Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2018 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.:

- z dnia 25 października 2017 r., znak: (...)

- z dnia 14 listopada 2017 r., znak:(...)

w sprawie: W. K.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ponowne ustalenie kapitału początkowego i wysokość emerytury

I zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że :

a)  ponownie ustala kapitał początkowy ubezpieczonej W. K. poprzez zaliczenie do jej stażu ubezpieczeniowego okresu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G. od 1 listopada 1975 r. do 31 grudnia 1980 r.;

b)  zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. do uwzględnienia, od dnia 2 listopada 2017 r., przy obliczaniu wysokości emerytury ubezpieczonej W. K. – jako okresu składkowego – powyższego okresu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G. od 1 listopada 1975 r. do 31 grudnia 1980 r.;

II nie stwierdza odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej

do wydania decyzji;

III zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. na

rzecz ubezpieczonej W. K. 56 zł 40 gr

( pięćdziesiąt sześć 40/100 ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na oryginale właściwy podpis.

VI U 88/18

UZASADNIENIE

Pisemne. Decyzją o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 25 października 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. ponownie ustalił kapitał początkowy dla ubezpieczonej W. K. wskazując, w punkcie III podpunkcie 2-im okresy składkowe w wymiarze 11 lat 7 miesięcy i 8 dniu, to jest 139 miesięcy oraz wskazując w punkcie V tej decyzji, że do ustalenia kapitału początkowego zakład nie uwzględnił okresu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej z powodu braku roboczodniówek obrachunkowy od 1 listopada 1975 roku do 31 grudnia 1980 roku. Natomiast odrębną decyzją z dnia 14 listopada 2017 roku przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia 3 listopada 2017 roku, to jest od osiągnięcia wieku, o którym mowa w artykule 24-ym w ustępie..., ustęp 1B Ustawy emerytalnej obliczając tę emeryturę na podstawie..., także na podstawie kapitału początkowego określonego we wcześniejszej decyzji z 25 października 2017 roku. Odwołania od tej decyzji..., odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona domagając się ponownego przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem wszystkich przepracowanych przez siebie lat pracy oraz ponownego przeliczenia wysokości świadczenia emerytalnego. W toku procesu strona odwołująca sprecyzowała swoje stanowisko, iż chodzi tutaj o uwzględnienie okresu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G. od 1 listopada 1975 roku do 31 grudnia 1980 roku. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje. Ubezpieczona W. K. zatrudniona była w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej, jako domownik członka z tej Spółdzielni, swojej matki Z. D. w okresie od 1 listopada 1975 roku do 31 grudnia 1980 roku, a następnie od 1 sierpnia 1979 roku zatrudniona była w Spółdzielni na podstawie umowy o pracę na czas określony na stanowisku stażystki w wymiarze pełnego etatu, co potwierdza umowa o pracę z dnia 1 sierpnia 1979 roku z akt osobowych ubezpieczonej dotyczących jej zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G.. Ubezpieczona zatrudniona była także w późniejszym okresie w tej Spółdzielni na stanowisku zootechnika. W 1980 roku, 18 stycznia 1980 roku złożyła ona wniosek do zarządu Spółdzielni o przyjęcie jej w poczet członka Spółdzielni wskazując w treści tego wniosku, że od 1975 roku pracowała w Spółdzielni, jako członek rodziny. W spornym okresie zatrudnienia ubezpieczona pracowała w takim wymiarze dniówek obrachunkowych, które..., który wymagany był do objęcia jej ubezpieczeniem społecznym. Okoliczność tę potwierdza..., potwierdzają liczne dowody w sprawie: po pierwsze - wpis w legitymacji ubezpieczeniowej z pieczątką Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G. z adnotacją o początku zatrudnienia jako pracownik fizyczny od 1 listopada 1975 roku. Gdyby ubezpieczona nie wykonywała pracy w wymaganym wymiarze dniówek obrachunkowych, taki wpis w legitymacji ubezpieczeniowej w ocenie Sądu Okręgowego nie mógłby być dokonany. Na po..., powyższe potwierdzały także dowody z zeznań świadków C. M.
[ f 00:08:56.606] i W. O.
[ f 00:08:58.403] którzy podali wprawdzie, że - co uznać należy za oczywiste z uwagi na upływ czasu - że dokładnie nie mogą powiedzieć - na przykład świadek M. karta 64 akt sprawy i e-protokół rozprawy - dokładnie nie może powiedzieć, ile dniówek obrachunkowych wypracowywała ubezpieczona, ale wskazywał, że często widywał W. K...., D.-K. w magazynie. Podał, że w Z. pracowała ona przy trzodzie chlewnej i przy pracach polowych razem z matką Z. D.. W. K. jako zootechnik, czyli w okresie późniejszym, niż okres sporny pracowała 7 dni w tygodniu. Z kolei świadek O. podawał, że pracował w Spółdzielni (...) w okresie od 1 lipca 1970 roku do 1995 roku jako traktorzysta. Pan podał, że ubezpieczona pracowała w miejscowości Z., jeździł tam często po zboże, pomaga..., oraz pomagał przy pracach żniwnych w Z.. W. K. pracowała w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) jako pracownik fizyczny, a następnie, po ukończeniu technikum jako zootechnik. Ubezpieczona w Z. pracowała w magazynie oraz przy odchowie świń. Potwierdził on, że pracowała ona w - cudzysłowie no można powiedzieć - w pełnym wymiarze czasu pracy, to znaczy od poniedziałku do soboty, jako pracownik fizyczny w Z., a w okresie żniwnym pracowała także w niedzielę. Świadek nie po..., pamięta wprawdzie ilości dni dniówek obrachunkowych, tym niemniej podał, że pracowała ubezpieczona codziennie, że widywał ją raz w tygodniu, a w żniwa codziennie. Ubezpieczona także przyjeżdżała pracować w ramach pomocy do G. przy zbieraniu kamieni, ziemniaków, czy buraków cukrowych po kombajnie. Gdy ubezpieczona pracowała w Z. zajmowała się pracami magazynowymi, na przykład czyszczeniem ziarna do siewu, przygotowaniem pasz, jak również pracami w polu. "Jak ja pracowałem na kombajnie to miałem za jeden dzień pracy - podaje świadek O. - cztery dniówki obrachunkowe. Zdarzało się, że ja miałem w ciągu miesiąca 90, a nawet 120 dniówek obrachunkowych, ale było to w okresie intensywnych prac polowych". Z kolei, na podstawie dowodów z dokumentów Sąd Okręgowy ustalił, że w okresie późniejszym istnieją dowody z dokumentów w aktach osobowych ubezpieczonej, które potwierdzają, iż liczbę dni obrachunkowych w miesiącu ubezpieczonej. W szczególności na przykład rozpatrując wniosek z 4 marca 1985 roku prezes Spółdzielni adresował do ubezpieczonej pismo, że z dniem 1 marca 1985 roku przyznano ubezpieczonej 5 dni dniówek więcej miesięcznie, to jest do 50-ciu dniówek, a w piśmie z 5 lutego 1986 roku adresowanym i podpisanym przez prezesa zarządu P. K.
[ f 00:13:58.537] C.
[ ns 00:14:05.081] C...., P. C. wskazano, że z dniem 1 lutego 1986 roku miesięcznie wynagrodzenie zasadnicze przyznaje się dla ubezpieczonej w wysokości 55 dniówek obrachunkowych miesięcznie. Świadectwa pracy wystawione dla ubezpieczonej przez Spółdzielnię potwierdzały jej zatrudnienie w Spółdzielni od 1 listopada 1975 roku...
[ koniec części 00 :15:13.084] KIM827611_02
[ Przewodniczący 00:15:17.928] Dokonując świadectwa z 1 lipca 1991 roku i z 19 kwietnia 1993 roku. Dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego z punktu widzenia dyrektyw dowodowych wskazanych w artykule 233 paragraf 1 Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy wskazuje, iż analiza powyższych dowodów daje podstawy do ustalenia, iż ubezpieczona pracowała od 1 listopada 1971 roku jako domownik członka w Spółdzielni przy stosowanym wymaganym wymiarze dniówek obrachunkowych, który dawał podstawę do objęcia jej ubezpieczeniem społecznym. Dekret z dnia 4 marca 1976 roku o ubezpieczeniu społecznym członków Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych i Spółdzielni Kółek Rolniczych oraz ich rodzin Dziennik Ustaw z dnia 15 marca 1976 roku w artykule 4-ym stwierdza: "Przy ustalaniu okresu pracy w Spółdzielni wymaganego do uzyskania świadczeń po pierwsze za dzień pracy uważa się 8 godzin pracy, a przed dniem 1 lipca 1962 roku dzień, który stanowił podstawę do obliczenia dniówki obrachunkowej, do dni pracy zalicza się również dni urlopu wypoczynkowego oraz dni pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego. Po drugie, punkt drugi artykułu 4-go - za miesiąc pracy uważa się 20 dni pracy dla mężczyzn oraz 13 dni pracy dla kobiet, a jeżeli ubezpieczony użytkuje działkę przyzagrodową lub dostarcza Spółdzielni produkty rolne wytworzone w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym 18 dni pracy dla mężczyzn oraz 11 dni pracy dla kobiet. I punkt trzeci artykułu 4-go - za rok pracy uważa się rok obrachunkowy, w którym mężczyzna przepracował w Spółdzielni co najmniej 240 dni pracy, kobieta 150 dni pracy, a jeżeli użytkuje działkę przyzagrodową lub dostarcza Spółdzielni produkty rolne wytworzone w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym, to co najmniej mężczyzna 220 dni pracy, a kobieta 130 dni pracy." Łącząc powyższe dowody pewno..., st..., i oceniając ich znaczenie oraz wiarygodność Sąd Okręgowy podkreśla, że tworzą one zdaniem Sądu spójną całość pozwalającą na przyjęcie, że ubezpieczona pracowała 13 dni w miesiącu, minimum 13 dni w miesiącu, a zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawę na..., do ustalenia, że częściej, bo była widywana w pracy w Z. i świadkowie potwierdzili, że widywali ją tam często. Niezależnie od tego no Sąd Okręgowy wskazuje, że gdyby ubezpieczona nie miała prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a więc gdyby wymiar dniówek obrachunkowych był niższy, niż wymagany 13 dni dla kobiet, które nie użytkują działki przyzagrodowej, czyli w tej wyższej normie, to pracodawca nie potwierdziłby w legitymacji ubezpieczeniowej wpisu, że o początku zatrudnienia od 1 listopada 1975 roku jako pracownik fizyczny. Bo taki wpis, jak wskazują zasady logicznego rozumowania byłby wtedy zbędny, skoro ubezpieczona nieobjęta byłaby ubezpieczeniem na przykład zdrowotnym z tego tytułu. Po to ten.., ta adnotacja była dokonana, aby ubezpieczona mogła wylegitymować się w jednostkach służby zdrowia, fakt ten..., takiego zatrudnienia, które uprawnia ją do korzystania ze świadczeń. Niezależnie od tego wskazać należy na te dokumenty, które zachowały się w tych szczątkowych, czy takich nieuporządkowanych aktach osobowych ubezpieczonej nadesłanych przez podmiot archiwizujący te akta PPHU (...)
[ f 00:20:59.306] tych dwóch pism, które wprawdzie dotyczą późniejszych okresów zatrudnienia, niż okres sporny ubezpieczonej, ale potwierdzają fakt pracy w dn..., w takim wymiarze dniówek obrachunkowych miesięcznie, który z całą pewnością dawał podstawy do objęcia ubezpieczonej ubezpieczeniem społecznym z tego ty..., ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu i prawem do korzystania z świadczeń z tego ubezpieczenia. Podkreślić także należy, że na przykład umowa o pracę wprawdzie niezawierająca podpisu prezesa zarządu, ale zawierająca pieczątkę z 1 sierpnia 1979 roku, a zatem jeszcze z okresu, który mieścił się okresie spornym wskazywała, że ubezpieczona zatrudniona jest w wymiarze pełnego etatu na stanowisku stażystki. Umowa ta była podpisana przez ubezpieczoną i zawierała podpis prezesa. Nawet gdyby uznać, że ta umowa o pracę nie została zawarta, to stanowi ona dowód z dokumentu na piśmie podpisany, który został opatrzony pieczęcią Spółdzielni, który określał ówczesny wymiar czasu pracy ubezpieczonej. Z tego względu Sąd Okręgowy uznał, że okres zatrudnienia ubezpieczonej od 1 listopada 1975 roku do 31 grudnia 1980 roku powinien zostać uwzględniony przy ustalaniu kapitału początkowego ubezpieczonej oraz przy decyzji przyznającej jej emeryturę. Przypomnieć bowiem należy, że zgodnie z artykułem 6-ym ustępem 2-im, punktem 13-ym za okresy składkowe..., Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jednolity tekst Dziennik Ustaw z 2018 roku pozycja 1270 za okresy składkowe uważa się również przypadające przez dniem 15 listopada 1991 roku następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Punkt 12-ty ustępu 2-go artykułu 6-go pracy na obszarze państwa polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w innych spółdzielniach zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz pracy na rzecz tych spółdzielni: A - objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, B - przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu. Wskazać także należy, że zgodnie z artykułem 174-ym powołanej Ustawy do ustalenia kapitału początkowego..., dla ustalenia kapitału początkowego istotne są dwie wartości, mianowicie między innymi przebyte okresy ubezpieczenia definiowane jako okresy składkowe i nieskładkowe oraz podstawa wymiaru kapitału początkowego determinowana wartością przeciętnej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego. Zgodnie z artykułem 175-ym ustępem 1-ym ubezpieczeni oraz płatnicy składek zobowiązani są do... Przepraszam, zgodnie z artykułem 174-ym ustępem 1-ym kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w artykule 53-im z uwzględnieniem ustępu 2-go i 12-go. W ustępie 2-im artykuł 174 stanowi, że przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy po pierwsze - okresy składkowe, o których mowa w artykule 6-ym, po drugie - okresy nieskładkowe, o których mowa w artykule 7-ym w punkcie 5-ym, trzy - okresy nieskładkowe, o których mowa w artykule 7-ym punkt 1 do 3 i 6-12, w wymiarze nie większym, niż określony w artykule 5-ym ustępie 2-im. Z tego względu na podstawie tego przepisu z związku z artykułem 53-im i 15-ym Ustawy emerytalnej Sąd Okręgowy..., oraz artykułem 477 ze znakiem 14 paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1-ym wyroku zobowiązując..., ponownie ustalając kapitał początkowy ubezpieczonej z uwzględnieniem spornego okresu zatrudnienia oraz zobowiązując organ rentowy do ustalenia przy obliczaniu wysokości emerytury ubezpieczonej tego okresu jako okresu składkowego. W punkcie 2-im wyroku Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z odpowiedzialności, o której mowa w artykule 118-ym ustęp 1A Ustawy emerytalnej, albowiem istotnych dla rozstrzygnięciu sporu ustaleń Sąd dokonywał na podstawie dowodów, zeznań świadków, czy z dokumentów, którymi organ rentowy w postępowaniu administracyjnym nie dysponował. Stosownie do wyniku sporu Sąd Okręgowy orzekł także o kosztach procesu. Pełnomocnik w imie..., ubezpieczonej w imieniu ubezpieczonej domagał się zasądzenia kosztów stawiennictwa w Sądzie na rozprawie, na której jego stawiennictwo było..., stawiennictwo ubezpieczonej było obowiązkowe. W związku z tym, iż ubezpieczona nie mogła się stawić, stawił się jej pełnomocnik. Zgodnie z artykułem 98-ym paragrafem 1-ym strona przegrywają..., Kodeksu postępowania cywilnego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, koszty procesu. Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym zalicza się między innymi koszty przejazdów do Sądu strony lub jej pełnomocnika. W związku z tym, że pełnomocnik ubezpieczonej zgłosił taki wniosek o zasądzenie kosztów w toku procesu za stawiennictwo jednej z rozpraw Sąd Okręgowy, w której strona była wezwana do osobistego stawiennictwa, Sąd Okręgowy te koszty zasądził w wysokości niebudzącej wątpliwości i wykazanej przez pełnomocnika na karcie 48 akt sprawy obejmujące przejazd samochodem na odległość z M. i z powrotem. Jest to równowartość kosztów zakupu benzyny. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono. Wy...