Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 05 czerwca 2018r. D. G. wniósł do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko małoletniemu J. G. (1) działającemu przez matkę M. G. (1) o obniżenie alimentów zasądzonych w sprawie IC 196/16 w dniu 13 maja 2016r. przez Sąd Okręgowy w Kaliszu od powoda na rzecz małoletniego pozwanego z kwoty 1000 zł miesięcznie do kwoty 400 zł miesięcznie płatnych do rąk matki małoletniego M. G. (1) do dnia 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności każdej z rat, począwszy od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że w trakcie orzekania w sprawie rozwodowej zarobkował on na terenie Anglii, jednakże jego stosunek pracy wygasł wraz z upływem terminu trwania umowy o pracę, a pracodawca nie wyraził woli dalszego zatrudnienia powoda. Powód jest właścicielem gospodarstwa rolnego o pow. 3,7195 ha, które stanowi jego źródło utrzymania. Wskazał, iż ma problemy zdrowotne – cierpi na rwę kulszową, w związku z czym nie może dźwigać ciężarów i musi unikać wysiłku fizycznego. Podniósł, iż nie jest w stanie realizować obowiązku alimentacyjnego w dotychczasowej wysokości bowiem utracił możliwość zarobkowania na dotychczasowym poziomie.

Matka małoletniego pozwanego M. G. (1) na rozprawie w dniu 24 września 2018r. wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni J. G. (1) ur. (...) w K. pochodzi ze związku małżeńskiego D. G. i M. G. (1).

Małżeństwo rodziców małoletniego zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 13 maja 2016r. wydanym w sprawie IC 194/16 przez rozwód. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad wspólnym dzieckiem małżonków, Sąd Okręgowy powierzył matce małoletniego z zastrzeżeniem dla ojca prawa współdecydowania w istotnych sprawach dziecka dotyczących jego wychowania oraz osobiste kontakty powoda z małoletnim synem. Zobowiązano oboje rodziców do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego syna i z tego tytułu zasądzono od powoda na rzecz małoletniego J. alimenty w kwocie po 1000 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca do rąk matki M. G. (1) z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 8 w aktach IC 194/16, wyrok SO w Kaliszu z dn. 13.05.2016r. k. 100 w aktach IC 194/16)

W dacie ostatniego wyrokowania w przedmiocie alimentów małoletni J. G. (1) miał 8 lat i był uczniem II klasy szkoły podstawowej. Do szkoły dojeżdżał autobusem. Wyprawka szkolna małoletniego kosztowała jego matkę 150 zł. Opłaty na ubezpieczenie szkolne, komitet rodzicielski i składkę uczniowską wynosiły 200 zł rocznie. Koszty wycieczek szkolnych również wynosiły 200 zł.

Małoletni uczęszczał na basen, którego miesięczny koszt wynosił 54 zł. Był dzieckiem zdrowym, nie chorował przewlekle. Na miesięczne koszty jego utrzymania składały się wydatki związane z wyżywieniem w kwocie 400 zł, odzieżą 150 zł, środków czystości 100 zł. Małoletni miał wadę wzroku. Wymiana szkieł co pół roku kosztowała 200 zł, oprawek 400 zł rocznie. Wizyta u okulisty 100 zł. Małoletni raz w roku chodził do ortodonty którego koszt wynosił 150 zł, stomatologa 300 zł.

Małoletni mieszkał wraz z matką, siostrą matki oraz jej mężem i dzieckiem w domu jednorodzinnym będącym własnością matki i jej siostry. Siostra wraz ze swoją rodziną planowali wyprowadzić się w czerwcu 2016r. Opłaty związane z domem kształtowały się następująco: energia eklektyczna 300 zł na dwa miesiące, wywóz szamba 200 zł na 2 miesiące, wywóz śmieci 512 zł rocznie, ogrzewanie w sezonie grzewczym do 1000 zł raz na miesiąc, raz na dwa miesiące, ogrzewanie poza sezonem 300 zł miesięcznie.

Matka małoletniego miała 36 lat i wykształcenie średnie. Była zatrudniona w (...) Społem na stanowisku sprzedawcy za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym ok. 2000 zł netto miesięcznie. Poza tym nie miała żadnych innych dochodów. Posiadała oszczędności w wysokości 4000 zł.

(dowód: zaświadczenie na k. 31 w aktach IC 194/16, rachunki i faktury na k. 32-56 w aktach IC 194/16, zeznania M. G. (1) z dn. 13.05.2016r. k. 98 czas od 00:22:21 do 00:35:57 w aktach IC 194/16)

Powód D. G. miał 37 lat, wykształcenie zawodowe – murarz. Od 2010r. w/w pracował na terenie Wielkiej Brytanii, od 2012r. jako pracownik fizyczny na farmie. Jego miesięczny średni dochód netto wynosił ok. 1250 funtów (ok. 7000 zł miesięcznie). Powód ponosił miesięczne koszty utrzymania w postaci najmu lokalu w wysokości 500 funtów, zakupu żywności 300 funtów, środków czystości 50 funtów, odzieży 100 funtów.

Poza małoletnim synem powód nie miał nikogo więcej na utrzymaniu. Powód gdy przyjeżdżał do kraju to utrzymywał kontakt z synem, w szczególności zabierał go do siebie z noclegiem. Przebywając poza granicami kraju kontaktował się z synem telefonicznie. Od momentu rozstania z matką małoletniego uiszczał na jego rzecz dobrowolne alimenty w kwocie 700-800 zł miesięcznie.

W/w posiadał samochód marki B. rocznik 2000 oraz oszczędności w kwocie ok. 3500 zł.

(dowód: umowa o pracę k. 9-18 w aktach IC 194/16, umowa najmu k. 73-77 w aktach IC 194/16, informacja o płacy k. 78-83 w aktach IC 194/16, wyciąg z rachunku bankowego k. 85-95 w aktach IC 194/16, zeznania D. G. z dn. 13.05.2016r. k. 97 czas od 00:09:16 do 00:21:45 w aktach IC 194/16)

Obecnie małoletni J. G. (1) ma 10 lat i jest uczniem V klasy Szkoły Podstawowej w O.. Na wyprawkę szkolną dziecka matka przeznaczyła 300 zł (zakup zeszytów, okładek, przyborów szkolnych). Na zakup odzieży, obuwia oraz plecaka we wrześniu 2018r. matka chłopca przeznaczyła 800 zł. Małoletni nie uczęszcza na żadne zajęcia dodatkowe. Na miesięczne koszty jego utrzymania składają się wydatki związane z wyżywieniem 500 zł, odzieżą ok. 208 zł ( 2500 zł rocznie), środkami czystości 200 zł.

Małoletni w dalszym ciągu pozostaje pod opieką okulisty, do którego uczęszcza raz na pół roku. Koszt wizyty to 100 zł. Co pół roku ma wymieniane szkła, których koszt wymiany to 400 zł. Raz w roku ma wymieniane oprawki, których koszt wymiany to 300 zł. Małoletni nie choruje przewlekle. Gdy w okresie jesienno – zimowym choruje, to wówczas matka dziecka przeznacza ok. 70-80 zł na lekarstwa.

Małoletni mieszka wraz z matką w domu jednorodzinnym. Miesięczne opłaty związane z utrzymaniem domu kształtują się następująco: energia elektryczna 200-300 zł, w sezonie grzewczym gaz 1000 zł, poza sezonem 150-175 zł, wywóz ścieków 100 zł (200 zł na 2 miesiące), woda ok. 17 zł (100 zł na pół roku), P. cyfrowy 3 zł (36 zł rocznie).

Małoletni J. ma kontakt z ojcem, do którego jeździ dwa razy w miesiącu z noclegiem. Na wakacje w/w jeździ z mamą do rodziny. Koszt takiego wyjazdu to ok. 1000 zł. W tym roku małoletni chciałby brać udział w koloniach letnich.

Matka małoletniego pozwanego ma 39 lat. W dalszym ciągu jest zatrudniona w (...) Społem w K. na stanowisku sprzedawcy. Jej miesięczne wynagrodzenie wynosi ok. 2200 zł netto. Po potrąceniu komorniczym w/w otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 1200 zł.

W/w nie ma żadnych oszczędności, nie otrzymuje żadnych zasiłków ani świadczenia wychowawczego 500+.

(dowód: zaświadczenie k. 27, PIT – 11 k. 28-29, zeznania M. G. (2) z dn. 24.09.2018r. k. 31-32 czas od 00:16:34 do 00:28:40, stan sprawy komorniczej k. 39, zaświadczenie k. 69, nakaz zapłaty k. 28 w aktach INc 547/16, faktura VAT k.70, zeznania M. G. (1) z dn. 28.01.2019r. k.71-72 czas od 00:19:03 do 00:31:14)

Powód D. G. ma 40 lat. Do 01 grudnia 2017r. pracował na terenie Wielkiej Brytanii. W lutym 2018r. wrócił do kraju i rozpoczął uprawę zboża na swoim gospodarstwie, które jest jego własnością od 2005r. Roczny dochód z gospodarstwa wynosi ok. 13 000 zł wliczając w tą kwotę również dopłaty. Z tytułu złożonego przez w/w wniosku o przyznanie płatności za rok 2017 otrzymał on kwotę 3698,53 zł.

W trakcie swojego pobytu poza granicami kraju, powód nie dzierżawił ziemi, również ją uprawiał podczas swoich urlopów w Polsce.

W/w mieszka obecnie wraz z matką J. G. (2), która utrzymuje się z emerytury w kwocie ok. 800 zł miesięcznie. Miesięczne koszty związane z mieszkaniem kształtują się następująco: energia elektryczna 160 zł (320 zł na 2 miesiące), wywóz śmieci 15 zł, woda 15 zł, Internet 50 zł, opał ok. 333 zł (ok. 4000 zł rocznie), butla gazu 25 zł. Podatek roczny od gruntu wynosi 190 zł. Powód daje miesięcznie matce kwotę 400 zł na swoje wyżywienie. Ponadto, powód na odzież przeznacza 50-80 zł miesięcznie, środki czystości 100 zł miesięcznie.

Powód pozostaje w nieformalnym związku z H. D., która mieszka na terenie Wielkiej Brytanii i pracuje na stanowisku laborantki w firmie, w której kiedyś pracował powód. Partnerka powoda ma dwóch synów w wieku 16 i 18 lat. D. G. odwiedza swoją partnerkę w Anglii kilka razy w roku. Bilety w obie strony kosztują łącznie ok. 500 zł. W styczniu 2019r. w/w wrócił z 4-5 tygodniowego pobytu w Anglii.

Powód choruje na rwę kulszową lewostronną i w związku z tym zażywa leki przeciwbólowe.

W/w posiada 23- letni samochód. Miesięcznie na benzynę wydaje 200-300 zł. Nie posiada oszczędności. Poza małoletnim pozwanym nie ma nikogo na utrzymaniu. W/w regularnie uiszcza alimenty na rzecz dziecka w wysokości 1000 zł miesięcznie.

(dowód: potwierdzenie zwolnienia k. 5,zaświadczenie k.6, zaświadczenie lekarskie k. 7, faktury k. 8 i 10, potwierdzenie przelewu k.9, zeznania D. G. z dn. 24.09.2018r. k. 30-31 czas od 00:01:53 do 00:13:38, zaświadczenie lekarskie k. 35, wyciąg z rachunku bankowego k. 36 – 37, pismo Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa k. 56, tłumaczone dokumenty związane z odejściem z pracy powoda k. 59 -61, zeznania D. G. z dn. 28.01.2019r. k. 71 czas od 00:05:43 do 00:19:03)

Powiatowy Urząd Pracy w K. w czerwcu 2018r. posiadał ofertę pracy na stanowisku murarza za wynagrodzeniem wynoszącym 3300 zł brutto.

(dowód: pismo PUP w K. k. 50-51 )

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o wyżej powołane dowody. Sąd dał wiarę zeznaniom powoda oraz matki małoletniego pozwanego w zakresie ujętym w stanie faktycznym.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda co do okoliczności, iż na terenie Wielkiej Brytanii, do której udaje się kilka razy w roku, na kilkutygodniowe wyjazdy, nie wykonuje żadnej pracy zarobkowej, a jedynym jego źródłem utrzymania jest dochód uzyskiwany przez niego z gospodarstwa. Powód nieprzerwalnie pracował zarobkowo poza granicami kraju od 2010r. W Anglii mieszka jego partnerka, która posiada dwóch synów. Ciężko przyjąć, jak twierdzi powód, że kobieta, która posiada dzieci, w tym jedno małoletnie, utrzymuje swojego konkubenta, który przez cały okres swojego pobytu w Anglii nie świadczy pracy, odpoczywając. W ocenie Sądu powód wykonuje pracę na terenie Anglii, zatrudniając się „na czarno”, a okoliczności przez niego podnoszone miały na celu uzyskanie pozytywnego dla siebie rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Powód nie wykazał również, że nie ma możliwości podjęcia innej pracy w Anglii, gdzie pracował przez okres ostatnich 8 lat. Należy również wskazać, iż powód osiągając dochód z prowadzonego przez siebie gospodarstwa na poziomie 13 000 zł rocznie, co miesięcznie daje kwotę ok. 1083 zł, nie posiadając żadnych oszczędności nie byłby w stanie ponosić kosztów swojego utrzymania, które wynoszą ok. 1230 zł miesięcznie.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania. W myśl §3 rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zgodnie z art. 138 KRiO można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków, przy czym o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe strony zobowiązanej do alimentacji (art. 135 § 1 krio).

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Zważyć należy, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał , że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 .03. 2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do uwzględnienia powództwa poprzez obniżenie alimentów zasądzonych od powoda D. G. na rzecz jego małoletniego syna J. G. (1) z kwoty 1000 zł miesięcznie do kwoty po 400 zł miesięcznie.

Od ostatniego wyrokowania w przedmiocie wysokości alimentów minęło ponad 2 lata i przez cały ten okres usprawiedliwione potrzeby małoletniego pozwanego wzrosły. Małoletni znajduje się obecnie w wieku intensywnego wzrostu, a co za tym idzie koszty jego utrzymania są większe, w szczególności koszty związane z wyżywieniem jak i odzieżą dziecka. Miesięczny koszt utrzymania małoletniego obecnie kształtuje się na poziomie ok. 1858 zł miesięcznie.

Powód ma możliwości zarobkowe by partycypować w kosztach utrzymania swojego jedynego dziecka na poziomie po 1000 zł miesięcznie. Nie jest on osobą niezdolną do podjęcia pracy, czy też częściowo niezdolną do pracy. Jest właścicielem gospodarstwa rolnego. Powód może podjąć pracę na terenie kraju, która pozwalałaby mu uzyskać dochody pozwalające na partycypację w kosztach utrzymania syna na w/w poziomie. Należy również wskazać, iż w trakcie trwania niniejszej sprawy powód nie wykazał, że nie może podjąć pracy na terenie Wielkiej Brytanii, w której pracował nieprzerwalnie przez okres ostatnich 8 lat. Powód ma partnerkę mieszkającą na terenie Anglii, którą odwiedza kilka razy do roku, a jego pobyty poza granicami kraju są kilkutygodniowe. W ocenie Sądu, wbrew temu co twierdzi powód, świadczy on pracę na terenie Wielkiej Brytanii zatrudniając się nielegalnie. Poza tym należy również podnieść, iż powód mając na utrzymaniu dziecko, do którego alimentacji jest bezsprzecznie zobowiązany, powinien mieć na uwadze powyższe podejmując decyzje, które mogą wpływać na jego obowiązek alimentacyjny względem swojego dziecka.

Matka chłopca zarabia ok. 2200 zł netto miesięcznie. To głównie na niej spoczywa obowiązek opieki, wychowania i utrzymania syna, zatem nie słusznym byłoby obciążanie jej kosztami utrzymania dziecka w zakresie większym niż powoda.

Biorąc powyższe pod uwagę na podstawie wyżej powołanych przepisów Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku oddalając powództwo w sprawie, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

O kosztach jak w punkcie 2 sentencji wyroku Sąd orzekł przy zastosowaniu przepisu art. 102 biorąc pod uwagę sytuacje majątkową oraz życiową powoda.