Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Trzeja-Wagner

Protokolant: Igor Ekert

przy udziale –

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2018 r.

sprawy A. K. ur. (...) w N.

syna J. i W.

obwinionego z art. 86§1 kw

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 6 czerwca 2018 r. sygnatura akt II W 115/18

na mocy art. 437 § 1 kpk, art. 438 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu.

Sygn. akt VI Ka 742/18

UZASADNIENIE

Od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 6 czerwca 2018 roku, sygn. akt II W 115/18 apelację złożył obrońca obwinionego A. K..

Obrońca obwinionego wyrokowi temu zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na:

- przyjęciu, że obwiniony poruszał się z prędkością niedostosowaną do warunków jazdy, podczas gdy okoliczność ta nie została w żaden procesowy sposób potwierdzona, nie wynika z opinii rzeczoznawcy, a Sąd uchybieniem procesowym uniemożliwił obronie wykazanie, że A. K. poruszał się w sposób prawidłowy;

- przyjęciu, że obwiniony poruszał się samochodem z oponami w złym stanie technicznym podczas gdy okoliczność ta nie została w żaden procesowy sposób potwierdzona, nie wynika z opinii rzeczoznawcy, a Sąd uchybieniem procesowym uniemożliwił obronie wykazanie, że opony były należycie eksploatowane, co więcej zarzuty odnoszą się wyłącznie do osi niepędnej, której zdjęcia obrazujące właściwy stan bieżnika obrońca przedstawił w poczet materiału dowodowego;

2. obrazę prawa procesowego, która miała bezpośredni wpływ na treść orzeczenia, a to:

- art. 39 § 1 kpw w zw. z art. 82 kpw i art. 410 kpk poprzez orzeczenie na podstawie niekompletnego materiału dowodowego, co wynika z pominięcia wniosków dowodowych obrony zgłoszonych w postępowaniu prowadzonym przez Policję oraz w sprzeciwie obwinionego w trakcie postępowania sądowego, tj.:

a) o zabezpieczenie nagrań z kamer zlokalizowanych na autostradzie (...) w okolicy miejsca zdarzenia (budynek techniczny, węzeł S., maszt, (...));

b) zeznań Ł. B.;

c) zeznań M. D.;

- art. 201 kpk w zw. z art. 42 § 1 kpw, poprzez pominięcie złożenia opinii uzupełniającej przez K. P., podczas gdy tylko wyjaśnienie przez niego co stało się podstawą faktyczną ustaleń o złym stanie technicznym opon pozwoliłoby potwierdzić, że stan graniczny pozwalał na bezpieczną jazdę, a to z kolei wynikałoby z przesłuchania w obecności biegłego świadka M. D., który był na miejscu zdarzenia;

- art. 7 kpk w zw. z art. 193k.p.k. w zw. z art. 42 § 1 kpw poprzez zastosowanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów poprzez przyjęcie, że stan opon w pojeździe obwinionego był zły, mimo, iż nie przesłuchano osoby, która uznana za specjalistę z zakresu mechaniki samochodowej na miejscu zdarzenia uznała, że opony w pojeździe obwinionego są w złym stanie oraz mimo, że do akt postępowania dołączono dokumentację zdjęciową opon znajdujących się w pojeździe obwinionego.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca obwinionego wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie obwinionego A. K. ewentualnie

2.  uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji w innym składzie,

3.  zasądzenie na rzecz obwinionego od Skarbu Państwa kosztów uzasadnionej obrony przed Sądami obu instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Nie przesądzając w niczym sposobu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy, ani też oceny dowodów, stwierdzić należy, iż zaskarżony wyrok z uwagi na niewyjaśnienie istotnych okoliczności, które skutkowały przedwczesnymi ustaleniami faktycznymi, jak też ocenę materiału dowodowego zaprezentowaną w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia, która nasuwa wątpliwości i stąd nie jest przekonywująca musiał zostać uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania.

Podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, a ocena zgromadzonych dowodów musi być swobodna a nie dowolna. Jednym z wyznaczników swobodnej oceny dowody jest wzięcie pod uwagę wszystkich, istotnych z punktu widzenia przedmiotu procesu, dowodów zgromadzonych w sprawie.

Jak trafnie wywiedziono w apelacji obrońcy, wyrok Sądu Rejonowego nie spełnia powyższych wymagań. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy wskazał, że „wiarygodnymi dowodami w sprawie są dla Sądu opinie załączone do akt, a mianowicie: opinia techniczna co do stanu technicznego pojazdów przed zdarzeniem oraz opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, albowiem zostały sporządzone przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje”. Z przytoczonych wywodów wynika, że według Sądu I instancji w zasadzie jedynymi dowodami mogących stanowić podstawę do ustalenia sprawstwa obwinionego są w zasadzie te opinie biegłych.

Opinie biegłych stanowiły podstawę poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych, mimo, że Sąd nie wskazał ich sumarycznie wymieniając dowody. Sąd Rejonowy nie zestawił tych opinii również z wyjaśnieniami obwinionego oraz innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie. Sąd Rejonowy w ogóle w toku rozpraw nie ujawnił ani też nie odczytał tychże opinii. Zaistniałe uchybienie miało charakter rażący, ponieważ pominięto podstawowe dowody zgromadzone w sprawie. Mogło mieć ono istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, gdyż rzutować mogło na prawidłowość ustaleń faktycznych, a ostatecznie na trafność rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy uchybił przepisowi art. 410 k.p.k., tj. by podstawą jego rozstrzygnięcia był całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Sąd Rejonowy pominął dowody z opinii biegłych, które nie były ujawnione na rozprawie. Z naruszeniem art. 410 k.p.k. mamy do czynienia wówczas, gdy sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności.

Ponadto Sąd I instancji w ogóle nie rozpoznał wniosków dowodowych zgłoszonych przez obrońcę obwinionego w sprzeciwie od wyroku nakazowego. Oczywistym błędem Sądu Rejonowego było nierozpoznanie wniosków dowodowych obrońcy obwinionego. Przepis art. 167 k.p.k. obliguje sąd do zajęcia w procesowej formie stanowiska odnośnie do każdego wniosku dowodowego, co ma znaczenie dla oceny, czy będący przedmiotem rozstrzygania materiał dowodowy był kompletny. Uchybienie to z pewnością miało wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Należy zauważyć, iż bez wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne ostać się nie mogą –„wyroku nie wolno wydawać na podstawie części materiału dowodowego, a musi on być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych, które tezę oskarżenia potwierdzają i tych, które ją podważają. Dopiero wszechstronna ocena wszystkich dowodów i wynikających z nich okoliczności może doprowadzić do wykrycia prawdy i poczynienia prawidłowych w tym zakresie ustaleń” (wyrok SN z dnia 1.02.1996 r. sygn. akt III KRN 191/95 Prok. i Pr. 1996/7-8/11)

Powyższe okoliczności sprawiły, iż Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Zabrzu do ponownego rozpoznania.

Rozpoznając sprawę ponownie Sąd winien przeprowadzić postępowanie w całości czyniąc ustalenia faktyczne z uwzględnieniem wskazanych wyżej zastrzeżeń.

Z tych też względów orzeczono jak na wstępie.