Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w B. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Sławomir Świerczek

Protokolant: stażysta A. T.

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2018 w B.

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich S. i E. P.

przeciwko pozwanemu Ł. P.

o podwyższenie alimentów

I.  zasądza od pozwanego Ł. P. na rzecz jego małoletnich dzieci, a to S. P. alimenty w kwocie 1000 zł (tysiąc złotych) miesięcznie, a na rzecz E. P. w kwocie 750 zł (siedemset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie które w łącznej kwocie 1750 zł (tysiąc siedemset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie płatne będą do rąk matki małoletnich A. N. do dnia 5-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat w terminie – począwszy od dnia 2.08.2018r., a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 10 kwietnia 2014r. w sprawie I C 149/14 w kwocie łącznej 1000 złotych miesięcznie,

II.  zasądza od Ł. P. na rzecz A. N. kwotę 1800 zł (tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III.  nakazuje ściągnięcie od Ł. P. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w B. kwoty 450 zł tytułem opłaty od zasadzonego roszczenia i kwotę 6 zł tytułem opłaty od nadania klauzuli natychmiast wykonalności

IV.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor i klauzulę natychmiastowej wykonalności.

SSR Sławomir Świerczek

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

B., dnia 3 października 2018r.

III RC 95/18

UZASADNIENIE

Powodowie S. P. i E. P. działający przez matkę A. N., domagali się zasądzenia od pozwanego Ł. P. alimentów w kwocie 1000 zł miesięcznie na rzecz S. P. i po 750 zł miesięcznie na rzecz E. P. to w miejsce alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w K. do sygn.. I C 149/14. Uzasadniając pozew pełnomocnik matki małoletnich naprowadził na to, że w kwietniu 2014 roku zapadło orzeczenie rozwodowe w którym od Ł. P. na rzecz małoletnich powodów zasadzone zostały alimenty po 500 zł miesięcznie. Obecnie S. P. liczy 17 lat życia i jako niepełnosprawny umysłowo w stopni znacznym objęty jest kształceniem specjalnym. Jest on całkowicie niezdolny do pracy. Wymaga stałej opieki i pomocy osób drugich. Taką pieczę realizuje wobec niego matka. Kwota miesięcznego utrzymania powoda to ok. 1300 zł. Małoletni E. liczy 10 lat życia i jest uczniem szkoły podstawowej. Jego utrzymanie wiąże się z wydatkiem ok. 900 zł miesięcznie. Koszty związane z zajmowanym lokalem kształtują się na poziomie ok. ok 1400 zł miesięcznie. Łączne koszty utrzymania S. mają wynosić ok. 1780 zł miesięcznie a małoletniego E. ok. 1400 zł miesięcznie. Ze względu na stan zdrowia S. matka nie ma możliwości podjęcia pracy. Uzyskuje świadczenia rodzinne w wysokości ok. 3000 zł. miesięcznie. Pozwany jako pracownik (...) wykonuje prace fizyczne.

Pozwany Ł. P. wniósł o oddalenie powództwa powołał się przy tym na swoją sytuację finansową, w szczególności na fakt spłaty kredytu u ciążę partnerki.

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 10.04.2014 r. sygn.. I C 149/14 małżeństwo A. P. z d. N. i Ł. P. zostało rozwiązane przez rozwód. Powodem były nieustanne zdrady męża. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi S. P., ur. (...) i E. P., ur. (...) zostało powierzone obojgu rodzicom. Miejsce ich zamieszkania zostało ustalone przy matce. Kosztami utrzymania małoletnich sąd obciążył obojga rodziców zasądzając od Ł. P. z tego tytułu po 500 zł na rzecz każdego z ich. Wydanie wyroku poprzedziły ustalenie co do tego, że strony, do lipca, zamieszkiwały wspólnie w domu jednorodzinnym o pow. Ok. 100 m ². A. N. nie pracował, zajmowała się domem i sprawowała pieczę nad dziećmi, w tym niepełnosprawnym S.. Z tego tytułu pobierała świadczenie pielęgnacyjne w wysokości ok. 620 zł miesięcznie o dodatek w wysokości ok. 200 zł oraz zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 135 zł miesięcznie. Koszty utrzymania domy wynosiły ok. 800 zł miesięcznie. Dom były wybudowany ze wspólnie zaciągniętego kredytu. Dom został wystawiony do sprzedaży i podpisana została już umowa przedwstępna. W chwili wyrokowania A. N. z dziećmi mieszkała już w B.. Poznała tu mężczyznę a nadto znalazła tu dobrą szkołę dla S.. S. P. był pod opieką Ośrodka w J.. Koszty transportu do szkoły pokrywała gmina, tak samo jak koszty rehabilitacji i wyżywienia w ośrodku. E. uczęszczał do „ zerówki”, w przedszkolu. Ł. P. pracował w (...) w S.. Zarabiał miesięcznie około 3500 zł brutto, 2400 zł. netto. Orzeczenie uprawomocniło się dnia 5.05.2014 r .

Aktualnie małoletni S. P. liczy 17 lat życia. W dalszym ciągu pozostaje pod opieka placówki specjalistycznej J.. Jest uczniem 8 klasy szkoły specjalnej. Ma stwierdzone znaczne upośledzenie umysłowe. Nie potrafi czytać, pisać, liczyć. Powód potrafi się ubrać i umyć, lecz wymaga pomocy w tych czynnościach. Uczy się przystosowania do życia. W ramach szkoły prowadzona jest rehabilitacja. Małoletni do szkoły dojeżdża codziennie. Dojazd zapewnia szkoła. Wyjeżdża ok. 7.30 a wraca ok. 15.00-16.00. Posiłek w szkole jest płatny, po 7 zł/dzień. We wrześniu matka małoletniego przekazała do szkoły kwotę 75 zł. Szkoła informuje na bieżąco o potrzebach uczniów wtedy rodzica przekazują wymagane kwoty na zakup niezbędnych rzeczy. Nie kupuje się wyprawki przy rozpoczęciu roku szkolnego. W ubiegłym roku szkolnym na wycieczki, teatrzyki, itp. A. N. przekazała 600 zł. Domowe wyżywienie S. kosztuje ok. 350 zł miesięcznie. Zakup odzieży i obuwia dla powoda wymaga kwoty 250 zł miesięcznie. S. P. jest stale diagnozowany przez endokrynologa, psychiatrę i psychologa i dietetyka. Co drugi miesiąc konsultuje go dermatolog w związku z atopowym zapaleniem skóry i trądzikiem. Większość wizyt pokrywa NFZ. Gdy czas oczekiwania jest byt długi matka zamawia prywatną wizytę. W ubiegłym miesiącu wydala 400 zł na ten cel. Endokrynolog wprowadził nowy, nierefundowany lek. Łącznie w innymi medykamentami, w tym hormonami tarczycy, jest to wydatek ok. 80 zł miesięcznie. Na środki czystości dla małoletniego wydatkowana jest kwota ok. 100 zł. miesięcznie. Powód miał zajęcia rehabilitacyjne na basenie w ośrodku w J.. Obecnie zostały one zawieszone. Matka negocjuje ze szkoła ich wznowienie. W maju 2018 roku prywatnie, po raz ostatni zapłaciła za basen S. kwotę 120 zł. Małoletni E. P. liczy 10 lat życia i jest uczniem V klasy szkoły podstawowej w B.. Przy rozpoczęciu roku szkolnego wyprawka, łącznie z nową odzieżą i obuwiem, kosztowała ok. 1000 zł. Wyżywienie małoletniego E. kosztuje tyle samo co młodszego brata. Zakup odzieży i obuwia dla E. wiąże się z wydatkiem ok. 200 zł miesięcznie. Tyle samo kosztuje zakup środków czystości. Dwa razy w tygodniu powód korzysta z basenu, co kosztuje ok. 50 zł miesięcznie. Matka małoletnich sprawuje nad nimi codzienną pieczę, pierze, prasuje, przygotowuje posiłki, chodzi na wywiadówki. Aktualnie powodowie wraz z matką zamieszkuj a w wynajętym domu składającym się z 3 sypialni, salonu, garderoby, jadalni. Dwa razy w miesiącu odwiedza ja partner, który zostaje na weekendy. Czynsz wynosi ok. 600 zł. miesięcznie. Należność za prąd to koszt 130 zł. miesięcznie a za gaz od 500 do 600 zł miesięcznie. Dom ogrzewany jest gazem. Wywóz śmieci to koszt 30 zł. miesięcznie a woda 80 zł. A. N. w dalszym ciągu nigdzie nie pracuje. Z opieki uzyskuje ok. 3000 zł miesięcznie. W tym mieści się kwota ok. 1400 zł z tytułu świadczenia pielęgnacyjnego, ok. 250 zł. zasiłku rodzinnego, ok. 100 zł jako dodatek do kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. Nadto matka małoletnich bierze świadczenie 500 + na synów.

Pozwany Ł. P. zamieszkuje w J.. Zajmuje 2 pokojowe mieszkanie z kuchnia i łazienką. Po rozwodzie zaciągnął na niego kredyt. Termin spłaty kredytu upływa za 5 lat. Miesięczna rata wynosi ok. 400 zł. Składka na fundusz remontowy wynosi 220 zł miesięcznie, wliczona jest w to należność za wodę. Prąd kosztuje ok. 75 zł a gaz ok. 100 zł miesięcznie. Jest to mieszkanie własnościowe i nie ma czynszu. Pozwany rzadko była w domu,. Większość czasu spędza u partnerki albo w pracy. Ł. P. pozostaje w nieformalnym związku z którego za miesiąc ma się narodzić jego syn. Na swoje wyżywienie wydaje około 500 zł miesięcznie. Około 100 zł. miesięcznie przeznacza na zakup środków czystości i taką samą kwotę na zakup odzieży i obuwia. Ostatnio zmienił stanowisko i nie pracuje już tyle fizycznie, co dawniej. Zarabia 3400 zł miesięcznie, netto. Po potrąceniu raty kredytu ok. 3000 zł netto. Z okazji Komunii syna przekazał mu 1000 zł. w maju tego roku. Ł. P. od czasu do czasu zabiera dzieci na wycieczki, stara się aby coś zobaczyli. Był u dzieci na wiosnę, zabrał ich na 5 dniowa wycieczkę na termy na P.. Byli równie ż nad zalewem K. ( (...)). W 2017 roku zmodyfikowano kontakty Ł. P. z synami, poprzez ich ograniczenie. Matka przychyliła się do tego, żeby z kontaktów cotygodniowych zrobić spotkania dwa razy w miesiącu. Kilka razy na przestrzeni ostatnich 3 lat pozwany zakupił dzieciom prezenty w naturze.- koszule, slipki.

Akta Sądu Okręgowego w K., sadu rozwodowego pozwoliły na stwierdzenie daty treści wyrzeczenia w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego Ł. P. względem małoletnich S. i E.. Dały one podstawę co do sytuacji stron w chwili orzekania rozwodu, usprawiedliwionych potrzeb małoletnich oraz możliwości majątkowych i zarobkowych osób zobowiązanych do ich alimentacji Równocześnie na ich podstawie sąd ustalił datę prawomocności orzeczenia. Aktualna sytuacje małoletnich powodów ustalił sąd w oparciu o zeznania matki A. N.. Z tytułu sprawowania nad nimi codziennej pieczy posiada ona bezpośrednią wiedzę dotyczącą istotnych dla wymiaru alimentów okoliczności.. Z tego tytułu zasługują jej zeznania na wiarę. Ponadto korespondują one z pozostałym materiałem dotyczącym potrzeb małoletnich ,którymi są dokumenty urzędowe: orzeczenie o niepełnosprawności S. P., opinia psychologiczna. Korzystają one z domniemania autentyczności, które nie zostało podważone w toku postępowania. Wydatki związane z utrzymaniem lokalu dokumentuje umowa najmu wraz z kolejnymi aneksami oraz rachunki na rzecz dostawców mediów. Paragony fiskalne potwierdzają zakup medykamentów wskazanych w zeznaniach matki małoletnich. Z kolei wysokość dochodów A. N. potwierdza zaświadczenie MOPS w B.. Uzupełnia jej stan majątkowy zaświadczenie UG B.. Sytuacja pozwanego została ustalona na podstawie jego zeznań. Ł. P. obszernie zeznaje co do swej sytuacji osobistej, zdrowotnej, majątkowej. Przedstawia źródło dochodów i wysokość wydatków koniecznych do zaspokojenia jego potrzeb. Również te zeznania zasługują na wiarę. Wyjątek dotyczy zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego ciążę A. K. i problemów z kręgosłupem na jakie cierpi Ł. P.. Nie przedstawił on na tą okoliczność żądnego dowodu a jak wynika z jego zeznań cierpi na to schorzenie od wielu lat, miał wielokrotnie jeździć nawet z tego powodu do sanatorium. Nie sposób także przyjąć w oparciu o zaświadczenie o ciąży, że mające się z niej narodzić dziecko pochodzi od pozwanego. Wysokość dochodów ojca małoletnich potwierdza odcinek wypłaty wynagrodzeni i zaświadczenie pracodawcy, które nie zostało zakwestionowane w toku postepowania. Zapewnianie przez pozwanego dzieciom trakcji potwierdza dokumentacja fotograficzna potwierdzająca wspólne wyjazdy, bilety wstępu paragony fiskalne. Z kolei koszty utrzymania lokalu zostały udokumentowane przez rachunki wystawione przez dostawców mediów i dowody wpłaty na rzecz wspólnoty mieszkaniowej.

Sąd rozważył, co następuje:

W myśl art. 138 krio można dochodzić zmiany wysokości alimentów, o tyle, o ile nastąpiła zmiana stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę okoliczności istotnych dla wymiaru alimentów takich jak: usprawiedliwione potrzeby osób uprawnionych i możliwości majątkowych i zarobkowych osób zobowiązanych. Konieczne jest, by zmiana ta była istotna i nastąpiła po uprawomocnieniu się poprzedniego orzeczenia ( M. Sawczuk „ Ponowne orzekanie w sprawie cywilnej prawomocnie osądzonej” W-wa 1975r.). W niniejszej sprawie takie okoliczności nastąpiły. W chwili orzekania rozwodu powód S. P. był 13 letnim dzieckiem, dziś liczy 17 lat życia. Powód E. P. miał prawie 6 lat życia, dziś 10 lat życia. Sam upływ czasu jednak nie wystarcza do zmiany orzeczenia( Sąd Najwyższy 1.06.1965r. I CZ 135/64). Rozpatrując wniesione przez powodów powództwo należy zauważyć, że są oni obecnie uczniami szkół wyższego stopnia niż byli w chwili orzekania rozwodu rodziców a S. P. wciąż szkoły poza miejscem zamieszkania, do szkoły codziennie dojeżdża. Zwiększyły się wiec ich dotychczasowe potrzeby bytowe warunkowane wiekiem, takie jak: zakup żywności, odzieży i obuwia oraz powstały nowe potrzeby, które nie istniały w chwili zasądzania alimentów 2014 roku, takie chociażby jak: potrzeby edukacyjne, czy zdrowotne. W ocenie sądu istnieją podstawy do podniesienia alimentów ponad poziom po 500 zł. miesięcznie, który został skonkretyzowany 4 lata temu. Zsumowanie kosztów wydatkowanych na zaspokojenie potrzeb powodów prowadzi do wniosku, że na ich zaspokojenie nie wystarcza to, co zostało zasądzone w wyroku rozwodowym. Wszystkie potrzeby powodów są usprawiedliwione. Zapewnienie dachu nad głową, obuwia, odzieży adekwatnej do pory roku, czy tez pokrycie wydatków edukacyjnych i zdrowotnych, zabezpieczenie środków na utrzymanie lokalu w części przypadającej na powodów wymaga zwiększenia wkładu finansowego Ł. P. w utrzymanie małoletnich powodów. Obowiązek utrzymania dziecka spoczywa na obojgu rodzicach. Alimenty mogą być realizowane w trzech formach: gotówka, prezenty w naturze, osobista, codzienna piecza. Matka małoletnich w znacznym wymiarze czasowym swoją cześć obowiązku alimentacyjnego realizuje właśnie w tej trzeciej formie. Starszy z powodów jest osobą niepełnosprawna. Tylko przez część dnia jest zaopiekowany przez instytucję wspierająca. W pozostałym czasie uwagę musi mu poświęcić matka. Musi zadbać o praktycznie wszystkie sfery codziennego życia S. P.. Nie potrafi się on podpisać, nie umie czytać, czy liczyć. Czynności z zakresu higieny, czy spożywania posiłków wykonuje przy pomocy osób drugich. Pozwany ograniczył kontakty z małoletnim, redukując je o połowę. Ten zakres pieczy, nawet wraz z wycieczkami, które im organizuje tylko w nieznacznym stopniu zwalnia matkę małoletnich z pieczy nad powodami. Podobnie przedstawia się sprawa z małoletnim E.. Liczy on 10 lat życia i stopień jego samodzielności, radzenia sobie w otoczeniu również jest ograniczony. Pozwany winien więc w większym niż dotychczas zakresie partycypować w kosztach utrzymania małoletnich. Nie muszą oni, ze względu na nieumiejętność samodzielnego utrzymania wykazać niedostatku, żeby otrzymać alimenty. Pozwany Ł. P. dysponuje takimi możliwościami zarobkowymi, które umożliwiają mu zaspokojenie tych potrzeb. Nawet po potrąceniu raty kredytu. Pełni funkcję w przedsiębiorstwie wydobywczym, które dobrze prosperuje, o czym świadczy stan majątkowy pozwanego. Jego zdolność kredytowa została zweryfikowana przez banki w procesie udzielania kredytów. Dodatkowo awansował i nie musi już pracować fizycznie. Liczą się, te zarobki, które można uzyskać rzetelnie wykorzystując swoje możliwości, a nie te, które się faktycznie uzyskuje (H. Ciepła „ Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Komentarz, Wyd. Lexis-Nexis W-wa 2006r.). Dzieci, do czasu osiągnięcia samodzielności zarobkowej, mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, że rodzice są obowiązani zapewnić dzieciom utrzymanie na takim samym poziomie, na jakim sami żyją. ( SN z dnia 5.01.1956r. III Cr 919/55, OSN 1957, poz.74). Ponadto dzieci tego samego rodzica mają prawo do równej stopy życiowej. Każde z nich winno, więc otrzymać alimenty, ale nie w wysokości arytmetycznie równej, lecz w wysokości odpowiadającej ich potrzebom. Potrzeby powoda S. P., niepełnosprawnego 17-to latka ,są wyższe niż potrzeby jego brata E.. Część z nich pokrywa opieka społeczna, lecz należy zauważyć, że pomoc socjalna ze strony państwa jest wyprzedana przez obowiązek alimentacyjny rodzica. Ł. P. ma rezerwy, które może poświęcić na alimentowanie dzieci w wyższej niż dotychczas kwocie, lecz nie w wysokości dochodzonej pozwem w przypadku małoletniego E.. Jest on o siedem lat młodszy od S., nadto cieszy się pełną sprawnością. Może korzystać z odzieży, której całkiem nie zużyje jego starszy brat. Nie ma więc podstaw, żeby alimenty na jego rzecz były w takiej samej wysokości jak na starszego brata. Można tu jeszcze wskazać to, że nie przyjmuje on leków i nie korzysta z pomocy medycznej w takim zakresie jak starszy brat.

Mając na uwadze powyższe oraz poglądy wyrażone w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r. sygn. III CZP 91/86 , OSNCP 1988/ 4/42 orzeczono jak w pkt. I i II sentencji na mocy art. 138 w zw. art. 133 § 1 i art. 135 krio. Orzekając o kosztach sąd miał na uwadze art. 98 kpc i rozstrzygnął o nich stosownie do wyniku procesu a nadając rygor natychmiastowej wykonalności art. 333 §1 pkt. 1 ) kpc.

SSR Sławomir Świerczek

s) (...)

(...)

(...)