Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 185/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2018r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący

SSR Grzegorz Olejarczyk

Protokolant

st. sekr. sądowy Elżbieta Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2018 r. w Kętrzynie sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. w S.

przeciwko A. M., D. M.

o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej

I.  Ustala z dniem 23.08.2018r. rozdzielność majątkową pozwanych: A. M. i pozwanego D. M.
w miejsce wspólności majątkowej wynikającej z zawarcia przez nich małżeństwa w dniu 06.05.2000r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w K. za numerem aktu małżeństwa 2808011/00/AM/ (...).

II.  Nie obciąża pozwanych kosztami sądowymi.

III.  Koszty procesu wzajemnie znosi.

SSR Grzegorz Olejarczyk

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z.o.o. z siedzibą w S. wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej pomiędzy pozwaną A. M. a pozwanym D. M.. Jednocześnie powód domagał się udzielenia zabezpieczenia poprzez ustanowienie zakazu zbywania nieruchomości należącej do pozwanych małżonków położonej w K., dla której Sąd Rejonowy w Kętrzynie, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...) opatrzonego wzmianką o wykonalności do właściwego sądu wieczystoksięgowego celem wykonania zabezpieczenia.

W uzasadnieniu pozwu podał, że powód dysponuje tytułem wykonawczym w postaci nakazu zapłaty Sądy Rejonowego w Tychach w sprawach I Nc 2217/09/3 oraz IX Co 1389/13 zasądzającym od pozwanej A. M. kwotę 36.358,51 zł wraz z odsetkami oraz kosztami sądowymi w wysokości 2.886,64 zł. Powód dysponował również klauzulą wykonalności przeciwko małżonkowi pozwanej, ale tytuł wykonawczy przeciwko niemu został pozbawiony wykonalności z uwagi na to, że jego podpis na umowie pożyczki został podrobiony. Prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kętrzynie postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanej A. M. okazało się bezskuteczne i zostało umorzone. Jedynym składnikiem majątku, z którego powód mógłby zaspokoić swoje roszczenie jest nieruchomość należącą do wspólności ustawowej małżeńskiej pozwanych wpisana w księdze wieczystej nr (...). Natomiast powód nie ma możliwości uzyskania klauzuli wykonalności przeciwko pozwanemu D. M. gdyż nie dysponuje jego pisemną zgodą na zawarcie umowy pożyczki będącej podstawą wydania ww. tytułu wykonawczego (k. 2-4).

Pozwani A. M. i D. M. w odpowiedzi na pozew domagali się oddalenia powództwa. Podnieśli, że umowa pożyczki zawarta między A. M. a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową (...) nie jest legalna, bowiem podpis D. M. został podrobiony. Wskazali jednocześnie, że A. M. jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności i utrzymuje się z renty socjalnej (k. 56-57).

Sąd ustalił, co następuje:

D. M. i A. M. od dnia 6 maja 2000r. pozostają w związku małżeńskim (kserokopia odpisu skróconego aktu małżeństwa k. 37).

Pozwani są właścicielami lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w K. dla którego Sąd Rejonowy w Kętrzynie prowadzi księgę wieczystą za nr (...). Powyższa nieruchomość objęta jest wspólnością ustawową małżeńską pozwanych (wydruk z księgi wieczystej k. 25-36).

W dniu 3 marca 2008r. pozwana A. M. zawarła z (...) umowę pożyczki na kwotę 35.000 zł (kserokopia umowy k. 38-39).

Sąd Rejonowy w Tychach nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 26 października 2009r. w sprawie I Nc 2217/09/3 nakazał pozwanej A. M. zapłacić (...) w T. zapłacić kwotę 36358,51 zł wraz z odsetkami ustawowymi (kserokopia nakazu zapłaty k. 12).

Następnie postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2013r. w sprawie IX Co 1389/13 Sąd Rejonowy w Tychach nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty 26 października 2009r. w sprawie I Nc 2217/09/3 na rzecz powoda przeciwko pozwanej A. M. (k. 17).

Na podstawie ww. tytułu wykonawczego opatrzonego w klauzulę wykonalności, na wniosek powoda komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Kętrzynie wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanej A. M. (kserokopia wniosku o wszczęcie egzekucji k. 18, kserokopie informacji o stanie egzekucji k. 19-22).

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2017r. w sprawie KM 1732/10 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kętrzynie umorzył postępowanie egzekucyjne wobec pozwanej A. M. z uwagi na stwierdzenie bezskuteczności egzekucji na rzecz powoda (kserokopia postanowienia k. 24),

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 52§1a kro ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

Powyższy przepis przyznaje czynną legitymację procesową wierzycielowi jednego z małżonków do wniesienia powództwa o ustanowienie przez sąd ustroju przymusowego, jaki stanowi rozdzielność majątkowa. Podział majątku wspólnego może okazać się konieczny dla zaspokojenia wierzyciela w sytuacji kiedy może się on zaspokoić z niektórych składników majątku wspólnego, które wymienione są w art. 41§2 kro.

Dla uwzględnienia wytoczonego przez wierzyciela powództwa konieczne jest spełnienie dwóch warunków tj. wykazanie istnienia stwierdzonej tytułem wykonawczym wierzytelności w stosunku do jednego z małżonków oraz uprawdopodobnienie, że zaspokojenie tej wierzytelności wymaga podziału majątku wspólnego małżonków.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wykazał, że obie przesłanki wskazane w art. 52§1a kro zostały spełnione i uzasadniają ustanowienie rozdzielności majątkowej między pozwanymi.

Powód wykazał, że posiada wobec pozwanej A. M. wierzytelność stwierdzoną tytułem wykonawczym, będącym prawomocnym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Tychach, opatrzonym w klauzulę wykonalności na kwotę 36358,51 zł. Powód próbował wyegzekwować od pozwanej należność w postępowaniu egzekucyjnym, które okazało się bezskuteczne. Tym samym zaspokojenie wierzytelności powoda stwierdzonej powołanym tytułem wykonawczym nie przynosi skutku.

Jedynym składnikiem majątku pozwanej o większej wartości, z którego powód mógłby zaspokoić wierzytelność jest lokal mieszkalny znajdujący się w K. przy ul. (...). Niemniej jednak nieruchomość ta objęta jest natomiast ustawową wspólnością majątkową małżeńska pozwanych.

Stosownie do treści art. 42 kro wierzyciel małżonka nie może w czasie trwania wspólności ustawowej żądać zaspokojenia z udziału, który w razie ustania wspólności przypadnie temu małżonkowi w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Inna sytuacja powstaje natomiast po ustaniu wspólności majątkowej.

Z twierdzenia powoda wynika, że w sytuacji ustanowienia między pozwanymi rozdzielności majątkowej, podejmie on działania zmierzające do dokonania podziału majątku wspólnego pozwanych a następnie skieruje egzekucję należności wynikającej z nakazu zapłaty do udziału pozwanej we własności ww. nieruchomości lokalowej.

W ocenie Sądu, ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy pozwanymi pozwoli na przekształcenie przysługującej małżonkom współwłasności nieruchomości lokalowej z łącznej na współwłasność ułamkową, co umożliwi powodowi skierowanie egzekucji należnej mu wierzytelności z udziału pozwanej. Powód znajduje się bowiem w sytuacji, w której nie ma praktycznie możliwości wyegzekwowania swojego roszczenia. Natomiast prowadzone dotychczas postępowanie egzekucyjnego, skierowane do tych samych co obecnie składników majątku pozwanej nie przyniosło skutku.

Przedstawione powyżej okoliczności jednoznacznie wskazują, że jedynym możliwym sposobem zaspokojenia wierzytelności powoda jest ustanowienie przez Sąd rozdzielności majątkowej między pozwanymi.

Dlatego też, na podstawie powołanych przepisów Sąd ustalił z dniem 23 sierpnia 2018r. rozdzielność majątkową pozwanych A. M. i D. M. w miejsce wspólności majątkowej wynikającej z zawarcia przez nich małżeństwa (pkt. I wyroku).

Na podstawie art. 102 kpc Sąd nie obciążył pozwanych kosztami sądowymi i koszty procesu wzajemnie zniósł.

Zdaniem Sądu, sytuacja majątkowa pozwanych jest trudna i dodatkowe obciążanie ich kosztami postępowania sądowego byłoby nieuzasadnione. Wskazać bowiem należy, iż A. M. jest osobą niepełnosprawną na wózku inwalidzkim, nie ma możliwości podjęcia pracy (kserokopia orzeczenia o niepełnosprawności k. 58) i utrzymuje się z renty socjalnej w wysokości 344, 76 zł miesięcznie. Natomiast pozwany sprawuje opiekę nad niepełnosprawną żon i z tego tytułu pobiera zasiłek w wysokości 520 zł miesięcznie (zeznania pozwanego k. 91). W tych okolicznościach, nakładanie na pozwanych obowiązku poniesienia kosztów postpowania prowadziłoby przy ich niskich dochodach do uszczuplenia i tak skromnych środków przeznaczanych na ich bieżące utrzymanie.

SSR Grzegorz Olejarczyk