Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Łukasz Zamojski

Protokolant: Anna Klois

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2018 roku w Gliwicach

na rozprawie sprawy z powództwa H. K., M. K.

przeciwko Z. M., M. M. (1)

o wydanie nieruchomości

1.  nakazuje pozwanym Z. M. i M. M. (1) wydać powodom H. K. i M. K. część nieruchomości gruntowej w postaci działki o nr (...) objętej księgą wieczystą (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Gliwicach we fragmencie przebiegającym od polnej drogi dojazdowej do znaków granicznych, a wszerz od granicy działki (...) do istniejącego w chwili obecnej płotu,

2.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powodów kwotę 1.069 zł (jeden tysiąc sześćdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł (dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Łukasz Zamojski

Sygn. akt I C 780/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 czerwca 2017 roku powodowie H. K. i M. K. wnieśli o nakazanie pozwanym Z. M. i M. M. (1) wydania w stanie wolnym od osób i rzeczy powodom nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) w postaci części działki nr (...) o powierzchni około 6 arów, dla której Sąd Rejonowy w Gliwicach prowadzi księgę wieczystą nr (...), a co do której powodom przysługuje prawo własności. Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanych na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych prawem.

W uzasadnieniu powodowie wskazali, że są we wspólności majątkowej małżeńskiej właścicielami działki (...) położonej w gminie W.. Sąsiadami powodów są pozwani – M. i Z. M., którym przysługuje prawo własności sąsiedniej działki (...). Powodowie zaznaczyli, że pozwani posadowili płot poza granicą swojej działki, odcinając im w ten sposób dostęp do części swojej działki. W celu ugodowego zakończenia sporu w 2015 roku powodowie na swój koszt wynajęli geodetę, który ponownie odtworzył znaki graniczne i wskazał niewątpliwy przebieg granic pomiędzy obiema działkami. Zgodnie ze sporządzoną mapą pozwani zajmują teren części działki powodów. Powodowie bezskutecznie wzywali pozwanych do dobrowolnego wydania działki, jednak w dalszym ciągu działka nie została im zwrócona.

W piśmie procesowym z dnia 3 listopada 2017 roku pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanych kosztów postepowania oraz kosztów zastępstwa adwokackiego.

W trakcie trwania postępowania strony podjęły próbę polubownego rozwiązania sporu, jednak finalnie do zawarcia ugody nie doszło.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie H. K. i M. K. są właścicielami we wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej działki położonej w W. oznaczonej działką nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Gliwicach prowadzi obecnie księgę wieczystą nr (...). Uprzednio działka gruntu, której dotyczy pozew była objęta księgą (...) a na skutek działań powodów została ona włączona do obecnej księgi co jednak pod względem prawnym pozostaje bez znaczenia dla rozpoznawanej sprawy.

Działka powodów graniczy z działką pozwanych Z. M. i M. M. (1) nr 307/71. Pierwotnie obie działki należały do jednego właściciela, który działkę nr (...) sprzedał pozwanym, natomiast nieco później działkę nr (...) sprzedał powodom.

/okoliczności bezsporne/

Grunt używany przez pozwanych jest ogrodzony, przy czym istniejące ogrodzenie odcina dostęp do części działki powodów nr (...).

/okoliczności bezsporne, a nadto dowód: kopia mapy szkicu (k. 6), protokół z oględzin wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 44-49), zeznania powodów k.33v/

Co istotne działki nr (...) posiadają widoczne i prawidłowe oznaczenie geodezyjne w terenie – znaki graniczne.

/okoliczność bezsporna, dowód dokumentacja fotograficzna z przeprowadzonej wizji, protokół z wizji w terenie/

Powodowie kilkukrotnie zwracali się do pozwanych o wydanie zajętej działki, jednak wezwania te okazały się bezskuteczne. Pismem z dnia 13 maja 2017 roku powodowie po raz kolejny wezwali pozwanych do wydania części działki nr (...) w nieprzekraczalnym terminie do dnia 17 maja 2017 roku. Wezwanie okazało się bezskuteczne,

/okoliczności bezsporne, a nadto dowód: pismo z dnia 13.05.2017 r. wraz z potwierdzeniem nadania (k. 12-12v)/

O fakcie, że pozwani zajmują części działki należącą do powodów, powodowie dowiedzieli się około 12 lat temu. Od tej chwili zmierzali do zawarcia porozumienia z pozwanymi. Powodowie opłacają podatek od działki, w wysokość którego wliczony jest fragment działki nr (...) zajęty przez pozwanych.

/dowód: przesłuchanie powoda H. K. (k. 33v), przesłuchanie powódki M. K. (k. 33v), przesłuchanie pozwanej M. M. (1) (k. 43-43v)/

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił w przeważającej większości w oparciu o okoliczności bezsporne, natomiast w pozostałym zakresie w oparciu o wyżej wymienione dowody z dokumentów, przesłuchania stron postępowania oraz z oględzin spornej nieruchomości.

Zebrane w sprawie dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez żadną ze stron, a i Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu. Zeznania stron postępowania Sąd ocenił jako wiarygodne, albowiem były one spójne, logiczne oraz korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w niniejszym postepowaniu.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę prawną żądania wydania nieruchomości bądź jak w rozpoznawanej sprawie fragmentu nieruchomości - stanowi art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości i nie było kwestionowane prawo własności do działki (...) w zakresie do płotów pozwanych, przysługujące powodom.

Z treści art. 222 k.c. wynika roszczenie o wydanie rzeczy skierowane przez nieposiadającego właściciela przeciwko posiadającemu niewłaścicielowi. Dopuszczalne jest również żądanie wydania części rzeczy, jeśli znajduje się w posiadaniu osoby nieuprawnionej.

W rozpoznawanej sprawie co zwykle jest niespotykane, poza sporem była okoliczność, że pozwani korzystają z fragmentu działki stanowiącego prawnie własność powodów i mają tego pełną świadomość. Świadczy o tym choćby fragment zeznania pozwanej M. M. (1), która wskazała, że „my powiedzieliśmy, że chcemy odkupić tą działkę”. Powództwo okazało się niezbędne dlatego, że strony nie były w stanie się porozumieć co do kwestii zwrotu fragmentu działki.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie, w szczególności kopia mapy szkicu polowego oraz oględziny spornej nieruchomości pozwoliły bez cienia wątpliwości ustalić, że faktycznie pozwani zajęli część pasa nieruchomości należącej do powodów. Okoliczność tę potwierdziła również pozwana M. M. (1) na rozprawie w dniu 18 lipca 2018 roku, wskazując że w chwili kiedy powodowie poinformowali pozwanych o fakcie posiadania przez nich fragmentu działki oznaczonej nr (...) zaproponowali powodom chęć jej odkupienia. Należy również zauważyć, że same kamienie graniczne widoczne na dokumentacji fotograficznej sporządzonej podczas oględzin w dniu 19 lipca 2018 roku, wskazują na prawidłowy przebieg granic dziełek nr 308/71 i nr 307/71. Nadto istotnym w sprawie jest również to, że strony kilkukrotnie zmierzały do zawarcia ugody, jednak finalnie do polubownego załatwienia sporu nie doszło, a to z uwagi na fakt, iż powodowie nie chcieli przyjąć od pozwanych zapłaty za zajęty przez nich grunt należący do powodów, a chcieli dokonać zamiany gruntów, na co z kolei nie chcieli zgodzić się pozwani.

Mając wszakże na uwadze treść roszczeń powodów, w zakresie wydania nieruchomości Sąd, posiłkując się ustaleniem granic nieruchomości oraz zakresem władania rzeczywistego działkami przez poszczególne strony, na podstawie art. 222 § 1 kc, orzekł jak w pkt pierwszym wyroku.

Odnosząc się do zarzutu pełnomocnika pozwanych podniesionego na rozprawie w dniu 24 lipca 2018 r. co do konieczności oddalenia powództwa ze względu na jego nieścisłe sformułowanie, Sąd uznał ten zarzut za chybiony zwłaszcza w kontekście sprecyzowania powództwa przez powodów w toku wizji lokalnej, a następnie przez pełnomocnika powodów na rozprawie w dniu 24 lipca 2018 r.

W ocenie Sądu powodowie byli legitymowani do sprecyzowania swojego roszczenia, a dookreślenie żądania pierwotnie zawartego w pozwie nie stanowiło zmiany powództwa w rozumieniu art. 193 § 1 k.p.c., do której zresztą nota bene powodowie także mieliby prawo.

W judykaturze wyraźnie i jednolicie wskazuje się, że czynności procesowe polegające na sprostowaniu, doprecyzowaniu, czy też bliższym określeniu żądania nie stanowią zmiany powództwa w rozumieniu art. 193 k.p.c. (zamiast wielu por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2010 r., II CSK 645/09, niepubl.).

Ostatecznie sformułowane żądanie powodów w ocenie Sądu bez trudu nadawać się będzie do realizacji w drodze egzekucji, gdyż jego sformułowanie nawiązuje wyraźnie do istniejących granic geodezyjnych gruntu, które organ egzekucyjny bez trudu odnajdzie i ustali fragment nieruchomości podlegający zwrotowi.

Bez merytorycznego znaczenia dla sprawy była przy tym okoliczność, że w trakcie procesu należąca do powodów działka gruntu nr (...) została przeniesiona do innej księgi wieczystej. Sąd z urzędu na mocy art. 228 § 2 k.p.c. w związku z dostępem do elektronicznych odpisów z ksiąg wieczystych ustalił, że działka nr (...) została odłączona z księgi (...) i włączona do księgi (...). Wbrew twierdzeniom pełnomocnika pozwanych działka nr (...) nie uległa podziałowi geodezyjnemu na inne mniejsze działki.

Oddalenie powództwa tylko i wyłącznie z uwagi na nieprawidłowości w sformułowaniu samego żądania powodów (które finalnie zostały usunięte), jak chciał tego pełnomocnik pozwanych, biorąc pod uwagę postawę i stanowiska stron procesu, prowadziłoby w istocie rzeczy do wydania niesprawiedliwego wyroku, opartego tylko i wyłącznie na zbytnim formalizmie proceduralnym.

O kosztach orzeczono na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c., obciążając nimi w całości stronę przegrywającą proces – pozwanych.

Na koszty procesu powodów złożyła się opłata od pozwu w wysokości 135 zł, wynagrodzenie pełnomocnika zgonie z § 5 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. 1800 z późn. zm.) oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

SSR Łukasz Zamojski