Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt: V K 939/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2018 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie V Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Cezary Jankowski

Protokolant – Anna Sobańska

bez udziału prokuratora

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2018r. sprawy przeciwko:

E. W. - córce R. i H. z domu W.,

ur. (...) we W.

oskarżonej o to, że:

w okresie od 18 lipca 2009 roku do dnia 1 października 2009 roku w S. działając w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 1.437,60 zł Powiatowy Urząd Pracy w S. poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w S. co do statusu osoby bezrobotnej poprzez pobieranie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S. renty z tytułu niezdolności do pracy w łącznej kwocie 1.437,60 zł, przy czym uznając, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi,

tj. o czyn z art. 286 § 1 i 3 kk w związku z art. 12 kk

I. na mocy art. 66 § 1 i 2 kk, art. 67 § 1 kk warunkowo umarza postępowanie karne wobec oskarżonej E. W. na okres próby w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy,

II. na mocy art. 67 § 3 kk zobowiązuje oskarżoną do naprawienia szkody w całości poprzez zwrot kwoty 1437,60 złotych Powiatowemu Urzędowi Pracy w S., przy czym uwzględnia, iż oskarżona dokonała już w części spłaty tej należności z wymienionej kwoty 1437,60 złotych regulując ją w systemie ratalnym uzgodnionym z Powiatowym Urzędem Pracy w S., a nadto wskazuje, iż podaną wyżej należność oskarżona będzie mogła w dalszym ciągu spłacać na warunkach ratalnych ustalonych z Powiatowym Urzędem Pracy w S.,

III. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżoną od kosztów sądowych w całości w tym od opłaty należnej za to postępowanie Skarbowi Państwa.

SSR Cezary Jankowski

Sygnatura akt: V K 939/18

UZASADNIENIE

W przedmiotowej sprawie ustalono, co następuje:

Oskarżona E. W. w okresie od 1 lutego 2002 roku do 31 lipca 2012 roku pobierała z ZUS - u rentę z tytułu niezdolności do pracy. Oskarżona w dacie 10 lipca 2009 roku zarejestrowała się jako osoba bezrobotna i w związku z tym za okres od 18 lipca 2009 roku do 1 października 2009 roku pobrała zasiłek dla osób bezrobotnych w łącznej kwocie 1.437,60 złotych. PUP w S. po ujawnieniu tej sytuacji w 2012 roku wydał decyzję w przedmiocie pozbawienia E. W. statusu osoby bezrobotnej oraz zobowiązał ją do zwrotu niezasadnie pobranej kwoty 1.437,60 złotych.

Oskarżona nie zanegowała faktu pobrania za okres od 18 lipca 2009 roku do 1 października 2009 roku dwóch świadczeń, to jest renty z tytułu niezdolności do pracy i zasiłku dla osób bezrobotnych. Wyjaśniła, iż w okresie 2009 roku nastąpiła przerwa 2, 3 miesięczna w wypłacaniu jej renty chorobowej, po czym wypłacono jej to świadczenie z wyrównaniem. Oskarżona tego na bieżąco nie przedstawiła w PUP w S., a okoliczność ta została ujawniona dopiero w trakcie rutynowego wezwania oskarżonej do siedziby PUP w S. jako osoby bezrobotnej, co nastąpiło w 2012 roku. Oskarżona do protokołu przesłuchania z daty 12 września 2018 roku złożyła wniosek o warunkowe umorzenie prowadzonego przeciwko niej postępowania karnego.

Dowód:

- zawiadomienie o przestępstwie wraz z oświadczeniem E. W. – k. 1 – 3,

- odpisy decyzji oraz dokumentów wydanych przez PUP w S. – k. 4, 5, 6, 8 – 13, 30,

- odpisy decyzji oraz dokumentów wydanych przez ZUS w S. – k. 7, 26, 18, 98,

- zeznania J. C. (1) – k. 15, 16,

- wyjaśnienia oskarżonej – k. 223 – 225.

Rekonstruując stan faktyczny w tej sprawie oparto się w głównej mierze na zeznaniach J. C. (1) oraz na dokumentach wskazanych szczegółowo jak wyżej. W ocenie sądu zeznania J. C. (2) – pracownika PUP w S. zasługują w pełni na uwzględnienie, nie w nich takich elementów, które wskazywałyby na niewiarygodność tej relacji. Także zgromadzone w tej sprawie dowody dokumentarne, a wskazanej jak wyżej, zasługują na uwzględnienie, albowiem zostały one wytworzone przez podmioty uprawnione, a ich treści nie budzą żadnych zastrzeżeń. Także uwzględniono wyjaśnienia oskarżonej, która potwierdziła fakt jednoczesnego pobierania renty chorobowej i zasiłku dla bezrobotnych.

Oskarżona E. W. dotychczas nie była karana. E. W. aktualnie jest emerytką ze świadczeniem miesięcznym w kwocie około 1500 złotych, jest osobą schorowaną - ze stwierdzoną chorobą nowotworową.

Dowód:

- zaświadczenie o stanie zdrowia – k. 221,

- dane o karalności – k. 272,

- dane wskazane przez E. W. co do swojej osoby – k. 223,

Przepis art. 286 § 1 kk penalizuje te działania, w których sprawca zmierzając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Przepis art. 12 § 1 kk (wczesniej 12 kk) stanowi o konstrukcji czynu ciągłego stanowiąc, iż dwa lub więcej zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru uważa się za jeden czyn zabroniony. Przepis art. 286 § 3 kk stanowi o konstrukcji przypadku mniejszej wagi między innymi odnośnie do przestępstwa opisanego w art. 286 § 1 kk.

Zważywszy na powyższe sąd uznał sprawstwo i winę oskarżonej w zakresie tego, że: w okresie od 18 lipca 2009 roku do dnia 1 października 2009 roku w S. działając w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 1.437,60 zł Powiatowy Urząd Pracy w S. poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w S. co do statusu osoby bezrobotnej poprzez pobieranie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S. renty z tytułu niezdolności do pracy w łącznej kwocie 1.437,60 zł, przy czym uznając, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi, tj. popełnienia czynu z art. 286 § 1 i 3 kk w związku z art. 12 kk

Przyjmując konstrukcję z art. 12 kk uwzględniono okoliczność, iż oskarżona pobierając kolejne świadczenia okresowe z PUP w S. z pewnością działała z góry powziętym zamiarem i było to działanie podjęte bez wątpienia w krótkich odstępach czasu, bo obejmowało zaledwie okres niecałych 3 miesięcy. Działanie oskarżonej zakwalifikowano jako przypadek mniejszej wagi statuowany przez przepis art. 286 § 3 kk w szczególności zważywszy na niewielką wartość pobranego przez oskarżoną świadczenia będącego przedmiotem przestępstwa. W części rozstrzygającej wyroku nie wskazano, iż czyn przypisany oskarżonej należy kwalifikować z art. 12 § 1 kk, co należało uczynić uwzględniając zmianę tego przepisu obowiązującą od dnia 15 listopada 2018 roku. W ocenie sądu nie uwzględnienie tej zmiany w istocie nie czyni jako nieidentyfikowanej intencji sądu, co do kwalifikacji prawnej tego czynu, albowiem zapis o treści „art. 12 kk” i „art. 12 § 1 kk” dekodowany jest tak samo - jako odnoszący się do przestępstwa ciągłego.

W ocenie sądu oskarżona wprowadziła w błąd PUP w S., albowiem swoim działaniem spowodowała sytuację, iż równolegle pobierała dwa świadczenia, z których z pewnością jedno z nich nie było jej należne. Sytuacji tej nie można uznać za usprawiedliwioną nawet w pewnej mierze jak to czyni oskarżona w swoich wyjaśnieniach - w aspekcie zarzucalności przestępstwa z art. 286 § 1 kk, albowiem za sprawstwem oskarżonej przemawia okoliczność, iż nie podjęła ona z własnej inicjatywy żadnych działań w kierunku zwrotu kwoty z tytułu nienależnie pobranego świadczenia z PUP w S., co winno nastąpić niezwłocznie, czyli w 2009 roku i nie nastąpiłoby, gdyby PUP w S. nie podjął w tym zakresie czynności kontrolnych w 2012 roku. Oskarżona pisemnie zobowiązała się do niezwłocznego informowania PUP w S. (termin 7 dniowy) o zaistnieniu każdej sytuacji powodującej utratę prawa do uzyskiwania zasiłku dla osoby bezrobotnej. Oskarżona tego obowiązku nie wypełniła, pomimo pisemnego zapewnienia, że to uczyni - pobrała podwójne świadczenia - rentę chorobową i zasiłek dla bezrobotnych wprowadzając tym samym w błąd PUP w S. i działając na jego szkodę.

Zachowanie E. W. było bezprawne i zawinione, albowiem w realiach niniejszej sprawy nie zachodzą okoliczności wyłączające bezprawność karną czynu lub winę sprawcy.

Na mocy art. 66 § 1 i 2 kk art. 67 § 1 kk sąd warunkowo umorzył postępowanie karne wobec oskarżonej E. W. na okres próby w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy. Na podstawie art. 67 § 3 kk zobowiązano oskarżoną do naprawienia szkody w całości poprzez zwrot kwoty 1437,60 złotych Powiatowemu Urzędowi Pracy w S., przy czym uwzględniono, iż oskarżona dokonała już w części spłaty tej należności z wymienionej kwoty 1437,60 złotych regulując ją w systemie ratalnym uzgodnionym z Powiatowym Urzędem Pracy w S., a nadto wskazano, iż podaną wyżej należność oskarżona będzie mogła w dalszym ciągu spłacać na warunkach ratalnych ustalonych z Powiatowym Urzędem Pracy w S.. Rozkładając wymienioną należność na raty uwzględniono okoliczność, iż E. W. jest w trudnej sytuacji finansowej, a nadto i to, iż oskarżona porozumiała się już wcześniej z PUP w S. co do możliwości ratalnego regulowania wymaganej od niej należności. Sąd uznał, że wina oskarżonej i społeczna szkodliwość przypisanego jej czynu nie są znaczne w szczególności zważywszy na niezbyt wysoką wartość szkody wyrządzonej przez oskarżoną w następstwie popełnionego przez nią przestępstwa. Sąd doszedł do wniosku, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonej, będzie ona przestrzegała porządku prawnego, a w szczególności nie popełni przestępstwa. Taki wniosek w pełni uzasadniony jest wcześniejszym niekolidującym z prawem sposobem jej życia. Zdaniem sądu czyn będący przedmiotem tego postępowania w dotychczasowym życiu oskarżonej stanowił jedynie odosobniony incydent i istnieją realne przesłanki co do tego, iż oskarżona będzie przestrzegała porządku prawnego. Oskarżona nie była dotychczas karana.

Orzekając o warunkowym umorzeniu postępowania Sąd miał na względzie przede wszystkim cele prewencyjne i wychowawcze. Sąd orzekł o warunkowym umorzeniu postępowania karnego na okres próby w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy. W ocenie sądu zastosowany okres próby będzie odpowiedni do tego, by oskarżona gruntownie przemyślała swoje postępowanie i swoją postawą wykazywała poszanowanie porządku prawnego. Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono oskarżoną od kosztów sądowych w całości uwzględniając jej trudną sytuację materialną i zdrowotną.

SSR Cezary Jankowski