Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 783/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Anna Kurzynowska - Drzażdżewska

Protokolant:

Paulina Warchoł

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2018 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa L. A.-G.

przeciwko Z. G.

o eksmisję

1.  Nakazuje pozwanemu Z. G. aby opróżnił i wydał powódce L. G. lokal mieszkalny położony w W. na ul. (...) opisany w księdze wieczystej o numerze (...) prowadzonej w Sądzie Rejonowym w Giżycku VII Zamiejscowym Wydziale Ksiąg Wieczystych w W. tj. pokój o powierzchni 16 m2 łazienkę, wc, kuchnię, strych, piwnicę, składzik oraz garaż położony na działce gruntu o powierzchni 150 m2.

2.  Nie przyznaje pozwanemu prawa do lokalu socjalnego.

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 457 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Anna Kurzynowska - Drzażdżewka

Sygn. akt I C 783 /18

UZASADNIENIE

Powódka L. G. wniosła o nakazanie pozwanemu Z. G. , aby opróżnił ze swoich rzeczy i wydał pomieszczenia mieszkalne – pokój o powierzchni około 16 m 2 wraz z kuchnią , łazienką , strychem , piwnicą i składzikiem położone w lokalu mieszkalnym usytuowanym w W. przy ul. (...), opisanym w księdze wieczystej prowadzonej przez VII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w W. pod numerem (...). Wniosła także o wydanie garażu o powierzchni 20 m 2 znajdującego się na działce ozn. Nr geod.351 położonej tamże , będących przedmiotem umowy dzierżawy, którą powódka zawarła z Gminą W.. W uzasadnieniu podniosła, że jest właścicielką w/w lokalu mieszkalnego który nabyła w czasie trwania małżeństwa za środki pochodzące z majątku osobistego. Powódka argumentowała, że pozwany – były mąż – zajmuje część mieszkania pomimo nakazania mu wyprowadzenia się. L. G. wywodziła przy tym, że pozwany przez swoje „wyjątkowo złośliwe” zachowanie uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie. Podniosła także ,że pozwany nie poczuwa się w żaden sposób do obowiązku ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości.

Powódka zaprzeczyła, by były mąż miał dokonywać jakichkolwiek nakładów na jej nieruchomość , poza wykonaniem kominka. Argumentowała przy tym, że tak zakup nieruchomości, jak i drobne remonty zostały w całości sfinansowane z zaciągniętych przez nią kredytów i majątku osobistego.

W jej ocenie, Z. G. mieszkał wspólnie z nią wyłącznie z uwagi na łączące ich wcześniej więzi rodzinne. Z chwilą zaś orzeczenia rozwodu, utracił on prawo do zamieszkania.

(pozew – k. 3 – 6, akt notarialny z dnia 14.03.2003 r. – k. 7-10,umowa dzierżawy k.20 umowa sprzedaży k.23-26, pismo z dnia 18.08.2017 r.– k. 28 umowa ustanowienia rozdzielności majątkowej k.33-34 , umowa k.31-32)

W odpowiedzi na pozew Z. G. wniósł o oddalenie go w całości. Podniósł przy tym ,że w sensie formalnym istotnie powódka jest wyłącznym właścicielem nieruchomości, ale środki na jej zakup pochodziły w znacznej części ze sprzedaży lokalu mieszkalnego , którego najemcą była jego matka , on sam zaś był współnajemcą. Uzasadniając swe stanowisko podał, że czynił nakłady ze swego majątku osobistego na majątek powódki. Zaprzeczył by utrudniał powódce wspólne zamieszkiwanie, urządzał awantury, czy też ,by ją oczerniał w środowisku. Przyznał ,że nie płaci powódce wynagrodzenia i nie przekazuje pieniędzy na media bowiem przekazuje pieniądze swojej matce , która ze stronami zamieszkuje i w istocie prowadzi dom tj. opłaca rachunki , robi zakupy i gotuje.

Zawiadomiona o toczącym się postępowaniu Gmina W. (k. 113) nie przystąpiła do sprawy.

Sąd ustalił, co następuje:

Strony zawarły związek małżeński w dniu 08 lutego 1997 r. w W.. Po ślubie małżonkowie zamieszkali w służbowym mieszkaniu przy Szpitalu (...) w W. gdzie powódka była zatrudniona w charakterze psychologa. W dniu 3 października 1997 r. przed notariuszem K. C. w Kancelarii Notarialnej w W. strony zawarły małżeńską umowę majątkową i z tym dniem ustanowiły rozdzielność majątkową. ( zob. umowa k.33-34 akt).

Powodem decyzji stron był fakt, że pozwany z racji prowadzonej działalności gospodarczej miał jeszcze sprzed zawarcia związku małżeńskiego liczne długi. Mieszkanie , w którym zameldowany był pozwany i jego matka zaczęli odwiedzać komornicy. To zadecydowało także o tym, że matka pozwanego wyraziła zgodę by lokal ,którego była najemcą został wykupiony przez Z. G. w owym czasie już będącego mężem powódki. Powyższe nastąpiło w dniu 08.09.1997 r. Lokal kupili oboje ówcześni małżonkowie.

( zob. oświadczenie matki pozwanego k.15, protokół uzgodnień k.18 ,umowa k.31 i nast.,).

Następnie na mocy umowy darowizny z dnia 23.02.2001 r. pozwany przeniósł na powódkę własność do ½ udziału w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ul. (...) i wobec tego lokal ten stał się jej wyłączną własnością. ( okoliczność bezsporna)

Na mocy umowy z dnia 19.02.2003 r. mieszkanie to powódka sprzedała za cenę 35 000 zł , a miesiąc później nabyła lokal położony w W. przy ul. (...), dla którego tut. Sąd prowadzi księgę wieczystą nr (...).

(dowód: odpis z księgi wieczystej – k.37 –38, akty notarialne k.23-26 i k. 7-10).)

Środki na zakup pochodziły w części, tj. do kwoty 35.000 zł, ze sprzedaży w dniu 19.02.2003 r. lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ul.(...). Pozostała część ceny zakupu została sfinansowana z kredytu hipotecznego zaciągniętego przez powódkę we frankach szwajcarskich. okoliczność bezsporna).)

Rodzina powódki tj. mąż , syn oraz teściowa wspólnie wprowadziła się do nowego mieszkania i taki stan trwa do dnia dzisiejszego.

Wyrokiem z dnia 02.02.2017 r. w sprawie o sygn. VI RC 1341/16 Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny rozwiązał przez rozwód małżeństwo L. A.-G. i Z. G. zawarte w dniu 08.02.1997 r.

(dowód: wyrok – k. 35)

Pozwany prowadzi działalność gospodarczą . Zajmuje się świadczeniem usług transportowych . Jego przeciętny dochód kształtuje się na poziomie około 5 tysięcy zł miesięcznie. ( zob. zeznania pozwanego k.125).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się na znajdujących się w aktach sprawy dokumentach przedstawionych przez obie strony. Żadna ze stron nie podważała ani sposobu, ani też prawidłowości sporządzenia przedłożonych dokumentów. Dotyczy to w szczególności odpisu z księgi wieczystej i umów sprzedaży. Te dokumenty bowiem wykazują prawo własności nieruchomości, które nie było kwestionowane przez Z. G. (art. 230 k.p.c.). Poza sporem między stronami pozostawały okoliczności dotyczące: wspólnego zamieszkiwania , zajmowania określonych części mieszkania i garażu przez pozwanego.

Zgodnie z treścią art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. W przedmiotowej sprawie okoliczność, iż L. G. jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości nie była podważana przez jej byłego męża. Stąd powódka posiada czynną legitymację do wystąpienia z niniejszym powództwem.

Na gruncie niniejszej sprawy nie było żadnych wątpliwości, iż Z. G. zamieszkał wspólnie z ówczesną żoną w jej nieruchomości za jej zgodą. Strony – jako małżonków – łączyła więc wówczas umowa użyczenia (art. 710 k.c. i nast.). Stanowisko procesowego pozwanego prezentowane w toku rozprawy oznacza, iż wie on, że prawo własności przedmiotowej nieruchomości przysługuje tylko byłej żonie, zaś jemu samemu nie przysługuje inne niż obligacyjne prawo do korzystania z nieruchomości.

Stosunek użyczenia tak został skonstruowany przez ustawodawcę, że nałożono na biorącego możliwie szeroki zbiór obowiązków, co uzasadnia się nieodpłatnym charakterem tejże umowy – na co słusznie zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 8.07.1992 r. w sprawie o sygn. III CZP 81/92 (publ. OSNC 1993/3/30). Analizując charakter tej umowy w dalszej części uzasadnienia Sąd Najwyższy trafnie zauważa „Użyczenie można więc także określić jako bezinteresowne pozbawienie się użytku ze strony użyczającego dla wygody biorącego. Należy podkreślić, że istotę oraz treść użyczenia dużo dobitniej oddawała dawna nazwa tej umowy - »wygodzenie«, oznaczająca wprost zadowolenie kogo, zaspokojenie, spełnienie czyjego oczekiwania, wymagania, życzenia, zachcenia, uczynienie komu wygody (por.:§1875-1891 kodeksu cywilnego N. lub §971-982 kodeksu cywilnego austriackiego)

Zgodnie z treścią art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Na mocy przywoływanego już art. 710 k.c. przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

W myśl zaś przepisu art. 716 k.c., jeżeli biorący używa rzeczy w sposób sprzeczny z umową albo z właściwościami lub z przeznaczeniem rzeczy, jeżeli powierza rzecz innej osobie nie będąc do tego upoważniony przez umowę ani zmuszony przez okoliczności, albo jeżeli rzecz stanie się potrzebna użyczającemu z powodów nie przewidzianych w chwili zawarcia umowy, użyczający może żądać zwrotu rzeczy, chociażby umowa była zawarta na czas oznaczony.

Umowa użyczenia wygasła na mocy art. 716 k.c. z dniem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego z dnia 02.02.2017 r. w sprawie o sygn. VI RC 1341/16 (vide – k. 35). Stosunek prawny użyczenia pomiędzy L. A.-G. ,a Z. G. powstał w celu zapewnienia ich ówczesnej rodzinie wspólnego zamieszkania. Cel ten stracił rację bytu po rozwiązaniu małżeństwa - z dniem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.

Ponadto stanowisko procesowe powódki skłania do kolejnej refleksji. Z ustalonego stanu faktycznego wyłania się obraz głębokiego konfliktu między byłymi małżonkami.

Ów konflikt narasta i przybiera różne postacie. Ich mianownikiem jest wspólne zamieszkiwanie „pod jednym dachem”. Wniosek ten, analizowany w trybie art. 716 k.c., wskazuje, iż L. G. nieruchomość jest potrzebna „z powodów nie przewidzianych w chwili zawarcia umowy” – w celu zapewnienia spokojnej egzystencji jej i rodziny, co nie jest możliwe w obecnych warunkach. Okoliczności tych i poprzedzających je wydarzeń powódka nie mogła przewidzieć w chwili zawierania umowy użyczenia.

Reasumując, na gruncie niniejszej sprawy z dniem 24.02.2017 r. (k. 35 i akta VIRC1342/16 SO w Olsztynie k.47. ), czyli z dniem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, wygasła umowa użyczenia, dzięki której pozwany zamieszkał w przedmiotowej nieruchomości. Z tego też względu żądanie eksmisji Z. G. było uzasadnione.Tym bardziej,że jak zasygnalizowano już wcześniej z zeznań świadków wynika, iż między stronami zarysował się głęboki konflikt , który w zasadzie uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie. Pozwany podważa autorytet powódki , który z racji charakteru świadczonej przez nią pracę jest wręcz kluczowy. Posądzanie , że była żona nadużywa alkoholu , która to okoliczność nie została wykazana przed sądem deprecjonuje jej pozycję w środowisku.

(zob. zeznania św.G. F., M. B., J.C. k;75-76A.A., D. G. W. B. k:100-101).

Wprawdzie wymienieni świadkowie w zasadzie nie byli bezpośrednimi obserwatorami negatywnych zachowań pozwanego , tym niemniej swoją wiedzę na ten temat czerpią z twierdzeń powódki, a pośrednio jest ona uwiarygodniona dołączonymi do pozwu wydrukami z facebooka, informacją z KPP w W., zeznaniami samego pozwanego.

(k.63-71, 91, zeznania pozwanego k-125 i w sprawie rozwodowej akta VIRC 1341/16 k.45-46).

Żądanie opuszczenia nieruchomości L. G. sformułowała w dniu 18.08.2017 r.( – k. 28) i wezwanie zostało doręczone Z. G. o czym świadczy treść jego pisma będącego odpowiedzią na wezwanie powódki (k. 27). Umowa użyczenia przedmiotowej nieruchomości została w sposób wyżej opisany rozwiązana. Obecnie więc, pozwanemu nie przysługuje skuteczne względem właścicielki uprawnienie do władania rzeczą, o jakim mowa w art. 222 § 1 k.c. Powództwo podlegało więc uwzględnieniu w całości, o czym Sąd orzekł w punkcie I. sentencji przedmiotowego wyroku na zasadzie przywołanych przepisów.

Rozważania powyższe w takim samym stopniu dotyczą garażu . Stroną umowy dzierżawy jest wyłącznie powódka i wyłącznie ona ponosi wszelkie koszty z tego tytułu wynikające (bezsporne).

Nie ulega wątpliwości, że źródłem konfliktu między stronami są kwestie finansowe. Pozwany najwyraźniej ma pretensję do powódki, a być może żałuje , że dokonał na jej rzecz darowizny udziału , ale zdaniem sądu nie mogły one w niniejszej sprawie zniweczyć uzasadnionego roszczenia powódki.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (publ. Dz. U. z 2005r., Nr 31, poz. 266 teksat jednolity), w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Przesłanki przyznania prawa do lokalu socjalnego statuuje ust. 4 tego przepisu. Przedstawiony stan faktyczny wskazuje, że pozwany nie spełnia żadnej z nich. Pozwany prowadzi działalność gospodarczą, z której uzyskuje średni dochód na poziomie około 5 000 zł miesięcznie. Nie cierpi na żadną chorobę o charakterze przewlekłym i nie pobiera świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

( zob.zeznaia pozwanego k.12).

W tej sytuacji Sąd orzekł jak w punkcie II. wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł jak w punkcie III. wyroku, na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. – w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania.