Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 1117/16

POSTANOWIENIE

Dnia 1 września 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący:

SSA Joanna Kurpierz

Sędziowie:

SA Joanna Naczyńska

SA Ewa Solecka (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 1 września 2016 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa

(...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko

Ł. L.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na orzeczenie o kosztach postępowania zawarte w nakazie zapłaty Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej

z dnia 11 maja 2016 r., sygn. akt I Nc 185/16

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSA Ewa Solecka SSA Joanna Kurpierz SSA Joanna Naczyńska

UZASADNIENIE

W powołanym wyżej nakazie zapłaty Sąd Okręgowy w Bielsku Białej nakazał pozwanemu, aby zapłacił powódce 113.867,40 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 kwietnia 2016 r. oraz kwotę 5.667 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 5.417 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu Sąd wskazał, że żądanie zapłaty zostało uwzględnione w całości przez wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 11 maja 2016 r. Wobec uwzględnienia żądania pozwu i wydania w tym zakresie nakazu zapłaty, o kosztach procesu należało orzec na mocy artykułu 98 § 1 i 3 kpc. Sąd Okręgowy wskazał, że kosztami poniesionymi przez stronę powodową były: opłata od pozwu w wysokości 250 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5.400 zł oraz opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Wobec powyższego, zasądzeniu od pozwanego na rzecz powódki podlegała kwota 5.667 zł

Pozwany wniósł zażalenie na orzeczenie o kosztach zawarte w przedmiotowym nakazie zapłaty, wnosząc o „ zwolnienie go od kosztów”, co uzasadnił tym, iż samotnie wychowuje dwoje dzieci, jest w trakcie postępowania rozwodowego, a jego sytuacja finansowa jest bardzo trudna.

Sąd Apelacyjny zważył :

Zażalenie nie było zasadne.

Jak prawidłowo wskazał Sąd Okręgowy, wobec uwzględnienia w całości przedmiotowym nakazem żądania powódki, w sprawie znajdował zastosowanie art. 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca proces obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi procesowemu na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, czyli koszty procesu. W niniejszej sprawie koszty poniesione przez powódkę wyniosły 5.667 zł, dlatego taka kwota zasądzona została od pozwanego.

Jest to zgodne z podstawową regułą rozstrzygania o kosztach procesu: zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Ta fundamentalna i generalna reguła jest uzupełniona zasadami kompensacji, słuszności i zawinienia (art. 100 do 104 i art. 110 kpc), w oparciu o które Sąd może orzec o kosztach procesu odmiennie.

Jak wynika z treści zażalenia, to właśnie wnioskuje skarżący - chciałby, aby Sąd nie obciążał go kosztami procesu na rzecz powódki. Podkreślić przy tym należy, że chodzi o koszty należne drugiej stronie procesowej, a nie Skarbowi Państwa - pozwany stwierdził, że wnosi „ o zwolnienie go od kosztów sądowych”, ale to nie koszty sądowe zostały od niego zasądzone. Dlatego regulacje ustawowe dotyczące zwolnienia strony od kosztów sądowych nie odnoszą się do przedmiotu zaskarżenia.

Na mocy art. 102 kpc, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W judykaturze podkreśla się, że możliwość obciążenia strony przegrywającej jedynie częścią kosztów albo nieobciążenia jej w ogóle tymi kosztami, uzależniona jest, stosownie do powołanego przepisu, od wyłonienia się w sprawie wypadków szczególnie uzasadnionych, wskazujących że ponoszenie kosztów pozostawało w sprzeczności z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego (vide –postanowienie Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 2013 r., CZ 124/12 ,LEX nr 1341727). wszelkie odstępstwa od zasady ujętej w art. 98 kpc prowadzą do sytuacji, gdy strona wygrywająca sprawę co do zasady, mimo to ponosi jej negatywne konsekwencje w postaci uszczerbku majątkowego związanego z koniecznością pokrycia z własnych środków kosztów niezbędnych do obrony swoich praw przed sądem. Tego rodzaju sytuacja jest niezgodna z powszechnym poczuciem sprawiedliwości.

Skarżący powołuje się w uzasadnieniu na swe trudne położenie majątkowe. Jednakże zgodnie z utrwaloną linią judykatury, sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 kpc - od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego. W niniejszym przypadku żadne tego rodzaju okoliczności nie zostały wskazane w zażaleniu, nie wynikają także z materiału dowodowego sprawy. Zasądzona przedmiotowym nakazem zapłaty suma stanowi należność z tytułu zawartej przez pozwanego w dniu 20 lutego 2015 r. umowy kredytu bankowego w wysokości 134.465,68 zł.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie 1) sentencji, oddalając zażalenie jako pozbawione słusznych podstaw na mocy art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.

SSA Ewa Solecka SSA Joanna Kurpierz SSA Joanna Naczyńska