Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Bartosz Łopalewski
Protokolant:	sekr. sąd. Elżbieta Fałowska

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2018 roku w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. w W.

przeciwko M. Z.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego M. Z. na rzecz strony powodowej (...) Bank S.A. w W. kwotę 29.253,45 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy dwieście pięćdziesiąt trzy złote czterdzieści pięć groszy) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 7 listopada 2017 roku do dnia 10 grudnia 2018 roku, przy czym na podstawie artykułu 320 kpc rozkłada zasądzone świadczenie na raty określając płatność w następujący sposób:

1) 8.051,09 zł (osiem tysięcy pięćdziesiąt jeden złotych dziewięć groszy) do dnia 30 czerwca 2019 roku,

2) 8.051,09 zł (osiem tysięcy pięćdziesiąt jeden złotych dziewięć groszy) do dnia 31 grudnia 2019 roku

3) 8.051,09 zł (osiem tysięcy pięćdziesiąt jeden złotych dziewięć groszy) do dnia 30 czerwca 2020 roku,

4) 8.051,09 zł (osiem tysięcy pięćdziesiąt jeden złotych dziewięć groszy) do dnia 31 grudnia 2020 roku;

II. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III. nie obciąża pozwanego M. Z. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu;

IV. niezaspokojonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt V GC 382/18

UZASADNIENIE

Stan faktyczny

4 kwietnia 2013 roku strona powodowa zawarła z Bankiem (...) w W. umowę portfelowej linii gwarancyjnej, mającą zabezpieczać kredyty udzielane małym i średnim przedsiębiorcom.

Dowód: umowa (k. 54-60)

26 maja 2014 roku pozwany zawarł ze stroną powodową umowę kredytu na kwotę 50.000 złotych.

(niesporne)

Wypłacone pozwanemu środki zostały przywłaszczone przez osobę trzecią, z którą pozwany współpracował.

Dowód: zeznanie L. Z.

Do 14 stycznia 2016 roku pozwany spłacał kredyt.

Dowód: wyciąg z rozliczenia kredytu (k. 63-70)

Pismem z dnia 2 maja 2016 roku strona powodowa wzywała pozwanego do zapłaty.

Dowód: wezwanie (k. 74)

potwierdzenie nadania (k. 75)

potwierdzenie odbioru (k. 76)

Pismem z dnia 6 czerwca 2016 roku umowa kredytu została wypowiedziana.

Dowód: pismo (k. 45)

potwierdzenie nadania (k. 46)

potwierdzenie odbioru (k. 47)

Bank (...) w W. wypłacił stronie powodowej kwotę 27.227,48 złotych z tytułu udzielonej gwarancji spłaty kredytu.

(niesporne)

10 lutego 2017 roku Bank (...) w W. zawarł ze stroną powodową umowę przelewu wierzytelności, mocą której przelał na stronę powodową wierzytelność względem pozwanego o zapłatę kwoty 27.227,48 złotych.

Dowód: umowa (k. 35)

Pismem z dnia 18 maja 2017 roku strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 27.944,94 złote.

Dowód: wezwanie (k. 48)

potwierdzenie nadania (k. 49)

potwierdzenie odbioru (k. 50)

Ocena dowodów

I.

Pozwany nie kwestionował istnienia zadłużenia a jedynie powództwo określał jako „przedwczesne” (k. 92). Wyraźnie przyznał w sprzeciwie fakt zawarcia umowy kredytu (k. 91). Twierdził nadto, iż brak spłaty kredytu na umówionych warunkach wynikał z tego, iż padł ofiarą oszustwa (k. 91/2). Temu ostatniemu twierdzeniu strona powodowa nie zaprzeczyła. Odpis sprzeciwu doręczono pełnomocnikowi strony pozwanej w dniu 11 maja 2018 roku (k. 102, 115). Mimo to strona powodowa nie odniosła się do tego twierdzenia wcale, ani pisemnie ani ustnie (jej pełnomocnik nie stawił się na żaden z dwóch terminów rozprawy). Wobec tego twierdzenie pozwanego na temat przyczyny braku spłaty kredytu Sąd uznał za milcząco przyznane (art. 230 k.p.c.). Znajdowało ono także potwierdzenie w wiarygodnych zeznaniach świadka.

II.

Strona pozwana nie odniosła się też wcale do twierdzeń sprzeciwu na temat aktualnej sytuacji majątkowej pozwanego, którą ten określał jako „trudną”, wskazując, iż nie posiada majątku (k. 92).

Ocena prawna

I.

Strona powodowa wywodziła wierzytelność z umowy przelewu. Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. umowa przelewu powoduje tzw. sukcesję singularną, a więc wejście cesjonariusza w sytuację prawną cedenta. Przypomnienie tego faktu jest istotne dla wskazania, iż strona powodowa nie występowała w niniejszej sprawie jako kredytodawca ale jako następca prawny (pod tytułem szczególnym) osoby trzeciej ( Banku (...)), która stała się wierzycielem na skutek spłaty cudzego długu (art. 518 § 1 pkt 4 k.c.). Innymi słowy, strona powodowa dobrowolnie przyjęła na siebie najpierw rolę kredytodawcy, a następnie (po zaspokojeniu jej interesu majątkowego jako kredytodawcy poprzez spłatę kredytu przez gwaranta) weszła (umową przelewu) w sytuację tego gwaranta.

II.

Choć stronie powodowej niewątpliwie przysługuje wierzytelność o zapłatę, to Sąd nie mógł tracić z pola widzenie, iż interes majątkowy strony powodowej jako kredytodawcy został już (w zakresie kwoty 27.227,48 złotych) zaspokojony. Dochodzona obecnie wierzytelność jest wyłącznie pokłosiem zabezpieczenia kredytu i relacji prawnej podmiotu udzielającego tego zabezpieczenia z kredytobiorcą, w którą to relację znów (następczo) włączyła się strona powodowa mocą umowy przelewu.

Zabezpieczenie spłaty kredytu z założenia udzielone było na wypadek gdyby kredytobiorca zobowiązania swojego nie wykonał. Ryzyko to zmaterializowało się w niniejszej sprawie. Z racji zajścia przewidzianego w umowie gwarancji ryzyka, gwarant stał się dłużnikiem kredytodawcy i wierzycielem kredytobiorcy. Wierzytelność względem tego ostatniego wywodzi się więc z celowego udziału gwaranta w działalności obarczonej ryzykiem.

III.

Roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie musiało być uznane za istniejące i wymagalne. Sąd dostrzegł jednak, że:

1)  brak spłaty kredytu wynikał z oszustwa popełnionego przez osobę trzecią na szkodę pozwanego;

2)  pozwany nie kwestionował istnienia dochodzonego w niniejszej sprawie długu a jedynie domagał się skierowania sprawy do mediacji (w sprzeciwie) oraz rozłożenia płatności na raty (na rozprawie);

3)  dochodzona wierzytelność jest wierzytelnością służącą pierwotnie gwarantowi kredytu, a więc podmiotowi, który zawodowo zabezpiecza długi na wypadek braku ich spłaty;

4)  strona pozwana nie odniosła się w żaden sposób do wniosku pozwanego o rozłożenie płatności na raty;

5)  pozwany posiada równoległe dług (na mniejszą kwotę) względem strony pozwanej z tytułu kredytu w części, w jakiej nie został spłacony przez gwaranta i deklaruje spłatę tego długu w pierwszej kolejności (k. 130/2).

Wobec powyższego Sąd uznał, iż zachodzą warunki, o których mowa w art. 320 k.p.c. to jest warunki do uwzględnienia wniosku pozwanego o rozłożenie należności na raty.

IV.

Łączne zadłużenie pozwanego na moment orzekania wynosiło 32.204,36 złotych, na co składało się:

a)  27.227,48 złotych należności głównej;

b)  2.007,97 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek do 6 listopada 2017 roku

c)  2.968,91 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek od dnia 7 listopada 2017 roku do dnia wyrokowania.

V.

Uznając za trafne sugestie pozwanego co do możliwości pokrycia długu w czterech ratach płatnych co 6 miesięcy, Sąd ustalił cztery raty płatne w terminach 30 czerwca 2019 roku, 31 grudnia 2019 roku, 30 czerwca 2020 oraz 31 grudnia 2020 roku. Ustalenie takich rat czyni realnym dobrowolną spłatę całości zadłużenia, przy uwzględnieniu interesu strony powodowej determinowanego okolicznościami, o których mowa w punkcie III oceny prawnej.

W zakresie, w jakim strona powodowa domagał się dalszych odsetek („do dnia zapłaty”) Sąd powództwo oddalił. W przypadku orzeczenia zgodnie z art. 320 k.p.c. wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat z braku materialnoprawnej przesłanki w postaci opóźnienia lub zwłoki.

VI.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 102 k.p.c. Za takim rozstrzygnięciem przemawiały:

a)  przedstawione przez pozwanego okoliczności popadnięcia w niewypłacalność;

b)  pełne zaangażowanie pozwanego w postepowanie cywilne, w tym udział w terminach rozpraw, aktywny udział w mediacji;

c)  niestawiennictwo strony pozwanej i jej pełnomocnika na terminach rozpraw,

d)  sytuacja majątkowa pozwanego.