Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24/09/2018 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2018 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa P. W.

przeciwko (...) w G.

o przywrócenie do pracy , wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy

1.  oddala powództwo ;

2.  odstępuje od obciążania powódki kosztami zastępstwa procesowego ;

Sygn. akt VI P 70/17

UZASADNIENIE

Powódka P. W. wniosła o uznanie za bezskuteczne dokonanego przez pozwaną (...) w G. wypowiedzenia umowy o pracę w dniu 22 listopada 2016 r., zasądzenie odszkodowania w wysokości miesięcznego wynagrodzenia o pracę w kwocie 2.200 zł oraz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwana (...)w G. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej.

Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny w sprawie:

Powódka P. W. został zatrudniona w (...)na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 1 września 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r, a następnie na czas nieokreślony na stanowisku tancerza koryfeja, potem zaś tancerza solisty.

Powódka złożyła egzamin przed Komisją Egzaminacyjną (...) dla artystów tancerzy.

(dowód: umowa o pracę k.4,7,10 część B akt osobowych, zaświadczenie k.6)

Powódka wykonywała pracę na stanowisku tancerza solisty w Zespole (...) działającym w ramach działalności artystycznej pozwanej pod nazwą (...), prezentującego wówczas spektakle w technice tańca współczesnego. Ówczesny repertuar zespołu tanecznego nie wymagał od tancerzy umiejętności typowo baletowych.

(...) zarządza i reprezentuje dyrektor, który odpowiada za kształt artystyczny i efekty działalności (...).

W lutym 2016 roku został powołany nowy Dyrektor (...) w G. W. K., który objął stanowisko z dnem 1 września 2016 r.

Zgodnie z koncepcją i wytycznymi nowego dyrektora dotyczącymi kształcenia artystycznego (...) zaczęła rysować się potrzeba zmiany profilu repertuaru Zespołu (...) i położenia większego nacisku na występy klasyczne baletowe, co z kolei narzuciło konieczność zweryfikowania kwalifikacji zatrudnionych tancerzy.

W celu dokonania weryfikacji i artystycznej oceny bieżącej sytuacji Zespołu (...) – decyzją dyrektora – powołana została komisja merytoryczna, w skład której weszli: K. W., P. A., I. B., A. S., S. G. i W. W.. Komisję weryfikacyjną stanowiło grono ekspertów, posiadających szeroką wiedzę i wieloletnie doświadczenie w zakresie tańca.

W dniu 7 lipca 2016 r. na stronie internetowej e-teatru umieszczono ogłoszenie o audycji dla tancerzy na stanowiska solistek i solistów baletu oraz corps de ballet posiadających wysokie kwalifikacje w technice tańca klasycznego i współczesnego na sezon 2016/2017. Pracownicy zostali o castingu powiadomieni wiadomością sms. Wszyscy pracownicy, w tym również powódka zgłosili swój udział w audycji.

W dniu 5 września 2016 r. odbyły się audycje do zespołu baletowego pozwanej oraz weryfikacje klasyfikacji do występów klasycznych. Powódka nie spełniła oczekiwań Kierownika Baletu oraz pozostałej części komisji weryfikacyjnej. Powódka nie zaprezentowała się w stopniu wystarczającym wymaganej technice tańca na pointach, nie zatańczyła wariacji z repertuaru tańca klasycznego, nie posiadała opanowanych umiejętności wykonywania pas baletowych podlegających ocenie komisji.

Komisja weryfikacyjna jednogłośnie negatywnie oceniła prezentację powódki.

Zespół w (...) liczy 25 – 26 osób, zatem istnieje konieczność, by każda z osób zatrudnionych dysponowała takimi kwalifikacjami i umiejętnościami, żeby mogła zastąpić innego pracownika w każdej partii.

(dowód: statut (...) w G. k.45-46, okólnik nr (...) k.47, wydruk k.48, e-mail k. 49-50,

zeznania świadka K. W. k.110-113 (zapis z rozprawy z dn.22.03.2018r. 00:02:57-00:38:18), zeznania świadka S. G. k.113 (zapis rozprawy z dn. 22.03.2018r. 00:38:18-00:48;10), zeznania świadka I. B. k.113-115 (zapis rozprawy z dn. 22.03.2018r. 00:48:10-01:07:02), zeznania świadka A. S. k. 115 (zapis rozprawy z dn. 22.03.2018r. 01:07:02-01:17:34), zeznania świadka W. W. k. 115-117 (zapis rozprawy z dn. 22.03.2018r. 01:17:34-01:38:14), zeznania W. K. k.138-140 (zapis rozprawy z dn. 22.06.2018r. 00:01:40-00:32:10, 00:38;36-00:41:30), zeznania powódki P. W. k.140 (zapis rozprawy z dn. 22.06.2018r. 00:32:21-00:38:36)

Dyrektor pozwanej powiadomił Związek Zawodowy (...) o zamiarze rozwiązania z powódką umowy o pracę. W odpowiedzi Związek zawodowy stanął w obronie miejsca pracy powódki, powołując się na ustne deklaracje dyrektora o dalszym kontynuowaniu tańca klasycznego jak i nowoczesnego oraz ograniczonej możliwości sprawdzenia umiejętności tancerzy w czasie zorganizowanego castingu na pracowników etatowych baletu (...).

(dowód: pismo związków zawodowych k.23)

W dniu 22 listopada 2016 r. pracodawca wypowiedział powódce umowę o pracę zachowaniem okresu wypowiedzenia, który upływał dnia 28 lutego 2017 r. Przyczyną rozwiązania umowy o pracę stanowiła nieprzydatność do wykonywania pracy w zespole baletu klasycznego i negatywna ocena umiejętności powodująca niemożność utrzymania poziomu artystycznego baletu.

(dowód: rozwiązanie umowy o pracę k.20 część B akt osobowych)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie Sądu zeznania świadka K. W. są wiarygodne. Świadek bowiem w sposób konkretny i rzeczowy przedstawiła przebieg audycji z udziałem powódki a także dokonana ocenę jej występu. Podkreślenia przy tym wymaga, że świadek nie jest zatrudniona u pozwanej, została powołana do komisji weryfikującej. Posiada wiedzę i doświadczenie zawodowe umożliwiające obiektywną ocenę możliwości tancerzy pod kątem potrzeb tańca klasycznego. Świadek wskazywała na to, że powódka nie przystąpiła do tańca na pointach, jej taniec współczesny został oceniony słabo.

Sąd ocenił zeznania świadka S. G. jako wiarygodne, albowiem były spójne, logiczne i konsekwentne, a nadto korespondowały z wiarygodnymi zeznaniami świadków. Świadek był członkiem komisji oceniającej m.in. powódkę, wskazywał na brak umiejętności powódki tańca na pointach, dobrej techniki tańca klasycznego oraz nieprzystąpienie przez powódkę do techniki pointowej.

Również zeznania świadka I. B. Sąd uznał za wiarygodne. Świadek również była członkiem komisji. Jej zeznania korespondowały z wiarygodnymi zeznaniami świadków. Potwierdziła również, że powódka nie dysponowała odpowiednimi umiejętnościami oraz o zmianie profilu zespołu ukierunkowanym na taniec klasyczny i konieczności dysponowania przez wszystkich tancerzy tymi umiejętnościami.

W ocenie Sądu zeznania świadka A. S. były wiarygodne, jako logiczne i zborne z wiarygodnymi dowodami w sprawie. Świadek zeznał, że powódka nie wykonała tańca na pointach, miała duże braki w tańcu klasycznym i ogólną ocenę indywidualną powódki na niskim poziomie. Świadek również był członkiem komisji.

Zeznania świadka W. W. jako logiczne, konsekwentne i spójne, nadto korelujące z wiarygodnymi dowodami Sąd uznał za wiarygodne. Świadek brał udział w audycji, będąc członkiem komisji. Wskazywał, że technika tańca klasycznego powódki została oceniona negatywnie, bowiem była znikoma. Zdaniem świadka również technika tańca współczesnego została wyżej oceniona u innych tancerzy. Świadek zeznał również, że wszyscy zostali powiadomieni o castingu, a także kierunek repertuaru na klasyczny. Świadek jest pracownikiem pozwanej, jednakże Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że świadek zeznawał nieprawdę czy też tendencyjne, bowiem jego zeznania w pełni korespondowały z zeznaniami świadków.

Sąd uznała za wiarygodne zeznania W. K., albowiem jego zeznania w pełni korespondowały z zeznaniami świadków, jak i po części zeznaniami samej powódki. Przedstawił on założenia programowe pozwanej, okoliczność powołania komisji i poszczególną ocenę pracowników przez pryzmat kwalifikacji i umiejętności w tańcu klasycznym.

W ocenie Sądu zeznania samej powódki również uznać należało za wiarygodne, szczególne co do kwestii zatrudnienia i rozwiązania umowy o pracę. Przy czym subiektywna ocena przyczyny wypowiedzenia czy też podnoszone kwestie zawiadomienia o audycji innych pracowników, wreszcie powoływanie deklaracji ustnych dyrektora pozostają bez wpływu na ocenę wiarygodności zeznań powódki.

Sąd poczynił ustalenia faktyczne również w oparciu o zaoferowane przez strony dowody z dokumentów, w tym akta osobowe powódki, których autentyczność i rzetelność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

W niniejszej sprawie wskazać należy ,że powódka nie uzupełniła braków formalnych pozwu w związku z czym sprawa została wpisana pod nowy numer co w konsekwencji doprowadziło do tego ,że pozew P. W. został złożony po terminie.

Zgodnie z treścią art. 264 § 1 k.p.( w brzmieniu obowiązującym na moment wniesienia pozwu) odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do Sądu Pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. Jeżeli pracownik nie dokonał - bez swojej winy - w terminie czynności, o których mowa w art. 97 § 2 ¹ i w art. 264, sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu.( art. 265 § 1 k.p)

Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu (art. 265 § 2 k.p.).

Art. 265 § 1 k.p. stanowi, iż sąd pracy przywróci pracownikowi na jego wniosek termin do zgłoszenia roszczenia, przekroczony z przyczyn przez niego niezawinionych. W myśl hipotezy zawartej w normie powołanego przepisu przywrócenie uchybionego terminu możliwe jest przy spełnieniu przesłanki braku winy pracownika w przekroczeniu terminu. Przy czym może to być zarówno postać winy umyślnej, jak i nieumyślnej. Przepis nie reguluje bowiem tej materii, stanowiąc tylko o braku winy. O istnieniu winy lub jej braku należy wnioskować na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. Muszą zatem zaistnieć szczególne okoliczności, które spowodowały opóźnienie w wytoczeniu powództwa oraz związek przyczynowy pomiędzy tymi okolicznościami a niedochowaniem terminu do wystąpienia strony na drogę sądową.

Przesłankę z art. 265 § 1 k.p. trzeba analizować przy uwzględnieniu z jednej strony subiektywnej zdolności wnioskodawcy do oceny rzeczywistego stany rzeczy, mierzonej zwłaszcza poziomem wykształcenia, skalą posiadanej wiedzy prawniczej i życiowego doświadczenia, z drugiej zaś - zobiektywizowanego stopnia staranności,

Termin z art. 264 § 1 k.p. jest terminem prawa materialnego, do którego nie mają zastosowania przepisy Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące uchybienia i przywracania terminu. Podstawę do przywrócenia na wniosek pracownika terminu do złożenia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę natomiast daje art. 265 § 1 k.p. Pracownik musi powołać się na okoliczności usprawiedliwiające opóźnienie i uprawdopodobnić je, a następnie wykazać, że termin został przekroczony bez jego winy (wyrok SN z dn. 29.05.2007r., II PK 316/06, LEX nr 898858).

Choroba pracownika uzasadniająca zwolnienie go od świadczenia pracy nie musi uzasadniać braku zawinienia w uchybieniu terminu do wniesienia odwołania od wypowiedzenia (wyrok SN z dn. 11.05.2011r., II PK 277/05, OSNP 2007/9-10/130).

Jak wynika ze sformułowania art. 265 § 1 k.p., o dopuszczalności przywrócenia terminu decyduje brak winy pracownika w uchybieniu terminu. Jednak wymieniony przepis nie wskazuje, o jaką postać winy chodzi. W związku z tym należy przyjąć, że wchodzi w rachubę zarówno wina umyślna, jak i nieumyślna, a skoro tak - to nawet opieszałość strony bądź jej lekkie niedbalstwo mogą być traktowane jako przejaw jej winy. O istnieniu winy lub jej braku należy wnioskować na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy (wyrok SN z dn. 10.01.2002r., I PKN 798/00, LEX nr 558280).

W świetle wyżej przywołanych poglądów doktryny i orzecznictwa podstawową przesłanką przywrócenia terminu z art. 265 k.p. jak jest brak winy po stronie pracownika. Kontekst sytuacyjny należy w tej materii oceniać zarówno w płaszczyźnie obiektywnej, jak i subiektywnej. Decydujące znaczenie ma tu jednak obiektywny miernik staranności, jakim jest dbałość strony o swoje interesy. Subsydiarnie należy brać pod uwagę czynniki subiektywne odnoszące się do doświadczenia życiowego pracownika i orientacji w obowiązujących przepisach.

Sąd zdecydował się uwzględnić wniosek powódki i uznał ,że w niniejszej sprawie są podstawy do przyjęcia ,że do opóźnienia doszło z przyczyn nie zawinionych przez powódkę . Jak wynika z jej zeznań praca u pozwanego była pierwszą w jej życiu , do tego w czasie kiedy wręczono jej wypowiedzenia P. W. była w trackie przeprowadzki . W związku z czym mając na uwadze jej małe doświadczenie zarówno życiowe jak i zawodowe Sąd doszedł do przekonania, że należy sprawę rozstrzygnąć także merytorycznie.

Przechodząc do rozważań prawnych wskazać należy, iż art. 30 § 4 Kodeksu pracy nakłada na pracodawcę obowiązek wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony.

Należy dalej wskazać, że niepodanie przyczyny lub niewłaściwe jej podanie stanowi naruszenie prawa i daje pracownikowi uprawnienie do dochodzenia roszczeń z art. 45 § 1 k.p. Podanie przyczyny wymaga wskazania konkretnego zdarzenia lub zdarzeń, względnie okoliczności, które, w opinii pracodawcy, uzasadniają wypowiedzenie umowy o pracę. Opis przyczyny musi umożliwiać jej indywidualizację w miejscu i czasie (K. Jaśkowski, E. Maniewska, Kodeks pracy. Komentarz. Ustawy towarzyszące z orzecznictwem. Europejskie prawo pracy z orzecznictwem, Tom I, LEX, 2009, wyd. VII).

Należy zdaniem Sądu orzekającego w pełni zgodzić się z poglądem wyrażonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego, iż konkretność przyczyny wymaga jej sprecyzowania. Nie wystarczy ogólnikowy zwrot lub powtórzenie wyrażeń ustawowych (np. naruszenie obowiązków pracowniczych), jeżeli nie jest połączone z wykazaniem konkretnych okoliczności, które taki ogólny wniosek uzasadniają (uchwała SN z dnia 27.06.1985 r., III PZP 10/85, OSN 1985/11/164).

Podanie w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyny pozornej (nierzeczywistej, nieprawdziwej) jest równoznaczne z brakiem wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w pojęciu art. 30 § 4 k.p. oraz jeżeli wskazana w wypowiedzeniu przyczyna jest pozorna, to równocześnie jest ono bezzasadne (art. 45 § 1 KP), chyba że pracodawca wskazuje ponadto jakieś inne przyczyny wypowiedzenia usprawiedliwiające odmienne twierdzenie (wyrok SN z dnia 13.10.2009 r., I PKN 304/99, OSNP 2001/4/118).

Nadto podkreślić należy, iż wypowiedzenie umowy o pracę stanowi zwykły sposób jej rozwiązania. Przyczyna wypowiedzenia nie musi w związku z tym mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości. Nie oznacza to przyzwolenia na arbitralne, dowolne i nieuzasadnione lub sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wypowiedzenie umowy o pracę.

Wymóg wskazania przez pracodawcę konkretnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę nie jest równoznaczny z koniecznością sformułowania jej w sposób szczegółowy, drobiazgowy, z powołaniem opisów wszystkich faktów i zdarzeń, dokumentów, ich dat oraz wskazaniem poszczególnych działań, czy zaniechań, składających się w ocenie pracodawcy na przyczynę uzasadniającą wypowiedzenia umowy o pracę. Wymóg konkretności może być spełniony poprzez wskazanie kategorii zdarzeń, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że szczegółowe motywy wypowiedzenia są pracownikowi znane (wyrok SN z dnia 11.01.2011r., I PK 152/10, LEX nr 738395).

Ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę w ramach art. 45 k.p. powinna być dokonana z uwzględnieniem słusznych interesów zakładu pracy oraz przymiotów pracownika związanych ze stosunkiem pracy. Wskazać przy tym należy, że pracodawca jest uprawniony do swobodnego doboru kadr pracowniczych, dokonując obiektywnych kryteriów wyboru, poddających się ocenie Sądu.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Na gruncie przedmiotowej sprawy wskazać należy w pierwszej kolejności, że było to zwykłe rozwiązanie umowy o pracę. W związku ze zmianą dyrektora (...) a co za tym idzie zmianą repertuaru na klasyczny taniec, a zatem zmianą wizji artystycznej (...) w G. koniecznym stał się dobór takiej kadry, która gwarantowałaby możliwości występowania w tym repertuarze, który miał być po zmianach wystawiany.

Zdaniem Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że powódka nie posiadała wystarczających umiejętności, aby sprostać wymaganiom realizacji repertuaru tańca klasycznego W ocenie Sądu pracodawca sprostał wymaganiom wykazania w toku postępowania sądowego, że audycja, która miała na celu dobór odpowiednich tancerzy była przeprowadzona w sposób zobiektywizowany i która prowadziła do wyboru tancerzy, którzy gwarantowali najszerszy wachlarz umiejętności, w tym przede wszystkim w zakresie tańca klasycznego, pozwalające na realizację nowej wizji. Tym bardziej, że zespół (...) jest małym zespołem, w związku z czym wszechstronność jest pożądana na wypadek ewentualnych kontuzji, by możliwe było zastąpienie w razie nieobecności innego z tancerzy.

Sąd Rejonowy w oparciu o zgromadzony w prawie materiał dowodowy, a zwłaszcza zeznania świadków, nie znalazł podstaw do podzielenia stanowiska strony powodowej, że rzeczywista przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę stanowiły prywatne interesy nowego dyrektora pozwanej. Okoliczności związane z organizacją castingu do stworzenia nowego zespołu tanecznego w żaden sposób nie stanowią podstaw do uznania, iż wskazana w treści oświadczenia o rozwiązaniu mowy o prace przyczyna jest nieprawdziwa czy też nierzeczywista. Powódka bowiem została zawiadomiona o terminie castingu w tym samym czasie co i inni tancerze. Nie znalazły potwierdzenia twierdzenia powódki, że nie miała ona możliwości wykazania swoich umiejętności zawodowych i jej przydatności do zawodu tancerza bowiem wszyscy mieli tyle samo czasu na przygotowanie się do audycji oraz na zaprezentowanie siebie w czasie jej trwania . Sam fakt, że zgodnie z nowymi założenia i planami dyrektora pozwanej i ukierunkowaniem rozwoju (...) na klasykę, z jednoczesnym odejściem od tańca nowoczesnego, niejako naturalnym stało się również zebranie grupy pracowników tancerzy, którzy spełniać mieli niezbędne wymagania w tym zakresie, a zatem zasadniczo z dyplomem ukończenia szkoły baletowej. Jednakże nie był to jedyny konieczny warunek, bowiem jak zeznali świadkowie, osoby, które nie legitymowały się dyplomem ukończenia szkoły baletowej ale miały odpowiednie predyspozycje i umiejętności pozostały w dalszym zatrudnieniu u pozwanej.

Mając na uwadze, że jest to zwykłe wypowiedzenie umowy o pracę, a zatem przyczyny wypowiedzenia nie muszą być zawinione ani też o szczególnej wagi czy doniosłości, a także biorąc pod uwagę to, że pracodawca ma prawo dobrać sobie taką kadrę pracowników, która będzie w jak najlepszy sposób zapewniała realizację zadań, które wyznacza, Sąd uznał, że powództwo P. W. nie zasługuje na uwzględnienie.

W oparciu o treść art. 45 1 k.p. a contrario Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami zastępstwa procesowego. Zdaniem Sądu okoliczności niniejszej sprawy, młody wiek powódki a także subiektywne poczucie zasadności wywiedzionego powództwa uzasadniały odstąpienie od obciążania jej kosztami zastępstwa procesowego.