Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: st.sekr.sądowy Katarzyna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2018 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego D. K. (1) reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego M. K.

przeciwko K. K.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego K. K. na rzecz małoletniego syna D. K. (1) urodzonego (...) w P. alimenty w kwocie 850 (osiemset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego M. K. do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 1 lipca 2018 roku;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  odstępuje od obciążania pozwanego K. K. kosztami sądowymi;

IV.  znosi koszty procesu miedzy stronami;

V.  wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego w Pruszkowie dnia 5 kwietnia 2018 r. wpłynął pozew małoletniego D. K. (1) reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego M. K. przeciwko K. K. o zasądzenie alimentów w kwocie po 1800zł miesięcznie, płatnych do dnia 10-go każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi. W uzasadnieniu pozwu zostało wskazane, iż małoletni pochodzi ze związku małżeńskiego M. K. i K. K.. Małoletnim mieszka z matką. Ojciec przekazuje na jego utrzymanie kwotę 500 zł miesięcznie. Potrzeby małoletniego zostały określone na 3500 zł miesięcznie. W skład tych potrzeb zostało wskazane: utrzymanie domu 300 zł., wyżywienie 1000 zł, środki czystości 70 zł, kosmetyki 100 zł, fryzjer 40 zł, leki i witaminy 50 zł, stomatolog 100 zł, podręczniki, przybory szkolne, zeszyty 100 zł, komitet rodzicielski 20 zł, ubezpieczenie w szkole 100 zł, korepetycje 480 zł, wycieczki szkolne i zielona szkoła 100 zł, wakacje 100 zł, odzież 300 zł, rozrywka 100 zł, kieszonkowe 300 zł, utrzymanie psów 300 zł, udział w kosztach eksploatacji samochodu 200 zł. Matka małoletniego powoda przez ostatnie 15 lat nie mogła podjąć pracy, gdyż opiekowała się niepełnosprawnym dzieckiem. Obecnie pracuje na część etatu za 500 zł miesięcznie. Szacunkowa wysokość dochodów pozwanego wynosi ok. 10 000 zł miesięcznie. Pozwany nie ma żadnych osób na swoim utrzymaniu, nie posiada kredytów. (k. 4-8)

W piśmie procesowym złożonym na rozprawie w dniu 18 października 2018 r. pozwany wnosił o oddalenie powództwa powyżej kwoty 500 zł miesięcznie. W uzasadnieniu wskazał, iż usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda wynoszą mniej niż 2000 zł miesięcznie. Pozwany zakwestionował większość kwot wskazanych w tym zakresie w pozwie. Wskazał, iż osiąga on wynagrodzenie na poziomie pensji minimalnej. Żona pozwanego nie ponosi żadnych kosztów utrzymania nieruchomości, a rodzice sprawują naprzemienną opiekę nad dzieckiem. Pozwany wskazała na wysokie zadłużenie na poziomie ponad 11 000 000 zł. (k.84-91)

M. K. na rozprawie popierała powództwo o alimenty od dnia wniesienia powództwa, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. K. K. wnosił o oddalenie powództwa powyżej 500 zł. (k. 119v, protokół płyta CD k. 121).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni D. K. (1) urodzony (...) pochodzi ze związku małżeńskiego M. K. i K. K.. Małżonkowie żyją w faktycznej separacji.

D. K. (1) zamieszkuje razem z matką w domu na nieruchomości przysługującej K. K.. Dom jest pozostawiony do nieodpłatnego korzystania. K. K. zamieszkuje na sąsiedniej nieruchomości w domu przysługującym jemu oraz jego bratu. Małoletni miał brata(...) D. K. (2), który był (...) i zmarł (...)r.

D. K. (1) na(...)lat i chodzi do szkoły. Dotychczas korzystał z korepetycji z wielu przedmiotów. Ogólnie jest zdrowy. Na jego usprawiedliwione potrzeby zasadna jest kwota średnio ok. 1850 zł miesięcznie. W skład tej kwoty należy wliczyć: koszty żywności – 600-700 zł, udział w opłatach mieszkaniowych – do 400 zł, koszty ubioru – 200 zł, koszty szkolne – 100 zł, korepetycje - średnio 350 zł, inne 100-200 zł.

M. K. ma (...) lat, zamieszkuje wraz z synem w miejscowości G.. Nie mieszka z mężem od ok. 4 lat. Wyprowadziła się wraz z synami z dotychczasowego domu, w którym został mąż, do domu położonego po sąsiedzku należącego do męża. Dotychczas przez wiele lat zajmowała się niepełnosprawnym synem. Z tego tytułu uzyskiwała zasiłki. Po śmierci syna pozostawała bez pracy. Od września 2017 r. pracuje jako(...) i z tego tytułu uzyskuje 420 zł miesięcznie. Obecnie nie posiada przeszkód do wykonywania pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie posiada zobowiązań w formie kredytów i pożyczek. Nie ma majątku. Ponosi opłaty eksploatacyjne domu, w skład których wchodzi opłata za gaz uśredniając ok. 400 zł miesięcznie, opłata za wodę 50 zł miesięcznie, za energię elektryczną 190 zł miesięcznie, śmieci 30 zł, opłata za telewizję 120 zł. Od swojej matki dostała pieniądze na zakup piecyka do ogrzewania wody. Pieniądze musi zwrócić.

K. K. ma(...)lata, zamieszkuje w miejscowości G. na nieruchomości przysługującej we współwłasności jemu i jego bratu. Tytułem kosztów utrzymania domu ponosi: koszty wody 50 zł miesięcznie, koszty energii elektrycznej ok. 100 zł miesięcznie, koszty gazu zimą ok. 600-700 zł, a poza sezonem 200 zł. Nie ma wyuczonego zawodu. Przez 2 lata prowadził działalność gospodarczą w postaci (...). Następnie od 2014 r. pozostaje zatrudniony przez swojego ojca. Z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w kwocie netto ok. 1500 zł. Posiada telefon służbowy i samochód służbowy. W 2017 r. uzyskał przychód w wysokości 24 000 zł. Czasami dostaje od ojca jakiś dodatkowe pieniądze, bądź pożycza na pokrycie rachunków. Z tytułu wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej na K. K. ciążą zobowiązania w łącznej kwocie 11 837 739,36 zł. Zobowiązania te podlegają egzekucji administracyjnej. Nieruchomości jemu przysługujące są obciążone hipotekami. K. K. jest osobą karalną cztery razy. Korzysta z samochodu ojca.

K. K. ma kontakt z synem. Rozmawia z nim telefonicznie. Czasami syn przychodzi do niego. K. K. czasami kupuje synowi jakiś ubrania. W poprzednim roku szkolnym organizował i opłacał synowi korepetycje. Na utrzymanie małoletniego przekazuje obecnie 500 zł miesięcznie. W okresie jak żył jeszcze drugi z synów, a już wspólnie nie mieszkali, przekazywał do 3000 zł miesięcznie. W tamtym okresie miał jeszcze odłożone oszczędności, i kwotę tą przekazywał z tych środków.

Ojciec K. A. (1) K. opłaca wnukowi D. telefon, internet, daje mu kilka razy w tygodniu drobne pieniądze.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis aktu urodzenia D. K. (1) k. 11, odpis aktu małżeństwa k. 12, odpis aktu zgonu D. K. (2) k. 13, poświadczenia z ZUS k.14, zeznania podatkowego PIT 37 za 2017 r. k. 15-19, faktura i formularze opłat za media 23-24, zeznanie podatkowe Pit 37 za 2017 r. k. 43-46, deklaracja k.47, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k. 48, kopii opłat k. 60, zajęcie udziału wynoszącego ½ cz. Nieruchomości k.98-102, zawiadomienie o wpisie do księgi wieczystej k . 104-105, faktura VAT k. 113, faktura VAT z gaz k. 114, faktury VAT 115-117, zeznania świadka K. A. (2) k. 106 v, płyta k,109, zeznania świadka K. A. (3) k. 107, płyta k. 109, zeznania świadka S. K. k. 107 v, płyta k. 109, zeznania świadka A. K. k. 118 v, płyta k. 121, przesłuchania M. K. k. 65-65v, płyta k. 67, k. 119 płyta k.121, przesłuchania K. K. k. 65 v płyta k. 67, k.119 płyta k.121.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Wskazać należy, że dokumenty złożone do sprawy przez strony nie budziły wątpliwości Sądu. Część z nich została złożona w kserokopiach, jednak strony nie kwestionowały ich prawdziwości.

Sąd nie oparł się na paragonach złożonych do sprawy, albowiem nie są one rachunkami imiennymi i nie stanowią one dowodu zakupu określonej rzeczy lub usługi dla konkretnej osoby.

Zeznanie świadka K. A. (2) Sąd uznał za prawdziwe, jednak niewiele one wniosły do sprawy, gdyż świadek przedstawiała sytuację małżonków w okresie wspólnego zamieszkiwania. Świadek bardzo ogólnikowo odnosiła się do sytuacji pozwanego.

Podobnie zeznania świadka K. A. (3) Sąd uznał za prawdziwe, gdyż współgrały z innymi dowodami uznanymi przez Sąd. Stan wiedzy świadka nie pozwalał na ustalenia w zakresie dochodów i majątku pozwanego.

Zeznania świadka S. K. Sąd uznał za wiarygodne.

Zeznania świadka A. K. były, zdaniem Sądu wiarygodne. Świadek w sposób stanowczy przedstawił informację w zakresie aktualnej sytuacji pozwanego oraz powoda.

Przesłuchania stron postępowania Sąd uznał za wiarygodne w takich zakresach w jakich się potwierdzały, a także w tych zakresach, które były poparte dokumentami. Sąd nie uznał jedynie w części zapewnień przedstawicielki ustawowej powoda w zakresie potwierdzenia pisemnie przedstawionych wydatków na syna. Ocena ta została podyktowana wskazaniami wiedzy ogólnej, które pozwalają sądowi na ocenę podstawowych potrzeb osób ubiegających się o alimenty.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

W rozpoznawanej sprawie M. K. dochodziła zasądzenia alimentów od K. K. na rzecz małoletniego syna D. K. (1) w kwocie 1800 zł miesięcznie.

Ocenę żądania zasądzenia alimentów na rzecz małoletniego powoda należy rozpocząć od wskazania, iż na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (art. 133 kro). Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka. A przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców. Należy mieć zatem na względzie zarówno koszty utrzymania dziecka (wyżywienie, mieszkanie, leczenie, odzież) jak i koszty jego wychowania (pielęgnacja, opieka, dbałość o rozwój fizyczny i intelektualny).

Przechodząc do oceny zgłoszonego w rozpoznawanej sprawie żądania w pierwszej kolejności należy wskazać, iż wysokość alimentów od K. K. na rzecz małoletniego syna nie była do tej pory regulowana.

Biorąc pod uwagę, iż przez usprawiedliwione potrzeby dziecka należy rozumieć nie tylko potrzeby elementarne polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które pozwalają na stworzenie uprawnionemu warunków bytowania odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców. Należy uznać, że kwota 1800 zł miesięcznie na rzecz małoletniego powoda dochodzona od pozwanego jest niezasadna.

W ocenie Sądu usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego oscylują wokół kwoty 1850 zł miesięcznie. W kwocie tej znajdują pokrycie wydatki ustalone przez Sąd jako usprawiedliwione. W sprawie zostało ustalone, iż małoletni pochodzi ze związku małżeńskiego, od 2014 roku zamieszkuje z matką. Małoletni uczy się w szkole, ogólnie jest zdrowy. Wydatki na jego utrzymanie winny być standardowe jak osoby w jego wieku.

W takiej sytuacji w skład usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda Sąd zaliczył: koszty żywności – 600-700 zł, udział w opłatach mieszkaniowych – do 400 zł, koszty ubioru – 200 zł, koszty szkolne – 100 zł, korepetycje - średnio 350 zł, inne 100-200 zł.

W tym zakresie sąd krytycznie podszedł do wskazanego przez M. K. zestawienia wydatków. Sąd ocenił je poprzez pryzmat wiedzy ogólnej. Z tego względu Sąd uznał, iż niektóre kwoty zostały zawyżone. Wydatki są możliwe na wskazanych poziomach, jednak przekraczają zakres usprawiedliwienia w ramach możliwości rodziców. W szczególności chodzi o wydatki na ubranie, na żywność, kieszonkowe. Wydatki te winny być niższe, niż wskazane w pozwie. W zakresie żywności w pozwie wskazano kwotę 1000 zł oraz kwotę kieszonkowego 300 zł, z której małoletnimi miał również kupować przekąski w szkole. Wydatki w tym zakresie winny być dokonywane racjonalnie. Wystarczającą będzie w tym celu kwota 600-700 zł, która jest już kwotą wyższą niż przeważnie przyjmowana kwota 400 zł. W zakresie wydatków na ubrania została również przyjęta niższa kwota. Strony na rozprawie wskazywały, iż małoletni nosi ubrania markowe, wyłącznie najdroższych firm. W zaistniałej sytuacji majątkowej rodziców małoletniego nieuprawnionym jest zaliczanie takich wydatków w skład usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda. Nawet jeśli uprzednio powód miał kupowane drogie ubrania, to obecnie wydatki te winny zostać zracjonalizowane.

W zakresie wszystkich wydatków związanych ze szkołą winna być wystarczająca kwota 100 zł miesięcznie. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż wskazana kwota 100 zł tytułem ubezpieczenia w szkole dotyczy wydatku całorocznego, a nie miesięcznego. Małoletni uczęszczał dotychczas na korepetycje z czterech przedmiotów, za co do wakacji płacił ojciec małoletniego. Należy rozważyć, czy taki zakres korepetycji jest zasadny, czy małoletni nie powinien więcej czasu samodzielnie poświęcać na naukę. Z uwagi na zaprzestanie załatwiana korepetycji przez ojca, wydatek na przyszłość ciąży na matce małoletniego. Jeśli miesięcznie na ten cel płacone było ok.480 zł, to przy uwzględnieniu, iż korepetycje przeważnie odbywają się przez ok. 9 miesięcy w roku, to uśredniony wydatek na ten cel wynosi ok. 350 zł. Inne miesięczne wydatki na utrzymanie małoletniego winny zamykać się w kwocie 200 zł. Należy też dodać, iż małoletni dostaje od dziadka regularnie, podczas wizyt drobne pieniądze, które może przeznaczać na własne potrzeby. W zakresie potrzeb związanych z wypoczynkiem wakacyjnym, to każdy z rodziców w ramach swoich możliwości winien starać się zapewnić synowi jakieś wakacje. W zakresie koszty utrzymania dwóch psów rasy (...), to należy zaznaczyć, iż strony przyznały, iż aktualnie małoletni posiada jednego psa. Wydatki na utrzymanie dorosłego psa winny być znacznie niższe, niż wskazana kwota. Koszty jego utrzymania nie stanowią, zdaniem Sądu, usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego powoda.

W zakresie przesłanek wpływających na wysokość obowiązku alimentacyjnego należy podkreślić, iż wysokość świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej do alimentacji zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ale także od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, które stanowią górną granicę tego obowiązku. Przesądzająca zatem dla ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego K. K. w niniejszej sprawie stała się ocena jej możliwości zarobkowych i majątkowych. W tym miejscu należy stwierdzić, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tyko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

W sprawie zostało ustalone, iż pozwany pracuje od kilku lat w firmie (...). Uzyskuje tam wynagrodzenie na poziomie najniższego wynagrodzenia określonego przepisami prawa. Ze swoją karalnością, nie ma zbytnio możliwości znalezienia innej pracy. Wcześniej pozwany prowadził działalność gospodarczą, z której to ma gigantyczne zadłużenie. Zadłużenia tego nie ma możliwości spłacić. Zbycie przysługujących mu udziałów w nieruchomościach nie spowoduje spłaty obciążającego go zadłużenia. Pozwany nie ma innego majątku, nie posiada już oszczędności. Jego sytuacja majątkowa i zarobkowa nie pozwala na dokonywanie dowolnych wydatków na bieżące utrzymanie jego oraz syna. Wydatki w tych zakresach winny być dokonywane racjonalnie, wręcz oszczędnie. Dla wyliczenia alimentów Sąd przyjął, iż możliwości zarobkowe pozwanego są wyższe niż wykazywana kwota wynagrodzenia, jednak zbliżone do kwoty 2000 zł.

W tym miejscu należy wskazać, iż M. K. nie ma obecnie przeciwskazań do podjęcia pracy na pełen etat. Jej możliwości zarobkowe są wyższe niż wskazywana przez nią kwota zarobków. Przy uwzględnieniu wykształcenia oraz okoliczności wieloletniej przerwy w pracy jej możliwości zarobkowe są na poziomie najniższego wynagrodzenia bądź kwoty trochę wyższej.

W sytuacji takich ustaleń możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców małoletniego powoda należy wrócić do kwestii usprawiedliwionych potrzeb powoda. Jasno należy wskazać, iż w zaistniałej sytuacji nieusprawiedliwione są żądania dokonywania zakupów dla małoletniego artykułów najdroższych marek.

Pozwany winien ponosić na własne utrzymanie koszty mieszkaniowe w łącznej kwocie ok.350 zł poza sezonem grzewczym i ok. 850 zł zimą – średnio ok. 550 zł miesięcznie. Winien mieć również na wyżywienie kwotę zbliżoną do kwoty wydatków przyjętych na małoletniego – 600 zł. Sąd nie brał pod uwagę żadnych innych potrzeb pozwanego. W ten sposób pozwany może i powinien płacić miesięcznie kwotę 850 zł tytułem alimentów. Alimenty wyższe nie są zasadne. Podkreślić należy, że pozwany zapewnia synowi mieszkanie. W ostatnim okresie kupował ubrania. Wcześniej do wakacji opłacał korepetycje.

Kierując się wszystkimi wyżej wymienionymi względami Sąd doszedł do przekonania, iż K. K. winien łożyć tytułem alimentów większą kwotę niż uznawana przez niego kwota w wysokości 500 zł miesięcznie. Jako taką Sąd przyjął kwotę po 850 zł miesięcznie począwszy od 1 lipca 2018 r. Kwota ta bowiem obecnie stanowi górną granicę możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Za okres sprzed wskazanej daty zasądzenie alimentów nie było zasadne, gdyż pozwany przekazywał dobrowolnie kwoty 500 zł miesięcznie i opłacał korepetycje syna.

Z wszystkich wyżej wymienionych względów, na podstawie art. 133 § 1 kro w zw. z art. 135 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając powództwo małoletniego w pozostałym zakresie.

Rygor natychmiastowej wykonalności został wyrokowi w punkcie I nadany na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 kpc. Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztami sądowymi z uwagi na jego bardzo wysokie zadłużenie na rzecz Skarbu Państwa.