Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 566 /18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Chełmnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący – SSR Agnieszka Knade - Plaskacz

Protokolant – st. E. P.

przy udziale Prokuratora – W. P.

po rozpoznaniu w dniu 06 lutego 2019 roku i 26 marca 2019 roku

sprawy:

P. S. (1),

syna S. i J. z d. K.,

urodzonego (...) w Ś.,

oraz

P. O. (1),

syna J. i M. z d. K.,

urodzonego (...) w C.

oskarżonych o to, że:

I.  21 listopada 2018 r. w C. oraz w miejscowości K. działając wspólnie i w porozumieniu dokonali rozboju na osobie M. U. w ten sposób, że grożąc pozbawieniem życia oraz uderzając pięściami po całym ciele doprowadzili w/w pokrzywdzonego do stanu bezbronności, a następnie zabrali w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 1200 zł oraz telefon komórkowy m-ki (...) G. (...) o wartości nie mniejszej niż 2000 zł, w wyniku czego powstały starty w łącznej kwocie nie mniejszej niż 3200 zł na szkodę w/w,

- tj. o czyn z art. 280 § 1 kk

II.  21 listopada 2018 r. w C. działając wspólnie i w porozumieniu z P. O. (1) użyli przemocy i groźby bezprawnej wobec M. U. w celu wywarcia wpływu na w/w świadka,

- tj. o czyn z art. 245 kk

orzeka:

1.  oskarżonego P. S. (1) w ramach zachowań przypisanych w punkcie I i II aktu oskarżenia uznaje za winnego tego, że w dniu 21 listopada 2018 r. w C. oraz w miejscowości K. działając wspólnie i w porozumieniu z P. O. (1) dokonał rozboju na osobie M. U. w ten sposób, że grożąc mu pozbawieniem życia, uszkodzeniem ciała oraz uderzając pięściami po całym ciele doprowadzili w/w pokrzywdzonego do stanu bezbronności, a następnie zabrali w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 1200 zł oraz telefon komórkowy m-ki (...) G. (...) o wartości nie mniejszej niż 2000 zł, a także w celu wywarcia wpływu na M. U. grozili mu zastosowaniem wobec jego rodziny przemocy, jeżeli zawiadomi o zdarzeniu organy ścigania, przy czym groźba ta wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona, to jest popełnienia czynu określonego w art. 280§1 k.k. w zw. z art. 245 k.k. i art. 11 § 2 k.k. i za to z mocy art. 280 § 1 kk po zastosowaniu art. 11§3 k.k. wymierza mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego P. S. (1) kary pozbawienia wolności zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia(...)roku godz. 8:20 do dnia (...)roku, godz. 8:20;

3.  oskarżonego P. O. (1) w ramach zachowań przypisanych w punkcie I i II aktu oskarżenia uznaje za winnego tego, że w dniu 21 listopada 2018 r. w C. oraz w miejscowości K. działając wspólnie i w porozumieniu z P. S. (1) dokonał rozboju na osobie M. U. w ten sposób, że grożąc mu pozbawieniem życia uszkodzeniem ciała oraz uderzając pięściami po całym ciele doprowadzili w/w pokrzywdzonego do stanu bezbronności, a następnie zabrali w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 1200 zł oraz telefon komórkowy m-ki(...) G. (...) o wartości nie mniejszej niż 2000 zł, a także w celu wywarcia wpływu na M. U. grozili mu zastosowaniem wobec jego rodziny przemocy, jeżeli zawiadomi o zdarzeniu organy ścigania, przy czym groźba ta wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona, to jest popełnienia czynu określonego w art. 280§1 k.k. w zw. z art. 245 k.k. i art. 11 § 2 k.k. i za to z mocy art. 280 § 1 kk po zastosowaniu art. 11§3 k.k. wymierza mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

4.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego P. O. (1) kary pozbawienia wolności zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia (...)roku godz. godz. 15:25,

5.  na podstawie art. 230§2 k.p.k. zwraca dowody rzeczowe

a.  M. U. - bluzę koloru białego w czarne cętki, spodnie jeansowe koloru niebieskiego, kurtkę z kapturem koloru czarnego oznaczone w wykazie dowodów rzeczowych pod numerem I (1,2,3,);

b.  P. O. (1)

– telefon komórkowy H. koloru białego (uszkodzony ekran) oraz telefon H. koloru niebiesko-czarnego nr (...) oznaczone w wykazie dowodów rzeczowych pod numerem II (5,6);

- bluzę koloru czarnego z kolorowym nadrukiem, buty sportowe koloru czarnego oznaczone w wykazie dowodów rzeczowych pod numerem III ( 7,8);

a.  D. O. – telefon komórkowy H. nr (...) oznaczony w wykazie dowodów rzeczowych pod numerem II (4);

6.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciąża Skarb Państwa i nie wymierza im opłaty.

Sygn. akt II K 566 /18

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 423 § 1a k.p.k. Sąd ograniczył zakres uzasadnienia do tej części wyroku, której dotyczył wniosek Obrońcy, a więc do orzeczonej kary.

Sądu uznał oskarżonych P. S. (1) oraz P. O. (1) za winnych popełnienia czynu określonego w art. 280§1 k.k. w zw. z art. 245 k.k. i art. 11 § 2 k.k. i za to z mocy art. 280 § 1 kk po zastosowaniu art. 11§3 k.k. wymierzył każdemu z oskarżonych karę 3 lat pozbawienia wolności.

W sytuacji kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy karnej, zgodnie z regułą zawartą w art. 11 § 3 k.k., Sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą. Zgodnie z art. 280 § 1 k.k. karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12 podlega ten, kto kradnie, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności.

Obrońca wnosił o zastosowanie względem oskarżonych dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary i orzeczenie kary poniżej ustawowego progu z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, wskazując jako okoliczność uzasadniającą takie rozstrzygnięcie: przyznanie się do winy, pojednacie się z pokrzywdzonym i naprawienie szkody.

Zgodnie z art. 60 § 2 k.k. sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w szczególnie uzasadnionych wypadkach, kiedy nawet najniższa kara przewidziana za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa, w szczególności jeżeli pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, szkoda została naprawiona albo pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody.

W ocenie Sądu żadna z okoliczności wymienionych przez obrońcę nie ma charakteru wyjątkowego, a przy tym wszystkie one zaliczają się jedynie do tzw. pomocniczych dyrektyw wymiaru kary, przewidzianych w art. 53 § 2 k.k.

Wymierzając oskarżonym karę w niniejszej sprawie, Sąd kierował się dyrektywami z art. 53 k.k. uznając, że działali oni umyślnie z zamiarem bezpośrednim, znali także obowiązujące normy prawne. Wobec treści art. 69 § 1 i 2 k.k. i faktu iż czyn z art. 280 § 1 k.k. zagrożony jest karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12 w niniejszej sprawie można było wymierzyć oskarżonym tylko bezwzględną karę pozbawienia wolności.

Stopień społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonym czynu jest bardzo wysoki, podobnie jak stopień zawinienia.

Obaj oskarżeni działając wspólnie i w porozumieniu:

- popełnili przestępstwo rozboju, a więc jedno z „najcięższych” przestępstw przeciwko mieniu,

- popełniając rozbój, targnęli się na ważne dobra prawnie do których należą: mienie, zdrowie, poczucie bezpieczeństwa pokrzywdzonego (art. 280 §1 k.k.) oraz wymiar sprawiedliwości w zakresie zapewnienia prawidłowego przebiegu postępowania i bezpieczeństwo, wolność i nietykalność cielesna świadków (art. 245 k.k.),

- działali z niskiej, materialnej motywacji. Motywem działania sprawców była fakt, że P. O. planował z pokrzywdzonym popełnienie innego przestępstwa, do którego nie doszło wobec wycofania się pokrzywdzonego z wcześniejszej umowy. Przypomnieć trzeba, że zasadniczym celem „umowy” było przekazanie przez pokrzywdzonego oskarżonemu P. O. pojazdu należącego do osoby trzeciej w celu „pozbycia się go w nielegalny sposób” (vide k. 155 akt) a spotkanie z pokrzywdzonym zorganizowane przez P. O., w którym udział brał P. S. wiązało się z chęcią „windykacji” przez P. O. „nakładów” poczynionych na poczet planowanej kradzieży pojazdu,

- sposób zachowania się obu oskarżonych wobec pokrzywdzonego, ich relacja w stosunku do niego (zdecydowana przewaga nad pokrzywdzonym, pozbawienie wolności, wywiezienie do lasu, grożenie użyciem młotka i połamaniem kolan, grożenie zgwałceniem rodziny) wskazują na niskie pobudki, którymi kierowali się oskarżeni, jak też na to, że ich postępowanie nie miało charakteru spontanicznego, tylko było zaplanowane, przemyślane i celowe.

Orzeczona wobec oskarżonych kara 3 lat pozbawienia wolności spełnia wymogi zarówno prewencji indywidualnej, jak i generalnej, a także odpowiada stopniowi zawinienia i społecznej szkodliwości czynu.

Stopień ich winy i szkodliwości społecznej są wysokie. Czynem swym obaj oskarżeni zamachnęli się na istotne dobra prawne. Przedsięwzięty przez oskarżonych sposób działania, daje wyraz ich lekceważącej postawy wobec podstawowych wartości moralnych i społecznych. Działanie przestępcze miało charakter zaplanowany, metodyczny, świadomy i celowy.

Sąd uwzględnił jako okoliczność obciążającą:

- wcześniejszą karalność obu oskarżonych, przy tym P. O. karany był wcześniej za przestępstwa umyślne przeciwko nietykalności cielesnej – art. 217 §1 k.k., oraz przeciwko życiu i zdrowiu – art. 158§1 k.k.

- to, że P. O. zaplanował i zorganizował spotkanie z pokrzywdzonym, to on był inicjatorem zdarzenia,

- to, że P. S., jak wynika z zeznań pokrzywdzonego, był bardziej agresywny wobec pokrzywdzonego (groził, że połamie mu kolana młotkiem), nadto jest sprawcą zdemoralizowanym (vide opinia psychologiczno-psychiatryczna).

Jako okoliczności łagodzące Sąd uznał młody wiek obu sprawców, w tym status młodocianego (P. S.). Sąd uwzględnił, jako okoliczność łagodzącą również, zawartą z pokrzywdzonym ugodę, naprawienie szkody i zapłatę częściowego zadośćuczynienia. Miał jednak Sąd także na względzie, że do ugody doszło dopiero w postępowaniu sądowym, a jej motywem nie była skrucha oskarżonych, której Sąd w toku postępowania nie dostrzegł w ich postawie, lecz chęć uzyskania korzystnego rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o uchylenie tymczasowego aresztowania. Wskazać zresztą należy, że pokrzywdzony zeznał, iż dwa dni po zdarzeniu, a więc w chwili, gdy policja zatrzymała oskarżonego P. O., jego brat udał się do pokrzywdzonego z dwiema nieustalonymi osobami w celu naprawienia szkody. Jak twierdził świadek, osoba ta mówiła, że ma przygotowane pieniądze, ale szkody, czyli zabranych pieniędzy nie zwrócono pokrzywdzonemu do marca b.r.. Trudno zatem przyjąć, że istniały obiektywne przeszkody, żeby szkodę naprawić wcześniej.

Odnosząc się do przyznania się do winy przez obu oskarżonych wskazać należy, że posiadane dowody (w tym nagrania z monitoringu) oraz znalezienie w mieszkaniu P. S. telefonu pokrzywdzonego stanowiło stosunkowo oczywiste dowody ich udziału w zdarzeniu. Zatem przyznanie się do winy nie może być traktowane jako istotna przesłanka łagodząca. Podkreślić bowiem należy, że zasadniczo żaden z oskarżonych nie przyznał się do grożenia pokrzywdzonemu. P. O. zeznał, „Przyznaję się do pobicia i do rozboju się przyznaję. Do drugiego czynu się nie przyznaję.” P. S. w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu twierdząc, że „ja go bić nie biłem, ja tylko tam byłem, nie wiedziałem gdzie jadę konkretnie”, następnie podczas rozprawy zmienił wyjaśnienia i przyznał się do obu zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów, biorąc wyłącznie na siebie odpowiedzialność za zarzuty z art. 245 k.k., ale dopytywany o szczegóły spotkania i o to w jakim celu spotkał się w dniu zdarzenia z P. O. wskazał „Nie wiedziałem, nie miałem pojęcia, nie wiem o co chodzi”. Wprawdzie więc oskarżeni ostatecznie przyznawali się oni do popełnienia rozboju, ale ich postawa procesowa i sposób zachowania był wysoce lekceważący. Wskazać można jedynie tytułem przykładu zeznania P. S., który na pytanie Sądu dotyczące tego do czego konkretnie się przyznaje i jakiej treści wyjaśnienia podtrzymuje stwierdził – „obojętnie”.

Dolegliwość wymierzonej kary nie przekracza stopnia przypisanej sprawcom winy i w ocenie Sądu jest właściwą represją oraz przestrogą na przyszłość. Okoliczności wpływające na ocenę stopnia winy sprzeciwiają się jednocześnie, aby potraktować oskarżonych, choć młodych, łagodniej i wymierzyć karę w niższym wymiarze. Trzeba bowiem mieć na względzie zarówno gwałtowność zdarzenia, jego motywy, jak i oczywistą bezprawność zachowań oskarżonych. Kodeks karny nakazuje, aby sąd wymierzając nieletniemu albo młodocianemu oskarżonemu karę, kierował się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować (art. 54§1 k.k.), nie jest to jednak równoznaczne z istnieniem dyrektywy pobłażliwego, czy nawet łagodnego traktowania takich sprawców. W ocenie Sądu wobec obu sprawców efekt wychowawczy możliwy jest do osiągnięcia jedynie poprzez przykładne, surowe ich ukaranie. Taką karą jest wymierzona obu sprawcom kara bezwzględna 3 lat pozbawienia wolności, mieszcząca się, przy skali zagrożenia do 12 lat pozbawienia wolności, w dolnych granicach zagrożenia ustawowego.

Działając na podstawie art. 63 §1 k.k. Sąd zaliczył na poczet wymierzonej oskarżonym kary pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie.