Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXVII Ca 2123/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

SSO Ewa Kiper

Protokolant:

st. sekr. sąd. Małgorzata Andrychowicz

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie

z dnia 8 maja 2017 r., sygn. akt II C 583/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSO Ewa Kiper

Sygn. akt XXVII Ca 2123/17

UZASADNIENIE

****** poczatektekstu

[ Przewodniczący 00:00:01.293] Trzema pozwami wniesionymi w dniu 11 października 2016 roku powódka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zażądała o zasądzenie od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. po 250 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty. Tytułem odszkodowania za opóźniony lot a także o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych tytułem odszkodowania za opóźniony lot. W dniu 4 listopada 2016 roku wydano w tutejszym Sądzie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu. W sprzeciwach od nakazów zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie kosztów procesu, według norm przepisanych w uzasadnieniu pozwana zakwestionowała ważność umów cesji a w konsekwencji legitymację czynną po stronie powoda podnosząc po pierwsze zarzut braku możliwości dokonania sesji. Wyrokiem z dnia 8 maja 2017 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie uwzględnił powództwo oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 1.221 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Apelacje od powyższego wyroku wniosła pozwana zaskarżając go w części to jest, co do punktu pierwszego i trzeciego wyroku, zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła, punkt pierwszy: naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 5, 6 i 7 Rozporządzenia numer 261/204 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku, ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołanie, lub dużego opóźnienia lotów, poprzez ich błędne zastosowanie skutkujące błędną oceną charakteru prawnego zryczałtowanego odszkodowania. Po drugie: naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 449 Kc, 509 Kc w związku z artykułem 58 Kc po przez przyjęcie, że odszkodowanie będące przedmiotem umowy cesji miedzy poprzednikiem prawnym powoda a powodem może być przedmiotem przelewu i uznanie, że doszło do skutecznego przelewu wierzytelności na powoda. Po trzecie: naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 509 Kc 351 ze znaczkiem prim w związku z artykułem 58 Kc artykułu 384 Kc poprzez błędne przyjęcie, że pozwanej niebędącej stroną umowy cesji nie służy zarzut nieważności przelewu czy nadużycia prawa. Po czwarte: naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 15 Rozporządzenia w związku z artykułem 385 ze znaczkiem 5 prim Kc i artykułu 58 Kc poprzez dopuszczenie klauzuli nieuzgodnionej indywidualnie z konsumentem, które ogranicza wysokość odszkodowania wynikającego z artykułu 7 Rozporządzenia w konsekwencji uznaje, że doszło do nabycia wierzytelności objętej pozwem przez powoda. Po piąte naruszenie prawa materialnego w postaci 353 prim w związku i z 58 Kc artykuł 384, 385(1) (3) poprzez ich nie zastosowanie lub godne zastosowanie i przyjęcie, że treść umowy cesji w tym treść nieuzgodnionych indywidualnie z konsumentów klauzul zawartych w regulaminie i cenniku portalu opóźniony samolot.pl mieści się w granicach swobody umów, nie zawiera klauzul niedozwolonych, na które mogłaby powoływać się pozwana a także poprzez uznanie wyżej wymienionych postanowień za jednoznaczne. Po szóste: naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 510 paragraf 2 Kc 509 Kc w związku z artykułem 58 Kc poprzez przyjęcie nieważności umowy przelewu mino braku [? 00:03:33.781]klauzuli tej umowy. Po siódme naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 511 Kc artykułu 74, 78 Kc po przez ich niezastosowanie uznanie ze przelew wierzytelności , skoro powód wywodzi swe roszczenie, nie wymaga formy pisemnej a wystarczający jest podpis złożony za pomocą wskaźnika myszki. Po ósme naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 56 Kc i artykułu 5, 6 i 7 Rozporządzenia z uwzględnieniem znaczenia tych przepisów nadanych wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach C 402/7 i 430/7 oraz C 581/10 i C 629/10. Po dziewiąte naruszenie prawa materialnego w postaci artykułu 316, 227, 228, 229, 230, 232 i 233 Kpc i dokonaniu błędnych ustaleń faktycznych poprzez uznanie, że doszło do zawarcia umowy cesji i powód dochodzi pozwem roszczenia nabyte w tej drodze. Po dziesiąte naruszenie prawa materialnego w postaci 65 paragraf 2 Kc, poprzez uznanie, że wolą stron było dokonanie przelewu wierzytelności a w konsekwencji uznanie, że doszło do nabycia wierzytelności objętej pozwem przez powoda. Podnosząc wyżej wymienione zarzuty pozwana wniosła o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania za obydwie instancje. W ocenie Sądu Okręgowego apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie, odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutów związanych z naruszeniem artykułu 233 paragraf 1 Kpc wskazać należy, że Sąd Okręgowy w całości podzielił i przyjął za własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy. Przede wszystkim nie zostało w apelacji wskazane, w jaki sposób miało dojść do naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu artykułu 233 paragraf 1 Kpc. Tymczasem zauważyć należy, że zarzut naruszenia wyżej wymienionego przepisu sprowadzać się nie może jedynie do wykazania posługując się argumentami wyłącznie jurydycznymi, że Sąd Rejonowy naruszył ustanowione w artykule 233 Kpc zasady oceny wiarygodności i mocy dowodowej dowodów, to jest przekroczył granicę swobody wyznaczone logiką, doświadczeniem życiowym, zasadami nauki, bądź nie dokonał wszechstronnego rozważenia sprawy pomijając część materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. W ocenie Sądu Okręgowego skarżąca nie wykazała, aby ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny był sprzeczny z zasadami logiki, czy doświadczenia życiowego jak również, że przy rozważeniu okoliczności sprawy pominął Sąd część materiału dowodowego. W istocie powódka nie wskazała, na czym miałaby polegać sprzeczność ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym jak również, jakim regułom rozumowania uchybił Sąd przy jego ocenie. Apelacja pozwanej w tym zakresie sprowadzała się do zarzucenia, że Sąd dokonał błędnych ustaleń faktycznych poprzez uznanie, że doszło do zawarcia umowy cesji i powód nabył dochodzone pozwem roszczenie, dotyczyły, zatem zarzuty w istocie oceny prawnej stanu faktycznego ustalonego w sprawie. Sąd Okręgowy podzielił również w całości rozważania prawne wywiedzione przez Sąd Rejonowy na gruncie ustalonych okoliczności fatycznych. W szczególności Sąd Okręgowy uznał, że doszło do skutecznego zawarcia umowy cesji między powodem (...) Sp. z o.o. a U. S., A. S. i N. S. reprezentowaną przez przedstawiciela ustawowego. Nie można podzielić zarzutów pozwanej dotyczących nieważności umowy z uwagi na charakter wierzytelności będącej przedmiotem tej cesji. Z treści artykułu 509 paragraf 1 Kc wynika, że wierzyciel może bez zgody dłużnika przynieść wierzytelność na osobę trzecią chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownym albo właściwości zobowiązania. W ocenie Sądu Okręgowego niewątpliwie roszczenie powodów odszkodowania jest wierzytelnością to jest prawem majątkowym. Ustawodawca w przepisie artykułu 509 paragraf 1 Kc wprowadził bardziej generalną zasadę, iż zmiana wierzyciela bez zgody dłużnika jest dopuszczalna, chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie lub właściwości zobowiązania. Ani Kodeks cywilny, ani Rozporządzenie numer 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów nie wprowadzają żadnych ograniczeń, co do możliwości zbywania roszczeń o odszkodowanie za opóźniony czy odwołany lot. Tym samym z tego punktu widzenia przelew wierzytelności należy uznać za dopuszczalny, ponadto właściwość zobowiązania nie stoi na przeszkodzie do dokonania przelewu, jest to roszczenie z tytułu nienależytego wykonania umowy a nie z tytułu deliktu. W przedmiotowej sprawie oczywistym jest, że wierzytelność ma charakter pieniężny i bez znaczenia jest dla tej wierzytelności i jej wysokości, czy zostanie zbyta czy nie. Wysokość odszkodowania nie zależy, bowiem od rozmiaru szkody i ma stałą wysokość uzależnioną od długości opóźnionego czy odwołanego lotu. Zarzuty zawarte w apelacji w znacznej części dotyczyły klauzul niedozwolonych zawartych według pozwanej w postanowieniach umowy przelewu pomiędzy powodem (...) Sp. z o.o. a U. S., A. S. i N. S.. W tym miejscu wskazać należy, że co prawda dłużnik może kwestionować ważność umowy przelewu, jednakże zbyt daleko idącym jest twierdzenie jakoby przysługiwały mu również zarzuty dotyczące abuzywności postanowień umowy, której nie jest stroną. Zauważyć, bowiem należy, że przepisy dotyczące klauzul niedozwolonych służyć mają ochronie konsumenta, czyli słabszej stronie w umowie z przedsiębiorcą. Należy mieć na uwadze przepis, że przepis artykułu 385 prim paragraf 1 Kpc powinien podlegać wykładni ścisłej a zgodnie z jego treścią uznanie postanowienia za niedozwolone wywołuje skutki jedynie w odniesieniu do praw i obowiązków konsumenta. Takie stanowisko zawarł Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 18 listopada 2013 roku w sprawie o sygnaturze VI ACA 699/13. Z powyższych względów, w ocenie Sądu Okręgowego, postanowienia dotyczące sposobu ustalenia ceny w umowie, mogłyby być zarzutem tylko w zakresie, w jaki naruszają jej prawa. Skoro zaś pozwany dłużnik nie był stroną przedmiotowej umowy to oczywistym jest, że nie może kwestionować jej postanowionego w oparciu artykułu 385 prim Kc skoro z natury rzeczy zarzuty te może ponosić strona umowy i to w dodatku występująca w charakterze konsumenta. Za bezzasadne należało uznać zarzuty pozwanej dotyczące braku wymaganej formy prawnej umowy przelewu wierzytelności. Zauważyć należy, że zgodnie z artykułem 509 Kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią chyba, że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zgodnie zaś z artykułem 511 Kc, jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Z zestawienia tych pism wynika, zatem że na zawarcie umowy przelewu nie jest wymagana forma pisemna, także brzmienie artykułu 511 Kc nie pozostawia wątpliwości, że nawet w przypadku wierzytelności stwierdzonej pismem obowiązek stwierdzenia przelewu pismem nie został zastrzeżony pod rygorem nieważności a jedynie dla celów dowodowych. Niezależnie od powyższego nie można podzielić poglądów skarżącej, jakoby wierzytelność pasażera w postaci odszkodowania za opóźniony lot była stwierdzona pismem. Jak wskazał słusznie Sąd Rejonowy nie można uznać, aby pisma zawierające umowy bądź inne pismo stwierdzające, że umowa przywozu była zawarta, stwierdzało, że przewoźnik jest obowiązany zapłacić pasażerowi odszkodowanie za odwołanie lub opóźnianie lotu. Roszczenia te nie powstają, bowiem jedynie na skutek zawarcia wyżej wymienionych umów, ale po zaistnieniu określonych zdarzeń faktycznych w związku, z czym nie można uznać, aby były one związane pismem przed zaistnieniem zdarzeń w postaci odwołania lub opóźnienia lotu. Ponadto zauważyć należy, że do pozwu zostały załączone oświadczenia pasażerów potwierdzające zbicie wierzytelności na rzecz powodowej spółki oświadczenia te zostały złożone na piśmie. W tym kontekście nieuprawnione jest również twierdzenie strony pozwanej, że umowa między powodem a pasażerem nie przynosiła w sposób jednoznaczny wierzytelności i ryzyka z nią związanego na powoda i nie uprawniała pasażera do ściśle określonej ceny za wierzytelność z tego względu, że jako pozbawiona kaucji wymaganej dla umowy przeniesienia wierzytelności nie doszło do skutku. Nie ulega wątpliwości, że przedmiotowa umowa przelewu zawiera kaucję w postaci woli sprzedaży wierzytelności. Nieuzasadnione były również twierdzenia pozwanej, że uznając, że wolą stron było dokonanie przelewu wierzytelności. Sąd I Instancji dopuścił się naruszenia prawa materialnego w postaci artykułu 65 paragraf 2 Kc. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie stanowisko przywołane przez Sąd Rejonowy zgodnie z którym w sytuacji, gdy obie strony zgodnie twierdzą, że doszło do przelewu wierzytelności osobowej i że obie strony miały taki zamiar i cel umowy na względzie. Zbędne są rozważania i dokonywanie wykładni oświadczeń woli w tym przedmiocie. Sama subiektywna ocena pozwanej oraz zarzuty dotyczące treści tej umowy nie mogą zaś prowadzić do zakwestionowania wykładni oświadczeń woli stron umowy cesji. Z powyższych względów Sąd oddalił apelację na podstawie artykułu 385 Kpc.
[ Koniec części 00:13:04.875]