Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Protokolant: protokolant Ewelina Karnasiewicz

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2018 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieliczce

z dnia 18 grudnia 2017 r., sygnatura akt I C 1621/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Krystyna Dobrowolska SSO Zbigniew Zgud SSO Beata Tabaka

UZASADNIENIE

Powód M. K. pozwem z 4 sierpnia 2017 roku wniósł o pozbawienie w całości wykonalności dwóch tytułów wykonawczych: nakazu zapłaty Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy z 21 grudnia 1998 roku, sygn. akt II Nc 6085/98, i nakazu zapłaty tegoż Sądu z 3 kwietnia 2000 roku, sygn. akt II Nc 16096/99. W uzasadnieniu wskazał, że strona pozwana - (...) S.A. w W. przez okres dziesięciu lat nie skierowała do egzekucji należności stwierdzonych wskazanymi nakazami zapłaty, skutkiem czego roszczenia uległy przedawnieniu.

Strona pozwana (...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew uznała powództwo „co do części odsetek naliczonych na podstawie tytułu wykonawczego o sygn. II Nc 6085/98 od kwoty kapitału w wysokości 3.517.54 zł. od dnia 21 listopada 1998 roku do dnia 28.05.2012 r. tj. co do kwoty 7.532.62 zł”, wnosząc o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Strona pozwana zaprzeczyła, jakoby jej roszczenia wynikające z powyższych tytułów wykonawczych w pozostałym zakresie uległy przedawnieniu, wskazując na liczne zdarzenia powodujące przerwę przedawnienia.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Wieliczce pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy - nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy Wydział II Cywilny w Warszawie w dniu 21 grudnia 1998 r., sygn. II Nc 6085/98, zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 3 sierpnia 1999 r. - w części tj. w zakresie odsetek ustawowych należnych od dnia 21 listopada 1998 r. do dnia 28 maja 2012 r.; pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy - nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy Wydział II Cywilny w dniu 3 kwietnia 2000 r., sygn. akt II Nc 16096/99, zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2000 r. - w całości; oddalił powództwo w pozostałym zakresie; oraz zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty procesu.

W podstawie faktycznej wyroku ustalił, że nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z 21 grudnia 1998 roku. sygn. akt II Nc 6085/98, Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy nakazał powodowi zapłatę na rzecz strony pozwanej kwoty 3.517,54 złotych z odsetkami ustawowymi od 21 listopada 1998 roku do dnia zapłaty, wynagrodzenia adwokackiego w wysokości 505 złotych i kosztów sądowych w wysokości 70,40 złotych. W dniu 3 sierpnia 1999 roku tamtejszy Sąd nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności. Na tytule wykonawczym zaznaczone są: wynik egzekucji bezskutecznej prowadzonej pod sygn. akt V Km 1235/99 przez Komornika Sądowego Rewiru V przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa - Podgórza w Krakowie Andrzeja Drzymałę, stwierdzony 30 czerwca 2000 roku (wtedy też zostało wydane postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego), ze wskazaniem poniesionych przez wierzyciela kosztów w wysokości 203,32 złotych; wynik egzekucji bezskutecznej prowadzonej pod sygn. akt Km 2484/08 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli w Warszawie Jacka Bogiela, stwierdzony 6 sierpnia 2008 roku (wtedy też zostało wydane postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego), ze wskazaniem poniesionych przez wierzyciela kosztów w wysokości 61,80 złotych; wynik egzekucji bezskutecznej prowadzonej pod sygn. akt Km 140804/12 przez tego samego Komornika Sądowego, stwierdzony 31 grudnia 2012 roku (wtedy też zostało wydane postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego), ze wskazaniem poniesionych przez wierzyciela kosztów w wysokości 675,30 złotych, w tym kosztów adwokackich w wysokości 600 złotych. Postępowanie pod sygn. akt Km 2484/08 zostało zainicjowane wnioskiem strony pozwanej jako wierzyciela, wniesionym nie później niż 18 stycznia 2008 roku. Z kolei postępowanie pod sygn. akt Km 140804/12 zostało zainicjowane wnioskiem strony pozwanej wniesionym nie później niż 20 czerwca 2012 roku.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że w świetle art. 213 § 2 k.p.c. związany był uznaniem przez stronę pozwaną powództwa w zakresie żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy z 21 grudnia 1998 roku, sygn. akt II Nc 6085/98 – w części dotyczącej odsetek ustawowych naliczonych od 21 listopada 1998 roku do 28 maja 2012 roku, albowiem brak było podstaw do przyjęcia, iż uznanie powództwa w tym zakresie było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa. Konsekwencją uznania powództwa przez stronę pozwaną była konieczność wydania przez Sąd wyroku zgodnego z żądaniem powoda w takim zakresie, w jakim powództwo zostało uznane.

Odnosząc się do żądania pozwu w pozostałym zakresie Sąd Rejonowy powołując art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. wskazał, że jednym ze zdarzeń, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane w rozumieniu tej normy prawnej, jest przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym (art. 117 § 2 k.c.). Z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych wynika, że bieg przedawnienia roszczenia strony pozwanej stwierdzonego nakazem zapłaty z dnia 21 grudnia 1998 roku był kilkukrotnie przerywany (art. 123 § 1 k.c.) tj. w dniu 3 sierpnia 1999 roku poprzez nadanie przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy temu tytułowi klauzuli wykonalności, a także kolejnymi wnioskami o wszczęcie egzekucji, zakończonych wydaniem postanowień o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 30 czerwca 2008 r., 6 sierpnia 2008 r. i 31 grudnia 2012 r. Nie można wobec tego uznać, by uległo przedawnieniu roszczenie strony pozwanej stwierdzone nakazem zapłaty z dnia 21 grudnia 1998, poza tą częścią roszczenia, co do której strona pozwana uznała powództwo - tym bardziej, że strona pozwana zainicjowała już kolejne postępowanie zmierzające do wyegzekwowania od powoda obowiązku zapłaty stwierdzonego tym nakazem, prowadzone przez Komornika Sądowego Jacka Bogiela pod sygn. akt Km 518387/14.

Sąd Rejonowy wskazał także, że strona pozwana, która wnosiła o oddalenie w tym zakresie powództwa, nie wykazała aby kiedykolwiek doszło do przerwania biegu przedawnienia co do tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy Wydział II Cywilny w dniu 3 kwietnia 2000 r. sygn. akt II Nc 16096/99 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2000r., w szczególności poprzez wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wobec powyższego roszczenie stwierdzone w/w tytułem uległo przedawnieniu na podstawie art. 125 § 1 k.c. W konsekwencji czego Sąd Rejonowy pozbawił w całości wykonalności w/w tytuł wykonawczy.

Z uwagi na fakt, iż żądanie powoda zostało uwzględnione tylko częściowo o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., dokonując ich wzajemnego zniesienia.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód i zaskarżając go w części w jakiej wniesione przez niego powództwo zostało oddalone tj. w zakresie odsetek ustawowych od kwoty należności głównej 3 517,54 zł w nakazie zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy II Wydział Cywilny z dnia 21 grudnia 1998 roku, w zakresie jakim Sąd Rejonowy przyjął upływ terminu przedawnienia tych odsetek jedynie do dnia 28 maja 2012 roku, zamiast do dnia 12 maja 2017 roku.

Zaskarżonemu wyrokowi w tym zakresie skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania tj. 840 § 1 p. 2 k.p.c. w zw. z art. 1025 k.p.c. oraz 1026 k.p.c. - przez jego błędną wykładnię i niewłaściwe przyjęcie, że zachodzą przesłanki do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie roszczenia odsetkowego tj. odsetek ustawowych od kwoty należności głównej 3 517,54 zł z wyroku nakazowego Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy II Wydział Cywilny z dnia 21 grudnia 1998 roku, z uwagi na upływ terminów przedawnienia jedynie do dnia 28 maja 2012 roku, zamiast do dnia 12 maja 2017 roku; błąd w ustaleniach faktycznych leżący u podstaw wydanego orzeczenia, a polegający na przyjęciu, że pozwany spowodował wszczęcie postępowania egzekucyjnego w dniu 12 maja 2014 roku, podczas gdy nie zostało to należycie wykazane, zaś z twierdzeń powoda wynika, że egzekucja taka została wszczęta w dniu 12 maja 2017 roku.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez pozbawienie wykonalności przedmiotowego nakazu w zakresie odsetek ustawowych do dnia 12 maja 2017 roku oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji podniesiono, że powód roszczenie przedstawione w pozwie oparł o art. 125 k.c., uzasadniając, że nastąpiło przedawnienie wskutek upływu 10 lat od wydania wyroku zasądzającego należność od powoda i 3 letniego przedawnienia roszczeń okresowych wynikających z naliczanych odsetek ustawowych. Skoro od 31 grudnia 2012 roku do 12 maja 2017 roku nie było prowadzone żadne postępowanie egzekucyjne, to należności odsetkowe od kapitału 3 517,54 roku uległy przedawnieniu nie tylko do 28 maja 2012 roku (uznane przez pozwanego ), ale także do dnia kolejnego wszczęcia egzekucji w dniu12 maju 2017 roku. Zarzucił że pozwany nie wykazał, aby faktycznie w dniu 22.12.2014 roku nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia odsetek, na skutek kolejnego wszczęcia egzekucji, choć to na nim w tym zakresie zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. spoczywał ciężar dowodu. Także Sąd odwołując się do obecnie prowadzonej egzekucji nie wskazuje na jakąkolwiek datę wszczęcia tego obecnego postępowania egzekucyjnego, ani też przywołując dowody nie wymienia żadnego dokumentu wskazującego na wszczęcie kolejnej egzekucji z wniosku pozwanego w dniu 22.12.2014 roku.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja była bezzasadna i jako taka nie mogła podlegać uwzględnieniu.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił Sądowi rozpoznającemu apelację na konstatację, że dokonane przez Sąd Rejonowy rozstrzygnięcie, w oparciu o poczynione w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne jak i wnioski wywiedzione z ustalonych okoliczności, prowadzące do wydania zaskarżonego wyroku, było prawidłowe. Ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny uzupełnić należy jednak o ustalenie, iż na wniosek wierzyciela (...) S.A. w dniu 22.12.2014 r. wszczęte zostało przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli w Warszawie Jacka Bogiel w sprawie do sygn. Km 518387/14 postępowanie egzekucyjne celem wyegzekwowania wierzytelności względem dłużnika M. K. stwierdzonej nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy z 21 grudnia 1998 roku, sygn. akt II Nc 6085/98, co wynika z przedłożonych na żądanie Sądu Rejonowego akt egzekucyjnych Km 518387/14, które dopuszczone zostały przez Sąd Rejonowy w charakterze dowodu. Wprawdzie Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie poczynił wyraźnych ustaleń w oparciu o udzielone przez Komornika akta egzekucyjne Km 518387/14, nie mniej jednak w motywach rozstrzygnięcia powołuje się okoliczność wszczęcia postępowania egzekucyjnego zmierzającego do wyegzekwowania od powoda obowiązku stwierdzonego w/w nakazem zapłaty, prowadzonego przez Komornika Sądowego Jacka Bogiela pod sygn. akt Km 518387/14, zasadnie wywodząc w oparciu o fakt jego prowadzenia, iż nie doszło do przedawnienia roszczenia wynikającego z nakazu zapłaty z dnia 21 grudnia 1998 r. ponad wynikające z uznania powództwa przez stronę pozwaną, odsetki powstałe po wydaniu w/w tytułu wykonawczego, a obejmujące okres od dnia 28 listopada 1998r do dnia 28.05.2012 r. Istniały zaś wszelkie podstawy do odwołania się przez Sąd Rejonowy do dowodu z powyższych akt, skoro po pierwsze akta egzekucyjne Km 518387/14, nie tylko zostały udzielone do sprawy na żądanie Sądu przez Komornika Sądowego, ale także zostały postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 18 grudnia 2017 r. dopuszczone przez Sąd Rejonowy jako dowód w sprawie na okoliczność daty wszczęcia w tej sprawie egzekucji w oparciu o w/w tytuł wykonawczy, a po drugie dowód z tych akt został powołany przez Sąd Rejonowy w podstawie faktycznej rozstrzygnięcia. Nie można zatem podzielić tych zarzutów podnoszonych w apelacji, w których skarżący wywodził, iż nie zostały przedstawione w sprawie dowody na okoliczność podnoszonych przez stronę pozwaną twierdzeń, iż w dniu 22.12.2014 r. nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia należności stwierdzonej w/w tytułem wykonawczym także w zakresie odsetek. Jak słusznie bowiem podnosił skarżący w apelacji wierzytelności zasądzone prawomocnym orzeczeniem sądowym przedawniają się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczenia był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu (art. 125 § 1 k.c.). Wynika z tego, że zasądzona przedmiotowym nakazem zapłaty kwota główna wraz z odsetkami do daty wydania tytułu egzekucyjnego nie uległa jak dotąd przedawnieniu, gdyż w odstępach kilkuletnich, każdorazowo krótszych niż 10 lat (2000, 2008, 2012, 2014 ) były wszczynane i prowadzone postępowania egzekucyjne, które skutkowały przerwą i wstrzymaniem (w okresie trwania egzekucji) biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). Zgodnie z art. 123 §1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Przerwanie biegu przedawnienia ma skutek niweczący w stosunku do biegu tego terminu co oznacza, że czas terminu przedawnienia, który upłynął do czasu zaistnienia przerwy uważa się za niebyły. Dłużnik po przerwaniu biegu terminu przedawnienia znajduje się w takim położeniu prawnym, jaki istniał, gdy jego roszczenie stało się wymagalne. Zgodnie z art. 124 §1 k.c. po każdym przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie ono na nowo, a bieg terminu przedawnienia zaczyna biec od dnia następnego po zakończeniu przerwy. Skoro zatem z akt komorniczych sygn. akt Km 518387/14 wynika, że postępowanie egzekucyjne prowadzone w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy z 21 grudnia 1998 roku, sygn. akt II Nc 6085/98, ponownie wszczęte zostało w dniu 22 grudnia 2014 r. , to nie doszło do przedawnienia części odsetek od kwoty głównej powstałych po dniu 28 maja 2012 r., albowiem odsetki te – jako świadczenie okresowe – podlegały 3-letniemu terminowi przedawnienia, zaś od dnia 31 grudnia 2012 r., kiedy to zostało umorzone uprzednio prowadzone z wniosku wierzyciela w oparciu o przedmiotowy tytuł wykonawczy postępowanie egzekucyjne do sygn. akt Km 140804/12 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli w Warszawie Jacka Bogiela, nie upłynął okres pełnych 3 lat, w których wierzyciel nie doprowadził do przerwy lub wstrzymania biegu przedawnienia odsetek. Jak wynika bowiem ze zgromadzonych w sprawie dowodów postępowanie egzekucyjne w oparciu o wskazany wyżej tytuł wykonawcy zostało ponownie wszczęte z wniosku wierzyciela przez tego samego komornika, w dniu 22 grudnia 2014 r. Stąd nie doszło do przedawnienia dalszych odsetek ustawowych należnych wierzycielowi po 28.05.2012 r., co skutkować musiało oddaleniem powództwa o pozbawienie w tym zakresie tytułu wykonawczego wykonalności, o czym prawidłowo orzekł Sąd Rejonowy.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy oddalił apelację na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach orzeczono ze względu na wynik sprawy na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z 22 października 2015 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.).

SSO Krystyna Dobrowolska SSO Zbigniew Zgud SSO Beata Tabaka