że stosownie do art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od daty złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Sąd miał na uwadze, że w 2015 r., kiedy odmawiano powódkom przyznania zadośćuczynienia, ich roszczenia w tym zakresie były usprawiedliwione co do zasady, choć niewątpliwie w niższym niż tego oczekiwały powódki rozmiarze.

Niewątpliwie, wyrok w sprawie niniejszej nie zawiera wprost oddalenia powództ ponad kwoty 500,00 zł i 800,00 zł tj. w części w jakiej powództwa odpowiednio S. Z. i J. J. (1) zostały uwzględnione przez Sąd. Oczywistym jest, że w tym zakresie wyrok powinien zawierać rozstrzygniecie co do oddalenia powództw w tej części. Tym niemniej, wskazać należy, że w ustawowym terminie żadna ze stron nie złożyła wniosku o uzupełnienie wyroku w trybie art. 351 § 1 kpc.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd miał na uwadze treść art. 100 zd. 2 kpc, obciążając nimi powódki. Wskazać należy, że Sąd uwzględnił roszczenie powódki S. Z. w 12 %, zaś powódki J. J. (1) w 16 %, a zatem w nieznacznej części w stosunku do zgłoszonych roszczeń. Z tych względów Sąd zasądził od powódek na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie po 900,00 zł tj. w stawce minimalnej przy wartości przedmiotu sporu powyżej 1500 zł do 5000 zł w zakresie w jakim powództwa zostały oddalone, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.