Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marzenna Ernest

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2013 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko M. H.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Gryficach z dnia 28 stycznia 2013 r., sygn. akt I C 983/12 upr

postanawia

uchylić zaskarżone postanowienie.

Sygn. akt II Cz 400/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2013 roku, sygn. akt I C 983/12 Sąd Rejonowy w Gryficach umorzył postępowanie w sprawie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przeciwko pozwanemu M. H. o zapłatę.

Uzasadniając swoje stanowisko Sąd Rejonowy zaznaczył, iż zarządzeniem Przewodniczącego, które zostało doręczone w dniu 02 stycznia 2013 roku, wezwano pełnomocnika powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez nadesłanie pozwu wraz z jego odpisem i załącznikami i wskazanie aktualnego miejsca zamieszkania pozwanego w terminie 14 dni pod rygorem umorzenia postępowania. Sąd Rejonowy stwierdził, iż pomimo upływu terminu braki nie zostały uzupełnione, zaś z adnotacji poczty wynika, iż nie ma adresu wskazanego przez powódkę. Dlatego też na podstawie art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy postanowił umorzyć postępowanie w sprawie.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiódł powód, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu zażalenia powód podniósł, że wykonując zobowiązanie sądu uzupełnił wszystkie braki wskazane w zarządzeniu z dnia 19 grudnia 2012 r., nadając w placówce pocztowej uzupełniony pozew w dniu 16 stycznia 2013 r. zachowując termin dwutygodniowy od daty doręczenia wezwania. Jednocześnie powód w piśmie przewodnim wskazał drugi adres pozwanego, który wynikał z załączonych do pozwu protokołów pokontrolnych. W ocenie skarżącego w przypadku braku możliwości doręczenia pozwanemu na wskazany w piśmie przewodnim adres Sąd powinien zawiesić postępowanie umożliwiając tym samym stronie powodowej uzyskanie aktualnego adresu strony pozwanej biorąc jednocześnie pod uwagę fakt, iż rzeczywisty czas oczekiwania na uzyskanie danych z MSW wynosi ok. 3 miesięcy. Podniósł również, iż brak jest w polskiej procedurze cywilnej przypadków możliwości umorzenia postępowania na skutek nieuzupełnienia adresu strony pozwanej w terminie dwutygodniowym. Umorzenie postępowania w przedmiotowej sprawie – w związku z niemożnością wskazania aktualnego adresu strony pozwanej, może nastąpić jedynie zgodnie z treścią art. 182 k.p.c., gdyż umorzenie postępowania bez wydania uprzednio postanowienia w przedmiocie zawieszenia postępowania jest podstawą ewentualnego zasadnego zażalenia strony powodowej. Wobec powyższego skarżący stwierdził, iż w prawidłowy sposób uzupełnił braki formalne pozwu, a zatem postanowienie zostało wydane z naruszeniem przepisu art. 182 k.p.c. i tym samym jest nieprawidłowe i nie może się ostać.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powoda okazało się zasadne.

W ocenie Sądu Okręgowego, w składzie rozpoznającym niniejsze zażalenie, w sprawie nie było podstaw do umorzenia postępowania na podstawie art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dniu wszczęcia postępowania. W przepisie tym mowa jest o umożliwieniu stronie uzupełnienia pozwu w sposób odpowiedni dla postępowania, w którym sprawa będzie rozpoznawana i konieczny do nadania biegu sprawie po jej przekazaniu (np. złożenie dokumentu pełnomocnictwa, pozwu na urzędowym formularzu w postępowaniu uproszczonym). Przyjęcie w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej elektroniczne postępowanie upominawcze zasady pełnej kontynuacji postępowania po uchyleniu nakazu sprawia, że nie można przejść do porządku dziennego nad faktem, że w sądzie elektronicznym wydano nakaz zapłaty, a więc toczyło się postępowanie. W związku z tym, nawet jeżeli nie zostaną usunięte braki formalne pozwu w sposób odpowiedni dla postępowania, w którym sprawa będzie rozpoznawana, to nie można już pozwu wniesionego w e.p.u. zwrócić, lecz należy umorzyć postępowanie.

W tym też kontekście nieprawidłowym było wezwanie pełnomocnika powoda do wskazania aktualnego miejsca zamieszkania pozwanego pod rygorem umorzenia postępowania.

Nie ulega bowiem wątpliwości, że adres zamieszkania pozwanego został oznaczony już przy pierwotnym złożeniu pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, co skutkowało nadaniem sprawie biegu. Jeżeli pismo nie spełnia któregoś z wymogów określonych w art. 126 k.p.c. oznacza to, że zawiera braki formalne. Braki formalne pism procesowych są wynikiem niezachowania właściwych wymagań przewidzianych ogólnie dla wszystkich pism procesowych lub dla szczególnego ich rodzaju, np. dla pozwu czy apelacji. Brak formalny stanowi przeszkodę do nadania sprawie biegu i rozpoznania jej w trybie właściwym. Z brzmienia art. 126 § 2 k.p.c. nie wynika, że adres zamieszkania podawany w pozwie musi być adresem prawidłowym. Z przepisu tego wynika jedynie obowiązek oznaczenia adresu pozwanego co w niniejszej sprawie nastąpiło. Sąd odwoławczy podziela stanowisko wyrażone w postanowieniu Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 09 lutego 2011 roku, sygn. akt IV Cz 46/11, w uzasadnieniu którego wskazano, iż ujawniona w toku postępowania informacja, że wskazany w pozwie adres nie jest rzeczywistym adresem zamieszkania pozwanego, nie stanowi braku formalnego tegoż pozwu. Choć okoliczność ta oczywiście stanowi przeszkodę dla kontynuacji postępowania, niemniej niewskazanie w tej sytuacji przez powoda aktualnego adresu pozwanego, nie może być uznane za nieusunięcie braków formalnych pozwu, a zatem nie może stanowić przyczyny umorzenia postępowania na podstawie art. 505 ³⁷ § 1 zd. 2 k.p.c.

Stąd też podkreślenia wymaga fakt, iż postępowanie w niniejszej sprawie winno być zawieszone na mocy art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., zgodnie z którym sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu. Zawieszenie postępowania może jednak nastąpić dopiero po bezskutecznym upływie terminu zakreślonego powodowi do podania aktualnego adresu zamieszkania pozwanego pod rygorem zawieszenia postępowania.

Zauważyć również należy, iż takie same czynności zostałyby podjęte w przypadku wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym na podstawie art. 498 § 1 k.p.c. i gdyby doręczenie tego nakazu nie mogło nastąpić z przyczyn wskazanych w art. 499 pkt 4 tj. jeżeli miejsce pobytu pozwanego nie jest znane. Wówczas stosownie do treści art. 502 ¹ § 1 k.p.c. sąd z urzędu uchyla nakaz zapłaty, a przewodniczący podejmuje odpowiednie czynności, w tym w zakresie wezwania powoda do wskazania adresu pozwanego pod rygorem zawieszenia postępowania (art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c.). Powód nie może zatem znajdować się w gorszej sytuacji procesowej tylko dlatego, że złożył pozew w postępowaniu elektronicznym.

To z kolei powoduje, iż zaskarżone orzeczenie, jako błędne, nie może się ostać i podlega uchyleniu w całości. Zauważenia przy tym wymaga, iż powód w zakreślonym terminie zgodnie z wezwaniem złożył również pozew na urzędowym formularzu wraz z załącznikami oraz jego odpis wraz z odpisami załączników. W dniu 21 stycznia 2013 r. zarządzono doręczenie pozwanemu odpisu pozwu z załącznikami na adres wskazany w pozwie. Umknęło przy tym uwagi Przewodniczącego, a w dalszej kolejności Sądu, iż w piśmie przewodnim powód wskazał, iż uzyskał informację o aktualnym miejscu zamieszkania pozwanego, tj. ul. (...), (...)-(...) S..

Z tych względów, po myśli art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., orzeczono jak sentencji.

Sąd Okręgowy nie orzekł o kosztach postępowania, albowiem niniejsze postanowienie nie jest kończącym postępowanie w sprawie.

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)