Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 827/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Gabriela Sobczyk

Protokolant Beata Michalak

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2018 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa S. Z.

przeciwko S. O. i M. K. (K.)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 8 grudnia 2017 r., sygn. akt II C 196/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Gabriela Sobczyk

UZASADNIENIE

Powód S. Z. wystąpił z pozwem o zapłatę przeciwko pozwanym M. K. i S. O. domagając się zasądzenia od każdego z nich kwoty 2583 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 25 stycznia 2014 r. pozwani zawarli z powodem umowę najmu i podstawienia samochodu F. (...) po stawce dziennej w wysokości 220 zł netto+ 23% VAT (270,60 zł brutto). Umowę najmu zawarto na okres od 25 stycznia do 25 lutego 2014 r. Za wynajem pojazdu powód wystawił fakturę VAT na kwotę 8118 zł brutto za najem pojazdu przez 32 dni oraz za usługę podstawienia i odbioru auta. Stawkę wynajmu na fakturze obniżono do 246 zł brutto zgodnie z cennikiem powoda z uwagi na fakt, że wynajęte auto miało pełnić funkcje auta zastępczego w miejsce pojazdu V. (...) (czyli auto klasy B). Zgodnie z ustaleniami stron koszty wynajmu pojazdu miał pokryć ubezpieczyciel sprawcy kolizji (...) S.A. w W. zakresie w jakim odpowiedzialny był on za szkodę w pojeździe poszkodowanego. Czas uzasadniony naprawą pojazdu V. (...) i zrefundowany przez ubezpieczyciela wynosi tylko 11 dni, z uwagi na fakt, iż sprawca ponosił odpowiedzialność wyłącznie za zniszczenie tyłu pojazdu V. (...). M. K. uznana została za winną uszkodzeń przodu pojazdu V. (...), za co została ukarana mandatem karnym. Powód wywodził, że pozwani zawierając w dniu 25 lutego 2014 r. z powodem umowę cesji wierzytelności, mogli przenieść wyłącznie tę wierzytelność, która im przysługiwała wobec ubezpieczyciela sprawcy kolizji, a w pozostałym zakresie (tj. 21 dni po stawce 246 zł) umowa była nieskuteczna i nieważna. Zatem w ocenie powoda pozostałe koszty wynajmu pojazdu zobowiązani są uiścić pozwani. Bezsprzecznie możliwość wystąpienia do zakładu ubezpieczeń z roszczeniem o zwrot kosztów wynajmu była warunkiem skutecznego przeniesienia wierzytelności na powoda względem (...) S.A. w W.. Zatem skoro pozwani mogli przenieść na powoda tylko tyle praw ile sami posiadali zobowiązani są do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem. Powód wezwał pozwanych do zapłaty, które pozostało bez odpowiedzi.

Pozwani wnieśli o oddalenie w całości. Wskazali, że pozwani zawierając umowę nie byli informowani, że w powód w przypadku nie uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela będzie dochodził zapłaty za najem samochodu zastępczego bezpośrednio od pozwanych. Strona powodowa nie powiadomiła pozwanych o postępowaniu toczącym się przeciwko ubezpieczycielowi, co uniemożliwiło pozwanym wykazanie, że przysługuje im w całości odszkodowanie od ubezpieczyciela. Ponadto w postępowaniu tym powód zawarł z ubezpieczycielem ugodę, rezygnując z części swego roszczenia – bez udziału pozwanych w tej decyzji.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Gliwicach oddalił powództwo i zasądził solidarnie od powoda S. Z. na rzecz pozwanych S. O.(O.) i M. K. kwotę 1 817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 23 stycznia 2014 r. w Ś. doszło do kolizji drogowej z udziałem pozwanej M. K., kierującej samochodem osobowy marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiącym własność M. K. i S. O.. M. K. jadąc samochodem V. (...) w kierunki Ż. nie dostosowała prędkości w wyniku czego najechała na tył pojazdu O. o nr rej. (...). W samochodzie V. (...) uszkodzony został przód pojazdu. Samochód pozwanych był ubezpieczony w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwaną M. K., jako sprawcę zdarzenia, ukarano mandatem karnym w kwocie 300 zł. Następnie kierujący samochodem osobowym marki F. (...) o nr rejestracyjnym (...), nie dostosował prędkości do panujących warunków na drodze w wyniku czego najechał na tył samochodu V. (...), kierowanego przez M. K.. Sprawca został ukarany mandatem karnym w kwocie 300 zł. Pojazd sprawcy był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.. Pozwani zgłosili ubezpieczycielowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. szkodę w V. (...) z tytułu ubezpieczenia autocasco w związku z uszkodzeniem przodu pojazdu i szkodę z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy wypadku w związku z uszkodzeniem tyłu pojazdu.

W trakcie wizyty w (...) serwisie (...), G. K. został poinformowany o możliwości uzyskania samochodu zastępczego w firmie powoda. Ponieważ poszkodowana M. K. potrzebowała samochodu celem dojazdu do pracy oraz codziennego użytku w dniu 25 stycznia 2014 r. pozwani zawarli z powodem, prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G., umowę najmu i podstawienia pojazdu zastępczego tej samej klasy, co uszkodzony samochód tj. samochodu F. (...) o nr rej. (...), na okres od dnia 25 stycznia do 25 lutego 2014 r. (32 dni), z wynagrodzeniem za najem w kwocie 220 zł netto (270,60 zł brutto) za każdy dzień najmu oraz kwotę 100 zł netto (123 zł brutto) za podstawienia auta do wynajmującego i kwotę 100 zł netto (123 zł brutto) za odbiór auta od wynajmującego. W formalnościach związanych z zawarciem umowy uczestniczył G. K. - mąż pozwanej, a po stronie powoda P. M. (1) - upoważniony pracownik powoda. Zgodnie z zawartą umową rozliczenie miało mieć charakter bezgotówkowy, tzn. powód na podstawie umowy przelewu wierzytelności, miał zgłosić koszty najmu i podstawienia samochodu zastępczego bezpośrednio do ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia tj., (...) S.A. w W.. Pozwani nie mieli ponieść żadnych kosztów w związku z zawartą umową. Pozwani poinformowali powoda o okolicznościach zdarzenia drogowego, w wyniku którego uległ uszkodzeniu samochód pozwanych, w tym, że szkoda w pojeździe jest podzielona na dwie części tj. naprawa uszkodzeń przodu samochodu będzie pokrywana z ubezpieczenia autocasco samochodu, natomiast uszkodzenia tyłu samochodu będą pokrywane z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku tj. kierującego samochodem F. (...). Pozwani poinformowali też przedstawiciela powoda, że M. K. została ukarana mandatem karnym w kwocie 300 zł za to, że najechała na tył pojazdu marki O.. Przedstawiciel powoda zapewnił pozwanych, że przysługuje im prawo najmu i podstawienia samochodu zastępczego przez okres miesiąca, a wszelkie koszty z tym związane zostaną pokryte przez (...) S.A. w W..

Sąd Rejonowy ustalił ponadto, że w dniu 25 lutego 2014 r. powód z tytułu zawartej z pozwanymi umowy najmu wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 8118 zł brutto, na którą składały się koszt: wynajmu samochodu zastępczego przez 32 dni po 200 zł netto dziennie w łącznej kwocie kwotę 7872 zł brutto (6400 zł netto) oraz podstawienie i odbiór auta w łącznej kwocie 246 zł. W tym też dniu pozwani przelali na powoda przysługujące im względem (...) S.A. roszczenia o pokrycie kosztów najmu i podstawienia pojazdu zastępczego w związku ze szkodą powstała w dniu 23 stycznia 2014 r. w samochodzie V. (...), z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy posiadającego polisę w towarzystwie. Powód, na podstawie zawartej umowy, wystąpił do (...) S.A. o rozliczenie szkody i wypłatę odszkodowania z tytułu najmu i podstawienia samochodu zastępczego na podstawie wystawionej faktury VAT.

(...) S.A. przyznał pozwanym odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych z tytułu szkody polegającej na uszkodzeniu tyłu samochodu V. (...). (...) S.A. przyznał pozwanym odszkodowanie z ubezpieczenia autocasco z tytułu szkody polegającej na uszkodzeniu samochodu V. (...) w kwocie 6833,85 zł.

Pismem z dnia 7 maja 2014 r. (...) S.A. poinformował powoda o przyznaniu odszkodowania - kosztów najmu i podstawienia pojazdu zastępczego w łącznej kwocie 1599 zł, tytułem refundacji kosztów poniesionych na wynajem pojazdu zastępczego za okres 11 dni łącznie po stawce 123 zł (średniej stawki ustalonej na podstawie danych uzyskanych wśród podmiotów profesjonalnie trudniących się wynajmem pojazdów dla samochodów klasy B jaki był uszkodzony) oraz kosztów za podstawienie i odbiór samochodu w kwocie 246 zł.

Dalej Sąd Rejonowy ustalił, że 22 lipca 2014 r. powód S. Z. wystąpił z pozwem o zapłatę przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. domagając się zasądzenia kwoty 6519 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 maja 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. Z uzasadnienia tego pozwu wynikało, że dochodził w tym procesie reszty należności za wynajem i podstawienie samochodu pozwanym. Powołał się na zawartą umowę cesji oraz odpowiedzialność ubezpieczyciela za sprawcę zdarzenia drogowego w ramach ubezpieczenia OC.

Na rozprawie w dniu 28 listopada 2016 r. powód oraz (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarli ugodę sądową zgodnie, z którą pozwana zobowiązała się zapłacić powodowi kwotę 1000 zł tytułem należności głównej w terminie do 12 grudnia 2016 r., powód zobowiązał się zapłacić pozwanej kwotę 543 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania w terminie do dnia 12 grudnia 2016 r., strony postanowiły, że podpisanie ugody wyczerpuje wzajemne roszczenia stron, wynikające z przedmiotu postępowania.

W ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy ustalił, że zgodnie z zawartą umowę pozwani nie mieli być obciążeni kosztami z tytułu zawartej umowy najmu i podstawienia spornego, a wszelkie koszty z tym związane powód miał dochodzić od ubezpieczyciela sprawcy wypadku tj. (...) S.A. W treści kontraktu wynajmu zapisano, że rozliczenie wynajmu auta będzie bezgotówkowe z ubezpieczycielem (...) S.A. na cały okres likwidacji szkody. W tym też celu strony zawarły umowę cesji wierzytelności z dnia 25 lutego 2014 r., w której pozwani przelali na powoda swoją wierzytelność z tytułu wynajmu samochodu zastępczego. Sąd Rejonowy zauważył, że zarówno w umowie najmu, jaki i w umowie cesji wierzytelności nie zawarto zapisu, że w przypadku nieuzyskania przez powoda od ubezpieczyciela całości kwoty za najem samochodu zastępczego, zobowiązanymi do zapłaty tej kwoty będą pozwani. Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom świadka G. K., który zeznał, że w trakcie wynajmowania samochodu zastępczego opisał P. M. (1) - pracownikowi powoda, cały przebieg zdarzenia drogowego, w którym uczestniczyła jego żona, w tym, że żona została ukarana mandatem karnym jako sprawca uderzenia kierowanym samochodem w samochód poprzedzający oraz że szkoda w samochodzie V. (...) jest podzielona na dwie części tj. z ubezpieczenia autocasco i ubezpieczenia OC sprawcy wypadku.

Sąd Rejonowy wskazał, że o braku obowiązku pozwanych zapłaty na rzecz powoda kosztów wynajmu samochodu w zakresie nieuwzględnionym przez ubezpieczyciela świadczy fakt, że powód po otrzymaniu odszkodowania w kwocie 1599 zł tj. za wynajem samochodu zastępczego za okres 11 dni po stawce 123 zł oraz kosztów podstawienia i odbioru samochodu, o pozostałą kwotę 6519 zł, objętą wystawioną fakturą VAT, wytoczył powództwo przeciwko (...) S.A.

Powód, po otrzymaniu decyzji ubezpieczyciela o wysokości przyznanego odszkodowanie nie zwracał się o zapłatę pozostałej kwoty do pozwanych.

Ponadto Sąd Rejonowy wskazał, że w sprawie z powództwa powoda przeciwko ubezpieczycielowi została zawarta ugoda sądowa, którą strony wyczerpały wzajemne roszczenia wynikające z przedmiotu postępowania. Wskazał na treść art. 917 k.c. i uznał, że należy przyjąć, iż przez zawartą ugodę powód i (...) S.A. uczyniły sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego miedzy nimi stosunku prawnego, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku.

Z tych powodów w ocenie Sądu Rejonowego nie można przyjąć, że umowa cesji wierzytelności w zakresie w jakim powód nie uzyskał odszkodowania od ubezpieczyciela jest w stosunku do niego bezskuteczna lub nieważna.

Ustalone okoliczności pozwalają zdaniem Sądu Rejonowego na przyjęcie, że w oparciu o przepis art. 659 § 1 k.c. w zw. z art. 353 1 k.c., strony zawarły umowę najmu, zgodnie z którą rozliczenie miało mieć charakter bezgotówkowy, tzn. powód na podstawie umowy przelewu wierzytelności miał zgłosić koszty najmu i podstawienia samochodu zastępczego bezpośrednio do ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia tj., (...) S.A. w W.. Pozwani nie mieli ponieść żadnych kosztów w związku z zawartą umową, zatem brak podstaw do obciążania pozwanych opłatami wynikającymi z tej umowy. Z tych powodów Sąd Rejonowy oddalił powództwo w całości.

O kosztach orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy; a to:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz dokonanie błędnej oceny materiału dowodowego zebranego w sprawie, tj. wbrew zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a to dowodów w postaci umowy najmu oraz umowy cesji wierzytelności z dnia 25.02.2014 r. i ugody sądowej polegającej na całkowitym pominięciu zapisów umów wskazujących, iż dotyczą one tylko roszczeń z polisy OC sprawcy i błędnym przyjęciu, że:

-

pozwani nie mieli być obciążeni kosztami z tytułu zawartej umowy najmu, a wszelkie koszty z tym związane powód miał dochodzić od ubezpieczyciela sprawcy wypadku (...) S.A., podczas gdy taka sytuacja nie dotyczyła wszelkich kosztów (w tym wynikających z polisy AC), a dotyczyć miała kosztów wynajmu za które ubezpieczyciel OC sprawcy ponosi odpowiedzialność,

-

w treści kontraktu zapisano, że rozliczenie wynajmu auta będzie bezgotówkowe z ubezpieczyciele, (...) S.A. na cały okres likwidacji szkody podczas gdy z zapisu umowy wyraźnie wynika zapis o bezgotówkowym rozliczeniu wynajmu auta z ubezpieczycielem (...) S.A. OC sprawcy kolizji/wypadku na cały okres likwidacji szkody”;

-

brak podstaw do obciążenia pozwanych opłatami wynikającymi z umowy najmu z uwagi na zawartą umowę cesji wierzytelności i brak w umowach zapisów o możliwości dochodzenia przez powoda od pozwanych zapłaty w przypadku nie uzyskania przez powoda od ubezpieczyciela całości kwoty za najem samochodu zastępczego, podczas gdy zupełnie odwrotnie niż uznał Sąd fakt braku zapisu o zwolnieniu pozwanych z długu już upoważniał powoda do dochodzenia roszczeń od pozwanych;

-

nie można przyjąć, że umowa cesji wierzytelności w zakresie, w jakim powód nie uzyskał odszkodowania od ubezpieczyciela jest w stosunku do niego bezskuteczna i nieważna, podczas gdy umowa cesji wierzytelności jest bezskuteczna i nieważna w zakresie, w jakim Pozwanym nie przysługiwała w stosunku do ubezpieczyciela żadna wierzytelność, bowiem nie mogli oni wówczas skutecznie przenieść jej na powoda;

-

o braku obowiązku pozwanych zapłaty na rzecz powoda kosztów wynajmu samochodu w zakresie nieuwzględnionym przez ubezpieczyciela świadczy fakt, że o pozostałą kwotę powód wytoczył przeciwko ubezpieczycielowi powództwo i zawarł ugodę sądową, podczas gdy ugoda ta wyczerpała jedynie roszczenia między stronami procesu i nie dotyczyła roszczeń nim nie objętych w tym roszczeń, jakie powód posiada względem pozwanych z tytułu ich zawinionego działania oraz zawartej z nim umowy najmu pojazdu w okresie likwidacji szkody z polisy AC pozwanych.

-

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie błędnej oceny materiału dowodowego zebranego w sprawie, a to dowodu w postaci zeznań świadków polegającej na przyjęciu, że przedstawiciel powoda zapewnił pozwanych, że przysługuje im prawo najmu przez okres miesiąca, a wszelkie koszty z tym związane zostaną pokryte przez (...) S.A. podczas gdy nie potwierdzają tego zeznania świadka P. M. (2), ani powoda ale w szczególności zapisy zawartej przez Strony umowy najmu i cesji wierzytelności wyraźnie wskazując tylko na likwidację szkody z polisy OC sprawcy i na roszczenia z tym związane, a więc nie dotyczyły one drugiej szkody likwidowanej z polisy AC pozwanych;

-

art. 328 k.p.c. a to przez wadliwe uzasadnienie wyroku i brak wyjaśnienia podstawy prawnej twierdzenia jakoby możliwość dochodzenia przez powoda od pozwanych zapłaty czynszu najmu pojazdu użytkowanego w trakcie likwidacji szkody z ich polisy AC (a więc poza 11 dniami likwidacji szkody z polisy OC sprawcy) istniałaby tylko w przypadku zawarcia takich zapisów w umowie najmu i umowie cesji wierzytelności podczas gdy tylko wyraźne zwolnienie pozwanych z długu byłoby przeszkodą w dochodzeniu od nich zapłaty czynszu najmu, a nadto nie odniesienie się do kwestii tego, że zarówno umowa najmu jak i cesji wierzytelności nie dotyczą roszczenia związanego z polisą AC pozwanych oraz do kwestii nieskuteczności części umowy cesji wierzytelności zawartej między stronami.

Ponadto zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

- przepisów art. 508 k.c. poprzez jego niezastosowanie oraz art. 509 k.c. w zw. z art. 353 1 k.c., polegające na pominięciu przez Sąd faktu, iż zapisy umowy najmu oraz umowy cesji nie pozwalały na przyjęcie, że powód zwolnił pozwanych z długu, a w szczególności by zwolnił ich z długu w zakresie w jakim ubezpieczyciel sprawcy nie odpowiadał za szkodę i w zakresie w jakim pozwanym wobec ubezpieczyciela nie przysługiwały roszczenia z tytułu wynajmu pojazdu, a więc przekraczające okres 11 dni, podczas gdy wynikało to wprost z przedłożonych w toku postępowania dowodów;

- przepisów art. 516 k.c. zdanie pierwsze w zw. z art. 471 k.c. poprzez ich niezastosowanie i całkowite pominięcie, że pozwani jako zbywcy wierzytelności ponoszą względem powoda (nabywcy wierzytelności) odpowiedzialność za to, że wierzytelność im przysługuje, a nadto zobowiązani są do naprawienia szkody wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązania jakie zaciągnęli względem powoda, wobec czego całkowicie zbędne było powielanie w zapisach umów treści przepisów powszechnie obowiązującego prawa, podczas gdy Sąd przyjął, iż brak podstaw do obciążenia pozwanych opłatami wynikającymi z umowy najmu z uwagi brak w umowach takich zapisów.

Stawiając te zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 5.166 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 03.01.2017 r. do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem I instancji oraz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w obu instancjach, według norm przepisanych wraz ze zwrotem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na apelację pozwani wnieśli o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych kosztów postępowania wraz kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podziela w całości i uznaje za swoje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd pierwszej instancji, ponieważ ustalenia te znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, które to dowody Sąd ten ocenił w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Odnosząc się do zarzutów naruszenia art. 233§1kpc Sąd Okręgowy uznał, że nie jest on zasadny. Orzekając Sąd Rejonowy nie uchybił zasadom logicznego rozumowania, ani też doświadczenia życiowego. Wnioski Sądu pierwszej instancji, co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych w sprawie, a zaoferowanych przez obie strony. Stanowisko prezentowane w apelacji w zasadzie nie można określić jako zarzut, lecz polemikę z ustaleniami zaskarżonego wyroku. W ocenie Sądu Odwoławczego skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 k.p.c. wymaga wykazania, że Sąd I instancji uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, natomiast apelujący nie wykazał, aby Sąd I instancji dopuścił się powyższych naruszeń, a także aby Sąd ocenił poszczególne dowody w sprzeczności pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. To bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające wyłącznie przekonanie skarżącego o innej niż przyjął Sąd Rejonowy wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu, a z takim sformułowaniem treści apelacji mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Sąd Odwoławczy uznał, w szczególności że nie sposób podzielić zarzutu powoda dokonania błędnej oceny materiału dowodowego w postaci umowy najmu oraz umowy cesji wierzytelności z dnia 25.02.2014 r. i ugody sądowej, albowiem zarówno w umowie najmu, jaki i w umowie cesji wierzytelności nie zawarto zapisu, że w przypadku nieuzyskania przez powoda od ubezpieczyciela całości kwoty za najem samochodu zastępczego, zobowiązanymi do zapłaty tej kwoty będą pozwani. Powód zaznajomiony został z okolicznościami zdarzenia, posiadał więc informacje o sposobie powstania szkody, sporządzając kolejno umowę najmu samochodu zastępczego i umowę cesji wierzytelności.

Zarówno oceny materiału dowodowego jak i oceny prawną zawartych pomiędzy stronami umów należy dokonać przy uwzględnieniu tego, że powód jest podmiotem profesjonalnym, prowadzącym działalność gospodarczą związaną z wynajmem samochodów, a zatem w ramach tej działalności stale stykającym się z sytuacjami odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki zdarzeń drogowych. z doświadczenia życiowego wynika bowiem, że do wynajmu pojazdów zastępczych dochodzi przede wszystkim w takich okolicznościach.

Powód jako podmiot profesjonalny powinien był dołożyć należytej staranności przy sporządzaniu zapisu umowy celem zabezpieczenia swoich interesów i zawrzeć w nich zapis umowny, iż w razie nieuzyskania zaspokojenia roszczenia od ubezpieczyciela pozwani będą obowiązani do uiszczenia pozostałej części wierzytelności. Ponadto winien uzyskać od najemcy korzystającego z pojazdu w związku z zaistnieniem kolizji drogowej wszelkich informacji co do jej przebiegu, istotnych z punktu widzenia odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki zdarzenia, skoro proponował wynajem pojazdu w formie bezgotówkowej.

Nie można też pominąć, że zarówno umowa najmu, jak i umowa cesji sporządzana była przez pracownika powoda z wykorzystaniem przyjętego przez niego formularza. Umowa cesji przy tym nie wymieniała wysokości wierzytelności pozwanych wobec zakładu ubezpieczeń, które było przelewane na powoda. bez znaczenia pozostaje w tych okolicznościach kwestia, że w umowie cesji nie wskazano, że takie roszczenie przysługiwało im z tytułu ubezpieczenia (...) casco, a jedynie ubezpieczenia OC. Na treść tej umowy miał podstawowy wpływ powód, skoro jako profesjonalista sporządził wzór umowy i przedstawił go pozwanym do podpisu.

Nie sposób obciążać pozwanych, nie będących profesjonalistami, konsekwencjami niedochowywania należytej staranności przy prowadzeniu swoich spraw przez powoda.

Podkreślenia ponadto wymaga, iż niezasadnym jest zarzut naruszenia art. 516 k.c., skoro wierzytelność pozwanych wobec (...) SA istniała, a w umowie cesji nie wymieniono jej wysokości.

Przy tym powód nie odstąpił od umowy o cesji wierzytelności, nie uchylił się również od jej skutków złożonego przez siebie oświadczenia woli powołując się na błąd przy zawieraniu umowy, ani też nie powołał się na rękojmię za wady prawne nabytej przez niego wierzytelności, na co zasadnie zwrócono uwagę w odpowiedzi na apelację. Wobec nie skorzystania przez powoda z przysługujących mu uprawnień, umowa cesji wierzytelności zawarta między stronami jest ważna.

Sąd Okręgowy uznał, iż nie doszło również do naruszenia art. 508 k.c., albowiem z samej treści umowy cesji wierzytelności wynika zaspokojenie długu pozwanych wobec powoda przez zbytą na jego rzecz wierzytelność, a to poprzez brak zapisu o możliwości dochodzenia niezaspokojonej przez ubezpieczyciela części roszczenia bezpośrednio od pozwanych.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów podniesionych przez powoda, podkreślenia wymaga, iż powód po otrzymaniu odszkodowania w kwocie 1599 zł, o pozostałą kwotę 6519 zł, objętą wystawioną fakturą VAT, wytoczył powództwo przeciwko (...) S.A. i dopiero po nieuzyskaniu zaspokojenia wierzytelnościom ubezpieczyciela zwrócił się do pozwanych o uiszczenie należności. Wytoczenie powództwa przeciwko ubezpieczycielowi świadczy o świadomości powoda co do bezwarunkowego nabycia wierzytelności od pozwanych. Przy tym powód nie zawiadomił pozwanych o toczącym się postępowaniu sądowych pomiędzy nim a ubezpieczycielem, przez co uniemożliwił im jakiekolwiek działania procesowe w tym postępowaniu. Powód nie może zatem zasłonić się treścią art. 82 kpc. Pozwani nie zostali nadto wezwani przez powoda do udziału w postępowaniu przeciwko ubezpieczycielowi( art. 84§1 kpc), tym samym zostali pozbawieni możliwości obrony swoich i praw podnoszenia zarzutów w toczącym się postępowaniu.

Istotne jest też to, że w sprawie z powództwa powoda przeciwko ubezpieczycielowi została zawarta ugoda sądowa, którą strony wyczerpały wzajemne roszczenia wynikające z przedmiotu postępowania. Ponadto podkreślenia wymaga, iż poprzez zawarcie ugody w postępowaniu przeciwko ubezpieczycielowi, strony tamtego procesy przystały na wzajemne ustępstwa co do wysokości roszczenia, dokonując ustaleń co do wysokości ugodzonego roszczenia( art. 917 kc), na które to ustalenia pozwani nie mieli wpływu. wobec zawarcia tej ugody, nawet przy odmiennej ocenie umowy cesji nie możnaby na obecnym etapie ustalić, w jakiej części powód ustąpił co do swych roszczeń wobec ubezpieczyciela, gdyż ostateczna wysokość roszczenia wobec ubezpieczyciela z tytułu najmu pojazdu zastępczego nie została ustalona w postępowaniu sądowym.

Nie zasługuje na uwzględnienie również zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 października 2009 r. w sprawie o sygn. I UK 129/09 - zarzut naruszenia art. 328 § 2 w związku z art. 391 § 1 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych okolicznościach, w których treść uzasadnienia orzeczenia Sądu (..) uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia lub w przypadku zastosowania prawa materialnego do niedostatecznie jasno ustalonego stanu faktycznego. Odnosząc powyższy pogląd na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, iż motywy rozstrzygnięcia zaskarżonego orzeczenia nadają się do kontroli instancyjnej i poddają się weryfikacji w aspekcie zarzutów podniesionych przez skarżącego.

W ocenie Sądu Okręgowego, podniesione w apelacji zarzuty mają charakter czysto polemiczny i sprowadzają się do negowania właściwej oceny i ustaleń Sądu meriti, przeciwstawiając im własne oceny i wnioski, które w żadnym razie nie mogą podważyć trafności rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego.

Z uwagi na powyższe - na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację jako bezzasadną. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono w oparciu o art. 98 „1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 kpc w zw. z § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych( t. jedn. Dz. U. z 2018 poz. 265) obciążając powoda jako stronę przegrywającą sprawę w całości kosztami postępowania.

SSO Gabriela Sobczyk