Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Przemysław Majkowski

Protokolant : sekr. sąd. Justyna Raj

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2019 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) SA z siedzibą w W.

przeciwko A. G. (1)

o zapłatę

1.  utrzymuje w mocy w całości wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 17 maja 2018r. wydany w sprawie sygn. akt I C 99/18,

2.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz radcy prawnego D. N. kwotę 3.600,00 ( trzy tysiące sześćset ) zł powiększoną o należny 23% VAT tj. łączną kwotę 4.428,00 ( cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem ) zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ustanowionej dla pozwanej A. G. (1) z urzędu.

Sygn. akt I C 99/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 lutego 2018 r. (data wpływu) powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. G. (1) kwoty 115.413,97 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 14 lutego 2018 r. do dnia zapłaty, (pozew k. 4-7).

Wyrokiem zaocznym z dnia 17 maja 2018 r. Sąd Okręgowy w Sieradzu w sprawie o sygn. akt I C 99/18 z powództwa Banku (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko A. G. (1) o zapłatę zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 115.413,97 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 14 lutego 2018 r. do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.870,14 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd wyrokowi w punkcie 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności, (wyrok zaoczny SO w Sieradzu k. 89).

W dniu 30 maja 2018 r. pozwana A. G. (1) wniosła sprzeciw od w/w wyroku zaocznego w którym wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu. W uzasadnieniu swego środka odwoławczego pozwana podniosła zarzut nieudowodnienia, że osoby były umocowane do składania oświadczeń woli w imieniu powoda. Nadto pozwana podniosła zarzut nieistnienia roszczenia co do zasady jak i wysokości. W ocenie pozwanej jej zadłużenie z tytułu umowy pożyczki powinno być zdecydowanie niższe, ponieważ w znacznej mierze zostało spłacone. Pozwana podniosła także zarzut braku wymagalności roszczenia, albowiem w jej opinii, powód nie udowodnił, że dokonał wypowiedzenia umowy zgodnie z umową. W chwili wypowiedzenia pozwana, jej zdaniem, nie była w zwłoce z zapłatą dwóch rat, a powód wcześniej jej o tym nie zawiadomił. Powyższe sprawia, że w ocenie pozwanej zawiadomienie było nieskuteczne, (sprzeciw od wyroku zaocznego k. 92).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 18 maja 2015 r. powód Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawarł z pozwaną A. G. (1) umowę pożyczki nr (...), zgodnie, z którą udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 144.329,90 zł, zaś pozwana zobowiązała się do zwrotu pożyczki wraz z należnymi odsetkami oraz zapłacenia opłat i prowizji należnych powodowi zgodnie z umową najpóźniej do dnia 30 maja 2022 r. Pozwana A. G. (1) rozpoczęła obsługę pożyczki zgodnie z umową, po pewnym czasie zaprzestała zapłaty kolejnych wymagalnych rat, (dowód: kserokopia wyciągu z ksiąg banku k. 14, kserokopie pełnomocnictw k. 17-19, odpis KRS k. 40-71, umowa pożyczki k. 72-76, zestawienie wpłat i sald pożyczki k. 148).

W dniu 29 września 2017 r. powód wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia przeterminowanego pod rygorem wypowiedzenia umowy, z poinformowaniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. W dniu 02 listopada 2017 r. powód wysłał do pozwanej oświadczenie z wypowiedzeniem umowy z okresem wypowiedzenia wynoszącym 30 dni od daty otrzymania pisma. Wezwanie w tym przedmiocie odebrał mąż pozwanej A. G. (2) w dniu 15 listopada 2017 r. Po upływie okresu wypowiedzenia umowy, w dniu 16 grudnia 2017 r. zobowiązanie stało się w całości wymagalne. W związku z brakiem spłaty zadłużenia przeterminowanego powód w dniu 08 stycznia 2018 r. wezwał pozwaną do dobrowolnego spełnienia świadczenia lub ustalenia ugodowych warunków spłaty. Wezwanie to pozostało bez odpowiedzi. W związku z powyższym powód w dniu w dniu 14 lutego 2018 r. wystąpił przeciwko A. G. (1) z powództwem w którym wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 115.413,97 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 14 lutego 2018 r. do dnia zapłaty, (dowód: kserokopia wyciągu z ksiąg banku k. 14, kserokopie pełnomocnictw k. 17-19, odpis KRS k. 40-71, wezwanie k. 77-78, wypowiedzenie umowy k. 79-80, ostateczne wezwanie przedsądowe k. 80-81, zestawienie wpłat i sald pożyczki k. 148, kserokopie pełnomocnictw k, 149, 150).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Roszczenie powoda znajduje oparcie w art. 720 kodeksu cywilnego oraz w przepisach ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2018 poz. 993). Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 powołanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym w myśl ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Z kolei z przepisu art. 5 pkt 8 ustawy wynika, że całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta stanowi sumę całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu.

W myśl zaś art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i takiej samej jakości. Zgodnie z art. 353 k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Na wstępie wskazać należy, że strona powodowa uczyniła zadość ciążącemu na niej obowiązkowi i w sposób należyty wykazała, że między stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki, że strona powodowa przekazała stronie pozwanej środki pieniężne określone w umowie oraz, że pozwana uchybiła warunkom umowy nie wywiązując się z obowiązku spłaty zaciągniętej wierzytelności. W ocenie Sądu stronie pozwanej z kolei nie udało się wykazać zasadności podniesionych przez nią zarzutów, a ciężar dowodu w odniesieniu do zarzutów i twierdzeń podniesionych w treści zarzutów spoczywał bezspornie na pozwanej. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie zaś do treści art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyżej powołane przepisy statuują jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego, jaką jest zasada kontradyktoryjności. Zgodnie z jej założeniem ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, zaś Sąd orzekający nie jest obciążony odpowiedzialnością za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony (por. wyrok SN z dnia 07 października 1998 r., II UN 244/98, OSNP 1999/20/662).

Odnosząc się w kolejności do podniesionych przez pozwaną w jej sprzeciwie od wyroku zaocznego zarzutów stwierdzić należy, że chybiony okazał się zarzut braku umocowania pracowników banku do podpisywania dokumentów w imieniu powoda. Do akt sprawy zostało bowiem załączone pełnomocnictwo procesowe pełnomocnika powoda i pełnomocnictwa rodzajowe osób podpisujących wyciąg z ksiąg banku uwierzytelnione notarialnie wraz z urzędowym odpisem KRS banku. Pozwana jako strona postępowania jest uprawniona do wglądu do akt sprawy i ma możliwość zweryfikowania załączonych do akt sprawy dokumentów. Powód natomiast nie jest zobowiązany poświadczać za zgodność z oryginałem odpisów dokumentów dla strony pozwanej. Nadto zgodnie z art. 104 k.c., jednostronna czynność prawna polegająca na złożeniu oświadczenia woli bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna, jednak gdy ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, godzi się na działanie bez umocowania, stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umocowania. Zgoda taka może być dokonana także w sposób dorozumiany, a okoliczności sprawy – w szczególności fakt, że pozwana zakwestionowała umocowanie pełnomocników pracowników powoda do podpisania oświadczenia o wypowiedzeniu dopiero po wytoczeniu powództwa, a więc w kilkanaście miesięcy po doręczeniu jej przedmiotowych pism – pozwalają przyjąć, że uprzednio bez zastrzeżeń akceptowała kwestionowaną obecnie formę otrzymanych wezwań i oświadczeń i obojętne było jej to, że podpisane pod pismami osoby nie wykazały równocześnie swego upoważnienia do działania w imieniu banku. Skoro w takiej sytuacji należy stosować przepisy o zawarciu umowy bez umocowania, to aktualna pozostaje argumentacja przytoczona powyżej w odniesieniu do umów, z których powód wywodzi swoje roszczenia i przyjąć trzeba, że wytaczając powództwo w sprawie niniejszej, bank jako wierzyciel skarżącej potwierdził w ten sposób ex post wezwania i oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, choćby nawet osoby pod nimi podpisane rzeczywiście nie były należycie umocowane do ich złożenia w imieniu wierzyciela.

Nietrafny okazał się również kolejny podniesiony przez pozwaną zarzut dotyczący braku wykazania wysokości zadłużenia i przeczący istnieniu zaległości wobec banku. W toku postępowania powód wykazał, iż w dniu wystawienia wezwania do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy tj. 29 września 2017 r. przeterminowane zadłużenie pozwanej wynosiło łącznie 4.506,01 zł i kształtowało się następująco: z tytułu niespłaconego kapitału 1.523,31, z tytułu niespłaconych odsetek umownych 691,60 zł termin płatności minął 30 lipca 2017 r., z tytułu niespłaconego kapitału 1.533,45 zł, z tytułu niespłaconych odsetek umownych 719,90 zł termin płatności minął 30 sierpnia 2017 r., z tytułu odsetek karnych 37,75 zł naliczonych od dnia 30 lipca 2017 r. do dnia 29 września 2017 r. Na dzień wystawienia wypowiedzenia umowy tj. 02 listopada 2017 r. zadłużenie przeterminowane wynosiło łącznie 9.056,17 zł i kształtowało się następująco: z tytułu niespłaconego kapitału 1.523,31, z tytułu niespłaconych odsetek umownych - 691,60 zł - termin płatności minął 30 lipca 2017 r., z tytułu niespłaconego kapitału 1.533,45 zł, z tytułu niespłaconych odsetek umownych 719,90 zł termin płatności minął 30 sierpnia 2017 r., z tytułu niespłaconego kapitału 1.543,67 zł, z tytułu niespłaconych odsetek umownych 709,68 zł termin płatności minął 30 września 2017 r, z tytułu niespłaconego kapitału 1.553,94 zł, z tytułu niespłaconych odsetek umownych 699,41 zł termin płatności minął 30 sierpnia 2017 r. z tytułu odsetek karnych 81,21 zł naliczonych od dnia 30 lipca 2017 r. do dnia 01 listopada 2017 r.

W odniesieniu do zarzutu braku podstaw do wypowiedzenia umowy podnieść trzeba, iż w wypowiedzeniu umowy została wyraźnie określona przyczyna jego wystawienia tj. brak spłaty zadłużenia przeterminowanego jak i skutki braku jego spłaty. Wskazano, że w przypadku nieuregulowania zadłużenia przeterminowanego lub spłaty w niepełnej wysokości bank podejmie działania prawne zmierzające do wyegzekwowania należnych roszczeń, w ramach postępowania sądowego i egzekucyjnego. Należy podkreślić, iż zarówno wezwanie do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy jak również wypowiedzenie umowy zostały prawidłowo doręczone pozwanej. Odpierając zarzut pozwanej o braku wcześniejszego wezwania do zapłaty zaległych rat przed wypowiedzeniem umowy zaznaczyć trzeba, iż w dniu 29 września 2017 r. powód skierował do niej wezwanie do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy, którego odpis wraz z potwierdzeniem odbioru załączono do akt sprawy. Nadto powód podejmował próby polubownego rozwiązania sporu wzywając pozwaną do spłaty zadłużenia i ewentualnego kontaktu z bankiem pismami wysyłanymi listami zwykłymi (upomnienie z dnia 11 sierpnia 2017 r. i wezwanie z dnia 02 września 2017 r.). Innym dokumentem wskazującym na wysokość wymagalnego zadłużenia pozwanej załączonym do akt sprawy jest wyciąg z ksiąg banku, który jakkolwiek nie pozostaje dokumentem urzędowym stanowi jednak dowód w sprawie jako dokument prywatny. Wyciąg został wydany w oparciu o art. 485 § 3 k.p.c. w celu dochodzenia roszczeń banku powstałych w wyniku niespłacenia przez pozwaną zadłużenia z tytułu przyznanej pożyczki. W wyciągu wykazano wysokość wymagalnego zadłużenia pozwanej, strukturę zadłużenia, wysokość wymagalnych odsetek, okres ich naliczenia oraz stopę procentową.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż z całą pewnością zaistniały przesłanki określone w § 24 umowy pożyczki uzasadniające jej wypowiedzenie, a przekonanie pozwanej o nieznacznej wysokości zadłużenia pozostającego do spłaty oraz o braku istnienia zadłużenia przeterminowanego pozostają nieosadzone w realiach niniejszej sprawy. Z załączonego do akt sprawy zestawienia spłat pożyczki wynika wyraźnie, iż pozwana w okresie od 31 grudnia 2016 r. do 05 lipca 2017 r. tj. w okresie 6 miesięcy nie dokonała żadnej wpłaty tytułem spłaty swojego długu wobec banku jak również nie podjęła żadnych czynności zmierzających do ustalenia ugodowych warunków spłaty.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd utrzymał w mocy w całości wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 17 maja 2018 r. wydany w sprawie o sygn. akt I C 99/18. Nadto Sąd zasądził od Skarbu Państwa Sąd Okręgowego w Sieradzu na rzecz radcy prawnego D. N. kwotę 3.600 zł powiększoną o należny 23 % podatek VAT tj. łączną kwotę 4.428 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ustanowionej dla pozwanej A. G. (1) z urzędu.