Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 697/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 7 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Mariusz Zawicki

Protokolant: Angelika Sykut

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2019 roku w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa A. P., M. S.

przeciwko A. D.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 49.119 (czterdzieści dziewięć tysięcy sto dziewiętnaście) złotych i 99 (dziewięćdziesiąt dziewięć) groszy wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 16.347,60 zł od dnia 08 grudnia 2017r. do dnia zapłaty,

- 32.772,39 zł od dnia 23 grudnia 2017r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 6.073,00 zł (sześć tysięcy siedemdziesiąt trzy zł zero gr) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 697/18

Sprawa rozpoznana w postepowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Powodowie A. P. i (...) S. złożyli pozew przeciwko A. D. o zapłatę kwoty 49.119,99 złotych z odsetkami od kwot i dat wskazanych w pozwie. Wnieśli o zasądzenie od pozwanej, na ich rzecz, kosztów procesu.

W uzasadnieniu pisma wskazali, że w dniu 11 września 2017 roku pozwana i powodowie zawarli umowę o dostarczenie przez powodów i montaż wanny fińskiej oraz wykonanie sauny. Umówiona kwota wynagrodzenia wyniosła 61.399,99 złotych, z czego 67% kwoty a więc 41.000 złotych wynosić miały koszty związane z sauną, zaś 33% czyli 20.399,99 złotych związane z wanną. Pozwana uiściła zadatek 12.280 złotych a pozostała część ceny miała zostać zapłacona najpóźniej w dniu rozpoczęcia prac. Pozostałej części ceny pozwana nie zapłaciła. Nie zgłaszała zastrzeżeń co do wanny fińskiej, zgłaszała liczne uwagi co do sauny. Powodowie odnosili się do zastrzeżeń, część z nich według nich była niezasadna, w zakresie części z nich proponowali nieodpłatne ich usunięcie w innym zaś zakresie usunięcie odpłatne, kiedy nie uważali, że wystąpiła wada.

Powodowie zaliczyli zadatek w kwocie 12.280 złotych w części 67% na saunę i 33% na wannę. Powodowie wskazali, że pozwana złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, które jednak pozbawione było podstaw faktycznych i prawnych.

W sprawie wydano nakaz zapłaty (karta 63).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (karta 68) pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od pozwanych, solidarnie na jej rzecz kosztów procesu. Wniosła również o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego.

W uzasadnieniu pisma pozwana wskazała, że złożyła pozew przeciwko powodom o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń przez rozbiórkę spornej sauny. Pozwana wskazała, że obiektu nie odebrano ponieważ wykonany został w sposób wadliwy. Zaprzeczyła aby miała zapłacić pozostałą część ceny w dniu rozpoczęcia prac. Przyznała, że powodowi chcieli dokonać części poprawek nieodpłatnie a części odpłatnie. Nie zgodziła się a tym aby powodowie mieli utrudnioną możliwość w dostępnie do obiektu celem dokonania jego poprawek. Powódka wskazała, że sauna nie nadaje się do użytku. Pozwana wskazała, że nie miała zastrzeżeń co do wanny fińskiej wnosiła więc o zaliczenie całego zadatku na poczet tego elementu i skorygowanie faktury VAT za czym miała pójść zapłata brakującej kwoty. Wskazała, że powodowie nie wykonali umowy co skutkowało odstąpieniem od umowy.

W piśmie z dnia 19 czerwca 2018 roku (karta 86) powodowie zaprzeczyli aby mieli swobodny dostęp do nieruchomości pozwanej. Wskazali że zamieszkuje ona pod innym adresem aniżeli miejsce gdzie posadowiona jest sauna. Saunę wzniesiono na terenie ogrodzonym. Powodowie nie mogli przyjechać w dowolnym momencie i wymagało to współdziałania pozwanej. Powodowie zakwestionowali prywatną opinię zleconą przez pozwaną. Wskazali, że pozwana sama wybrała materiał na budowę obiektu.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska.

Pozwana w zakreślonym jej terminie nie uiściła zaliczki na poczet opinii biegłego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. P. i M. S. oraz A. D. są przedsiębiorcami.

Niesporne.

W dniu 11 września 2017 roku A. D. (zamawiający) zawarła z A. P. i M. S. (dostawca) umowę na dostarczenie i montaż wanny fińskiej oraz wykonanie sauny. Za wykonanie umowy dostawca miał otrzymać wynagrodzenie w kwocie 61.399,99 złotych brutto przy czym 67% ceny stanowił koszt sauny a zatem kwotę 41.000 złotych, zaś 33% ceny stanowić miał koszt wanny a zatem kwotę 20.399,99 złotych.

Zamawiająca uiściła zadatek w kwocie 12.280 złotych. Strony umówiły się, że pozostała część ceny miała zostać uiszczona najpóźniej w dniu rozpoczęcia prac (pkt 4 zamówienia). Strony umówiły się, że realizacja nastąpi do 9 tygodni od dnia złożenia zamówienia. Strony umówiły się, że do budowy sauny wykorzystany będzie świerk skandynawski. Zamówienie obejmowało wybór wyposażenia sauny i wybór rodzaju montowanego pieca.

Dowód:

- zamówienie, karta 12;

- faktura, karta 13;

- faktura zaliczkowa, karta 14;

- faktura rozliczeniowa, karta 15;

- faktura korekta, karta 16 – 18;

- faktury, karta 19-20;

- zeznania powoda M. S., karta 115-116, oraz protokół CD;

Zamówiona wanna fińska została zamontowana a co do sposobu, terminu wykonania umowy w tym zakresie A. D. nie zgłaszała uwag. Obiekt sauny został fizycznie posadowiony na działce A. D..

Niesporne a ponadto dowód:

- fotografie, karta 90 płyta CD;

- zeznania świadka A. O., karta 115 oraz protokół CD;

- zeznania świadka M. D., karta 115 oraz protokół CD;

- zeznania powoda M. S., karta 115-116, oraz protokół CD;

Po wykonaniu obiektu sauny A. D. rozpoczęła zgłaszać wykonawcom liczne uwagi i zastrzeżenia. Po pewnym czasie wystąpiła z żądaniem rozebrania tego obiektu i wybudowania go na nowo. W obszernej korespondencji stron wykonawcy odnosili się do każdej z uwag. Co do części uwag wskazywali, że są one niezasadne, przy części wskazywali, że uwagi nie stanowią usterek lecz zmiany, które są w stanie wykonać odpłatnie, wreszcie co do części z uwag wskazywali, że są w stanie jej poprawić w umówionym przez strony terminie. Mimo szerokiej korespondencji wykonawcom nie udało się otrzymać zgody na poprawki w konkretnym czasie. Wykonawcy odnosili się do wszystkich uwag zgłaszanych prze zamawiającą.

Dowód:

- korespondencja e mail, karta 21-34;

- pisma, karta 35, 36, 38, 39;

- pismo, karta 57;

- zeznania świadka A. O., karta 115 oraz protokół CD;

- zeznania świadka M. D., karta 115 oraz protokół CD;

- zeznania powoda M. S., karta 115-116, oraz protokół CD;

- zeznania pozwanej A. D., karta 116, oraz protokołów CD;

- zeznania świadka A. B., karta 140 – 141, oraz protokół CD;

- zeznania powoda A. P., karta 141 – 143, oraz protokół CD;

Wykonawcy wzywali zamawiającą do zapłaty. Wezwana odmówiła zapłaty.

Dowód:

- wezwanie, karta 40;

- odpowiedź, karta 56;

A. D. zleciła A. B. sporządzenie ekspertyzy technicznej przedmiotowej sauny. W opinii wskazano na szereg usterek sauny.

Dowód:

- pismo, karta 43;

- prywatna opinia, karta 44- 47;

- zeznania pozwanej A. D., karta 116, oraz protokołów CD;

- zeznania świadka A. B., karta 140 – 141, oraz protokół CD;

Istnieją wytyczne dotyczące wymagań sanitarno – higienicznych dla saun wypracowane przez (...) Instytut (...) z 2016 roku.

Dowód:

- wytyczne, karta 48 – 55;

Pismem z dnia 13 lutego 2018 roku zamawiająca odstąpiła od przedmiotowej umowy, wskazując że ma to miejsce z uwagi na niedokonanie napraw sauny przez wykonawców. Według odstępującej sauna została wykonana wadliwie i nie nadaje się do użytku. Jednocześnie wniesiono o demontaż i „zabór” powstałego obiektu. Odstępująca przedstawiła również żądania co do sposobu odpowiedniego zaliczenia złożonego przez nią zadatku.

Zamawiający odnieśli się do zarzutów pisma odstępującej, nie wyrazili zgody na odstąpienie od umowy.

Dowód:

- pismo, karta 60;

- odpowiedź, karta 61;

- e-mail, karta 75-76;

- zeznania powoda A. P., karta 141 – 143, oraz protokół CD;

Przed Sądem Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie toczy się postępowanie z powództwa A. D. przeciwko M. S. i A. P. o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń przez nakazanie pozwanym rozbiórki sauny posadowionej na nieruchomości powódki.

Niesporne a ponadto dowód:

- odpis pozwu, karta 77-81;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w całości.

Mając na wadze charakter wykonywanych prac i rodzaj wznoszonego obiektu, sąd doszedł do przekonania, że strony zawarły umowę o dzieło wraz z umową sprzedaży i dostawy z uwagi jednak na ilość przeważających elementów, sąd zakwalifikował umowę jako umowę o dzieło.

Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Co do wysokości całkowitej umowy za dzieło sąd ustalił tę kwotę na podstawie dokumentu zamówienia (karta 12). Kwota ta wynosiła 61.399,99 złotych. Poza sporem pozostawał fakt, że pozwana uiściła zadatek w kwocie 12.280 złotych (karta 12) co pokwitowała własnym podpisem.

Na podstawie zeznań powodów zbieżnych z dokumentem podpisanym przez pozwaną (karta 12) sąd ustalił, że pozostała część ceny miała być uiszczona najpóźniej w dniu rozpoczęcia prac. Sąd dał wiarę zeznaniom powodów, gdzie wskazali, że kiedy ekipa montażowa zjawiła się na działce pozwanej, a strona powodowa nie odnotowała przelewu, rozpoczęła jednak prace z uwagi na nieopłacalność powrotu i ponownego przyjazdu. Pozwana zaś nie wykazała, że data płatności pozostałej części ceny została ustalona w inny sposób aniżeli wskazany w dokumencie zamówienia (karta 12).

O ile zasadę co do terminu zapłaty reguluje art. 642 § 1 k.c., to jednak strony odmiennie uregulowało kwestię zapłaty ceny.

Poza sporem pozostawał fakt, że umowa obejmowała posadowienie sauny, co do jakości i funkcjonalności której pozwana miała wątpliwości jak i obejmowała sprzedaż i montaż wanny fińskiej, co do której zarzutów nie podnoszono. Niespornym był fakt, że koszty związane z wanną to 20.399,99 złotych (33 % całości ceny) zaś związane z sauną to 41.000 złotych (67% całości ceny).

Za stroną powodową sąd przyjął sposób rozliczenia zadatku w kwocie 12.800 złotych proporcjonalnie udziały ceny elementu w cenie ogólnej dzieła. Stąd na poczet sauny zaliczono 67 % z 12.800 złotych więc 8.227,59 złotych, zaś na poczet wanny 37% z 12.800 złotych czyli 4.052,39 złotych.

Taki sposób rozliczenia zadatku jawi się jako logiczny ponieważ zadatek dotyczy całości umowy i brak jest podstaw ku temu aby to pozwana miała prawo wyboru jak wydatek rozliczyć i aby zaliczy go w całości na poczet należności związanych z wanną (jak wyjaśnia to pozwana w sprzeciwie (karta 69). Strony umówiły się przecież, że zadatek płatny jest na poczet umowy (całej umowy) brak jest zatem podstaw do tego aby rozliczać go wyłącznie z jednym elementem oddanego dzieła.

Analiza materiału dowodowego a w szczególności fotografii wskazuje na fakt, że fizycznie powstał obiekt sauny. Pozwana okoliczności tej nie kwestionowała, wskazywała jednak na istnienie szeregu wad uniemożliwiających odbiór tego dzieła. Na okoliczność istnienia i charakteru tych wad, pozwana przedstawiła opinię prywatną. Co do istnienia wad, ich zakresu, powodowie wypowiadali się na bieżąco. W szerokiej korespondencji e-mail wyjaśnili, że większość ze wskazywanych wad nie miała i nie ma miejsca, część z nich to nie wady ale takie elementy dzieła, które można odpłatnie wykonać ponownie. Powodowie konsekwentnie wyjaśniali, że część usterek uznali i gotowi byli poprawić te usterki.

Stąd ustalił, co w zasadzie nie było sporne, że nie było swobodnego dostępu do działki pozwanej. Była to działka prywatna, ogrodzona. Przedsiębiorstwo powodów znajduje się w znacznej odległości od miejscowości gdzie stawiany był budynek sauny, stąd należało ustalić konkretną datę, czego nie uczyniono. O ile strona pozwana kwestionowała zasadność naprawy części wskazywanych przez pozwana wad odpłatnie przez powodów, to do dnia zamknięcia rozprawy, nie wykazała, że byty to wady produktu, które należałoby usunąć nieodpłatnie.

W kontekście zarzutów pozwanej, należało ustalić, czy pozwana skutecznie złożyła oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Powodowie wskazywali, że nie istniały w produkcie, które uprawniałby pozwaną do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Przyczyny odstąpienia od umowy wyjaśnia pismo pozwanej z dnia 13 lutego 2018 roku (karta 60) gdzie pozwana wyjaśnia, że przyczyną odstąpienia jest wadliwe wykonanie sumowy, zaś przedmiot umowy miałby nie nadawać się do użytku.

Zgodnie z art. 395 § 1 k.c. Można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie w ciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. W myśl § 2 przywołanego przepisu w razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Za świadczone usługi oraz za korzystanie z rzeczy należy się drugiej stronie odpowiednie wynagrodzenie.

Gdyby przyjąć, że do odstąpienia doszło przed oddaniem dzieła, zastosowanie znajdzie art. 636 k.c.

Zgodnie z art. 636 § 1 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Zgodnie z § 2 tego przepisu jeżeli zamawiający sam dostarczył materiału, może on w razie odstąpienia od umowy lub powierzenia wykonania dzieła innej osobie żądać zwrotu materiału i wydania rozpoczętego dzieła.

Z treści dokumentów złożonych w sprawie wynika, że powodowie próbowali ustalić termin, kiedy będą mogli cześć usterek poprawić, przy czym pozwana oponowała przed częściowym jedynie usunięciem usterek. Powodowie wyjaśniali, że część wskazywanych przez pozwaną zakresów prac stanowią prace dodatkowe, nieobjęte umową, nie zaś usterki.

Przyjąć zatem należało, że to pozwana uniemożliwiała powodom poprawienie usterek a wykonanie poprawek było czynnością wymagającą współdziałania zamawiającego i wykonawcy dzieła.

Przede wszystkim pozwana nie wykazała, że obiekt posiada usterki i wady uniemożliwiające jego funkcjonowanie, że jest niezgodny z umową.

Gdyby przyjąć, że do odbioru dzieła nie doszło, w sprawie zastosowanie znajduje art. 638 § 1 k.c., a wówczas zbadać należy przepisy regulujące kwestię rękojmi.

Zgodnie z Art. 556 1. § 1 pkt 1-4 wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli: 1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; 2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; 3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia; 4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Zgodnie z art. 560 § 1 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.

Jakkolwiek ustalać podstawę prawną roszczenia, należy mieć na uwadze rozkład ciężaru dowodu w procesie. Należy mieć na uwadze, że samo twierdzenie strony pozwanej nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być – zgodnie z dyspozycją art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c. – udowodnione przez stronę, która to twierdzenie zgłasza. Pozwana powinna zatem wykazać, że powstały wady, jakich jest ich charakter, że wady wynikają z wadliwego wykonania dzieła przez powodów, że są to wady uprawniające pozwaną do odstąpienia od umowy (wady istotne). Na okoliczność tę przedłożono prywatną opinię, zakwestionowaną przez powodów. Lojalnie opinię tę powodowie załączyli do pozwu, kwestionując jej ustalenia w pozwie. Co do szeregu usterek wypowiadali się powodowie a ich zeznania w tym zakresie jawią się jako jasne, konkretne i spójne.

Co do wentylacji w obiekcie, logiczne wydaje się tłumaczenie jakoby wentylacja odbywała się przez szczelinę pod drzwiami. Co do sposobu posadowienia obiektu na działce, pozwana nie wykazała, że zastosowany sposób montażu jest wadliwy. Co do rodzaju użytego drewna, jasnym było, że pozwana dokonała wyboru materiału. W zakresie wyciekania żywicy z desek, powodowie wyjaśnili, że jest to proces naturalny i aby drewno przestało wydzielać żywicę, należałoby sauny używać. Przedmiotowa sauna nie była jednak używana przez pozwaną. Jako wiarygodne jawią się wyjaśnienia powodów, że pozwana po wystawieniu sauny przez powodów otrzymała propozycję wybudowania takiej sauny przez inne osoby za cenę niższą aniżeli umówiona w przedmiotowej sprawie, co mogło spowodować wolę pozwanej odstąpienia od umowy.

Strona pozwana mimo zgłoszenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, nie uiściła zaliczki na poczet takiej opinii, stąd wniosek dowodowy oddalono (karta 145).

Sąd wskazuje również, że do dnia zamknięcia rozprawy nie przekazano do wspólnego rozpoznania sprawy A. D. przeciwko A. P. i M. S..

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

O odsetkach orzeczono zgodnie z żądaniem. Strony są przedsiębiorcami, umowa została zawarta w ramach prowadzenia ich działalności gospodarczych. O odsetkach tych stanowi art.7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 684), zgodnie z którym w transakcjach handlowych- z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie; 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Faktura i nota proforma które zostały wystawione, określają termin zapłaty zatem zasadne jest zasądzenie odsetek od dnia następnego po dacie wymagalności faktury numer (...) z dnia 30 listopada 2017 roku oraz fakturze proforma nr (...) z dnia 15 grudnia 2017 roku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powodów koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową 3.617 – zł, zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, opłata od pozwu w kwocie 2.456 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)