Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 984/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant st. sekr. sądowy Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku P. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania P. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 8 sierpnia 2017r. sygn. (...)

oraz z dnia 4 października 2017r. sygn. (...)

zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu P. R. prawo do emerytury górniczej od dnia (...) roku.

Sygn. akt V U 984/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 sierpnia 2017 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił P. R. prawa do emerytury górniczej, wskazując w uzasadnieniu decyzji, że ubezpieczony nie wykazał 25-letniego stażu pracy górniczej.

Decyzją z dnia 4 października 2017 roku, znak (...), uchylającą decyzję z dnia 8 sierpnia 2017 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił P. R. prawa do emerytury górniczej podnosząc, iż wnioskodawca udowodnił jedynie 2 lata, 7 miesięcy i 21 dni pracy górniczej, zamiast wymaganych 25 lat.

Do stażu pracy górniczej nie zaliczono okresów:

- od dnia 1 czerwca 1992 roku do dnia 16 listopada 2006 roku na stanowisku kierowcy ciągnika, ponieważ zajmowane stanowisko nie figuruje w załączniku nr 2 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- od dnia 17 listopada 2006 roku do chwili obecnej, ponieważ wnioskodawca wykonuje te same czynności, na stanowisku kierowcy ciągnika. Organ rentowy wskazał ponadto, że nie zaliczył do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym okresu od dnia 26 listopada 1989 roku do dnia 31 maja 1992 roku na stanowisku montera koparek i zwałowarek oraz mechanika urządzeń układu (...), ponieważ stanowiska te nie figurują w załączniku nr 3 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku.

Od powyższych decyzji odwołał się wnioskodawca P. R., domagając się ich zmiany poprzez zaliczenie do stażu pracy górniczej okresu od dnia 1 czerwca 1992 roku do nadal i przyznania prawa do emerytury górniczej wskazując, iż w kwestionowanym przez ZUS okresie wykonywał czynności operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, podnosząc, że praca na stanowisku operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce może być uznana za pracę górniczą tylko wtedy, jeżeli była to wyłącznie praca na odkrywce w kopalni węgla brunatnego przy urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nakładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych.

Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2017 roku, Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim połączył sprawy z powyższych odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygn. akt V U 984/17.

Na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2018 roku, pełnomocnik ubezpieczonego poparł odwołania, wnosząc o zaliczenie do stażu pracy górniczej okresu od dnia 1 czerwca 1992 roku, to jest okresu, w którym wnioskodawca faktycznie wykonywał obowiązki operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

wnioskodawca P. R., urodzony w dniu (...), w dniu (...) roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Jako członek otwartego funduszu emerytalnego, ubezpieczony wniósł o przekazanie zgromadzonych środków, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (dowód: wniosek o emeryturę z dnia 6 czerwca 2017 roku, k. 2-4 akt emerytalnych).

Organ rentowy ostatecznie uznał za udowodniony staż pracy górniczej wnioskodawcy w wymiarze: 2 lat, 7 miesięcy i 21 dni pracy górniczej. Do stażu pracy górniczej wnioskodawcy organ rentowy zaliczył okresy: od dnia 25 sierpnia 1987 roku do dnia 15 września 1987 roku, od dnia 17 września 1987 roku do dnia 19 października 1987 roku, od dnia 21 października 1987 roku do dnia 25 października 1987 roku, od dnia 26 listopada 1989 roku do dnia 17 grudnia 1991 roku, od dnia 21 grudnia 1991 roku do dnia 13 kwietnia 1992 roku, od dnia 26 kwietnia 1992 roku do dnia 31 maja 1992 roku. ZUS nie uwzględnił okresu pracy wnioskodawcy od dnia 1 czerwca 1992 roku do chwili obecnej na stanowisku kierowcy ciągnika (dowód: decyzja ZUS z dnia 4 października 2017 roku, k. 37 emerytalnych, pismo procesowe organu rentowego z dnia 18 maja 2018 roku, k. 41 akt sprawy).

W okresie od dnia 25 sierpnia 1987 roku do chwili obecnej wnioskodawca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) z siedzibą w R. (wcześniej Przedsiębiorstwo Państwowe (...), (...) Spółka Akcyjna). Początkowo ubezpieczony zajmował stanowisko górnika eksploatacji taśmociągów. W okresie od dnia 28 października 1987 roku do dnia 25 listopada 1989 roku ubezpieczony pełnił zasadniczą służbę wojskową i korzystał z ustawowo przysługujących dni wolnych od pracy. W okresie od dnia 28 listopada 1989 roku do dnia 28 lutego 1991 roku ubezpieczony zajmował stanowisko montera koparek i zwałowarek, a od dnia 1 marca 1991 roku do dnia 31 maja 1992 roku – mechanika maszyn i urządzeń układu (...) (dowód: umowa o pracę z dnia 25 sierpnia 1987 roku, k. 1, zawiadomienie o rozwiązaniu stosunku pracy, k. 6, umowa o pracę z dnia 28 listopada 1989 roku, k. 10, karta obiegowa, k. 14, angaż z dnia 17 lipca 1991 roku, k. 16 akt osobowych wnioskodawcy, wyciąg z książeczki wojskowej, k. 3 akt kapitałowych).

Z dniem 1 czerwca 1992 roku P. R. został przeszeregowany do oddziału (...), gdzie objął stanowisko kierowcy ciągnika. Posadę tą ubezpieczony zajmował do dnia 16 listopada 2006 roku. Od dnia 17 listopada 2006 roku pracodawca powierzył wnioskodawcy stanowisko operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce, również w oddziale (...) (dowód: angaż z dnia 1 czerwca 1992 roku, k. 19, angaże od dnia 8 marca 1993 roku, k. 20 - 22, 26 – 27, 29, 34, 41, 43, 47 – 56, 59, 61, 64, 67, 70, 73 – 74, zaświadczenie pracy, k. bez nr w aktach osobowych wnioskodawcy.)

Będąc zatrudnionym w oddziale (...) na stanowisku kierowcy ciągnika, wnioskodawca od dnia 1 czerwca 1992 roku wykonuje prace odpowiadające zakresem czynności pracy na stanowisku operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce. Ubezpieczony wykonywał i wykonuje prace sprzętowe, na rzecz oddziałów górniczych kopalni, a jego praca była i jest, związana wyłącznie z obsługą wkopu i zwałowiska. Obsługiwał i obsługuje nadal, ciągnik terenowy (...) (...). Praca na odkrywce i zwałowisku była i jest wykonywana w powyższych okresach, stale i w pełnym wymiarze godzin, a pracownik otrzymuje z tego tytułu dodatek za jej wykonywanie tzw. (dodatek za pracę na odkrywce).

Oddział (...), w którym zatrudniony jest P. R., to oddział utrzymania ruchu, ujęty w Planie (...) Zakładu (...), a jego podstawowym zadaniem, jest zabezpieczenie w sprzęt oddziałów utrzymania ruchu kopalni. Zgodnie z zakresem działania oddziału (...) sprzęt (ciągniki), są kierowane do oddziałów górniczych kopalni, oddziałów mechanicznych, elektrycznych itp., które w zakresie swojego działania mają za zadanie utrzymanie ruchu, bądź prace remontowe na ciągach układów (...) zdejmowania nadkładu, bądź pozyskiwania węgla. Wykonywana praca przez operatorów jest nierozerwalnie związana z przebywaniem na terenie wkopu, bądź zwałowiska kopalni.

Ciągniki w posiadaniu oddziału (...), są w wyposażeniu standardowym, lecz konstrukcja techniczna ciągnika, pozwala na szerokie spektrum zastosowań:

- może ciągnąć: przyczepy uniwersalne/ samowyładowcze, elektrownie połowę, przyczepy układające kable energetyczne, kompresory, przyczepy dla przewozu brygad roboczych, itp.,

- mieć podwieszone na tzw. trzypunktowym układzie zawieszenia narzędzi specjalistyczny osprzęt - np, agregaty smarownicze, ładowacze, itp.,

- stanowić napęd mechaniczny za pośrednictwem (...) (wału odbioru mocy), dla różnych urządzeń specjalistycznych - np.: pompy różnego przeznaczenia, rozsiewaczy, itp.,

- wykonywać prace tzw. metodą zrywkową - przeciąganie na odpowiednio wykonanych cięgnach rur, kolumn filtracyjnych odwodnienia, członów przenośników taśmowych, odcinków taśmy przenośnikowej, itp. Takie zastosowania ciągnika w warunkach kopalni, w zestawieniu z dodatkowym osprzętem, czynią taki zespół - sprzętem pomocniczym i technologicznym na odkrywce.

Ubezpieczony jest przypisany do oddziału (...), ale do jego podstawowych obowiązków należy realizowanie czynności na rzecz oddziału (...), do którego delegował go pracodawca. Oddział ten zajmuje się utrzymaniem w ruchu wszystkich stacji napędowych od koparki urabiającej do zwałowarki zsypującej, całego układu (...). Podstawową czynnością wnioskodawcy jest konserwacja stacji napędowych będących w ruchu, poprzez ich konserwację, a mianowicie smarowanie bębnów i przekładni. Najpierw ubezpieczony dostarcza za pomocą ciągnika układ smarowniczy oraz agregaty. Załadunek sprzętu trwa około dwudziestu minut, a dojazd do wkopu – pół godziny. Po dotarciu na teren wyrobiska wnioskodawca rozładowuje sprzęt i przystępuje do pracy. Głównym zadaniem wnioskodawcy jest obsługa agregatu smarowniczego i jego przemieszczanie za pomocą ciągnika. Gdy otrzymuje sygnał pracownika brygady, z pomostu ciągnika załącza agregat. Kontroluje ciśnienie smaru w czasie pracy i utrzymuje niskie obroty obsługiwanego pojazdu. Gdy łożysko zostaje napełnione smarem, wnioskodawca otrzymuje sygnał, aby zaprzestać jego podawania. Wtedy przekłada wąż do kolejnego łożyska i procedura powtarza się. Po nasmarowaniu łożysk danej stacji napędowej, przemieszcza się do kolejnej, co trwa około pięciu minut. Na jednej stacji znajduje się od dziesięciu do piętnastu łożysk o średnicy około półtora metra. Stacje znajdują się około 300 metrów od siebie. Wnioskodawca dysponuje około 400 kg smaru, co wystarcza na konserwację trzech stacji napędowych. Ta ilość wystarcza na jedną dniówkę pracy. Konserwacja jednej stacji zajmuje do trzech godzin. Dlatego nie zdarza się, aby wnioskodawca w ciągu dniówki pracowniczej wyjeżdżał z terenu odkrywki.

Początkowo ubezpieczony obsługiwał stacje napędowe, znajdujące się przy koparkach nadkładowych, natomiast od 2007 roku zajmuje się także stacjami zlokalizowanymi przy koparkach węglowych. W razie awarii wnioskodawca podpina przyczepę i ładuje uszkodzoną część, np. przekładnię, po czym jedzie do stacji, gdzie z brygadą demontuje uszkodzoną część i montuje przywiezioną. Ww. czynności wnioskodawca realizuje we wkopie, przez co najmniej pięć godzin dziennie. Obowiązki w postaci transportowania niezbędnych części, materiałów i narzędzi wnioskodawca wykonuje nie dłużej niż przez dwie godziny dziennie. Nie wykonuje czynności charakterystycznych dla mechanika. Pracuje w systemie czterobrygadowym (dowód: protokół z posiedzenia Komisji weryfikacyjnej z dnia 7 marca 2017 roku, k. 21, charakterystyka stanowiska pracy wnioskodawcy z dnia 12 lipca 2017 roku, k. 22 – 23 akt emerytalnych, dowód zeznania świadków: T. J. (1), nagranie od minuty 6:03 do minuty 16:22, A. P., nagranie od minuty 16:22 do minuty 22:01, protokół z rozprawy z dnia 24 kwietnia 2018 roku, k. 37v – 38, zeznania wnioskodawcy, nagranie od minuty 4:10 do minuty 29:38, protokół z rozprawy z dnia 25 września 2018 roku, k. 49 - 50 akt sprawy).

Świadek T. J. (2) był zatrudniony w okresie od dnia 1 czerwca 1992 roku do dnia 31 stycznia 2004 roku w oddziale (...), a w okresie od dnia 1 stycznia 2004 roku do dnia 21 lutego 2006 roku w oddziale (...), natomiast A. P. w okresie od dnia 1 czerwca 1992 roku do dnia 31 stycznia 2001 roku był przypisany do oddziału (...), a od dnia 1 lutego 2001 roku do dnia 28 marca 2006 roku do oddziału (...). Ww. pracownicy byli delegowani na stałe do oddziału (...) (dowód: pismo pracodawcy ubezpieczonego z dnia 27 grudnia 2017 roku, k. 26, zeznania świadków: T. J. (1), nagranie od minuty 6:03 do minuty 16:22, A. P., nagranie od minuty 16:22 do minuty 22:01, protokół z rozprawy z dnia 24 kwietnia 2018 roku, k. 37v – 38 akt sprawy).

W dniu 15 maja 2017 roku (...) z siedzibą w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej, w którym zaświadczyła, że w okresie zatrudnienia skarżący w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą:

- od dnia 25 sierpnia 1987 roku do dnia 27 października 1987 roku na stanowisku górnika na odkrywce, wskazanym pod poz. 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- od dnia 26 listopada 1989 roku do dnia 31 maja 1992 roku na stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonującego prace mechaniczne, wskazanym pod poz. 7 działu III załącznika nr 3 do ww. rozporządzenia,

- od dnia 1 czerwca 1992 roku do nadal na stanowisku operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce, wskazanym pod poz. 22 załącznika nr 2 do ww. rozporządzenia (dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 15 maja 2017 roku, k. 8 akt emerytalnych).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

odwołania zasługują na uwzględnienie .

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.).

Zgodnie z art. 50 a ust 1 i 2 ustawy emerytura górnicza przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej
co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej
20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym
co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

Zgodnie z art. art. 50b w/w ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca
ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Z kolei zgodnie z art. 50 c ust. 1 pkt 4 za pracę górniczą uważa się zatrudnienie na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego oraz przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą zawiera załącznik nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz.U. z 1995r., Nr 2, poz. 8 ). Rozporządzenie to zachowało moc na podstawie art. 194 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ale w zakresie, w jakim jego przepisy nie są sprzeczne z przepisami tej ustawy.

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną między stronami było to, czy wnioskodawca posiada wymagany 25-letni okres pracy górniczej. Organ rentowy zakwestionował bowiem w zaskarżonych decyzjach, aby skarżący zatrudniony w (...) w B. (obecnie w (...) z siedzibą w R. ) wykonywał pracę górniczą w okresie od dnia 1 czerwca 1992 roku do dnia 16 listopada 2006 roku na stanowisku kierowcy ciągnika, gdyż nie figuruje ono w załączniku nr 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku oraz od dnia 17 listopada 2006 roku do nadal, ponieważ ubezpieczony wciąż wykonuje te same czynności, jak przed wskazaną datą.

Wnioskodawca dysponował świadectwem wykonywania pracy górniczej z dnia 15 maja 2017 roku wystawionym przez (...) z siedzibą w R. potwierdzającym fakt wykonywania pracy górniczej w spornych okresach zatrudnienia na stanowisku operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce wymienionym w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku zał. nr 2, pozycja 22. Należy podnieść, że treść świadectwa wykonywania pracy górniczej nie została w sposób prawidłowy sformułowana, gdyż nie określa rodzaju prac, które faktycznie wykonywał skarżący, jak tego wymaga art. 50c i art. 50d ustawy, a jedynie zajmowane przez niego stanowisko. Tymczasem o uznaniu konkretnej pracy (wykonywanych czynności służbowych) za pracę górniczą w rozumieniu przepisów emerytalno-rentowych decyduje charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika, a nie nazwa stanowiska, protokół komisji weryfikacyjnej czy wreszcie świadectwo pracy.

Legitymowanie się zatem przez skarżącego świadectwem wykonywania pracy górniczej nie oznacza jeszcze, że rzeczywiście wykonywał on prace górnicze. Świadectwo pracy nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 k.p.c., nie korzysta zatem z domniemania prawdziwości i autentyczności, a li tylko dokumentem prywatnym, który stanowi jedynie dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie w nim zawarte (art. 245 k.p.c. ). Świadectwo pracy samo przez się nie tworzy zatem praw podmiotowych ani ich nie pozbawia.

Ponieważ organ rentowy zaprzeczał prawdziwości świadectwa co do charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy w spornym okresie (spór dotyczył dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca), ciężar wykazania prawdziwości tego dokumentu prywatnego w myśl art. 253 zd. 2 k.p.c. spoczywał na wnioskodawcy jako osobie, która chce z tego dokumentu skorzystać.

Wnioskodawca sprostał temu obowiązkowi w stopniu wystarczającym do przyznania prawa do emerytury górniczej. W ocenie Sądu, skarżący udowodnił bowiem, że w okresie od dnia 1 czerwca 1992 roku do chwili obecnej wykonuje on pracę górniczą sklasyfikowaną pod poz. nr 32 załącznika do wyżej wymienionego rozporządzenia, a mianowicie rzemieślnika zatrudnionego na stałe na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych. Nieprawidłowo więc pracodawca odwołującego określił jego stanowisko jako operator sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce. Jednakże nie ma to niekorzystnego wpływu na zakres uprawnień przysługujących odwołującemu.

Wnioskodawca, po wykonaniu transportu sprzętu na odkrywkę, co zajmuje mu około dwóch godzin, wykonuje prace wspólnie z oddziałem (...), do którego jest przydzielony. Do zadań oddziału (...) należy utrzymywanie w ruchu stacji napędowych od koparki urabiającej do zwałowarki. Skarżący początkowo zajmował się stacjami napędowymi zlokalizowanymi w obrębie działania koparki nadkładowej, a od 2007 roku także koparki węglowej. Jego podstawowym zadaniem była i jest konserwacja stacji napędowych będących w ruchu poprzez ich konserwację, a mianowicie smarowanie bębnów i przekładni. Najpierw ubezpieczony dostarcza za pomocą ciągnika układ smarowniczy oraz agregaty, a następnie przystępuje do pracy, która polega na obsłudze i przemieszczaniu agregatu smarowniczego za pomocą ciągnika. Konserwacja jednej stacji napędowej trwa do trzech godzin, gdyż na jednej stacji znajduje się od dziesięciu do piętnastu łożysk o średnicy około półtora metra. Ponadto w razie awarii, wnioskodawca realizuje obowiązki montażowe polegające na wymianie zużytej i instalacji nowej części. Ww. czynności wnioskodawca realizuje we wkopie przez co najmniej pięć godzin dziennie.

Nie budzi wątpliwości, że wyżej wskazane prace mieszczą się w definicji pracy górniczej w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a polegają na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych. Co więcej charakterystyka obowiązków skarżącego w pełni odpowiada zatrudnieniu na przewidzianym w załączniku nr 2 do rozporządzenia stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na stałe na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych. Ewentualne wątpliwości mógł budzić jedynie wymiar czasu, w jakim wnioskodawca wykonywał transport sprzętu na miejsce pracy obsługiwanego przez niego oddziału, co nie jest pracą górniczą, a w jakim wykonywał ww. prace zaliczane do okresu pracy górniczej.

Zeznania świadków T. J. (1) i A. P. w sposób jednoznaczny wskazywały, że skarżący wykonywał wyżej wymienione prace co najmniej przez połowę wymiaru czasu pracy. Powyższe wynikało także z dokumentacji pracowniczej, a w szczególności charakterystyki stanowiska pracy. Sąd uwzględnił także zeznania wnioskodawcy, albowiem nie były one sprzeczne ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Z zeznań tych i dokumentacji wynikało, że ubezpieczony poświęcał nie więcej niż dwie godziny w czasie dniówki pracowniczej na załadunek i przewiezienie niezbędnego sprzętu i smaru. Wnioskodawca był w pełni zaopatrzony przed rozpoczęciem pracy, dlatego nie było potrzeby, aby opuszczał teren wyrobiska w ciągu pracy. Byłoby to bowiem niekorzystne dla jego pracodawcy, który wymagał od ubezpieczonego stałej realizacji prac wulkanizacyjnych i remontowych.

Materiał dowodowy był spójny i logiczny. Świadkowie w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą, a zatem dysponują bezpośrednią i szczegółową wiedzą na temat charakteru wykonywanej przez niego pracy i jego codziennych obowiązków. Ich zeznania były zaś kompatybilne ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją pracowniczą. Wobec bierności dowodowej organu rentowego, przy uwzględnieniu treści art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c., brak było zaś podstaw do podejmowania dalszych czynności dowodowych z urzędu.

W rezultacie, w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego należało uznać, że wnioskodawca realizował prace górnicze przez co najmniej pięć godzin dziennie. Pozostały zaś czas poświęcał na załadunek i przewiezienie sprzętu oraz niezbędnych materiałów, dotarcie na teren wyrobiska i przemieszczanie się pomiędzy stacjami napędowymi. Powyższe musi rodzić korzystne skutki orzecznicze dla wnioskodawcy, albowiem podkreślenia wymaga, że do stażu uwzględnianego przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej na podstawie art. 50a ustawy o emeryturach i rentach z FUS zalicza się prace górnicze wymienione w art. 50c ust. 1 i 2 tej ustawy świadczone co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy (por. wyrok SN z dnia 23 października 2013 roku, sygn. I UK 128/13).

W oparciu o ww. wiarygodny materiał dowodowy, w ocenie Sądu Okręgowego, nie może budzić wątpliwości, iż wnioskodawca wykonywał prace sklasyfikowaną pod poz. nr 32 załącznika do wyżej wymienionego rozporządzenia, a mianowicie rzemieślnika zatrudnionego na stałe na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych. Zważyć należy, że zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą, do pracy górniczej z całą pewnością należy zaliczyć prace polegające na konserwacji maszyn wydobywczych w układzie (...) (koparka wielonaczyniowa – przenośnik taśmowy – zwałowarka), który jako całość stanowi komplet urządzeń niezbędnych do wydobywania kopaliny (węgla i nakładu), czyli całego procesu technologicznego, na który składają się: urabianie, transport, składowanie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2017 roku, sygn. akt I UK 181/17). Nie ulega zaś wątpliwości, że odwołujący realizował w co najmniej połowie wymiaru czasu pracy obowiązki konserwacyjne i remontowe przy stacjach napędowych, stanowiących integralną część maszyn podstawowych, to jest koparek nadkładowych i koparek węglowych.

Zatem czynności jakie wykonywał wnioskodawca pozwalają zaliczyć prace do prac górniczych. Zarówno zatem czynności jakie wykonywał, maszyny na jakich pracował oraz miejsce wykonywanych prac wskazują, iż prace jakie wykonywał wnioskodawca były pracami górniczymi w rozumieniu art. 50 c ust.1 pkt 4 w związku z poz. 32 załącznika 2 do ww. Rozporządzenia.

Po doliczeniu kwestionowanego przez ZUS okresu do uznanego okresu pracy górniczej staż wnioskodawcy wynosi ponad 25 lat pracy górniczej.

Biorąc pod uwagę, że wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki, od których zależało jego prawo do emerytury górniczej, Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.